سيريادا سوعىس قايتا قىزا ءتۇستى. بۇل تەك قانا سيريانىڭ ىشىندە عانا ەمەس، جالپى تىزبەكتى رەاكتسيا تۋىنداتۋى مۇمكىن دەيدى ماماندار. ەۋروپاداعى قاۋىپسىزدىك قىزمەتكەرلەرى قازىرگى ۋاقىتتا راديكاليزم بويىنشا كۇدىكتى دەگەن ازاماتتاردى باقىلاۋدى كۇشەيتكەن. سەبەبى ەۋروپادا سيريادان قاشىپ كەلگەن، بوسىپ كەلگەندەر كوپ. ولار سيريا جەرىندەگى ۇرىس قيمىلدارىنا قوسىلۋدى ويلاۋى مۇمكىن.

ەۋروپاداعى قاۋىپسىزدىك قىزمەتكەرلەرىن الاڭداتىپ وتىرعان ەكىنشى ماسەلە، راديكالدى قوزعالىستاردىڭ قايتا كۇش الۋى جانە قايتا رەكرۋتينگ جاساۋعا تالپىنۋى. سيرياداعى اساد اسكەرىنىڭ فرونتتى تۇراقتاندىرا الماۋى جانە قارۋلى توپتاردىڭ رەجيممەن شايقاسى لاڭكەستىك ۇيىمدارعا دا مۇمكىندىكتەر تەرەزەسىن اشادى.

مىسالى دايش لاڭكەستەرى سوڭعى اپتادا بەلسەندىلىگىن ارتتىرعان. ولار 2014-2015 جىلعىداي قايتا «حاليفات قۇرۋ» يدەياسىن كوتەرە باستاعان. وسىلايشا جاقتاستار تابۋ يدەياسىن الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى، ءتۇرلى ناسيحات جولدارىمەن قايتا باستاۋى ىقتيمال. مىنە، بۇل ماسەلە ءبىزدىڭ كۇشتىك قۇرىلىمداردى دا الاڭداتۋى ءتيىس. سەبەبى ءبىزدىڭ ەلىمىزدەن دە زامانىندا سيريا اسىپ كەتكەندەر از بولمادى. ولگەنى ءولدى، كەيبىرى قايتارىلدى. «جۋسان» وپەراتسياسى ەسىمىزدە. ودان كەيىن قوعامدا لاڭكەستىك ۇيىمدارعا قوسىلۋدىڭ سالدارى، قاۋپى جايلى ءتۇرلى تۇسىندىرمەلەر بولدى. سيريادا بولعانداردان پىكىرلەر الىنىپ، تاراتىلدى. كەيبىرى ودان ساباق الدى، ال ەندى ءبىرى ونى ەسكەرمەدى. سول ءۇشىن دە قىراعىلىقتى ارتتىرۋ ازدىق ەتپەس.

قازىر سيريانىڭ الەپپو ايماعىندا قارۋلى جاساقتار اساد اسكەرىن تىقسىرىپ بارا جاتىر. ولاردىڭ باسىم كوپشىلىگىن «حايات تاحرير اش-شام» ۇيىمى قۇرايدى. بۇل ۇيىم بۇرىندا «دجەبحات ان-نۋسرانىڭ» ىشىندە بولدى، ال ول ءوز كەزەگىندە ءال-كايدامەن بايلانىستى بولدى. كەيىن بارىمەن بايلانىسىن ۇزگەنىن ايتىپ، «حايات تاحرير اش-شام» رەبرەندينگ جاسادى. بىراق يدەولوگياسى سول، راديكالدى يدەولوگيا. مىسالى «دجەبحات ان-نۋسرا» تۋرا دايش سياقتى بىزدە تىيىم سالىنعان ۇيىم. ال قازىر الەپپونى جاۋلاپ العاندار سول ان-نۋسرا قۇرامىندا بولعان كوبىسى. حتش-نىڭ قۇرامىندا ورتالىق ازيادان شىققاندار دا از ەمەس دەيدى اقپارات كوزدەرى. ايتپاعىم سيرياداعى سوعىس ناعىز بوتقا. ارالاسىپ جاتىر. لاڭكەستىك ۇيىمدار، بىرنەشە ءوزىن وپپوزيتسيا سانايتىن توپتار، اساد اسكەرى، سىرتقى كۇشتەر، كۇرد جاساقتارى جانە باسقا. وسىنىڭ ءبارى تاياۋ شىعىستاعى ۇلكەن حاوستى قايتا كۇشەيتەدى. ال ول حاوس شەكارا اسىپ، يدەولوگيا بولىپ باسقا ايماققا تارايدى. سيريا سوعىسىندا رەسمي 84 ەلدىڭ ازاماتى سوعىسقان. دەمەك 84 ەلدە راديكالدى يدەولوگيا تاراعان. ءبىر سوزبەن ايتقاندا بۇل بىزدەگى راديكاليزممەن كۇرەستى كۇشەيتە تۇسۋگە سەبەپكەر بولۋى قاجەت.

اسحات قاسەنعاليدىڭ جەلىدەگى جازباسى

Abai.kz