نۇرسۇلتان نازارباەۆ: ەڭ سوراقى بولجامداردىڭ ءبارى قازاقستاندى اينالىپ ءوتتى
استانادا ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ توراعالىعىمەن «تاۋەلسىزدىك. كەلىسىم. بولاشاعى ءبىرتۇتاس ۇلت» اتتى قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ XXIV سەسسياسى ءوتتى. بەيبىتشىلىك جانە كەلىسىم سارايىندا وتكەن سەسسياعا 1500-دەن استام دەلەگات قاتىستى. ولاردىڭ قاتارىندا ەلىمىزدىڭ بارلىق وڭىرلەرىنەن كەلگەن اسسامبلەيا مۇشەلەرى مەن ارداگەرلەرى، رەسپۋبليكالىق جانە وڭىرلىك ەتنومادەني بىرلەستىك توراعالارى، پارلامەنت دەپۋتاتتارى، ورتالىق اتقارۋشى ورگانداردىڭ، ساياسي پارتيالاردىڭ، ءدىني جانە قوعامدىق بىرلەستىكتەردىڭ باسشىلارى، عالىمدار، ينتەلليگەنتسيا وكىلدەرى، سونداي-اق شەت مەملەكەتتەردىڭ ەلشىلەرى بولدى.
مەملەكەت باسشىسى سەسسيا وتىرىسىن اشىق دەپ جاريالاعان سوڭ، مەملەكەتتىك ءانۇران ورىندالدى. تاۋەلسىزدىكتىڭ شيرەك عاسىرلىق، 25 جىلدىق تويى قارساڭىندا وتكەن سەسسيا جۇمىسى بارىسىندا ۇلت كوشباسشىسى قازىرگى قازاق قوعامىندا ورىن العان جايتتاردان باستاپ، جاھاندىق دەڭگەيدەگى ماسەلەلەرگە قاتىستى وي-پىكىرىن ءبىلدىردى.
ءسوز باسىندا مەملەكەت باسشىسى «بارشاڭىزدى قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ XXIV سەسسياسىنىڭ اشىلۋىمەن قۇتتىقتايمىن. بيىلعى القالى جيىن ەڭ قاستەرلى قۇندىلىعىمىز – تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 25 جىلدىق مەرەيتويى قارساڭىندا ءوتىپ وتىر. ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىك تاريحى – تۇراقتىلىق پەن تاتۋلىقتى، بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىمنىڭ جىلناماسى. «بايلىق تا، باقىت تا – بىرلىكتە» دەيدى حالقىمىز. مەن قوعامنىڭ بارلىق سالالارىندا جەمىستى ەڭبەك ەتىپ جۇرگەن سان ءتۇرلى ەتنوس وكىلدەرىنە زور ريزاشىلىعىمدى بىلدىرگىم كەلەدى»، – دەدى ۇلتارالىق بىرلىك پەن ىنتىماقتاستىقتى قاشاندا تۋ ەتكەن مەملەكەت باسشىسى بۇل جولى دا بىرتۇتاستىلىق تاقىرىبىنا توقتالىپ ءوتتى. «ءبىز دوستىقتى قازاقستاندىقتاردىڭ بارلىق بۋىنىنىڭ باستى يگىلىگى رەتىندە ساقتاي بىلدىك. ءبىزدىڭ بىرەگەي جولىمىز – تەڭ قۇقىقتىلىق، ءبىر شاڭىراق استىندا ءومىر سۇرەتىن بارلىق ەتنوستىڭ بىرلىگى مەن كەلىسىمى حالىقتىڭ تىلەك-قالاۋىمەن تاڭدالدى. قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى – تاۋەلسىزدىك جەمىسى. اسسامبلەيا كەز كەلگەن سىن-قاتەر تونگەن كەزدە جانە تاۋەلسىزدىكتىڭ بارلىق كەزەڭىندە ءاردايىم بيىكتەن تابىلدى. ونىڭ تاريحىندا ءبىزدىڭ ۇلتتىڭ ورلەۋ ءداۋىرىنىڭ كەزەڭدەرى مەن ناقتى ناتيجەلەرى كورىنىس تاپقان»، – دەدى نۇرسۇلتان نازارباەۆ. ءبىر شاڭىراقتىڭ استىندا تاتۋ-ءتاتتى ءومىر ءسۇرىپ، بىرلىگى جاراسقان قازاقستان – الەم ەلدەرىنە ۇلگى ەكەندىگىن جەتكىزگەن ەلباسى بۇگىندە مەملەكەتتىك قىزمەت كورپۋسىندا 45 ەتنوس قىزمەت ىستەپ جاتقاندىعىن، ونىڭ ىشىندە 3100 ورىس، 580 ۋكراين، 264 تاتار، 224 نەمىس، 190 وزبەك، 83 بەلورۋس ۇلتى بار ەكەندىگىن ايتتى. مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر ىشىندە كورەي، پولياك، ءازىربايجان، شەشەن، ينگۋش، ەۆرەي، ارميان، قىرعىز، تاجىك پەن وزگە ۇلت وكىلدەرى دە بار. مەملەكەتتىك باعدارلامالاردى ءساتتى جۇزەگە اسىرۋدا وزگە ۇلت وكىلدەرىنىڭ دە ءرولى زور. سوندىقتان، قازاق توپىراعىندا ءومىر ءسۇرىپ، قازاق قوعامى ءۇشىن جانىن بەرۋگە دايار وزگە ۇلت وكىلدەرى ەل ەكونوميكاسىنا ايتۋلى ۇلەس قوسىپ كەلەدى. بۇل رەتتە ەلباسى: ء«بىز مەملەكەتتىك اپپاراتتا ءاردايىم ەتنيكالىق ارالۋاندىق بولۋى ءۇشىن بۇل جۇمىستى جالعاستىرا بەرەتىن بولامىز»، – دەدى.
ءوز سوزىندە پرەزيدەنت، ەڭ باستىسى ازاماتتىق ەكەندىگىن ەسكە سالدى: «ارينە، ۇلتتىق بىرتەكتىلىك باعىتىندا كوپ دۇنيەلەر جاسالدى. الايدا، قوعامنىڭ بىرلىگى مەن كەلىسىمى بويىنشا بارىنە قول جەتكىزدىك دەپ توقمەيىلسۋگە بولمايدى. ەندىگى كۇنى تۋىنداعان كەز كەلگەن ماسەلەگە دەر كەزىندە جاۋاپ بەرىلۋى كەرەك». بۇل رەتتە ەلباسى قازاقستان ءاربىر ازامات ءۇشىن جايلى بولۋى كەرەكتىگىن اتاپ ءوتتى. ازاماتتىق دەگەن ول ەلىمىزدىڭ بارلىق ازاماتى ءبىر زاڭمەن، كونستيتۋتسيامەن ءومىر سۇرەدى دەگەن ءسوز. ءبارى وسى ءبىر عانا زاڭعا باعىنۋى كەرەك. ريم يمپەرياسىندا ازاماتتار بولدى، ۇلت ەمەس. ءتىپتى لاتىن تىلىندە «ۇلت» دەگەن ءسوز «جاڭا تۋعان» دەگەندى بىلدىرەدى ەكەن. ال ءبىز وسى «ۇلت» دەگەن ماسەلەنى نە قىلىپ جىبەردىك؟ سوندىقتان دا، بىرتەكتىلىك دەگەنىمىز ءوزىنىڭ ۇلتتىق ەرەكشەلىكتەرىڭدى جوعالتپاۋ، تاريحىڭدى، مادەنيەت پەن ءتىلىڭدى ۇمىتپاۋ دەگەندى بىلدىرەدى. ال ازاماتتىقتا - ءبىز بىردەيمىز»، - دەدى ن.نازارباەۆ.
ودان كەيىن ەلباسى ۇلت جوسپارىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ العاشقى قورىتىندىلارىنا توقتالدى. «قولايلى جىلدارى ءبىز يندۋستريانى قۇردىق، شيكىزاتتىق ءتۇسىمدى الماستىرۋ ءۇشىن بۇل شارا جۇزەگە اسىرىلدى. يننوۆاتسيالار مەن يندۋستريا مەملەكەتتە اقشا بولعان كەزدە ەنگىزىلەدى. ءبىز بۇل جۇمىستى باستاۋ ءۇشىن قور جينادىق. ءبىز ۋاقىتىندا باستاپ وتىرمىز»، – دەگەن ەلباسى ەلىمىزدە بەس جىل ىشىندە 900 جاڭا كاسىپورىن سالىنعاندىعىن جەتكىزدى. الداعى ۋاقىتتا بۇعان قوسا، تاعى دا 100 جاڭا كاسىپورىن ىسكە قوسىلماق. «وسى جىلى مىڭداعان كاسىپورىن اشىلادى، 500 جاڭا ءونىم شىعاراتىن ورىندار. ءبىز بۇرىن-سوڭدى قازاقستاندا شىعرىلماعان ونىمدەردى وندىرە باستادىق. ەكونوميكانىڭ بۇل بولىگى وسۋدە»، - دەدى ەلباسى. ال ۇلت جوسپارىنىڭ ءبىرىنشى كەزەڭىنىڭ قورىتىندىسىن جالپىلاما وڭ باعالاعان مەملەكەت باسشىسى بىرنەشە ايدا 59 زاڭنامالار جاسالىپ، 400 ءنورماتيۆتى-قۇقىقتىق اكتىلەر بەكىتىلگەندىگىن جەتكىزدى. سونىمەن قاتار، مەملەكەت باسشىسى ءسوز بارىسىندا بۇكىل الەم بويىنشا مەملەكەتتەردەگى رەفورمالارعا مونيتورينگ جۇرگىزەتىن دۇنيەجۇزىلىك بانك 2015 جىلى باسقا ەلدەرمەن سالىستىرعاندا، قازاقستان ەڭ كوپ كولەمدە رەفورما جۇرگىزگەندىگىن تىلگە تيەك ەتتى. ونىڭ ادىستەمەسىنە سايكەس، رەسپۋبليكامىزدا 7 باعىتتا 19 رەفورما ىسكە اسىرىلعان. «باسقاشا ايتقاندا، ۇلت جوسپارى اياسىندا ءبىز بەس ەمەس، ەندىگى جيىرماعا جۋىق ماڭىزدى جاڭارۋلاردى جۇزەگە اسىرا الدىق!»، - دەدى ن.نازارباەۆ.
ەلدەگى بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىم قۇندىلىقتارى ناتيجەلى كورسەتكىشتىڭ باستى كىلتى ەكەندىگىن جەتكىزگەن ەلباسى: «قايدان تۋىنداپ، قايدان پايدا بولعانىنا قاراماستان كەز-كەلگەن داعدارىستىڭ، كەز كەلگەن قاتەردىڭ تولقىنىنىڭ كەرى قايتاتىن كەزى بولادى. ول مىعىمدىلىقتىڭ، بىرلىكتىڭ ارقاسىندا، ەلىمىزدىڭ ەرىك-جىگەرىنىڭ ناتيجەسىندە كەرى قايتادى»، – دەدى.
«25 جىل ىشىندە كوپتەگەن قيىندىقتى باستان وتكەردىك»
قازاق ەلىن ءىشتىڭ، سىرتتىڭ الاۋىزدىعىنان ساقتاپ، نىعايتا ءتۇسۋ بيلىكتىڭ تاريح الدىنداعى پارىزى. ء«بىز قانداي زاماندا دا تاۋەلسىزدىك تىزگىنىن بەرىك ۇستاۋعا ءتيىسپىز. ەلىمىزدى ءىشتىڭ، سىرتتىڭ الاۋىزدىعىنان ساقتاپ، نىعايتا ءتۇسۋ تاريح الدىنداعى پارىزىمىز جانە جاۋاپكەرشىلىگىمىز. بۇرىنعى وتكەن اتا-بابالاردىڭ ارۋاعى مەن كەيىنگى ۇرپاق الدىنداعى پارىزىمىز. ۇلى دالادا تۋىمىزدى تىگىپ، ەركىن ءومىر سۇرۋگە لايىقتى ەكەنىمىزدى كۇن سايىن وزىمىزگە دە، بارشاعا دا دالەلدەپ وتىرۋىمىز كەرەك»، - دەدى ەلباسى.
قر پرەزيدەنتى قاي زاماندا دا، قاشان ءومىر سۇرسە دە بارلىق بۋىن ۇرپاقتار تاۋەلسىزدىكتى بارىنەن جوعارى قويا ءبىلۋى تيىستىگىن باسا ايتتى. بۇل ماقسات ءبىزدى بۇگىن قابىلدانعان پاتريوتتىق اكتىدەگى «ماڭگىلىك ەلدىڭ» مىزعىماس جەتى تۇعىرىن ۇلىقتاپ، ساقتاپ، دامىتا بەرۋگە مىندەتتەيتىندىگىن اتاپ ءوتتى.
«تاۋەلسىزدىكتىڭ جولى وڭاي بولعان جوق، بولمايدى دا. 25 جىل ىشىندە ءبىز كوپتەگەن قيىندىقتى باستان كەشىردىك، جاھاندىق، وڭىرلىك داعدارىستاردى ەڭسەردىك. بۇنداي كۇردەلى كەزەڭدى قازاقستان قازىر دە باستان كەشىرۋدە. الەمدىك ەكونوميكانىڭ قۇلدىراۋى جالعاسۋدا، ەنەرگورەسۋرستاردى، شيكىزاتتاردى، مەتالدى، ازىق-تۇلىكتى قوسا العاندا نەگىزگى ەكسپورتتىق تاۋارلارعا باعالار تومەندەۋ ۇستىندە. وسىنىڭ ءبارى ءبىزدىڭ بيۋدجەتىمىزگە، ەكونوميكانى قارجىلاندىرۋعا اسەر ەتپەي قويمايدى»، - دەدى ەلباسى.
قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ سەسسياسى تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىعىنا ارنالعان ءىس-شارالاردىڭ باستاۋى بولماق. «قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى - ءبىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ ەڭ اسىل قۇندىلىقتارىنىڭ ءبىرى. وسى جاڭا قوعامدىق ينستيتۋتتى بەكىتۋدى 1992 جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا، تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ ءبىر جىلدىعى قارساڭىندا ۇسىنىس جاساعانىمنىڭ وزىندىك ءمانى بار. قازىر كوپشىلىك سول كەزەڭنىڭ قانشالىقتى كۇردەلى بولعانىن بىلە بەرمەيدى. ال سول تۇستا دۇنيەگە كەلگەندەر قازىر 25 جاسقا تولىپ، ەرەسەك ادام بولدى. ولار ءبىزدىڭ باسىمىزدان وتكەرگەنىمىزدىڭ كوبىن بىلمەيدى»، - دەدى پرەزيدەنت. سونىمەن قاتار، ن. نازارباەۆ تاۋەلسىزدىكتىڭ العاشقى جىلدارىندا كەڭەس وداعى ىدىراعاننان كەيىن بىرقاتار ەلدەردە قانتوگىستەر ورىن العانىن ەسكە سالىپ، ولاردىڭ كەيبىرىندە قاقتىعىستار ءالى دە جالعاسىپ تۇراتىنىن اتاپ ءوتتى. «ارينە، قاتەرلەر زور بولدى. دەگەنمەن، بىزگە قاتىستى ايتىلعان ەڭ سوراقى بولجامداردىڭ بارلىعى قازاقستاندى اينالىپ ءوتتى. بۇل كەزدەيسوقتىق ەمەس، ءبىزدىڭ مەملەكەتىمىزدىڭ نىسانالى جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسى بولاتىن. ءبىز دوستىقتى ساقتاپ قالدىق. حالىقتىڭ ەرىك-جىگەرى ارقاسىندا ءبىز ءبىر شاڭىراق استىندا ءومىر ءسۇرىپ جاتقان بارلىق ەتنوستاردىڭ تەڭ قۇقىلىعى، بىرلىگى مەن كەلىسىم جولىن تاڭدادىق. قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى – بۇل ءبىزدىڭ تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ جەمىسى. ول كەز كەلگەن قاتەرلەردەن جوعارى تۇردى»، – دەدى ن. نازارباەۆ. بيىل تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىعىن اتاپ وتۋگە قىزۋ دايىندىق باستالىپ تا كەتتى. ەلباسى ءوز سوزىندە ايتۋلى مەرەيتوي قارساڭىندا بىرقاتار تاپسىرمالار بەردى.
«تىلدەر تۋرالى زاڭنىڭ ۇستەمدىگى ارتۋى ءتيىس»
جيىن بارىسىندا مەملەكەت باسشىسى ءتىل ماسەلەسىنە جەكە توقتالىپ، زاڭ ۇستەمدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن تىلدەر تۋرالى زاڭنىڭ تولىق ساقتالۋى ماڭىزدى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. «مەملەكەتتىك ورگاندارعا ارىزدانۋشىنىڭ حات جولداعان تىلىندە اقپارات الۋ ماسەلەسىنە قاتىستى بۇعان دەيىن ەسكەرتۋ جاساعان بولاتىنمىن. مەنىڭ تاپسىرمام بويىنشا باس پروكۋراتۋرا بارلىق ورتالىق جانە جەرگىلىكتى ورگاندارعا تەكسەرۋ جۇرگىزدى»، - دەدى. ەلباسى كەلتىرگەن اقپاراتقا سۇيەنسەك، «اقپاراتقا قولجەتىمدىلىك تۋرالى» جاڭا زاڭ كۇشىنە ەنگەن العاشقى ءۇش ايدا 79 رەت زاڭ بۇزىلعان. سونىڭ ىشىندە 29 فاكت ءتۇرلى دەڭگەيدەگى اكىمدىكتەردە، 50-ءى مينيسترلىكتەر مەن ۆەدومستۆولاردىڭ اۋماقتىق بولىمشەلەرىندە بولعان. وسىعان بايلانىستى باس پروكۋراتۋرا بارلىق انىقتالعان دەرەكتەر بويىنشا زاڭ بۇزۋدى اشكەرەلەۋ جانە كىنالى مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردى تارتىپتىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋ جونىندە ۇسىنىم ەنگىزدى. ەلباسى بۇل ماسەلەنى بارلىق مەملەكەتتىك ورگان باسشىلارى ۇدايى جەكە باقىلاۋىندا ۇستاۋعا تاپسىردى. سونداي-اق، «ەكسپو-2017» حالىقارالىق كورمەسىن وتكىزۋ بارىسىندا ەلوردانىڭ، الماتى مەن وبلىستاردىڭ اكىمدەرىنە كورنەكتى اقپاراتتىڭ جاريالانۋىن ءۇش تىلدە – مەملەكەتتىك، ورىس جانە اعىلشىن تىلدەرىندە قامتاماسىز ەتۋدى تاپسىردى. ەلباسى سوڭعى كەزدەرى قوعامدا قىزۋ تالقىلانىپ جاتقان ۇشتىلدىلىككە قاتىستى ءوز ويىن دا ءبىلدىردى. «بالالارىمىزدىڭ ءۇش ءتىلدى ءبىلۋى – بۇل قاجەتتىلىك. سوندىقتان بالالاردى كىشكەنتاي كەزىنەن ۇيرەتۋ قاجەت دەگەنگە تولىعىمەن كەلىسەمىن. ولار مەملەكەتتىك ءتىلدى ءبىلۋى ءتيىس. ال ورىس ءتىلى – قارىم-قاتىناس ءتىلى، اعىلشىن ءتىلى بولسا، الەمدىك ءتىل الەمدىك عىلىم، يننوۆاتسيا مەن ينتەرنەت ءتىلى. الەمدە قانداي ءتىل باسىمدىققا يە بولاتىنىن كىم بىلەدى؟»، - دەدى.
«حالىقتىڭ قاسيەتتى جەرىمىزگە دەگەن قاستەرلى كوڭىلى قۋانتتى»
سەسسيادا حالىقتى تولعاندىرعان جەر ماسەلەسىنە قاتىستى ەلباسى پىكىر ءبىلدىردى. ونىڭ مالىمدەۋىنشە، ۇلان-بايتاق قازاق دالاسىنىڭ ءبىر تۇتام جەرى شەتەلدىكتەرگە بەرىلمەيدى جانە بۇل شەكتەۋدى جويۋ ماسەلەسى ەشقاشان تالقىعا سالىنباق ەمەس. «سوڭعى ۋاقىتتا «قازاقستان جەرى شەتەلدىكتەرگە ساتىلماق» دەگەن جالعان اقپاراتتاردىڭ ۇزدىكسىز جاريالانۋى سالدارىنان جەر ماسەلەسىنە قاتىستى الاڭداۋشىلىق كوبەيدى. مۇنىڭ شىندىققا جاناسپايتىنى بىرنەشە رەت ءتۇسىندىرىلدى. تاعى دا ايتقىم كەلەدى: اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن شەتەل ازاماتتارىنا جانە كومپانيالارىنا ساتۋ تۋرالى ماسەلە جوق، تالقىلانبايدى دا. بۇل تاقىرىپتىڭ توڭىرەگىندەگى الىپقاشتى اڭگىمەنىڭ ءبارى نەگىزسىز. سوندىقتان توڭىرەكتەگى ءار ءتۇرلى الىپ-قاشپا اڭگىمەلەر مەن پىكىرلەر ارانداتىشۋلاردىڭ بۇرىنعى ارەكەتتەرىنىڭ ءبىرى. سونىڭ ىشىندە باياعى قاشقىندار دا بار، بوسقىندار دا بار. ءبىز ءبارىن بىلەمىز. دەگەنمەن، وسى ماسەلەگە كوڭىل بولگەن اعايىنعا قۋانامىن. ءبىزدىڭ ماقسات – اۋىل شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىندارعا جەكەمەنشىگىنە جەر الۋ مۇمكىندىگىن بەرۋ. ەگەر ولار جەرگە يەلىك ەتەتىن بولسا، ونى كۇتىپ-باپتاپ، قادىرلەيتىن بولادى»، – دەدى ەلباسى. پرەزيدەنتتىڭ سوزىنە قاراعاندا، اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىن يەسى شەتەلدىك قارجىنى تارتقان جاعدايدا ول جەرلەر بىردەن جالعا الۋ شارتتارىنا اۋىسادى. «ون جىلدىڭ ىشىندە شارۋالار، سونىڭ ىشىندە شەتەلدىكتەر ءوز اقشالارىن قايتارا الماي جاتىر. سول سەبەپتى ءبىز جالعا الۋ مەرزىمىن 25 جىلعا ۇزارتتىق. رەسەيدە 49 جىل، اراب امىرلىكتەرىندە 99 جىل، ەۋروپادا 50-99 جىل. وندا تۇرعان نە بار؟ ءبىر قىزىعى، قازىر شۋلاپ جاتقان ادامدار تراكتوردان تۇسكەندەر ەمەس، جىلقىدان تۇسكەن قويشىلار ەمەس. ولاردىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى توڭىرەگىندە تۇسىنىگى دە جوق. اۋىل شارۋاشىلىعى جەرلەرىنىڭ قايدا جاتقانىن بىلمەيدى دە. نە تۋرالى ايتىپ جاتقاندارىن تۇسىنبەيدى. سوندىقتان مەنىڭ ايتايىن دەگەنىم، جەر – اتا-بابامىزدان ميراس بولىپ قالعان ەڭ باستى قازىنامىز، ۇلتىمىزدىڭ ۇلى بايلىعى. قازاقتىڭ دالاسى حالىقتىڭ مەنشىگى. قازاقستاننىڭ 14 مىڭ شاقىرىم شەكاراسىن شەگەلەۋ ءۇشىن ءبىز 8 جىل بويى كەلىسسوزدەر جۇرگىزدىك. نە ءۇشىن؟ جەردىڭ تۇتاستىعىن ساقتاۋ ءۇشىن»، - دەدى ن.نازارباەۆ.
ەلباسى حالىقتى كەز كەلگەن ماسەلەنى ۋشىقتىرىپ، ەل اراسىنا ىرىتكى سالۋعا قۇشتارلانعان ارانداتۋشىلاردىڭ ايتقانىنا ەرمەۋگە شاقىردى.
قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ XXIV سەسسياسىنىڭ ماڭىزىن ارتتىرا تۇسكەن شارا – «ماڭگىلىك ەل» اتتى پاتريوتتىق اكتىنىڭ قابىلدانۋى. «ماڭگىلىك ەل» پاتريوتتىق اكتى بۇل جالپىۇلتتىق يدەيانىڭ قۇجات جۇزىندەگى فورماسى، بۇل حالىق بىرلىگىنىڭ امبەباپ ءارى تولىققاندى گەنەتيكالىق باعدارلاماسى. ءبىزدىڭ مادەني-رۋحاني قۇندىلىقتارىمىز، ەكونوميكا، ساياسات، مورال مەن سەنىم ماسەلەلەرى، جاھاندىق الەمدە قازاقستاندى قاي جەردەن كورەتىنىمىز ءبارى-ءبارى وسى قۇجاتتا كورىنىس تابۋى شارت. اتالعان اكت ەكى جىل بويى دايارلاندى»، – دەدى ن.نازارباەۆ. ءسوز سوڭىندا نۇرسۇلتان نازارباەۆ بارشانى الدا كەلە جاتقان قازاقستان حالقىنىڭ بىرلىگى كۇنىمەن قۇتتىقتاپ، باقىت پەن يگىلىك جانە تابىس تىلەدى. سەسسيا بارىسىندا مەملەكەت باسشىسى قحا مۇشەسى، «بەلارۋس مادەني ورتالىعى» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ توراعاسى ل.پيتالەنكونى جانە قحا مۇشەسى، قازاقستان وزبەكتەرى قوعامدىق بىرلەستىكتەرىنىڭ «دۋستليق» قاۋىمداستىعىنىڭ قۇرمەتتى توراعاسى ر.حالمۋرادوۆتى اسسامبلەيا توراعاسىنىڭ ەتنومادەني بىرلەستىكتەر اتىنان وكىلدىك ەتەتىن ورىنباسارلارى ەتىپ تاعايىنداۋ تۋرالى وكىمگە قول قويدى. سونداي-اق سەسسيادا قازاقستاندىق عارىشكەر، شەتەلدىك قوناقتار، وڭىرلەردەن كەلگەن دەلەگاتتار، سپورتشىلار، جۇمىسشى ماماندىقتارىنىڭ، سونداي-اق بيۋدجەتتىك جانە جاستار ۇيىمدارىنىڭ، ازاماتتىق قوعامنىڭ وكىلدەرى ءسوز سويلەدى.
Abai.kz