بالالار ادەبيەتى تۋرالى ءسوز ەتكەن شاقتا وسى تاقىرىپتى كوتەرىپ جۇرگەندەر ەشكىمگە كەرەكسىز بوستەكى سوزگە كوپ ءۇيىر بولىپ كەتكەن جوق پا دەگەن ويعا قالاتىنىمىز راس.

شىندىعىن ايتار بولساق، الەۋمەتتىك جەلىدە بالالاردىڭ تاربيەسىندەگى جاس ۇرپاقتى انا تىلمەن سۋسىنداتۋدىڭ جولدارى، ۇلت بولاشاعى تۋرالى تاقىرىپتار مۇلدەم اۋىزعا الىنبايتىن بولدى. اۋىزعا الىنبايتىن سەبەبى، بىلايعى جۇرت اتالعان ماسەلەنى تەك قازاق ءتىلى مۇعالىمىنىڭ، ءتىل ءبىلىمى سالاسىنىڭ ماماندارى ءھام ءتىل باسقارماسىنىڭ اتقاراتىن جۇمىس دەپ سانايتىن تۇسىنىك سانامىزدا بەرىك قالىپتاسىپ كەتتى.

بۇل ارادا ايتپاعىمىز ينتەرنەتتىڭ كەڭىنەن قانات جايۋى سوڭعى جىلدارى جۋرنالدارىنىڭ تارالىمىن مۇلدەم ازايتىپ جىبەردى. كەزىندە تانىمال اقىن-جازۋشى، قوعام قايراتكەرلەرىنىڭ تۋىندىلارى جارىق كورگەن «بالدىرعان»، «اقجەلكەن» جۋرنالى مەن «ۇلان» گازەتتەرىنىڭ دە باسىنان باقتارى تايا باستادى. شىنىمىزدى ايتساق، انا ءتىلىمىزدى ۇيرەتۋ بالالار باسىلىمىنان باستالادى. بىراق ولاردى زامانعا بەيىمدەپ شىعارۋ جاعى وسى ۇجىمدار تاراپىنان ەسكەرىلمەي وتىرعان جايى بار.

چات اشىپ، وعان اتا-انالاردى تارتىپ، مەملەكەت بولگەن اقشاعا شتات اشىپ، بەلسەندى تۇلعالاردى تارتار بولسا، تيىن-تەبەن تولەپ جاستارعا شىعارمالار جازىرار بولسا، «ۇرپاعىمىز قازاقشا سويلەمەيتىن بولدى» دەپ ۇيدە وتىرىپ زار قاقسياتىن اتا-انالارمەن پىكىر بولىسسە، وسى ءبىر «جۇقپالى ىندەتتىڭ» الدىن الۋدىڭ جولىن قاراستىرۋعا قوعامدى جۇمىلدىرسا كوپ نارسە بىتەر ەدى.
قازىر بالالار باق ءبىر بولەك، ونىڭ وقىرماندارى جاس بالدىرعاندار ءبىر بولەك الەمدە ءومىر ءسۇرىپ جاتىر. بالالار باق مەندجەرلىك ابجىلدىك جوق.

مەكتەپالدى دايارلىق توبى، باستاۋىش سىنىپ وقۋشىلارىنا ساباق اراسىندا بالالارعا ارنالعان گازەت-جۋرنالدار يۋتۋب ارنالار اشسا، وبىلستىق ءبىلىم باسقارمالارىمەن بىرلەسىپ جۇمىس جاساسا كوپ نارسەنىڭ ورنى تولار ەدى. وسى يۋتۋب ارنالاردا توبە كورسەتكەن ءوزى قاتارلى وقۋشىلاردىڭ تىرناقالدى دۇنيەسىن تىڭداعان جاس وسكىن جازۋعا قۇلشىنىسى ويانىپ، قولىنا قالام الىپ، شىعارماشىلىق الەمىنىڭ بوساعاسىن اتتار ەدى.

اقىن-اۋدارماشى ەرىك قايراتبەكۇلى قۇرعان قۇنانباي قاجى اتىنداعى «الاش اۋدارماشىلارى وداعى» وسى باعىتتا كوپ نارسە ىستەپ ءجۇر. بالالار ادەبيەتىن داىمتۋدىڭ باستاۋ كوزى اۋدارمادا جاتىر. قازىر «ساندىق ءداۋىر» قازاق ءتىلىنسىز دامىپ جاتىر. قانداي وكىنىشتى. تسيفرلىق ديزاين سالاسىندا قانداي ماماندىقتارعا سۇرانىس كوپ ەكەنىمەن وي بولىسكىمىز كەلەدى. كەيىن وسى ويلارىمىزدى باسقا قىرىنان تارقاتاتىن بولامىز.

ەرىك قايراتبەكۇلى قوردىڭ ميسسياسى تۋرالى:

تەك 4-15 جاس ارالىعىنداعى جاس وقىرماندارعا «Web - اۋدارما» سالاسىنا قازاقستانداعى مۇمكىندىگى شەكتەۋلى نەمەسە جۇمىسسىز جۇرگەن پەداگوگتار، ارنايى تۇراقتى تابىسى جوق جانە جالعىز باستى اتا-انالار جانە از قامتىلعان وتباسىندا تاربيەلەنىپ جاتقان، اسىراۋشىسىنان ايىرىلعان جانۇياداعى شاكىرتتەردى قاتىستىرۋ ءارى ولاردى ارنايى وقىتۋ، اۋدارما سالاسىندا جاساعان ەڭبەكتەرىنىڭ جەمىسىن كورۋىن مەملەكەتتىك قولداۋ شارالارىنان تىس شەشۋ باعىتىندا اياكوز، كوكپەكتى اۋداندارىمەن بايلانىس جاساپ وتىرمىز. ءبارى بىردەن بولا قويمايدى. وسى باعىتتا ءوز باسىم سەمەي قالاسىندا N11 مەكتەپتە «اق قاۋىرسىن» ۇيىرمەسىن اشىپ، اۋدارماشى جانە شىعارماشىلىق تۇلعالاردى دايىنداۋعا كىرىسىپ كەتتىك. تومەندەگى ۇندەۋىمىز Abai.kz سايتىنا شىقتى. جۇرت تانىس بولۋى ءۇشىن ماتىنىنەن ءۇزىندى بەرە كەتكەندى ءجون كوردىك.

مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ ۇلتتىق قۇرىلتايدىڭ ءۇشىنشى وتىرىسىن ەلىمىزدىڭ باتىسىنداعى اتىراۋدا وتكىزگەنى ءبىزدىڭ 11 مەكتەپتىڭ وقۋشىلارىن بەي-جاي قالدىرعان جوق. بىزگە ۇلتىمىزدىڭ بولاشاعى بولىپ تابىلاتىن شاكىرتتەرگە وسى قۇرىلتايداعى پرەزيدەنتىمىزدىڭ انا ءتىلىمىزدىڭ رەسپۋبليكامىز بەن ودان تىسقارى جەردە وركەن جايۋىنا قاتىستى وي تولعاعان تومەندەگى تەزيستەرى: «كەلەسى ماسەلە. ءتىلىمىزدىڭ قولدانۋ اياسىن كەڭەيتە ءتۇسۋ مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ باستى باعىتى بولىپ قالا بەرەدى. بۇل – ءبىز ءۇشىن مىزعىماس ۇستانىم.

ەلىمىزدە قازاق تىلىنە دەگەن سۇرانىس جىل وتكەن سايىن ارتىپ كەلەدى. قازاق ءتىلى بيزنەستىڭ، عىلىم مەن تەحنيكانىڭ تىلىنە اينالا باستادى. بۇل ءۇردىستى ودان ءارى دامىتۋدىڭ ەڭ ءتيىمدى ءارى توتە جولى – اعارتۋشىلىق.

قازىر ءىرى كىتاپ دۇكەندەرىندە قازاق تىلىندەگى تۋىندىلاردىڭ ۇلەسى ارتا ءتۇستى. سوڭعى كەزدە باسپاگەرلەردىڭ جاڭا بۋىنى الەمدىك بەستسەللەرگە اينالعان شىعارمالاردى اۋدارىپ ءجۇر. كوپتەگەن كىتاپتاردى شىعارىپ جاتىر. اۋدارىلعان كىتاپتاردىڭ ىشىندە كوركەم ادەبيەت قانا ەمەس، ىسكەرلىك باعىتتاعى تۋىندىلار دا كوپ. مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ ءمانى – وسىندا.

ەشكىمدى ماجبۇرلەمەي، كۇندەلىكتى ومىردەگى قاجەتتىلىكتى ارتتىرۋ ارقىلى ءتىلىمىزدىڭ تۇعىرىن نىعايتا بەرەمىز. مەملەكەتتىك تىلگە قاتىستى قۇر سوزدەن ەشتەڭە شىقپايدى. ەڭ باستىسى، ناقتى ءىس بولۋى كەرەك» ۇلكەن وي سالىپ، قازاق ءتىلىن جاڭا بەلەستەرگە كوتەرۋگە جەتەلەگەنى جاسىرىن ەمەس.

ءبىزدىڭ 11 مەكتەپتىڭ وقۋشىلار كوميتەتى قازاق ءتىلدى مەدياكونتەتى قالىپتاستىرۋعا قاتىستى شاكىرتتەر مەن ستۋدەنتتەر اراسىندا «جاس الاش فانداب» قوزعالىسىن ومىرگە اكەلۋ ءۇشىن اتسالىسۋعا قۇربى-قۇرباستارىمىزدى شاقىرامىز. جانە تۋعان قالامىز سەمەيدىڭ «رۋحاني استانا» مارتەبەسىنە لايىقتى بولۋ ءۇشىن Web اۋدارما سالاسىندا ءوز ۇلەسىمىزدى قوسقىمىز كەلەدى.
سول سەبەپتى ءاربىر جوو، كوللەدج بەن مەكتەپتەردە جاس اۋدارماشىلار كوميتەتى قۇرىلىپ، قازاق ءتىلىنىڭ باعى ءۇشىن ءتارجىمالار جاساپ، عالامتور كەڭىستىگىن انا تىلىمىزدەگى كونتەنتتەرمەن تولتىرىپ، ۇلتىمىزدىڭ مادەني-رۋحاني دامۋىنا ءوز ۇلەسىمىزدى قوسقىمىز كەلەتىنىن مالىمدەيمىز.

ءابىل-سەرىك الىاكبار

Abai.kz