پاتريوتيزم – ءاربىر جۇرەكتە جالىنداپ تۇرۋى كەرەك!
بيىل ەلىمىز رەسپۋبليكا كۇنىن تويلايدى. ەلدىگىمىزدى ايعاقتايتىن ۇلتتىق مەرەكە دەگەن ستاتۋسقا يە بولدى. رەسپۋبليكا كۇنىنىڭ ءمانى مەن ەلىمىزدەگى پاتريوتيزم جايلى قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ كانديداتى، ادەبيەتتانۋشى تۇردىعۇل شاڭبايدىڭ پىكىرىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنامىز.
تۇردىعۇل شاڭباي، ادەبيەتتانۋشى:
- رەسپۋبليكا كۇنى- بۇل ۇلكەن مەرەكە. ەستەرىڭىزدە بولسا بىلتىر مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ العاش رەت قۇتتىقتاۋىندا بۇل مەرەكەنى- جاڭارعان ۇلتتىق مەرەكە دەپ اتاعان. بۇل مەرەكەنىڭ قايتا اينالىپ كەلگەنىن بىلەمىز. شىندىعىندا ءبىزدىڭ ەلىمىز ءۇشىن، جەرىمىز مەن ۇرپاعىمىز ءۇشىن وتە ماڭىزدى مەرەكە. 1990 جىلى 25 قازاندا ەلىمىزدىڭ ەگەمەندىگى تۋرالى دەكلاراتسيا قابىلداندى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ بۇل ۇلكەن ۇلتتىق مەرەكەسى. شىنتۋايتىندا، قازاقستان رەسپۋبليكاسى نە دەگەندە؟ قازاقستان رەسپۋبليكاسى بۇل-سۋبستانتسيا. الەمدە بار ەل- قازاق ەلى دەگەن ەل. ەگەر دە، ونداي ەل بار بولسا، وندا ءبىزدىڭ دە بار ەكەنىمىز راس. بارلىق ءپالسافاسى دەگەن تۇسىنىك بار. ول-انتولوگيا. شاكارىم «بارلىق تالاسى» دەيدى. ياعني بار بولۋ ءۇشىن تالاس دەگەن ءسوز. سول ءۇشىن كۇرەس. سوندىقتان دا ەلدىڭ ەلدىگىن ساقتاۋ ءپاتريوتيزمنىڭ ناعىز بيىك ولشەمىندە دەر ەدىم. ءالسىز بولساڭ جوعالاسىڭ. جوقتىڭ ەلى دە جوق. سوندىقتان قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ – رەسپۋبليكا كۇنىن تويلاۋ ول زاڭدى قۇبىلىس دەپ ەسەپتەيمىن. سول ءۇشىن دە بۇل مەرەكەنىڭ ءمانى وتە زور. ءبىرتۇتاس وتانداستاردى رەسپۋبليكا كۇنىمەن قۇتتىقتايمىن. قازاق ەلى قۋاتتى ەل بولسىن دەگەن تىلەك ايتامىن. پاتريوتيزم دەگەن – ءاربىر ازاماتتىڭ ەلىنە، جەرىنە، وتانىنا، ءتىپتى جانۇياسىنا دەگەن ماحابباتى. ءبىز پاتريوتپىز دەپ جالعان ۇرانداتىپ، كەرى ىستەر جاسايتىنداردان اۋلاق بولۋىمىز كەرەك. ۇلتتىق كيىمىمىزدى دارىپتەسەك، سالت-ءداستۇرىمىزدى ناسيحاتتاپ، انا ءتىلىمىزدى قورعاساق. قازاق ەلىمىز مەن جەرىمىز ءۇشىن ءبىر بۇيرەگىمىز بۇرىلىپ تۇرسا. وسىلاردى پاتريوت دەپ ۇعىناتىندار بار. سوندىقتان ءپاتريوتيزمدى ءاربىر ادام جانىمەن قالاۋى كەرەك. ول ەلىڭە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىڭ. ءاردايىم وتانىڭدى بيىككە قويۋىڭ. ءبىز قازاق دەگەن ار مەن نامىستى تۋ ەتكەن حالىقپىز. جاستارىمىزدىڭ بويىندا ەڭ الدىمەن نامىس وتى جالىنداپ تۇرۋى كەرەك. اتا- بابالارىمىزدىڭ عاسىرلار بويى اڭساعان تاۋەلسىزدىككە ۇرپاقتارى جەتتى، جاڭا زاماندا قايتا تۋعان ەلىمىز ەگەمەندىگىن الدى، تۋعان جەردە بابالاردىڭ ارمان-مۇراتى ورىندالدى.
«ۇلىم دەيتىن ەل بولماسا، ەلىم دەيتىن ۇل قايدان تۋسىن» دەگەن حالىق دانالىعىنىڭ وزىندە ۇلكەن ءمان مەن تاربيە جاتىر. ەلىن سۇيەتىن، وتانىن قىزعىشتاي قورعايتىن، تۋعان جەرىنە قىزمەت ەتەتىن ۇرپاقتى تاربيەلەۋ جولىندا يگى جۇمىستار جۇزەگە اسىرىلىپ كەلەدى. جاس ۇرپاقتىڭ بويىنا پاتريوتتىق سەزىمدى ۇيالاتىپ، وتانى ءۇشىن بارىن سالاتىن بولاشاققا باعدار ۇسىنۋ، ولارعا ءتالىم تاربيە مەن ۇلگى-ونەگە كورسەتۋ ءبىز سەكىلدى اعا بۋىن وكىلدەرىنىڭ بورىشى دەپ بىلەمىن. قازاقستان دەپ اتالاتىن ءبىر شاڭىراقتىڭ استاندا تۇراتىن ءاربىر ادام، ەلى ءۇشى، جەرى ءۇشىن ەش ايانباۋى كەرەك.
پاتريوتيزم ەڭ الدىمەن وزىڭنەن باستالادى. دانا حالقىمىز وتاندى ءسۇيۋدى، رۋحانيلىق مادەنيەت پەن ءداستۇرىمىزدى، تانىم تۇسىنىگىمىزدى قاستەرلەۋدى تۋ ەتكەن. ءبىز قازاق دەگەن دارحان دالانىڭ توسىندە ەركىندىكتە ەركىن جۇزگەن حالىقتىڭ ۇرپاعىمىز. پاتريوتيزم- ءاربىرىمىزدىڭ كەۋدەمىزدە جالىنداپ تۇرۋى كەرەك. ءوزىنىڭ دارا جولىمەن العا قاراي جىلجىپ كەلە جاتقان ەلمىز. وسى جولدا جاستارىمىزدى پاتريوتتىققا تاربيەلەۋدىڭ، ولارعا ۇلگى بولۋدىڭ ءمانى زور.
Abai.kz