«ىنتىماق». ەل ىرىسى -بىرلىكتە
ەلباسى ن.نازارباەۆتىڭ بەس ينستيتۋتتىق رەفورماسىنىڭ ءتورتiنشi باعىتى مەملەكەتiمiزدiڭ بiرتەكتiلiگiن قامتاماسىز ەتە وتىرىپ، ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزدى دارiپتەۋگە، ەل بiرلiگiن نىعايتۋعا باعىتتالعان. ەل بiرلiگiن نىعايتۋدا «ىنتىماق» ەتنوسارالىق مادەني بiرلەستiگi دە بەلسەندiلiگiمەن كوزگە تۇسۋدە.
جىل باسىنان بەرi وڭتۇسىك قازاقستان وبلىسى دەڭگەيiندە ۇيىمداستىرىلعان iس-شارالارعا قاتىسۋمەن قاتار، ءوز تاراپىنان مەملەكەتقۇراۋشى قازاق حالقىنىڭ قاناتىنىڭ استىنا وزگە ەتنوستاردى ۇيىستىرا ءتۇسۋ ماقساتىندا ۆولونتەرلەر وتريادىن قۇردى. ءوڭiر ستۋدەنتتەرi مەن وقۋشىلارى اراسىندا «ەل تiلەگi – تۇراقتىلىق» اتتى «دوڭگەلەك ۇستەل» ءماجiلiسiن، «بiر ەل – بiر تاعدىر» فەستيۆالiن ۇيىمداستىردى. وتان قورعاۋشىلار كۇنi قارساڭىندا «انالار داستارقانى» قايىرىمدىلىق اكتسياسىن قولعا الىپ، اسكەري بولiمدەگi ساربازدارعا ءۇي تاعامدارى ۇسىنىلىپ، ولارمەن وتباسى بiرلiگi, وتانسۇيگiشتiك تاقىرىبىندا پiكiر الماستىق. تاربيە iرگەتاسى وتباسىنان، اتا-انانىڭ مەيiرiمدi الاقانىنان باستاۋ الاتىنىن ەسكەرسەك، وتباسى جىلۋىن سەزiندiرۋ ارقىلى ءاربiر ءجاسوسپiرiمدi پاتريوتتىققا تاربيەلەۋگە بولادى.
«ىنتىماق» ەتنوسارالىق مادەني بiرلەستiگiنiڭ مۇشەلەرi ۇلت جوسپارىنىڭ «بiرتەكتiلiك جانە بiرلiك» اتتى ءتورتiنشi باعىتىن جۇزەگە اسىرۋ مەن حالىققا جەتكiزۋدi باستى ماقساتى سانايدى. ەلباسى ن.نازارباەۆتىڭ باستاماشىلدىعى، باتىلدىعى، سارابدال ساياساتكەرلiگi جانە ەلدi ۇيىستىرار قايراتكەرلiگi مەن بiلiكتiلiگiنiڭ ارقاسىندا بۇگiنگi الەم تانىعان 50 مەملەكەتتiڭ تورiنەن ورىن الىپ، ەندiگi جەردە دامىعان 30 ەلدiڭ قاتارىنا ەنۋگە ارەكەت ۇستiندەمiز. مەملەكەت بiزگە بەيبiت ءومiر سۇرۋگە، بiلiم الىپ، قالاعان ماماندىعىمىزبەن جۇمىس iستەۋگە بارلىق مۇمكiندiكتi جاساپ وتىر. ياعني ەلiمiزدiڭ العا قويعان ماقساتتارىنا جەتۋiنە ءوز ۇلەسiن قوسۋ – ءاربiر قازاقستاندىقتىڭ پارىزى ءїام مiندەتi.
«بiرتەكتiلiك جانە بiرەگەيلiك» باعىتىنداعى «ماڭگiلiك ەل» پاتريوتتىق اكتiسi, «ۇلكەن ەل – ۇلكەن وتباسى»، «مەنiڭ ەلiم» ۇلتتىق جوباسى، «نۇرلى جول» ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ، «نۇرلى بولاشاق» باسىمدىقتارىنىڭ قاي-قايسىسىن الساق تا، بۇلاردىڭ ارقايسىسى بiزدi بيiك ماقساتتارعا جەتكiزەتiن ناقتى قادامدار. ماسەلەن، «ماڭگiلiك ەل» جالپىۇلتتىق يدەياسى – ايرىقشا ماڭىزعا يە. ول – وتاندىق تاريحتى بiلۋ، بولاشاعى بiرتۇتاس ۇلت قالىپتاستىرۋ نەگiزدەرiنiڭ بiرi ءїام بiرەگەيi. «ماڭگiلiك ەل» ۇستانىمى ءاربiر قازاقستاندىقتىڭ بولاشاققا دەگەن سەنiمiن ارتتىرىپ، وسى جولدا ءوزi ءۇشiن، ۇرپاعى ءۇشiن ايانباي ەڭبەك ەتۋگە باستايدى.
ال، «ۇلكەن ەل – ۇلكەن وتباسى» جوباسىن ازiرلەۋ جانە جۇزەگە اسىرۋ مiندەتi قازاقستاندىقتاردىڭ بiرتەكتiلiگiن نىعايتا ءتۇسiپ، ازاماتتىق قوعامنىڭ تۇتاستىعىن قالىپتاستىرۋ ءۇشiن جاعداي تۋعىزاتىنى ءسوزسiز. ەلiمiزدiڭ بولاشاعى، دامۋى، وركەندەۋi وتباسىنىڭ بەرەكەسi, بiرلiگiنە تiكەلەي بايلانىستى.
«مەنiڭ ەلiم» ۇلتتىق جوباسى مەن «قازاقستان ەنتسيكلوپەدياسى» كەڭ كولەمدi ينتەرنەت پورتالى ءاربiر ازاماتقا جانە شەتەلدiك تۋريسكە قازاق ەلi مەن جەرi تۋرالى مول ماعلۇمات بەرۋگە جول اشۋدى كوزدەپ وتىر. سان عاسىرلاردان سىر شەرتكەن قازاق تاريحى ەشكiمدi دە بەي-جاي قالدىرماسى انىق. وتكەنiن ۇمىتپاعان، تاريحىنا تەرەڭ بويلايتىن ەلدiڭ بولاشاعى دا ايقىن بولارى ءسوزسiز.
«نۇرلى جول» جاڭا ەكونوميكالىق ساياساتى – iس جۇزiندە ەكونوميكانى تۇراقتى دامىتۋدىڭ الداعى بەسجىلدىققا ارنالعان مەملەكەتتiك iس-شاراسى. وندا باسقاسىن ايتپاعاندا قازاقستاننىڭ بارلىق وڭiرلەرiن ەلوردامەن بايلانىستىراتىن ماگيسترالدارمەن قامتاماسىز ەتۋ كوزدەلگەن. بۇل ەلدiڭ ەكونوميكالىق احۋالىن رەتتەۋ ارقىلى حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىن كوتەرۋگە باستايتىن بiردەن-بiر قادام.
ەلباسى باستاماسىمەن قولعا الىنعان 5 ينستيتۋتتىق رەفورمانى جۇزەگە اسىرۋ باعىتىندا جۇمىس جۇرگiزۋگە قوعامدىق ۇيىمدار، ونىڭ iشiندە «ىنتىماق» ەتنوسارالىق مادەني بiرلەستiگiنiڭ مۇشەلەرi بەلسەندi تۇردە اتسالىساتىن بولادى. ولاردىڭ قاتارىندا قاراشاي، لەزگين، وسەتين، بالكار، موردۆا جانە ماري سىندى از ۇلت وكiلدەرi دە بار. بiر شاڭىراقتا باس قوسقان ءتۇرلi ۇلت وكiلدەرi قيىن-قىستاۋ زاماندا جەرۇيىققا اينالعان قازاق ەلi ءۇشiن، ماڭگiلiك ەل ءۇشiن، ورتاق وتان ءۇشiن ايانىپ قالماق ەمەس.
گاۋحار تولەپوۆا، «ىنتىماق» ەتنوسارالىق مادەني بiرلەستiگiنiڭ ءتورايىمى.
Abai.kz