اسكەرىمىز ەلدى قورعاۋعا ءازىر مە؟
ترامپتىڭ بيلىككە قايتىپ كەلۋى ءبىزدىڭ قوعامدا، باق پەن الەۋمەتتىك جەلىلەردە ءبىراز تالقىلاندى. سونىمەن تاقىرىپتى جىلى جاۋىپ قويۋعا بولار ەدى.
الايدا، دۇنيەنى دۇرلىكتىرىپ جاتقان ترامپتىڭ توسىن تالاپتارى مەن باستامالارىنىڭ قازاقستانعا قاتىسى بار تاعى ءبىر جاعى جايىندا ايتپاسام بولماس (ول ماسەلە ازىرشە قوعام نازارىنان تىس قالىپ تۇرعان سەكىلدى).
داۆوستا ءوتىپ جاتقان دۇنيەجۇزىلىك ەكونوميكالىق فورۋمداعى كەشەگى سوزىندە ترامپ ناتو-عا مۇشە ەلدەردەن ورتاق اسكەري ماقساتقا ءاربىر مەملەكەتتىڭ جالپى ىشكى ءونىمىنىڭ ء(جىو) 5 پروتسەنتىن جۇمساۋعا شاقىردى. ناتو-نىڭ باس حاتشىسى مارك ريۋتتە بۇل باستامانى قولدادى.
ارينە، بۇل ۇسىنىستىڭ ۋكرايندىق-رەسەيلىك استارى دا جوق ەمەس: كىم بىلەدى، ماسكەۋ سوعىس باستاماعاندا، ۋكراينا ەۋروپاعا جاقىن بولماعاندا، بۇل ماسەلە ترامپتىڭ نازارىنا ىلىكپەۋى دە مۇمكىن بە ەدى.
بىراق، اسكەري ساياساتقا قاتىستى بۇل تاقىرىپتىڭ قازاقستانعا دا قاتىسى بار دەپ ويلايمىن.
«جامان ايتپاي، جاقسى جوق»، - دەيدى اتام قازاق. ول از بولسا، «ساقتىقتا قورلىق جوق»، - دەپ تاعى ءبىر ءسوز قوسىپ قويادى.
بۇكىل الەم قورعانىس تاقىرىبىن قوزعاپ وتىرعاندا، ءبىز، قازاقستان، نەگە ءۇنسىز قالىپ وتىرمىز؟
گەوساياسي احۋالدىڭ ءتۇرى اناۋ، باسقا ەمەس، ءوز باۋىرى مەن كورشىسىنە قارسى سوعىس اشقان رەسەيمەن جەتى جارىم مىڭ شاقىرىم ورتاق شەكارامىز بار: ەاەو ەرەجەلەرىنە سالساق، ول شەكارا قۇلىپتاۋلى تۇر دەپ ايتۋىمىز قيىن شىعار. وسىدان ءبىراز ۋاقىت بۇرىن ءبىزدىڭ اۋە قورعانىس كۇشتەرىمىز رەسەيمەن بىرىكتى دەگەن اقپارات تاراپ ەدى. ۇقشۇ (ودكب) قاتارىنداعى ورتاق مىندەتتەمەلەرىمىز تاعى بار دەگەندەي.
كەزىندە قازاقستان اسكەرى ناتو-مەن بىرلەسكەن اسكەري جاتتىعۋلار وتكىزەتىن ەدى. ول بايلانىستارىمىز قانداي دەڭگەيدە؟
ەڭ باستىسى سول: الدەقانداي جاعداي بوپ قالسا، ءبىزدىڭ اسكەر ءوز ەلىن قورعاپ قالا الا ما؟!
ويتكەنى، سوڭعى كەزدە ءوز ارميامىز جايىندا ءسوز قوزعالسا، كوبىنەسە، سول جاقتاعى جەمقورلىق، جارعىدان تىس قارىم-قاتىناستار، الىمجەتتىك، سولداتتاردىڭ باسىنا تۇسكەن قيىندىقتار تۋرالى جايسىز اڭگىمەلەر ايتىلىپ قالادى.
«تاۋەلسىزدىكتى قورعاۋ» دەگەن ءجيى ايتىلاتىن قاعيدات بۇگىندە جاڭاشا، كۇردەلى حالىقارالىق احۋالعا تىكەلەي قاتىسى بار سيپاتقا يە بولىپ وتىر ەمەس پە؟
ءبىزدىڭ اسكەرىمىزدىڭ قارجىلانۋ جايى قالاي؟ ترامپ ناتو مۇشەلەرىنەن تالاپ ەتىپ وتىرعان 5 پروتسەنتتىڭ بىزدەگى جاعدايى قانداي؟ ەكى اياعىنان اقساپ تۇرعان ەكونوميكامىز سول اۋىرلىقتى كوتەرە الا ما؟
ارينە، ۇلتتىق، مەملەكەتتىك قاۋىپسىزدىكتىڭ قۇپيا جاقتارى بار. ول تالاپتار زاڭدى دەپ سانايمىن.
الايدا، قوعام ءدال وسى ماسەلەدە ءوزىن تولعاندىرعان باستى سۇراقتاردىڭ جاۋابىن الۋعا تولىق قاقىلى دەپ ويلايمىن.
ءامىرجان قوسان
Abai.kz
