ۋكراينانى كەلەر جىلى نە كۇتىپ تۇر؟
وتكەن بەيسەنبى كۇنى رەسەي پرەزيدەنتى پۋتين بىلتىر وتپەي قالعان جىلداعى جۋرناليستەرمەن، حالىقپەن تىكەلەي ەفيردە كەزدەسۋىن وتكىزدى.
ۋكرايناعا بەرىلەتىن اسكەري كومەكتىڭ اقش-تىڭ ەكى ازۋلى پارتياسىنىڭ كوكپارىنا اينالۋى، ءتيىپ تۇرعان ەۋرووداقتىڭ كومەگىنىڭ دە ءستالينىڭ وتارى بولعان ۆەنگريا باسشىسى ورباننىڭ قىڭىرلىعىنان وتپەي قالۋى – زەلەنسكيدىڭ كوڭىلىن ءپاس ەتكەنىمەن، رەسەي باسشىسىنا قانات بىتىرگەندەي. اسىرەسە حاماس يزرايلگە توسىننان شابۋىل جاساپ، الەم نازارى ورتا شىعىسقا اۋعاننان كەيىن بەلسەنىپ سالا بەردى. ماۋكەۋدەن ۇزاپ قىتايعا، قازاقستانعا، ساۋد ارابياسىنا، بىرىككەن اراب امىرلىگىنەن بارىپ قايتتى.
ءداستۇرلى كەزدەسۋىندە ناۋرىزدا بولاتىن سايلاۋدان گورى ۋكراينا تۋرالى كوپ ايتۋى دا سونى اڭعارتادى. ادەتتەگىدەي باتىستى ايىپتاپ، ۋكراينانى «فاشيستەردەن تازارتۋ» نيەتىنەن قايتپاعانىن جەتكىزدى. ورىس باسشىسىنىڭ سوزىنە سەنسەك، باتىستىڭ سانكتسياسىنىڭ كۇشى السىرەپ، رەسەي ەكونوميكاسى اياققا تۇرا باستاعان. اسكەري الەۋەتى دە ايتارلىقتاي شىعىنعا ۇشىراماعان.
زەلەنسكي دە قالىسپاي سەيسەنبى كۇنى جىلدىق ءباسپاسوز ءماجىلىسىن وتكىزدى. ونىڭ: «ناتو ءبىزدى قابىلداۋعا اسىق بولىپ تۇرعان جوق»، - دەگەن سوزىنەن كيەۆ ارىستاندارىنىڭ سوعىستا ءوز كۇشتەرىنە سۇيەنۋگە بەكىنىپ وتىرعانى سەزىلدى. كەزدەسۋدە ايتىلعان: «كەلەسى 2024 جىلى 1 ميلليون دانا درون وندىرەتىن بولامىز»، - دەگەن ءسوزى دە سونى اڭعارتادى. ۋكراينا اسكەري ماماندارىنىڭ سوزىنشە، ورىس اسكەرىنە سوققى بەرۋ ءۇشىن ولارعا ايىنا 100-120 مىڭ دانا درون كەرەك بولادى ەكەن. ۋكراينادا 2022 جىلى درون وندىرەتىن 80 كومپانيا بولسا، قازىر ولاردىڭ سانى 200-گە جەتكەن.
پۋتينگە دە ءبىر اسكەري ءتىلشى: «الدىنعى شەپتە نەگە اسكەري دروندار جەتىسپەي جاتىر؟» دەپ سۇراق قويعان ەدى.
ۋكراينا قولباسشىلارى رەسەيدىڭ سوڭعى كەزدە شابۋىلدى ورشىتكەنىن ايتۋدا. ول ارينە تۇسىنىكتى. ناۋرىزدا بولاتىن پرەزيدەنت سايلاۋىنا دەيىن رەسەي باسشىسىنىڭ ابىرويىن كوتەرەتىن، اۋىز تولتىرىپ ايتارلىقتاي جاڭا ناتيجە كەرەك بولىپ تۇرعانى ايداي انىق. سول ماقساتقا جەتۋ ءۇشىن بارىن سالىپ جاتقانى ءشۇباسىز.
زەلەنسكيگە دە سارى ۋايىمعا سالىنۋعا ءالى ەرتە. جاقسى جاڭالىقتار جوق ەمەس. ەۋرووداق ۆەنگەريانى داۋىس بەرۋ قۇقىنان ايىراتىن قارار شىعارۋدى ويلاستىرىپ وتىرعاندارىن ايتسا، رەسەيگە ءتيىپ تۇرعان سولتۇستىك ەۋروپا ەلدەرى ۋكرايناعا جاقتاس بولۋدا. ناتو-عا مۇشە بولعان فينلانديا رەسەيمەن شەكاراسىن قىمتاسا، دانيا دا اسكەري اۋە بازالارىنا امەريكا اسكەرىنىڭ تۇرۋىنا رۇقسات بەردى. بالتىق ەلدەرى دە اقش پەن اسكەري سەلبەستىكتى كۇشەيتۋدە.
زەلەنسكي ءۇشىن ناتيجەسى بەلگىلى رەسەيدەگى پرەزيدەنت ساۋلاۋىنان گورى اقش-تا وتەتىن كەلەسى جىلعى پرەزيدەنت سايلاۋىنىڭ ناتيجەسى ماڭىزدى. ول ءۇشىن جۇيكەسىن جۇقارتپاي، دەموكراتيالىق جۇيەنىڭ سوزبالاڭ شەشىمىن سابىرلىقپەن كۇتۋىنە تۋرا كەلەدى.
ەسبول ۇسەنۇلى
Abai.kz