كەز كەلگەن ەلدىڭ، مەملەكەتتىڭ داڭعىل جولىن، تاريحى مەن تاعدىرىن، باعىتىن بەلگىلەيتىن باستى قۇجاتى بار. ول – اتا زاڭى. 

مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت كەمەلۇلى توقاەۆ: «اتا زاڭىمىز – مەملەكەتتىگىمىزدىڭ تۇعىرى بەرىك بولۋىن قامتاماسىز ەتەتىن ەڭ باستى قۇجات. ونىڭ ءاربىر تارماعى مۇلتىكسىز ورىندالسا عانا ادىلدىك پەن زاڭ ۇستەمدىگى ورنىعادى» دەگەن ەدى [1]. شەرحان مۇرتازاۇلى: «زاڭ – مەملەكەتتىڭ توعىز قابات، تور كوزدى ساۋىتى» دەگەن قاناتتى، رۋحتى ويى مەن پايىمى، ماقسات پەن مۇراتى، ەلىمىزدىڭ مۇددەسىن، تاريحتاعى داڭعىل جولى مەن باعىت-باعداردى  كورسەتە الادى [2].  ەلىمىزدىڭ ەلدىگىن، تاتۋلىق پەن بىرلىگىن كورسەتەتىن – اتا زاڭ، ياعني كونستيتۋتسيا. «كونستيتۋتسيا جاڭادان شاڭىراق كوتەرگەن تاۋەلسىز قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جارقىن بولاشاعىن انىقتاپ بەردى. اتا زاڭ اياسىندا ەلدىكتىڭ ەڭ العاشقى قازىعى قاعىلىپ، قابىرعاسى قالاندى. شاڭىراعىمىز بيىكتەپ، بوساعامىز بەكىدى. زاڭى كەمەلدەنگەن، ساياساتى ورنىقتى، قوعامى تۇراقتى، سىرتقى جانە ىشكى گەوساياسي احۋالى قالىپتاسقان ىرگەلى ەلگە اينالدىق» - دەپ اباي ينستيتۋتىنىڭ ماماندارى لەبىز بىلدىرگەن ەدى [3].  كونستيتۋتسيا – حالقىمىزدىڭ نەگىزگى تاريحى مەن كۇشى. زاڭى مىقتى، جۇيەلى، ناقتى قادامدارعا نەگىزدەلگەن ەل – «تامىرى تەرەڭ، ماۋەلى بايتەرەك» بولادى دەپ سانايمىن. زاڭعا سەنىپ، باعىنىپ، زاڭعا ارقا سۇيەگەن مەملەكەت قانا جاڭا عاسىردىڭ تورىنەن ورىن الىپ، جارقىن بولاشاققا ەركىن جول تارتادى.

بۇگىنگى كۇنى جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ، گيمنازيا، ليتسەي، ت.ب. جۇمىس جاسايتىن ارىپتەستەرىم اتا زاڭىمىزدىڭ تاريحى مەن تاعىلىمىن قازىرگى جاس ۇرپاق، وقۋشىلارعا دارىپتەۋ، ناسيحاتتاۋ، قادىر-قاسيەتىن ءتۇسىندىرۋ بارىسىندا ىزگى، تاريحي-مادەني، تانىمدىق تاربيە ساعاتتارى مەن ءارتۇرلى شارالاردى ۇيىمداستىرۋدا. بۇل رەتتە مۇعالىمنىڭ كوتەرەر جۇگى مەن اتقارار ءرولى، ادىستەمەلىك ۇستانىم مەن پايىمى، باعىتى ايقىن.

جالپى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارى وقۋشىلارىنا اتا زاڭنىڭ قادىرىن ۇقتىرىپ، اتالى ءسوزدىڭ پارقىن سەزىندىرىپ، بابالاردان بالالارعا قۇندى مۇرا بولىپ قالعان بارىمتاسىنىڭ قۇدىرەتىن دارىپتەۋ ماقساتىندا اباي اتىنداعى رەسپۋبليكالىق مامانداندىرىلعان دارىندى بالالارعا ارنالعان قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتىن تەرەڭدەتە وقىتاتىن ورتا مەكتەپ-ينتەرناتىندا مەكتەپىشىلىك، اۋداندىق، قالالىق، رەسپۋبليكالىق تاريحي-تانىمدىق تاجىريبە تاراتۋ; كورمە ۇيىمداستىرۋ; تەلەارنالارعا سۇقبات بەرۋ; باق ماقالا جاريالاۋ; جازىلىم تاپسىرمالارى: شىعارما، ەسسە، ولەڭ، ت.ب. ءارتۇرلى نوميناتسيالار بويىنشا جارىس، بايقاۋ ۇيىمداستىرىپ، اكادەميالىق ادالدىقتى ساقتاي وتىرىپ، ناتيجەسىن شىعارىپ، ماراپاتتاۋ; سپورتتىق شارالار، ەستافەتالىق جارىستار; الەۋمەتتىك جەلىلەردە تاقىرىپقا سايكەس چەللەندجدەر; مەرەكەلىك كونتسەرتتىك باعدارلاما; كوركەمسۋرەت; فوتوكورمە جانە تاريحي تۇلعالارمەن كەزدەسۋ ۇيىمداستىرىلادى. اتالعان شارالاردىڭ جۇمىس جوسپارى تالقىلانىپ، بەكىتىلەدى. جوسپار بويىنشا بەكىتىلگەن شارالار تەك 30 تامىز كۇنى عانا ەمەس، جىل بويى، توقسان سايىن، اي سايىن وتەدى. مىسالى: رەسپۋبليكالىق «ابايتانۋ» وليمپياداسى، رەسپۋبليكالىق «اباي الەمى» وليمپياداسى، وقۋشىلار اراسىنداعى رەسپۋبليكالىق «ايتىس»، رەسپۋبليكالىق «ءدىلمار» شەشەندىك ءسوز بايقاۋى، ت.ب. بۇل وقۋشىلارعا ارنالعان مادەني-تانىمدىق، تاريحي شارا بولسا، مۇعالىمدەر ءۇشىن پاندىك، عىلىمي، تانىمدىق باعىتتا تاجىريبە الماسا وتىرىپ ۆەرنيساج، كونفەرەنتسيا، سەمينار، سيمپوزيۋم، بريفينگ، ۆوركشوپ، دوڭگەلەك ۇستەل، ت.ب. جۇمىس جوسپارىنا سايكەس وتەدى. مۇعالىم، وقۋشىلارعا ارنالعان شارالاردىڭ نەگىزگى ءمانى مەن ماعىنا، تاقىرىپ اياسى مەن ايدارى اتا زاڭ، ۇلتتىق قۇندىلىق، ۇلتتىق تاربيە داعدىلارىنا تىكەلەي قاتىستى. اتالعان شارالاردىڭ نەگىزگى ماقساتى − ۇلتقا قىزمەت ەتەتىن ءبىلىمدى، زيالى ۇرپاق تاربيەلەۋ. ۇلتتىڭ بويىنداعى سان عاسىرلار جيناقتالعان رۋح پەن مۇراتتىڭ ۇلى بۇلقىنىسىن، ۇلتتىق مۇراتتى ۇستانعان تۇلعا بويىنداعى ار-وجدان بيىگىندەگى ەلدىك مىنەز وقۋشى بولمىسىنىڭ وزىندىك تابيعاتىنان تامىر تارتىپ جاتقانىمەن، تۋعان جەر، ءوسىپ-ونگەن ورتا رۋحى، اتا-انا تاربيەسى ازاماتتىق ۇستانىمدى قالىپتاستىرادى دەپ ەسەپتەيمىز. وسى ماقساتتاعى رۋحاني ۇستانىم − ەلىمىزدىڭ بەرەكەسى مەن بىرلىگىن ساقتاپ، كەلەشەككە كەرۋەن تارتقان مەملەكەتىمىزدىڭ تۇراقتى دامۋىنىڭ نەگىزىن قالىپتاستىرۋ، داعدىلاندىرۋ.

قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى پاندەرىنىڭ مۇعالىمى

مايرا ماليكقىزى