مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ بيىلعى تامىز كونفەرەنتسياسىندا سويلەگەن سوزىندە: «قازىر – ءبىلىم مەن عىلىمنىڭ زامانى. جاھاندانۋ داۋىرىندە وزىق ءبىلىمدى يگەرگەن، جاڭا تەحنولوگيانى مەڭگەرگەن ەلدىڭ ۇپايى تۇگەل بولادى. بۇگىن سانالى ۇرپاق تاربيەلەي الساق، ەرتەڭ زامان كوشىنىڭ باسىندا جۇرەمىز. سوندىقتان وسى سالانى قولداۋ مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ نەگىزگى باسىمدىعى بولىپ قالا بەرەدى»، - دەدى.

ەلىمىزدە سوڭعى جىلدارى ءبىلىم بەرۋ، وقۋ مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ مەن پەداگوگ كاسىبىنىڭ بەدەلىن ارتتىرۋ بويىنشا اۋقىمدى رەفورمالار جۇرگىزىلۋدە. سولاردىڭ بىرقاتارى – ەلىمىزدە «پەداگوگ مارتەبەسى تۋرالى» ارنايى زاڭ قابىلداندى. «قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ۇستازى» اتاعى بەلگىلەندى. بۇل وزگەرىستەر پەداگوگ قاۋىمنىڭ جۇمىسىنا قانداي وزگەرىستەر اكەلۋدە؟ ءبىز الماتى قالاسى جەتىسۋ اۋدانى، «م.جۇماباەۆ اتىنداعى №137 جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ» كمم-ءنىڭ مەكتەپ ديرەكتورىنىڭ وقۋ-ءىسى جونىندەگى ورىنباسارى نۇسىپبەكوۆا زاۋرەش مولداقانقىزىن سوزگە تارتتىق.

زاۋرەش نۇسىپبەكوۆا:

– ءبىلىم بەرۋ – قوعامنىڭ دامۋى مەن وركەنيەتتىڭ نەگىزى بولىپ تابىلادى. قازاقستاندا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى سوڭعى جىلدارى كوپتەگەن وزگەرىستەر مەن رەفورمالاردى باستان وتكەرۋدە. بۇل رەفورمالاردىڭ باستى ماقساتى – ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋ، وقۋشىلاردىڭ تىلدىك داعدىلارىن دامىتۋ جانە پەداگوگ كاسىبىنىڭ بەدەلىن كوتەرۋ.

ءتىل ساياساتى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولىگى بولىپ تابىلادى. قازاقستاندا مەملەكەتتىك ءتىل – قازاق ءتىلىنىڭ مارتەبەسىن كوتەرۋ، سونداي-اق ورىس جانە اعىلشىن تىلدەرىن دە دامىتۋ شارالارى قولعا الىنۋدا. Bilingual education (ەكى تىلدە ءبىلىم بەرۋ) باعدارلامالارى ارقىلى وقۋشىلاردىڭ تىلدىك بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان باستامالار جۇزەگە اسىرىلۋدا. بۇل وقۋشىلاردىڭ كوپتىلدىلىك داعدىلارىن دامىتۋعا، سونداي-اق حالىقارالىق ستاندارتتارعا ساي باسەكەگە قابىلەتتى ازاماتتاردى تاربيەلەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.

وقۋ مادەنيەتى – ءبىلىم بەرۋ ۇدەرىسىنىڭ نەگىزى. وقۋشىلاردىڭ بىلىمگە دەگەن ۇمتىلىسىن ارتتىرۋ ءۇشىن مەكتەپتەردە زاماناۋي تەحنولوگيالار مەن يننوۆاتسيالىق ادىستەمەلەر ەنگىزىلۋدە. وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋ، سونىمەن قاتار، كريتيكالىق ويلاۋ داعدىلارىن قالىپتاستىرۋ ماقساتىندا جوبالىق جۇمىستار مەن توپتىق تالقىلاۋلار ۇيىمداستىرىلادى. وقۋ مادەنيەتىن ارتتىرۋ – بۇل تەك ءبىلىم الۋمەن شەكتەلمەي، سونىمەن قاتار، وقۋشىلاردىڭ الەۋمەتتىك جانە ەموتسيونالدىق دامۋىنا دا اسەر ەتەتىن پروتسەسس.

پەداگوگ كاسىبىنىڭ بەدەلىن ارتتىرۋ – ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋداعى ماڭىزدى اسپەكت. مۇعالىمدەردىڭ كاسىبي دايارلىعى مەن بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ ماقساتىندا ءتۇرلى كۋرستار مەن سەمينارلار ۇيىمداستىرىلۋدا. پەداگوگتار ءۇشىن جاڭا ادىستەمەلەر مەن تەحنولوگيالاردى مەڭگەرۋ، سونداي-اق، حالىقارالىق تاجىريبەلەرمەن الماسۋ – ولاردىڭ كاسىبي دامۋىنا وڭ اسەر ەتەتىن فاكتورلار. مۇعالىمدەردىڭ قوعامداعى ءرولىن كوتەرۋ، ولاردىڭ ەڭبەگىن باعالاۋ جانە قولداۋ كورسەتۋ – ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋدىڭ ماڭىزدى شارتى.

مەكتەپكە دەيىنگى جانە ورتا ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋ رەفورمالارى - قازاقستاندا مەكتەپكە دەيىنگى جانە ورتا ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋعا باعىتتالعان رەفورمالار جۇزەگە اسىرىلۋدا. مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىنىڭ سانى ارتىپ، ولاردىڭ ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازاسى نىعايتىلۋدا. سونىمەن قاتار، ورتا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندە جاڭارتىلعان وقۋ باعدارلامالارى ەنگىزىلۋدە، ولار وقۋشىلاردىڭ قابىلەتتەرى مەن قىزىعۋشىلىقتارىنا ساي كەلەدى.

وقۋ باعدارلامالارىن جەتىلدىرۋ – ءبىلىم ساپاسىن ارتتىرۋدىڭ باستى جولى. جاڭارتىلعان ءبىلىم مازمۇنىنا سايكەس، وقۋ باعدارلامالارى وقۋشىلاردىڭ سىني ويلاۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋعا باعىتتالعان. وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم الۋىندا پراكتيكالىق تاجىريبە مەن ومىرلىك داعدىلاردى مەڭگەرۋ ماڭىزدى ءرول اتقارادى.

قورىتىندى. قازاقستانداعى ءبىلىم بەرۋ، ءتىل ساياساتى، وقۋ مادەنيەتى جانە پەداگوگ كاسىبىنىڭ بەدەلى – قوعامنىڭ دامۋىنىڭ نەگىزى. ءبىلىم بەرۋ رەفورمالارى مەن يننوۆاتسيالىق تاسىلدەردىڭ ەنگىزىلۋى – ءاربىر ازاماتتىڭ ءبىلىم الۋىنا، دامۋىنا جانە قوعامعا قوسقان ۇلەسىنە مۇمكىندىك بەرەدى. بىلىمگە دەگەن ۇمتىلىس – ەلدىڭ بولاشاعىن انىقتايتىن باستى فاكتور.

Abai.kz