جاپاروۆ: ولار قىرعىز مەملەكەتىنىڭ نەگىزىن قالاۋشىلار!

قىرعىز پرەزيدەنتى جاپاروۆ جارلىق شىعارىپ، «قىرعىز مەملەكەتىنىڭ نەگىزىن قالاۋشىلاردىڭ ءتىزىمىن بەكىتىپتى. بۇل تىزىمگە قىرعىزدىڭ 5 تۇلعاسى ەنگىزىلگەن.

ولار:

* العاشقى قىرعىز الىپپەسىنىڭ اۆتورى، قىرعىز تىلىندەگى العاشقى گازەت – «ەركىن تاۋدىڭ» رەداكتورى، «ماناس» جىرىن جيناقتاۋشى توپتىڭ جەتەكشىسى بولعان يشەنالى اراباەۆ (1882-1933 جج.);

* 1924-1925 جىلدارى قارا-قىرعىز رەۆوليۋتسيالىق كوميتەتىنىڭ باستىعى، 1927-1929 جىلدارى قىرعىز اسسر باس سوتىبولعان ءيمانالى ايداربەكوۆ (1884-1938 جج.);

* 1916 جىلى پاتشا ارمياسىنا شاقىرۋعا قارسى ورتا ازيا كوتەرىلىسىنە قاتىسقان، 1927-1937 جىلدارى قىرعىز اسسر ورتالىق اتقارۋشى كوميتەتىنىڭ پرەزيديۋم توراعاسى بولعان ابدىقادىر ورازبەكوۆ (1889-1938 جج.);

* قىرعىز تاريحى مەن شەجىرەسى تۋرالى ەڭبەكتەردىڭ اۆتورى، 1916 جىلى ورتا ازيا كوتەرىلىسشىلەرىن باسۋعا كومەكتەسكەنى ءۇشىن 3-ءشى دارەجەلى اۋليە ستانيسلاۆ وردەنىمەن ماراپاتتالعان، قىرعىز اۆتونومدى مەملەكەتىن قۇرۋ تۋرالى يدەيانىڭ اۆتورى بولعان، 1922 جىلى جەلتوقساندا كسرو قۇرعان كەڭەستەردىڭ قۇرىلتاي سەزىندە قىرعىزستاننىڭ جالعىز دەلەگاتى اتانعان ابدىكەرىم سىدىقوۆ (1889-1938 جج.);

*1920 جىلداردىڭ باسىندا ابدىكەرىم سىدىقوۆپەن، ەسەنالى اراباەۆ جانە باسقالارمەن بىرلەسىپ تۇركىستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قۇرامىندا تاۋلى وبلىسىن قۇرۋ تۋرالى ۇسىنىس جاساۋشى. 26 جاسىندا قىرعىز اسسر حالىق كوميسسارلارى كەڭەسىنىڭ توراعاسى بولعان ءجۇسىپ ءابدىراحمانوۆ (1901-1938 جج.).

جاپاروۆتىڭ جارلىعىندا: «XX عاسىردا جاڭا مەملەكەتتىڭ قۇرىلۋى باستاۋىندا ءدال وسى ادامدار تۇردى. ولار ورتالىق ازيانىڭ وزگە دە حالىقتارىمەن تەڭ ءوز مادەنيەتى، ءوز ءتىلى مەن تاريحى بار قىرعىز حالقى دا ءوز مەملەكەتىن قۇرۋعا قۇقىعى بار ەكەنىن دالەلدى جانە سەنىمدى تۇردە قورعاپ شىقتى»، - دەلىنگەن.

جاپاروۆتىڭ بۇل جارلىعى قارا-قىرعىز اۆتونومدى وبلىسىنىڭ قۇرىلعانىنا 100 جىل تولۋى قارساڭىندا شىعىپ وتىر.

«قارا-قىرعىز اۆتونوميالىق وبلىسىنىڭ، كەيىن قىرعىز اۆتونوميالىق سوۆەتتىك سوتسياليستىك رەسپۋبليكاسى مەن قىرعىز سوتسياليستىك سوۆەتتىك رەسپۋبليكاسىنىڭ قۇرىلۋ تاريحى قىرعىزستاننىڭ بولاشاق تاريحى ءۇشىن وراسان زور ماڭىزعا يە بولدى. ول سايىپ كەلگەندە ءبىزدىڭ ەگەمەن قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ ىرگەتاسىنا اينالدى»، - دەلىنگەن جارلىقتا.

پرەزيدەنت جاپاروۆ ءوز جارلىعىمەن «مەملەكەتتىڭ نەگىزىن قالاۋشى اتالاردى» ءاربىر قىرعىز ازاماتى قۇرمەتتەۋگە مىندەتتى دەپ بەكىتكەن.
سونداي-اق، ۇكىمەتكە تاپسىرما بەرىپ:

* مەكتەپ وقۋشىلارى مەن ستۋدەنتتەردى پاتريوتتىققا تاربيەلەۋ ءۇشىن جوعارىداعى تۇلعالاردىڭ ءومىرى مەن ەڭبەكتەرى تۋرالى دەرەكتەردى زەررەپ، ناسيحاتتاۋدى;

* «مەملەكەتتىڭ نەگىزىن قالاۋشى اتالاردىڭ» جاڭقىن ۇلىقتاۋ ءۇشىن حالىق اراسىندا اقپاراتتىق-پروپوگاندالىق جۇمىستى ۇيىمداستىرۋدى;

* وسى تاقىرىپ بويىنشا عىلىمي-پراكتيكالىق كونفەرەنتسيالار ۇيىمداستىرۋدى تاپسىردى.

تاريحي دەرەكتەردە، بۇل تىزىمگە ەنگىزىلگەن «مەملەكەتتىڭ نەگىزىن قالاۋشى اتالار» 1930 جىلدارى رەپرەسسيالانعان ەكەن. يشەنالى اراباەۆ سوتقا جەتپەي، 1933 جىلى تۇرمەدە قايتىس بولسا، قالعاندارى 1938 جىلى رەپرەسسيالانعان. ال 1950 جىلى بۇل ادامدار اقتالعان.

بىزگە دە ءاليحان بوكەيحاننان باستاپ تۇگەل الاش ارىستارىنىڭ ەسىمدەرىن جارلىقپەن بەكىتىپ، ءناسىلى، ءدىنى، ۇلتى، جىنىسى، ساياسي كوزقاراسى ت.ب. قاراماستان قازاقستاننىڭ ءاربىر ادامىنا قۇرمەتتەۋدى مىندەتتەۋ كەرەك!

Abai.kz