رەسەي پرەزيدەنتىنىڭ الەۋمەتتىك پروتسەستەردى مونيتورينگتەۋ جانە تالداۋ ماسەلەلەرى جونىندەگى باسقارماسىنىڭ باستىعى الەكساندر حاريچەۆ «گوسۋدارستۆو» جۋرنالىنا ارنالعان «كتو مى؟» اتتى ماقالاسىندا: «رەسەيدە الەۋمەتتىك، ەكونوميكالىق جانە ساياسي قاقتىعىستار سالدارىنان ازاماتتىق سوعىس ءورشۋى مۇمكىن»، - دەپ ەسكەرتتى.

حاريچەۆتىڭ پىكىرىنشە، ازاماتتىق سوعىس - رەسەيدىڭ الدىندا تۇرعان بەس سىن-قاتەردىڭ ءبىرى. بۇدان باسقا، ەلگە ساياسي، اۋماقتىق جانە مادەني ەگەمەندىكتىڭ جوعالۋى، دەپوپۋلياتسيا، ازاماتتاردىڭ بيلىككە دەگەن سەنىمىنىڭ جوعالۋى جانە ساياسي جۇيەنىڭ قۇلاۋى، سونداي-اق «ادامگەرشىلىكتەن ارىلۋ» جانە رەسەيلىكتەردىڭ «تۇتىنۋ سۋبەكتىلەرىنە» اينالۋى قاۋىپ توندىرەدى.

كرەمل وكىلى ازاماتتىق سوعىس قاتەرىنە ىنتىماقتى جانە توپتاسقان الەۋمەتتىك قوعامدى قالىپتاستىرۋ جاۋاپ بولعا ءتيىس ەكەنىن اتاپ ءوتتى. حاريچەۆ وسىنداي قوعامدى «ءوز وركەنيەتتىك كودىنا» نەگىزدەلەتىن «وزىمىزدىكىن تاستامايمىز» يدەولوگياسىنىڭ كومەگىمەن قۇرۋدى ۇسىندى. ءدال وسى يدەولوگيا «ەگەمەندىكتى جوعالتۋدان» قورعاپ قالۋعا ءتيىس. حاريچەۆ تاياۋ ارادا بارلىق بيلىك ورگاندارىن، ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرى مەن مەملەكەتتىك قۇرىلىمداردى ازاماتتاردا ءتيىستى تەتىكتەردى قالىپتاستىرۋعا مىندەتتەيتىن «پاتريوتتىق» تاربيە تۋرالى زاڭنىڭ قابىلداناتىنىن جاريالادى.

بۇل رەتتە حاريچەۆ ۋكرايناعا قارسى سوعىس قازىرگى ساتتە «ەگەمەندىكتى جوعالتۋدىڭ» الدىن الۋعا كومەكتەسكەنىن اتاپ ءوتتى. «رەسەي ەليتاسى بالالاردى شەتەلگە وقۋعا جىبەرۋگە، شەتەلدە وزدەرىنە زەينەتاقى قۇرىلىمىن قالىپتاستىرۋعا ۇمتىلدى. كىم بايىسا - ءبىر جەردە التىندى جاعالاۋدا، كىم جەڭىسكە جەتسە - چەرنوگوريادا. ياعني ءبىز ەليتامىزدى جوعالتىپ الدىق... ءبىراز ۋاقىتتان كەيىن ءبىز ەكونوميكالىق، تەحنولوگيالىق جانە ساياسي الەۋەتىمىزدى جوعالتقان ەلگە اينالىپ شىعا  كەلەر ەدىك. رەسەي ءۇشىن سوعىس ءبارىن تازارتاتىن سىن ساعاتقا اينالدى»، - دەپ اتاپ ءوتتى شەنەۋنىك.

ءوز كەزەگىندە حاريچەۆ رەسەيگە قاۋىپ توندىرەتىن دەپوپۋلياتسيانى «جالپى الەمدىك پروبلەماعا گلوباليستىك ەكسپەريمەنتتىڭ ىقپالىنىڭ اسەرى» جانە «ويلاۋدى بارابار ەمەس جانە ويلاستىرىلماعان كونسترۋكتسيامەن زاقىمدايتىن ۆيرۋس» دەپ اتادى. ونىڭ ايتۋىنشا، چايلدفري مەن لگبت ناسيحاتى «دەموگرافيالىق شىڭىراۋعا» جانە «حالىقتىڭ جويىلۋىنا» باستاپ الىپ كەلەدى. وسى سىن-قاتەرگە جاۋاپ رەتىندە حاريچەۆ وتباسىلىق قۇندىلىقتاردى دارىپتەۋدى جانە كوپ بالالى وتباسىلاردى قۇرمەتەۋ ءۇردىسىن قالىپتاستىرۋدى ۇسىندى. اتاپ ايتقاندا، شەنەۋنىك وتباسىندا تەك ءۇش بالا بولاتىن فيلمدەر ءتۇسىرۋ قاجەت دەپ ەسەپتەيدى.

ازاماتتاردىڭ بيلىككە دەگەن سەنىمىن ارتتىرۋ ءۇشىن حاريچەۆ باسقارۋ ءپرينتسيپى - مەريتوكراتيانى قولدانۋ قاجەت دەپ سانايدى، وعان سايكەس باسشى لاۋازىمداردى ەڭ قابىلەتتى ادامدار اتقارادى. رەسەيلىكتەردىڭ «ادامگەرشىلىكتەن ارىلۋىنا» جاۋاپ رەتىندە شەنەۋنىك «بولاشاق ادامىن» تاربيەلەۋدى ۇسىندى، ونىڭ نەگىزگى قۇندىلىقتارى «بەلسەندى پاتريوتيزم»، جاسامپاز ەڭبەك، قىزمەت، ىنتىماقتاستىق، حالىقتار بىرلىگى جانە ءداستۇرلى ادامگەرشىلىك نورمالار بولادى. «بىزگە ديۆاندا داۋىراعاتاندار ەمەس، وزدەرىنە، ءوز وتباسىنا جانە ءوز ەلىنە جاۋاپ بەرۋگە دايىن پاتريوتتار كەرەك»، - دەپ ءوز ويىن قورتىندىلايدى حاريچەۆ.

Abai.kz