تازا سۋ جانە سانيتاريا – دەنساۋلىق پەن تۇراقتى دامۋدىڭ كەپىلى!

تۇراقتى دامۋ ماقساتتارىنىڭ التىنشى ماقساتى (تدم 6) – الەمدەگى بارلىق ادامدارعا تازا سۋ جانە سانيتاريالىق قىزمەتتەرگە قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەسىنە ارنالعان. سۋ-تىرشىلىك كوزى، ال سانيتاريا – دەنساۋلىقتىڭ نەگىزگى كەپىلى.
دەگەنمەن، الەمنىڭ كوپتەگەن ايماقتارىندا سۋ رەسۋرستارىنىڭ لاستانۋى، قولجەتىمدىلىكتىڭ بولماۋى جانە سانيتاريا جاعدايلارىنىڭ تومەندىگى حالىقتىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىنا تىكەلەي اسەرىن تيگىزۋدە. سۋ – حالقىمىزدىڭ تىرشىلىگىنىڭ نەگىزى. ونىڭ ءتيىمدى پايدالانىلۋى مەن ساناسىن قورعاۋ ەلىمىزدىڭ تۇراقتى دامۋى مەن بولاشاعىنا تىكەلەي اسەر ەتەدى. ءبىز سۋ تاپشىلىعىنا قارسى كۇرەس جۇرگىزىپ، سۋ ينفراقۇرىلىمىن جاڭعىرتۋعا بار كۇشىمىزدى سالۋ قاجەت دەپ ەسەپتەيمىن.قازاقستان – كليماتتىق ەرەكشەلىكتەر مەن اگروونەركاسىپتىك دامۋ سالدارىنان سۋ تاپشىلىعىنا ۇشىراۋ قاۋپى بار ايماقتاردىڭ ءبىرى. كليماتتىق وزگەرىستەر، تابيعي اپاتتار جانە سۋ رەسۋرستارىنا جوعارى سۇرانىس سۋ كوزدەرىنىڭ ازايۋىنا اكەلىپ، جاڭا، كەشەندى شارالاردى تالاپ ەتەدى. سوندىقتان دا، سۋ ماسەلەسىن شەشۋدە زاماناۋي تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ، سۋ تازالاۋ جانە ۇنەمدەۋ ادىستەرىن دامىتۋ اسا وزەكتى بولۋدا.پرەزيدەنت ق.ك.توقاەۆتىڭ باسشىلىعىمەن قابىلدانعان جاڭا ستراتەگيالار سۋ ينفراقۇرىلىمىن جاڭعىرتۋ، سۋ ۇنەمدەۋ تەحنولوگيالارىن ەنگىزۋ جانە سۋ رەسۋرستارىن سانالى باسقارۋ باعىتىندا ىسكە اسىرىلۋدا. سونىمەن قاتار، كورشى مەملەكەتتەرمەن ترانسكونتينەنتالدىق سۋ رەسۋرستارىن باسقارۋ ماسەلەلەرىندە ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ – وزەكتى باعىتتاردىڭ ءبىرى بولىپ وتىر. بۇل شارالار قازاقستاننىڭ ەكولوگيالىق قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتىپ، حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىن ارتتىرۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى.
تدم 6 ماقساتتارىنا جەتۋ ءۇشىن ەلىمىز كەلەسى شارالاردى جۇزەگە اسىرۋى قاجەت:
1)ينفراقۇرىلىمدى جاڭعىرتۋ: سۋ تازارتۋ قوندىرعىلارى مەن سانيتاريالىق جۇيەلەردى جاڭارتۋ، جاڭا تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ ارقىلى حالىققا تازا سۋ مەن ساپالى سانيتاريا قىزمەتىن قامتاماسىز ەتۋ.
2)زاڭنامالىق قولداۋ: سۋ رەسۋرستارىن قورعاۋ مەن ءتيىمدى پايدالانۋعا ارنالعان زاڭنامالاردى جەتىلدىرۋ، ەكولوگيالىق ستاندارتتارعا سايكەستەندىرۋ.
3)حالىقتى وقىتۋ جانە اقپاراتتاندىرۋ: سۋ مەن سانيتاريانىڭ ماڭىزدىلىعى تۋرالى اقپاراتتىق ناۋقاندار جۇرگىزۋ، گيگيەنا ەرەجەلەرىن ناسيحاتتاۋ.
4)حالىقارالىق ىنتىماقتاستىق: الەمدىك تاجىريبە الماسۋ، ينۆەستيتسيا تارتۋ جانە كوپجاقتى جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋ ارقىلى سۋ ماسەلەلەرىن شەشۋگە باعىتتالعان باعدارلامالاردى ىسكە اسىرۋ.
ەلىمىزلە تدم 6 ماقساتتارىنا جەتۋ ءۇشىن اۋقىمدى جوبالار جۇزەگە اسىرىلۋدا. ەلدىڭ سۋ رەسۋرستارىن ءتيىمدى پايدالانۋ، سۋ تازارتۋ قوندىرعىلارىن جاڭارتۋ جانە اۋىلدىق جەرلەردە سانيتاريالىق جاعدايدى جاقسارتۋ بويىنشا اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستار حالىقتىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن ارتتىرۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى. سونىمەن قاتار، مەملەكەتتىك جانە جەكە سەرىكتەستىكتەر اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق سۋ ماسەلەلەرىن كەشەندى شەشۋگە باعىتتالعان.تدم 6 – تازا سۋ مەن ساپالى سانيتاريا قىزمەتتەرىنە قولجەتىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ ارقىلى حالىقتىڭ دەنساۋلىعىن قورعاۋ مەن تۇراقتى دامۋعا قول جەتكىزۋ ماسەلەسىنە باعىتتالعان ماڭىزدى ماقسات. سۋ مەن سانيتاريا سالاسىنداعى جەتىستىكتەر ەكونوميكالىق وسۋگە، الەۋمەتتىك ادىلەتتىلىككە جانە ەكولوگيالىق تۇراقتىلىققا نەگىز بولا الادى. ءاربىر ەل مەن قوعام ءوز ۇلەسىن قوسىپ، حالىقتىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن ارتتىرۋعا جانە تابيعي رەسۋرستاردى ساقتاۋعا باعىتتالعان شارالاردى جۇزەگە اسىرۋى ءتيىس.
تەمءىربولات ن.
ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ زاڭ فاكۋلتەتى قىلمىستىق قۇقىق، قىلمىستىق ءىس جۇرگىزۋ جانە كريميناليستيكا كافەدراسىنىڭ وقىتۋشىسى
Abai.kz