ءماجىلىس سپيكەرى بىشكەكتە قىرعىزستان پارلامەنتىنىڭ توراعاسىمەن كەزدەستى
ءماجىلىس توراعاسى ەرلان قوشانوۆ قىرعىز رەسپۋبليكاسىنا رەسمي ساپارى اياسىندا جوگوركۋ كەنەش توراعاسى نۋرلانبەك شاكيەۆپەن كەزدەستى. سونداي-اق قازاقستان مەن قىرعىزستان پارلامەنتتەرى اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق جونىندەگى پارلامەنتارالىق كەڭەستىڭ ەكىنشى وتىرىسىنا قاتىستى.
جوگوركۋ كەنەش دەپۋتاتتارىمەن كەزدەسۋ بارىسىندا باستى تاقىرىپ – پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ بولدى. ءماجىلىس توراعاسى ەكى مەملەكەت باسشىلارى اراسىنداعى كەلىسىمدەردى زاڭنامالىق تۇرعىدا قامتاماسىز ەتۋ قازاقستان مەن قىرعىزستان پارلامەنتشىلەرىنىڭ باستى مىندەتى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
– اعايىندى قىرعىزستان ءاردايىم ەلىمىزدىڭ سەنىمدى ستراتەگيالىق سەرىكتەسى جانە سولاي بولىپ قالا بەرمەك. سوڭعى جىلدارى جوعارى دەڭگەيدەگى كەزدەسۋلەردىڭ قارقىنى دا، مازمۇنى دا ىنتىماقتاستىعىمىزدىڭ وداقتاستىق سيپاتىن ايشىقتايدى. پرەزيدەنت سادىر جاپاروۆتىڭ بيىلعى قازاقستانعا جاساعان رەسمي ساپارىنىڭ تاريحي ماڭىزى زور بولدى. وداقتاستىق قاتىناستاردى تەرەڭدەتۋ مەن كەڭەيتۋ تۋرالى مەملەكەتارالىق شارت جانە بىرقاتار ماڭىزدى سالالىق كەلىسىمگە قول قويىلدى، – دەدى ەرلان قوشانوۆ.
ءماجىلىس سپيكەرى قىرعىز ارىپتەستەرىنە قازاقستاندا قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ باستاماسىمەن جۇرگىزىلىپ جاتقان ساياسي وزگەرىستەر تۋرالى ايتىپ بەردى. ول سونداي-اق كوپپارتيالى ءماجىلىستىڭ VIII شاقىرىلىمداعى زاڭنامالىق قىزمەتى تۋرالى حاباردار ەتتى. اسىرەسە، قازاقستان قوعامى ءۇشىن ماڭىزى زور «ۇلتتىق قور – بالالارعا»، ايەلدەر مەن بالالاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ، قۇمار ويىنعا تاۋەلدىلىك پەن ەسىرتكى وندىرىسىنە قارسى كۇرەس تۋرالى زاڭدارعا كەڭىنەن توقتالدى.
ءماجىلىس توراعاسى ەكى ەل دەپۋتاتتارى اراسىندا ەڭ وزەكتى ماسەلەلەردى جەدەل شەشۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن تۇراقتى جانە سىندارلى ديالوگ ورناعانىن اتاپ ءوتتى.
ەرلان قوشانوۆ تمد پارلامەنتارالىق اسسامبلەياسى، ەقىۇ پارلامەنتتىك اسسامبلەياسى، ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك شارتى ۇيىمىنىڭ پارلامەنتتىك اسسامبلەياسى، تۇركى مەملەكەتتەرى ۇيىمىنىڭ پارلامەنتتىك اسسامبلەياسى، سونداي-اق «ورتالىق ازيا – كورەيا رەسپۋبليكاسى» پارلامەنتتەرى سپيكەرلەرىنىڭ كەزدەسۋ فورماتتارى اياسىندا ىنتىماقتاستىقتى ودان ءارى نىعايتۋعا نيەتتى ەكەنىن مالىمدەدى. ول قازاقستان مەن قىرعىزستان اراسىنداعى پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ ەرەكشەلىگى رەتىندە حالىقارالىق باستامالاردى ءوزارا قولداۋدىڭ تۇراقتىلىعىنا نازار اۋداردى.
كەزدەسۋ سوڭىندا ءماجىلىس سپيكەرى جوگوركۋ كەنەش توراعاسى نۋرلانبەك شاكيەۆكە قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن قىرعىز رەسپۋبليكاسى اراسىنداعى ەكىجاقتى قارىم-قاتىناستى نىعايتۋعا جانە دامىتۋعا قوسقان ەلەۋلى ۇلەسى ءۇشىن «دوستىق» وردەنىن تابىستادى. جوگوركۋ كەنەش توراعاسىنىڭ ورىنباسارى نۇربەك سىدىگاليەۆكە قۇرمەت گراموتاسى بەرىلدى.
پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىق كەڭەسىنىڭ ەكىنشى وتىرىسىندا دەپۋتاتتار ەكونوميكا، ينۆەستيتسيا، سۋ ەنەرگەتيكاسى، كولىك، ءبىلىم بەرۋ جانە مادەني-گۋمانيتارلىق سالالارداعى ىنتىماقتاستىقتى تالقىلادى.
– ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتىڭ ماڭىزدى باعىتى – سۋ قاۋىپسىزدىگى. بۇل سالاداعى ءتيىمدى ارىپتەستىك سۋ رەسۋرستارىن ۇتىمدى ءارى ادىلەتتى پايدالانۋعا، تاراپتاردىڭ مۇددەلەرىن ەسكەرۋگە جانە ءوزارا مىندەتتەمەلەردى ورىنداۋعا نەگىزدەلەدى. بيىل بىرلەسە اتقارعان شارالاردىڭ ارقاسىندا سۋارۋ ماۋسىمى ەش شىعىنسىز ءوتتى، – دەدى ەرلان قوشانوۆ.
دەپۋتاتتار ەنەرگەتيكا سالاسىنداعى بايلانىستى دامىتۋ ماسەلەسىن دە تالقىلادى. ءماجىلىس سپيكەرى بيىل جازدا قازاقستان، قىرعىزستان جانە وزبەكستان اراسىندا كامبار-اتا گيدروەلەكتر ستانتسياسىن سالۋ تۋرالى ۇشجاقتى كەلىسىمگە قول قويىلۋى ماڭىزدى وقيعا بولعانىن اتاپ ءوتتى.
مادەني-گۋمانيتارلىق سالاداعى قارىم-قاتىناس تۋرالى ايتا كەلە، پارلامەنت توراعالارى مەملەكەت باسشىلارىنىڭ تاپسىرماسىمەن مادەنيەت، بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى، تۋريزم سالالارىندا بىرلەسكەن جوبالار ءساتتى جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقانىنا توقتالدى. جاستار مەن ستۋدەنتتەر بەلسەندى تۇردە تاجىريبە الماسىپ جاتىر. بۇگىندە قىرعىزستاندا قازاقستاننىڭ ەكى جوعارى وقۋ ورنىنىڭ فيليالى جۇمىس ىستەيدى.
پارلامەنتارالىق كەڭەستىڭ ەكىنشى وتىرىسى سوڭىندا قىرعىز رەسپۋبليكاسى جوگوركۋ كەنەشى مەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق بويىنشا پارلامەنتارالىق كەڭەس تۋرالى ەرەجەگە قول قويىلدى.
سونىمەن قاتار ساپار بارىسىندا ءماجىلىس توراعاسى مەن دەپۋتاتتار 1916 جىلعى قايعىلى وقيعا كەزىندە قازا تاپقاندارعا ارنالعان ەسكەرتكىشكە گۇل شوقتارىن قويىپ، ۇلى قىرعىز جازۋشىسى شىڭعىس ايتماتوۆتىڭ زيراتى مەن مۇراجاي-ۇيىنە باردى.
رەسمي ساپاردىڭ ەكىنشى كۇنىنە ەرلان قوشانوۆتىڭ قىرعىز رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى سادىر جاپاروۆپەن كەزدەسۋى جوسپارلانعان.
Abai.kz