تۇركىتانۋشى، اۋدارماشى عالىم جاندوس قيانبەكوۆ پاريج وليمپياداسىنا قاتىسىپ جاتقان بالۋاندار مەن سپورتشىلاردىڭ جاۋابىنا قاتىستى پىكىر ءبىلدىردى، - دەپ حابارلايدى Abai.kz

ءدىن، تۇركى الەمى تاقىرىبىندا ۇزاق جىلدان بەرى زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، اۋدارمامەن اينالىسىپ كەلە جاتقان جاندوس قيانبەكوۆتىڭ پىكىرىنشە، سپورتشىلاردىڭ ءوز جەڭىلىستەرى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىكتەرىن قۇدايعا ارتا سالۋلارى ادىلەتسىز. كەرىسىنشە، دايىندىعى ناشار، قارسىلاسىنا ەسە جىبەرگەن سپورتشىلاردىڭ جەڭىلۋى – قۇدايدىڭ الىدەتتىلىگىن بىلدىرەدى.

سۋرەت سپيكەردىڭ جەكە مۇراعاتىنان الىندى

تۇركىتانۋشىنىڭ پىكىرى:

– پاريج وليمپياداسى دا ءوز مارەسىنە جاقىنداپ قالدى. ۇيدە وتىرىپ تاقىمىمىزدى قىسىپ: «يا، اللا، قازاق سپورتشىلارىن جەڭىستىڭ بيىك تۇعىرىنا كوتەرە گور!»، - دەپ، سولاردىڭ تىلەۋىن تىلەپ وتىرمىز. الدى التىن الىپ، ارتى پاريجگە بارىپ-قايتۋمەن شەكتەلىپ جاتىر. سول جەڭىلىس تاپقان سپورتشىلارىمىز دا، باپكەرلەر توبى دا: «اللانىڭ قالاۋى وسىلاي بولدى»، - دەگەن ءسوزدى جالاۋ ەتۋدى ادەتكە اينالدىرىپ بارا جاتقان سياقتى. بۇل ءسوز جانكۇيەرلەردىڭ دە قىتىعىنا تيۋدە. ارينە، ءبىر مۇسىلماننىڭ تاعدىرعا مويىنسۇنۋى – يمانىنىڭ كورىنىسى. وعان داۋ جوق. قايتا، قۇپتارلىق ماسەلە. الايدا، وسىنداي سوزدەردىڭ ارتىندا جاۋاپكەرشىلىكتەن قاشۋ، ءوز كەمشىلىگىن اللانىڭ قالاۋىنا ارتا سالۋ ءادىسى جاتقان جوق پا؟ ءسوزىم سپورتشىلارعا ارنالىپ وتىرعان جوق. ولاردى باسقارىپ وتىرعان قۇزىرلى مەكەمەلەر بار. ەندىگى جاۋاپكەرشىلىك سولاردىڭ مويىنىندا. مەنىڭ ايتپاعىم – جالپى حالىق اراسىندا تاعدىرعا مويىنسۇنعان بولىپ، جاۋاپكەرشىلىكتەن قاشۋ ماسەلەسى.

سوندا دەيمىن-اۋ، ءبىر نارسەنى ءبۇلدىرىپ العان، ءتىپتى قىلمىس جاساعان ادام: «اللانىڭ قالاۋى وسىلاي ەكەن. مەنىڭ نە كۇنام بار»، - دەپ وتىرا بەرە مە؟ جوق، ولاي بولمايدى! بۇل جاۋاپكەرشىلىكتەن قاشۋدىڭ سىلتاۋى عانا. ءبىر ءىستى نەمەسە ءبىر نارسەنى جاراتۋ – اللانىڭ قادير ەسىمىنىڭ نۇرى ارقىلى بولماق. ونىڭ جانىندا بارلىق نارسەنىڭ باس-اياعىن، ناتيجەسىن حيكمەت تارازىسىنا سالىپ تۇرعان حاكيم ەسىمى بار. ەشقانداي ادىلەتسىزدىك جاسامايتىن ءادىل ەسىمى بار. اللانىڭ ءبىر ەسىمى باسقا ەسىمدەرىنە قايشى كەلمەيدى. كىم نەگە لايىق بولسا، سونى بەرەدى. جەتكىلىكسىز ارەكەتىڭنىڭ ناتيجەسى دە كەمشىن بولۋى، قولىڭمەن ىستەگەنىڭدى موينىڭمەن كوتەرتۋ دە، ادەلەتتىڭ تالابى!

تاعدىرعا يمان ەتۋ، يمان شارتتارىنىڭ التىنشى شارتى. الدىڭعى بەسۋىنە تولىق سەنبەگەن، از دا بولسا كۇمانى بار ادامنىڭ، التىنشى شارتتى تولىق ءتۇسىنىپ، قابىلداي الۋى قيىن شارۋا. بوسقا باسىن قاتىرىپ، قينالۋمەن جۇرەدى. نەمەسە «اقساقال ايتتى، باي ايتتى، مولدەكەڭ ايتتى بولدى ەمەس پە؟ نە باسىڭدى قاتىراسىڭ»، - دەگەنگە اپارادى. ال، ەندى قايتپەك كەرەك؟ مۇنىڭ جولى، سەنىمىمىزدى ەرمە يمان دارەجىسىنەن شىنايى يمان دارەجەسىنە كوتەرۋ.

ادامعا از عانا قالاۋ-ەرىك بەرىلگەن. ياعني، تاڭداۋ جاساۋ ەركى بار. الايدا، قاي نارسەنى تاڭداسا دا سول نارسە جول اشقان ناتيجەلەردىڭ دە جاۋاپكەرشىلىگى سول ادامنىڭ موينىندا. تاعدىر، سەبەپ پەن سالداردى (ناتيجەنى) تۇتاس قامتيدى. ياعني، مىنا نارسەنىڭ ورىن الۋىنا مىنا نارسە سەبەپ بولدى دەيدى. تاعدىر جازۋلى بولسا، «پالەن ادامنىڭ ءولىمى، تۇگەن ۋاقىتتا بولاتىندىعى جازۋلى. بىرەۋدى بىرەۋ اتىپ تاستاسا، مىلتىق اتقان ادامنىڭ نە كۇناسى بار؟ ول اتسا دا، اتپاسا دا ءبارىبىر ولەر ەدى عوي»، دەگەن وي تۋى مۇمكىن. يا، سۇننيتتىك باعىتتان شىعىپ كەتكەن كەيبىر توپتاردىڭ ىشىندە « اتسا دا، اتپاسا دا ولەر ەدى»، دەيتىندەر دە، «اتپاسا ولمەيتىن ەدى»، دەيتىندەر دە بار. سۇننيتتىك باعىتتاعى، حاق جولداعىلار «مىلتىق اتىلماعان جاعداي دا الگى ادامنىڭ ءولىپ، ولمەۋى بىزگە بەيمالىم»، دەيدى. مىلتىق اتۋشى ادامدى جاۋاپكەرشىلىككە تارتادى.

جالپى، تاعدىر تۋرالى ءسوز قوزعاعان ادامنىڭ يمانى كامىل بولسا، سول وقيعانىڭ الدى-ارتىن ساراپتاي الادى. اللانىڭ سول وقيعامەن بايلانىستى ەسىمدەرىنىڭ نۇرىن كورىپ، سابىر ساقتايدى. نەمەسە شۇكىر ەتەدى. ال، تاعدىر مەن ەرىك-قالاۋى جايلى ءسوز قوزعاۋشى ادامنىڭ يمانى ءالسىز بولسا، ونداي ادامنىڭ مۇنداي تاقىرىپ جايلى اڭگىمە ايتۋعا قۇقى جوق. ونداي ادامدار الەمدەگى قۇبىلىستاردى اللا جاراتتى دەمەيدى. سەبەپتەرگە ەنشىلەپ بەرەدى. جاقسىلىقتاردى نە ءوزىم جاسادىم دەيدى، نە سەبەپتەرگە ءبولىپ بەرەدى. ال، جاۋاپكەرشىلىكتەر مەن كەمشىلىكتەردى تاعدىرعا ارتا سالادى. بۇل ونىڭ جاۋاپكەرشىلىكتى موينىنا الماۋ ءۇشىن جاسايتىن ايلا-ارەكەتى عانا.

Abai.kz