ينۆەستيتسيالار جانە دامۋ ءمينيسترى ءا.ءو. يسەكەشەۆكە 

قر ازاماتتارى، Antigeptil قوزعالىسىنىڭ بەلسەندىلەرىنەن

حات قابىلداۋ مەكەن جايى: استانا ق-سى، جامبىل ك-ءسى 38 ءۇي

قۇرمەتتى مينيستر!

XXI  عاسىردا ادام دەنساۋلىعى مەن قورشاعان ورتانى قورعاۋ ماسەلەلەرى بۇكىل ادامزات ءۇشىن ماڭىزدى ساياسي قۇقىقتىق قۇندىلىق بولىپ تابىلادى.

كوپتەگەن مەملەكەتتەر ادامنىڭ دەنساۋلىعى مەن قورشاعان ورتانىڭ تازالىعىن قامتاماسىز ەتەتىن قۇقىقتاردى مويىنداپ، مەملەكەت جۇيەسىن جەتىلدىرۋدە.

قر كونستيتۋتسياسىنا سايكەس، مەملەكەت قورشاعان ورتانى قورعاۋ مىندەتىن اتقارىپ قانا قويماي، سونىمەن قاتار ادامنىڭ دەنساۋلىعى مەن ومىرىنە قاۋىپ توندىرەتىن مالىمەتتەردى جاسىرعان لاۋازىمدى تۇلعالاردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن قاراستىرادى.

قر ەكولوگيالىق كودەكسىنىنىڭ قابىلدانۋى، مەملەكەتتىڭ قورشاعان ورتانى قورعاۋ مەن قالپىنا كەلتىرۋدەگى ارەكەتتەردى جۇزەگە اسىرۋىنداعى ماڭىزدى قادام. ەكولوگيالىق كودەكس قر قالىپتى دامۋىنداعى ەكولوگيالىق نەگىزدەردى بەلگىلەپ قانا قويماي، قازاقستان ازاماتتارىنىڭ ەكولوگيالىق قۇقىقتارىن دا ناقتىلاعان. بىراق قازاقستاننىڭ قازىرگى جاعدايىندا جاريالانعان نورمالار مەن ولاردىڭ ءىس جۇزىندە ورىندالۋى اشىق تۇردە قالۋدا.

2013 جىلدىڭ 2 شىلدەسىندە بايقوڭىر عارىش ايلاعىندا «پروتون» زىمىرانىنىڭ اپاتقا ۇشىراۋى،  سول زىمىراندا قولدانىلعان ۋلى «گەپتيل» وتىنى  قورشاعان ورتاعا كەلتىرىلگەن زالالدىڭ ماڭىزدىلىعىن كورسەتتى. 

قازاقستان رەسپۋبليكاسى «پروتون» اپاتى كەلتىرگەن زالالدىڭ شىعىنىن 13  ميلليارد تەڭگەگە باعالاعان بولاتىن، الايدا مەملەكەتتىك لاۋازىمدى تۇلعالار ءالى كۇنگە دەيىن گەپتيلدىڭ قورشاعان ورتا مەن ادام دەنساۋلىعىنا قانشالىقتى زياندى ەكەندىگى تۋرالى سۇراقتاردان قاشقالاقتاۋدا. 

Antigeptil بەلسەندىلەرى مەن قوعامنىڭ نارازىلىعىنا ۇلتتىق عارىش اگەنتتىگىنىڭ قىزمەتكەرلەرى دۇرىس جاۋاپ بەرە الماعانىمەن قويماي، سول مەكەمەنىڭ باسشىسى ت.مۇساباەۆ ءتىپتى  Antigeptil بەلسەندىلەرىن قوعام الدىندا كەكەتىپ، مازاق ەتۋگە دەيىن باردى.

Antigeptil بەلسەندىلەرى ءبىرجارىم جىل بويى نارازىلىقتارىن جالعاستىرۋدا. ال  ءسىزدىڭ مەكەمەڭىز بولسا، قازاقستاننىڭ باسقا دا مەملەكەتتىڭ ورگاندارى سياقتى، زاڭدى تىلمەن ايتقاندا «ارەكەتسىزدىكپەن» شۇعىلدانىپ كەلەدى. 

مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ مۇنداي قوعامدىق باعا الۋى بايقوڭىر عارىش ايلاعىندا ۋلى گەپتيل وتىنىنىڭ ءالى كۇنگە دەيىن توقتاۋسىز قولدانىلۋىنا سەبەپ بولۋدا. 

مەملەكەتتىك لاۋازىمدى تۇلعالار وزدەرىنىڭ ارەكەتسىزدىگىن قر مەن رف اراسىنداعى مەملەكەتارالىق كەلىسىمدەردىڭ ورىندالۋى قاجەتتىگىمەن عانا بايلانىستىرىپ وتىر.  بۇنى مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ۋلى گەپتيل وتىنىنىڭ قورشاعان ورتانى ۋلاۋدى توقتاتۋعا دەگەن شاراسىزدىعى نەمەسە يكەمسىزدىگى دەپ تۇسىنۋگە بولادى.

گەپتيل وتىنىن قولدانۋ ماسەلەسى قازاقستان قوعامىنىڭ نازارىنان تىس قالماۋى قاجەت، ول ءار ازاماتقا تىكەلەي قاتىستى ماسەلە.

ال رەسەيلىك ارىپتەستەرمەن جاسىرىن جۇرگىزىلگەن «كەلىسىمدەر»   جەمقورلىق پەن قازاقستاننىڭ ۇلتتىق مۇددەلەرىن ساتۋمەن تەڭ بولىپ تۇر.

قر ەكولوگيالىق كودەكسىنىڭ 13 بابىنا سايكەس، قازاقستان ازاماتتارى قورشاعان ورتاعا بايلانىستى مەملەكەتتىك ورگاندار قابىلدايتىن شەشىمدەرگە قاتىسۋعا حاقىلى، جانە دە قورشاعان ورتانى قورعاۋ ماسەلەلەرىنە قاتىستى قابىلداناتىن ءنورماتيۆتى اكتىلەردى تالقىلاپ، ءوز پىكىرلەرىن ايتۋعا حاقىلى.

ورحۋس كونۆەنتسياسىنىڭ  7 بابىنا سايكەس، قوعامنىڭ ءار مۇشەسى تالقىلاناتىن شەشىمدەر بويىنشا ءوز پىكىرىن جازباشا ەسكەرتۋلەر نەمەسە ۇسىنىس تۇرىندە بىلدىرە الادى.

ودان باسقا، 6 باپتىڭ 2 جانە 4 تارماقتارىنا سايكەس، حالىق كەز كەلگەن شەشىمدەردىڭ قابىلدانۋىنان حاباردار بولۋى ءتيىس جانە دە سول شەشىمدەردىڭ قابىلدانۋىنا ەڭ باستى ساتىسىنان باستاپ قاتىسۋىنا حاقىلى.

Antigeptil قوزعالىسىنىڭ بەلسەندىلەرى قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك ورگاندارىنا بىرنەشە رەت بايقوڭىر عا بويىنشا ىستەپ جاتقان بارلىق جۇمىسشى توبىنا  قاتىسۋ ىنتاسىن بىلدىرگەن بولاتىن. ونداعى ماقسات، Antigeptil بەلسەندىلەرى گەپتيلدى قولدانۋداعى قوعامدىق پىكىردى ءبىلدىرىپ قانا قويماي، سونىمەن قاتار بايقوڭىر عا مەملەكەتكە جۇكتەلگەن  قورشاعان ورتانى قورعاۋ شارالارىنىڭ قانشالىقتى جۇزەگە اسىرىلۋى تۋرالى قوعامعا  اقپارات بەرۋ. 

شەنەۋنىكتەردىڭ قوعام بەلسەندىلەرىن بايقوڭىر عا بويىنشا وتكەن مەكەمەارالىق جۇمىس توپتارىنىڭ وتىرىستارىنا جولاتپاۋىنىڭ سەبەبتەرى Antigeptil قوزعالىسىنىڭ ۇراندارى مەن قاتاڭ تالاپ قويۋىندا عانا ەمەس، ول قازاقستاننىڭ قورشاعان ورتانى قورعاۋ ورگاندارىنىڭ گەپتيلگە بايلانىستى ارەكەتسىزدىگى. 

قازاقستان ازاماتتارى، Antigeptil بەلسەندىلەرى، مەملەكەتتىك ورگاندار قوعام مۇشەلەرىن بايقوڭىر عا بويىنشا جۇمىسقا قاتىستىرماعانىمەن قويماي، گەپتيل وتىنىنىڭ زياندىلىعى تۋرالى اقپاراتقا قول جەتكىزۋدى شەكتەۋدى جالعاستىرىپ جاتقانىن مالىمدەيدى.

ازاماتتىق قوعام وكىلدەرى، Antigeptil قوزعالىسى بەلسەندىلەرىنىڭ پىكىرى بويىنشا، ەكولوگيالىق كودەكستكە، كونۆەنتسيادا  (ورحۋس) قورشاعان ورتاعا قاتىستى اقپاراتقا قول جەتىمدىلىك، قوعام وكىلدەرىنىڭ شەشىمدەردى قابىلداۋعا ارالاسۋى مەن ادىلسوتقا قول جەتكىزۋ قۇقىقتارىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن، كەلەسى مەحانيزمدەردىڭ قابىلدانۋىن قاجەت دەپ سانايدى:

زىمىراندا پايدالانىلاتىن گەپتيل وتىنى جايلى جانە دە سول گەپتيلدىڭ  قورشاعان ورتا مەن ادام دەنساۋلىعىنا كەلتىرەتىن زياندىلىعى تۋرالى بارلىق اقپاراتتى قالىڭ بۇقاراعا اشىپ بەرۋ;

گەتيل وتىنىنان قورشاعان ورتانى تازارتۋ جانە قورعاۋ باعدارلامارى مەن جوسپارىن دايىنداۋدى جۇزەگە اسىرۋ ماقساتىندى قۇزىرلى ورگاندار مەن قوعام وكىلدەرىنىڭ قاتىسۋىمەن ارنايى جۇمىس توبىن قۇرۋ.

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتارى، Antigeptil قوزعالىسىنىڭ بەلسەندىلەرى:

بليالوۆ بولاتبەك

ۇلان شامشەت

ماكسۋتوۆ الماس

سەيتوۆ اسكار

ارمان زاكارين

سانات ۋرناليەۆ

رافكات كامانوۆ

Abai.kz