«حوماي» ءانى باشقۇرتتاردىڭ سوڭعى تۇياق سەرپۋى...»

باشقۇرتتىڭ "ايلا" توبى ورىنداعان "حوماي" ءانى ءاپ-ساتتە ترەندكە اينالىپ، قازاقتار باۋىرلاس ۇلتقا قىزۋ قولداۋ كورسەتكەن ەدى.
اسكەري ساراپشى، داۋلەت جۇمابەكوۆتىڭ ايتۋىنشا، باشقۇرت پەن تاتاردان باۋىرلاستىق كۇتۋ قيىن، ولار الدەقاشان "ورىس الەمىنىڭ" ءبىر بولشەگىنە اينالىپ كەتكەن.
"ايرانداعى" ارىپتەستەرگە سۇحبات بەرگەن ساراپشىنىڭ پىكىرى Ertenmedia-نىڭ نازارىن اۋداردى.
"باشقۇرتتار ۋكراينادا جاپپاي قىرىلىپ جاتىر.
ءتىپتى، رەسەي قۇرامىنداعى ايماقتار اراسىندا سوعىستا قازا تاپقاندار سانى بويىنشا باشقۇرتستان ءبىرىنشى ورىندا تۇر. ولار رەسەي ءۇشىن جەكە باتالوندار قۇرىپ، ءوز ەركىمەن سوعىسقا اتتانۋدا.
مىسالى، باشقۇرتستاننان شىققان "ۆاتان" باتالونى، شايمۇراتوۆ پەن دوستاۆالوۆ اتىنداعى باتالوندار مەن "باشقۇرتستان" 31-موتواتقىشتار پولكى ءدال قازىر ۋكراينادا رەسەي اسكەرىنىڭ قۇرامىندا شايقاسىپ ءجۇر", – دەيدى ول.
تاتارلار دا بۇل سوعىستا وتە بەلسەندى. ساراپشىنىڭ ايتۋىنشا، تاتارستاندا "العا", "باتىر" جانە "تەمىر" دەيتىن ارنايى باتالوندار قۇرىلعان. بۇدان بولەك، تانك پولكى مەن ارتيللەريالىق ديۆيزيوندار دا تاتارلاردان جاساقتالعان.
"كەزىندە اسكەري ۋچيليششەدە بىرگە وقىعان باشقۇرت تانىسىم بار. پۋتين تۋرالى پىكىرىمدى اشىق ايتقانىمدا، سول كىسى ماعان قاتتى رەنجىپ، ء"بىز ورىس الەمى ءۇشىن، وتانىمىز ءۇشىن سوعىسىپ جاتىرمىز" دەپ زىلدەنىپ جاۋاپ قاتقان ەدى. ياعني، ولاردىڭ (باشقۇرتتاردىڭ) كوبى بۇل سوعىستى يدەولوگيالىق تۇرعىدا دۇرىس دەپ سانايدى، وزدەرىن شىنايى تۇردە رەسەيدىڭ ءبىر بولىگى رەتىندە كورەدى", – دەيدى ساراپشى.
پىكىرىنشە، باشقۇرتتار مەن تاتارلار پۋتين ءۇشىن جانىن قيۋعا ءازىر. رەسەيدەگى قازاقتاردان دا ءۇمىت ۇزە بەرسە بولادى...
"ورىنبور، ومبى، استراحان قازاقتارى ءۇشىن قازاقستان اتا-باباسى تۋعان تاريحي مەكەن عانا. ولاردىڭ ساناسىندا "ورىس الەمى" كونتسەپتسياسى وتە مىقتى ورنىققان. رەسەيدەگى قازاقتار ء"بىز وسى ەلدىڭ ازاماتىمىز، بۇل ەلدىڭ مۇددەسى - ءبىزدىڭ مۇددە" دەپ تاربيەلەندى. ەتنيكالىق تامىرلاستىق بۇل جەردە تەك ەكىنشى نەمەسە ءۇشىنشى ورىنعا كەتەدى. سول سەبەپتى دە وتكەندە تۇتقىنعا تۇسكەن ورىنبور قازاعى "قازاقستانمەن سوعىس بولسا، رەسەي ءۇشىن سوعىسامىن" دەگەن ءسوزدى ەش قىمسىنباستان ايتتى", - دەيدى جۇمابەكوۆ.
كەيدە ءبىز "باشقۇرت – باۋىرىمىز، تاتار – تۋىسىمىز" دەپ ۇرانداتامىز. ساراپشىنىڭ پىكىرىنشە، مادەني، تاريحي ورتاقتىققا سۇيەنىپ، ساياسي تۇرعىدا تىم رومانتيكالىق قيالدارعا بەرىلمەۋىمىز كەرەك.
"ەگەر رەسەي مەن قازاقستان اراسىندا، قۇداي ساقتاسىن، ءبىر قاقتىعىس بولسا، ءبىز "باۋىرىمىز" دەپ جۇرگەن باشقۇرتتار، تاتارلار، ءتىپتى ەتنيكالىق قازاقتار دا رەسەي ءۇشىن سوعىسۋعا دايىن تۇرادى", – دەيدى ول.
جۇمابەكوۆتىڭ پىكىرىنشە، تۇركى بىرلىگى ادەمى يدەيا، بىراق ناقتى اسكەري-ساياسي وداققا اينالۋى ءۇشىن ايماق ەلدەرى ساياسي تۇرعىدان تاۋەلسىز، ەكونوميكالىق تۇرعىدان كۇشتى بولۋى ءتيىس.
"مىسالى، ازەربايجان تاجىريبەسى. ولار ءتىپتى تۇركيانىڭ پىكىرىمەن ساناسپاي، يزرايلمەن قارىم-قاتىناس ورناتۋدا. وسىنداي تاۋەلسىز پوزيتسياعا جەتكەندە عانا تۇركى الەمىنىڭ بىرلىگى شىنايى وداققا اينالۋى مۇمكىن. اسكەري-ساياسي تاۋەلسىزدىگىمىزدى تولىق نىعايتقاندا عانا تەڭ دارەجەدەگى وداق قۇرا الامىز", – دەيدى ول.
دەرەككوزى: اشكەرە تەلەگرام ارناسى
Abai.kz