سەنبى, 23 قاراشا 2024
46 - ءسوز 14231 1 پىكىر 9 ماۋسىم, 2014 ساعات 12:11

گەي بولۋ وڭاي ەمەس

بيىل ناۋرىزدىڭ 29 كۇنى انگليا مەن ۋەلستە ءبىرجىنىستى نەكەنى زاڭداستىرۋ تۋرالى زاڭ كۇشىنە ەندى. اعىلشىن پرەمەرى دەۆيد كەمەرون مۇنى «ەل ءۇشىن ماڭىزدى ءسات» دەپ باعالاعان. سەنبىگە قاراعان ءتۇنى ەڭ ءبىرىنشى بولىپ نەكەلەسۋگە كەلگەن بىرنەشە جۇپ بىردەن ۇيلەنۋ تويىن وتكىزدى.
انگليادان تىس جەرگە جۇرگەن ءبىرجىنىستى نەكەگە تاۋەلدى ۇلىبريتانيالىقتارعا سول ەلدەردەگى كونسۋلدىق قىزمەت كورسەتەدى. ماسكەۋدەگى انگليا كونسۋلدىعى وسى ەلدەگى «عاشىقتاردى» تىركەيتىن بولدى.

«كوگىلدىرلەر» قازاق جەرىندە دە كوپ. استانا قالاسىنداعى گەي كلۋبتاردى ارالاپ قايتقان سىرىمبەك تولەۋۇلىنىڭ جۋرناليستىك زەرتتەۋى كوپ شىندىقتىڭ بەتىن اشادى.

گەي بولۋ وڭاي ەمەس

استانالىق گەيلەردىڭ جينالاتىن ورتاسى ءورىستىلدى ەكەن. ءبىز ولاردىڭ «باستاڭعىسىنا» باردىق. جەرتولەگە ورنالاسىپتى. ءتۇننىڭ جارتىسى اۋا جۇمىسى قىزادى ەكەن. ءبىرىن-ءبىرى قولتىقتاعان ورىمدەي ۇل-قىز اعىلىپ جاتىر. ەسىك كوزىندەگى ەڭگەزەردەي كۇزەتشىلەردىڭ كوزى قىراعى. كىمنىڭ گەي، كىمنىڭ اۋەسقوي ەكەنىن بىردەن تانيدى. مەنەن نەگە كەلگەنىمدى سۇرادى. الدىن الا دايىندىعىم بويىنشا، «جۇپ» ىزدەپ جۇرگەنىمدى ايتتىم. ول ىشكى جاقتاعى ءبىر جىگىتكە: مىنا «بالاپاندى» قابىلداڭدار» - دەپ بۇيرىق بەردى. مەنى جەتەكتەگەن الگى جىگىت باردىڭ قاسىنان بيىك ورىندىق ۇسىندى. ۇزىن مويىن قىزىل شاراپ تا سۋتەگىن كەلە قالدى.
- سىزگە قانداي جۇپ كەرەك؟ تاڭداۋىڭىز كىمگە ءتۇسىپ تۇر؟- دەپ قيىلدى الگى مەنى ەرتىپ كىرگەن جىگىت. ول زالدى مەڭزەپ: «بۇگىن ءسىز سياقتى «نوۆينكيلەر» كوپ» - دەپ ىرجاقتايدى.
- تاڭداۋ جاساپ ۇلگەرگەن جوقپىن - دەدىم ساسقانىمنان. ول يىعىن قيقاڭ ەتكىزىپ قىزمەتىنە كىرىسىپ كەتتى.
ارادا 15 مينۋت وتكەن. ايدارى قۇس قاناتىنداي الۋان تۇسكە بويالعان، كوزى مەن قاسىن ءسۇزىپ العان، بۇتى شيديگەن بىرەۋ كەلدى قاسىما. تۇرقى كەبەنەك بولعان ەشكىدەي ۇسقىنسىز. تانىستىق. ماعان قاراي وڭمەڭدەپ تۇر. مەن ارالىق ساقتاۋعا تىرىسىپ جاتىرمىن، بىراق «دەرتتى» ادام ەمەس ەكەنىمدى سەزدىرمەۋىم كەرەك.
- مەنى بەرىك دەسەڭىز دە بولدى - دەدى ول.
- قايدا تۋىپ-وسكەن ەدىڭىز؟ (بۇل سۇراعىمنىڭ مىنا ورتاعا بوتەندەۋ بولعانىم ءتۇسىندىم)
- استاناعا قاراعاندىدان كەلگەنمىن.
- قىزعا عاشىق بولىپ كوردىڭىز بە؟ ء(وز تىلدەرىمەن سويلەسۋگە تىرىسقان ءتۇرىم. ەگەر ول قىزعا عاشىق بولعان بولسا، قىزعانعان سىڭاي تانىتپاقشىمىن)
- جوق. بالا كە­زىم­­نەن-اق قىزدارعا قىزىعۋشىلىعىم بولماعان.
مەن بارماعىمدى كوتەرىپ، ءماز بولعان راي بەردىم. ول ماعان قاراي جاقىنداپ كەلەدى.
- «كوگىلدىرلەر» نەلىكتەن كوبەيىپ بارادى؟
ول تىكسىنىپ قالدى. مەنىڭ باسىمنان اياعىما دەيىن قاراپ شىعىپ: «كىمسىڭ؟» دەدى قورازدانىپ. سەزىك الدى. بىراق ءىس ناسىرعا شاپپاۋى كەرەك. «بۇگىن ادام كوپ ەكەن كلۋبتا»، - دەدىم تەك تۇرماي. قىزىل ايدارلى جىگىت ءبىر ءسات ءۇنسىز تۇردى دا: ء«بىز ءۇشىن قىزدار ماسەلە ەمەس، ولاردى كەز كەلگەن ۋاقىتتا وپ-وڭاي ساتىپ-اق الاسىڭ. ايەل زاتى ەركەكشورا بولىپ كەتتى. قاناتىڭنىڭ استىنا الىپ، قورعايتىن قىز جوق قوي. كىمدى قورعايسىز؟»، - دەدى ەسى دۇرىس ادام سياقتى ءسوزىن جالعاپ.
- بالالى بولعىڭ كەلمەي مە؟
- مۇندا سۇلۋ جىگىتتەر كوپ. ازىرگە ناقتى بى­رەۋىمەن بىرگە تۇراتىنداي «وبەكتىم» بولماي تۇر...
- جىگىتىڭ قانداي جان بولۋى كەرەك؟ (بۇل جولى سولاردىڭ ءتىلىن تاپقانداي بولدىم)
- ەڭ باستىسى مەنى تۇسىنەتىن، باسقالاردان قىزعانبايتىن، ماعان جۇمىس ىستەۋگە مۇمكىندىك بەرەتىن جان بولسا دەيمىن!..
بەرىكتىڭ ءسوزىن تىڭداپ وتىرىپ، دەنەم تۇرشىگىپ كەتتى. بىراق الگى سابازىڭ سەلت ەتپەيدى. ءوزىنىڭ وسى كەسپىرىمەن ماقتاناتىن سياقتى. ءجۇزى بال-بۇل جانىپ، سىمباتتى جىگىتتەرگە سۇقتانا قارايدى. كەسپەلتەك مۇرىنى دەمەسەڭىز، جۇزىنەن ەركەككە ءتان بەلگى از.

ءانشىسى گەي استانا

ءبىزدىڭ اڭگىمەنى دەنەسى نازىك، تۇرقى قىزداي ءبىر جىگىت ءبولىپ جىبەردى. ول تىرناعىن بوياپ الىپتى، شاراپ قۇيىلعان قىرلى ستاكاندى ون ساۋساعى مايىسىپ ارەڭ كوتەرەدى. قۇددى، قىز دەرسىڭ! قىزدار دا مۇنداي قىلىقتى ەمەس شىعار، ءۇزىلىپ تۇر! ول سول ۇزىلگەن قالپىمەن مەنىڭ سول جاعىما جايعاستى. ال بەرىك مەنى قىزعاندى ما، تىنىشى قاشىپ وتىر.
- ءسىز، بىزگە اداسىپ كەلگەن جوقسىز با؟
بۇل ەكىنشى اۋىشتىڭ العاشقى سۇراعى. «وزدەرىڭنەن بولامىن. الماتىدان كەلدىم»، - دەدىم بويىم ۇيرەنىسە باستاعانداي بولعان سوڭ. ونىڭ اتى جانىبەك ەكەن. سەمەيدە تۋىپ-ءوسىپتى. جانىبەك مەنى سىرتتاي باعىپ وتىرعانىن ايتتى. ء«سىز، گەي ەمەسسىز. جاسىرماي-اق قويىڭىزشى. ودان دا نە كەرەگىن ايتىڭىز. ءبارىن ايتىپ بەرەيىن»، - دەدى ۇزىن تىرناعىمەن مەنىڭ ستاكانىمدى شۇقىپ.
- ءبىلىپ وتىرساڭىز ايتايىن، مەن قالىپتى اداممىن. قىزتەكە ەمەسپىن. مۇندا كەلگەندەگى ماقساتىم - سىزدەردىڭ ءومىردى كورۋ - دەدىم.
- ءجۋرناليسسىڭ عوي؟
- جوق. اۋەستەنىپ جۇرگەن جانمىن.
- وندا كور دە، تابانىڭدى جالتىرات! ەگەر مۇندا جۇبىڭ بولماسا، باسىڭنان ايىرىلاسىڭ - دەپ شورت كەتتى سەمەيلىك قىزتەكە.
بۇدان ارى زەرتتەۋگە بولمايتىنىن ءوزىم دە سەزىپ وتىرعام، بيىك ورىندىقتان سىرعي بەردىم. ال الگى بەرىگىم مەنەن دامەلى سياقتى، ەسىك كوزىندە كۇتىپ تۇر. «مەنى الىپ كەتسەڭشى»، - دەدى، دەمىن قۇلاق تۇبىمە تاقاپ. جىلان شاعىپ العانداي سەكىرىپ كەتتىم. كلۋبتان شىعا بەرە قازاق ەستراداسىنداعى تانىمال ءبىر ءانشىنىڭ، جۋان قارا جىگىتتىڭ قۇشاعىندا كەتىپ بارا جاتقانىن كوزىم شالىپ قالدى...

ەسىل تەرىس اعادى

عالامتوردى اشا قالساڭىز، ەلدە ءوز جىنىسىنان بەزگەن مىسكىندەر تۋرالى دەرەككە كوز سۇرىنەدى. گەيلەر مەن ەركەكشورالارعا ارنالعان پورتالدار مەن فورۋمدارعا توقتاۋ بولسا عوي، شىركىن! قايتا ءورىستىلدى اقپارات كوزدەرى سولاردىڭ قۇقىعىن قورعاپ، سويىلىن سوعىپ الەك. سويتسەك، استانا مەن الماتى الدەقاشان «قازاقستان گەيلەرىنىڭ ورداسى» دەگەن اتاقتى «قورعاپ» قويعان ەكەن. وسى كەشتە بىزگە سەمەيلىك قىزتەكە جىگىت الماتىدا جۇزدەن استام گەيكلۋبتىڭ بارىن ايتتى. ونىڭ قانشاسى ءوز جىنىسىنان بەزىنگەن بەيباقتارعا تيەسىلى ەكەنىن ەسەپتەپ جاتقان ەشكىم جوق. «استانادا ازىرگە 60 شاقتى گەي-كلۋب تۇنگى قالاعا ەسىگىن ايقارا اشادى» - دەيدى ول. ولار ەشقاشان وزدەرىن اشىق جارنامالامايدى. ماڭدايشالارىنا «بار-كلۋب» دەپ جازىپ قويادى. ال ىشىنە كىرسەڭ، جىن-ويناق.
ەستەرىڭىزدە بولسا، لاتۆيانىڭ باس قالاسى ريگادا ەركەكشورالاردىڭ شەرۋى ءوتتى. شەرۋگە قاتىسۋشىلار ءوز ەلدەرىنىڭ مەملەكەتتىك تۋىن ۇستاپ شىققاندا، ولاردىڭ اراسىنان ءبىزدىڭ كوك جالاۋ دا كورىنىپ قالدى. ال بۇل -قازاقستاندىق قىزتەكەلەردىڭ وزدەرىنشە، حالىقارالىق ارەنادا جوعارى مارتەبەگە قول جەتكىزگەن ءتۇرى.
ءبىرجىنىستىلار ۇيىمى ءبىزدىڭ ەلىمىزدە دە كەڭ ەتەك الۋدا. رەسمي تىركەلمەدى دەمەسەڭ، جۇمىسى ءجۇرىپ تۇر.
استانا ازىرگە تىنىش بولعانىمەن، ەلورداعا ارقاسى ءتيىپ تۇرعان قاراعاندىدا (ەل ەستىمەگەن ماسقارا!) ەكى قىزدىڭ دۇركىرەتىپ توي جاساعانى باتىس ءباسپاسوزىن ءبىر دۇرلىكتىرگەن جوق پا! ءبىرجىنىستى جۇبايلار قاراعاندىنىڭ قاق ورتاسىندا «ليمۋزينمەن» قىدىردى. كوپشىلىك ورىندارعا بارىپ، «ماحابباتتارىن» جار سالىپ جارنامالادى. تانىمال VOXPOPULI.KZ جۋرنالى مۇنى تامسانىپ، تەبىرەنىپ، وزگە ەلدەرگە ۇلگى ەتىپ جازدى. وسى وقيعانىڭ اياعى نەمەن تىنعانىن ءبارىمىز بىلەمىز. ولىممەن اياقتالدى.
سادۋاقاس مەشىتىنىڭ يمامى ءسابيت ەرەجەپوۆ: «پايعامبارىمىزدىڭ حاديس-شاريفتەرىندە: «قىلىقتارى ەركەككە ۇقسايتىن ايەلگە جانە ايەلگە ۇقسايتىن ەركەككە لاعىنەت بولسىن!» - دەپ جازىلعانىن ايتتى. سونداي-اق: «ەركەككە ۇقساۋعا تىرىساتىن ايەل جانە ايەلگە ۇقساۋعا تىرىساتىن ەركەك مەنىڭ ۇمبەتىمنەن ەمەس»، - دەگەنىن دە العا تارتتى. دەپۋتات الدان سمايىل: «قازاقتىڭ ۇلتتىق بولمىسىنا كەرى اسەر ەتەتىن نارسەگە ەلىمىزدە جول بەرۋگە بولمايدى. بۇل ءبىرجىنىستىلاردىڭ ارەكەتىنە قوعام بولىپ، مەملەكەت بولىپ توقتاۋ سالۋىمىز كەرەك»، - دەدى.
الايدا پسيحولوگ مامانداردىڭ ايتۋىنشا، وتباسىنداعى اكە تاربيەسىنىڭ جەتكىلىكسىزدىگىنەن جىگىتتەردىڭ مىنەزى جىبەكتەي بولىپ كەتكەنى ەشكىمگە قۇپيا ەمەس. بالاباقشا تاربيەشىسى - قىزدار مەن جاس كەلىنشەكتەر، مەكتەپتە ساباق بەرەتىن ادام - نازىك جاندى ايەل زاتى، ۇيدە ۇلگى كورسەتەتىن كىسى - انا. وسى جاعدايدىڭ ءبارى بالانى ايەل مىنەزدى ادام ەتىپ وسىرەدى.
جاسىراتىن تۇگى جوق، بۇگىنگى بويجەتكەندەردىڭ اۋىزىنان: «وسى ءومىرىم وزىمە ۇنايدى. كەيىن ءوزىم ءۇشىن بىرەۋ تاۋىپ الامىن»، - دەيتىن ماسقارا ءسوزدى ءجيى ەستيتىن بولدىق. بۇل دا - قوعام دەرتى.
«جەتىم وسكەن، اكە تاربيەسىن كورمەگەن بالا رۋحاني كەدەيشىلىككە الدىمەن ۇشىرايدى»، - دەيدى پسيحولوگ ايبولات تولەكۇلى. مۇمكىن، قىزتەكە بولىپ كەتكەن زامانداستارىمىزدىڭ بالا تاعدىرى جەتىمدىكپەن وتكەن شىعار، كىم ءبىلسىن!؟

ەسىل ەركەلەپ اعادى. اعىستىڭ اياق جاعىندا ەكى عاشىق قولتىقتاسىپ بارا جاتىر. «ەكى عاشىق، قول ۇستاسىپ» دەگەن ولەڭ جولىنا سۇرانىپ-اق تۇرعان كورىنىس. بىراق ءتىلىم بارمايدى. ويتكەنى، ونىڭ ەكەۋى دە ەڭگەزەردەي جىگىتتەر ەدى. ەسىل تەرىس اعاتىن سياقتى...

سىرىمبەك تولەۋۇلى،
استانا قالاسى
"جاس قازاق" گازەتى
تاقىرىپ وزگەرتىلىپ الىندى. تۇپنۇسقاداعى تاقىرىپ: قىزتەكەسى قىزعان قالا
1 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1468
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3244
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5396