ۇلتتىق بانك جۇرگىزگەن اقشا-نەسيە ساياساتى مەن التىن قورىن باسقارۋ شارالارىنىڭ ناتيجەسىندە التىن-ۆاليۋتا رەزەرۆتەرى 36%-عا ۇلعايىپ، جىل سوڭىندا 62,1 ميلليارد دوللارعا جەتتى. بۇل ءوسىم ابسوليۋتتىك ماندە 16,3 ملرد دوللاردى قۇرايدى جانە ۇلتتىق بانكتىڭ تاريحىنداعى ەڭ ءىرى جىلدىق وسىمدەردىڭ ءبىرى. رەزەرۆتەردىڭ مۇنشالىق كوبەيۋىنە التىن پورتفەلىنىڭ ءوسۋى ەلەۋلى ىقپال ەتتى. قازاقستان بيىل الەمدەگى ەڭ كوپ التىن ساتىپ الۋشى ەلدەردىڭ ءبىرى بولدى. دۇنيەجۇزىلىك التىن كەڭەسىنىڭ دەرەگىنە سايكەس، قازاقستان قاڭتار-قازان ارالىعىندا 32,4 توننا التىن ساتىپ الىپ، وسى كورسەتكىش بويىنشا الەمدە پولشادان كەيىنگى 2-ورىنعا شىقتى.

ەلىمىزدىڭ جالپى حالىقارالىق رەزەرۆتەرىنە ۇلتتىق بانكتىڭ التىن-ۆاليۋتا اكتيۆتەرىمەن بىرگە ۇلتتىق قوردىڭ شەتەل ۆاليۋتاسىنداعى اكتيۆتەرى دە كىرەدى. ۇلتتىق قور بيىل كوبىنە مۇناي ەمەس، قارجى نارىقتارىنداعى جاعىمدى كونيۋنكتۋرانىڭ ارقاسىندا اكتيۆتەرىن ۇلعايتا الدى. جىل باسىنان بەرى ۇلتتىق قوردىڭ ۆاليۋتالىق اكتيۆتەرى 4,8 ملرد دوللارعا ءوسىپ، 2025 جىلدىڭ سوڭىنا قاراي شامامەن 63,6 ملرد دوللار دەڭگەيىنە جەتتى. ياعني ۇلتتىق قوردىڭ جالپى كولەمى قازىر شامامەن 37 تريلليون تەڭگەگە جۋىق قاراجاتتى قۇرايدى. قوردىڭ ينۆەستيتسيالىق كىرىسى بيىل ەرەكشە جوعارى بولدى، - دەيدى ساراپشى.

11 ايدا قوردىڭ باسقارۋدان تۇسكەن ينۆەستيتسيالىق تابىسى 8,2 ملرد دوللاردى قۇراعانىن العا تارتتى. بۇل – جىلدىق 13,7% كىرىستىلىك. مۇنداي جاقسى تابىس نەگىزىنەن الەمدىك قور نارىقتارىنىڭ وسىمىنە جانە التىن باعاسىنىڭ قىمباتتاۋىنا بايلانىستى بولدى.

دەگەنمەن، ۇلتتىق قوردان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتكە ترانسفەرت تۇرىندە قوماقتى قارجى جۇمسالاتىنىن ەسكەرۋ كەرەك. سوندىقتان بيىل قور تابىسىنىڭ ەداۋىر بولىگى بيۋدجەت شىعىندارىن جابۋعا باعىتتالدى. بىراق كەلەسى جىلى بيۋدجەت ۇلتتىق قوردى بيىلعىداي مازالامايتىن بولادى. مۇناي سەكتورىنان تۇسەتىن تىكەلەي سالىقتار دا ۇلتتىق قورعا باعىتتالادى. 2025 جىلدىڭ العاشقى 9 ايىندا مۇناي كومپانيالارىنان ۇلتتىق قورعا 2,8 ترلن تەڭگە سالىق تۇسكەن. بۇل شامامەن 6 ميلليارد دوللارعا جۋىق قارجى، دەمەك ۇلتتىق قوردى تولىقتىرۋدىڭ ەكىنشى ءىرى كوزى. ءۇشىنشى توقساندا عانا مۇنايلىق تۇسىمدەر 1 ترلن تەڭگەگە ءوسىپ، جالپى جىلدىق جوسپاردى ورىنداۋعا كومەكتەستى. ارينە، مۇناي باعاسى قۇبىلمالى بولعاندىقتان، مۇنداي كىرىستەردىڭ تۇراقسىز ەكەنىن ەستەن شىعارماۋ كەرەك. مۇناي باعاسى كۇرت تۇسسە، ۇلتتىق قوردى تولتىرۋ بويىنشا جوسپارلارعا قاۋىپ تونەتىن بولادى.

ايبار ولجايەۆ

Abai.kz