قازاقستان قۇجاتى "قارا نارىقتا" ساتىلا ما؟
جاقىندا الماتىنىڭ حالىقارالىق اۋەجايىنان قر پاسپورتتارىن زاڭسىز الىپ وتپەك بولعان قىتاي ازاماتتارى ۇستالدى. قر ۇقق شەكارا قىزمەتىنىڭ ءباسپاسوزى حابارلاعان اقپاراتتارعا سۇيەنسەك، قىتايلىقتار قازاقستان ازاماتتارىنا بەرىلەتىن 300-گە جۋىق «كوك-پاسپورتتى» الماتى اۋەجايىنان جۋڭگوعا جونەلتپەك بولعان.
«قر شەكەارا قىزمەتىنىڭ وكىلدەرى الماتى-گونكونگ باعىتىنداعى كس-929 رەيسى بويىنشا قازاقستان ازاماتتارىنىڭ شەتەلگە شىعۋعا ارنالعان كوك ءتۇستى پاسپورتتارىن جۇك سومكەسى ارقىلى زاڭسىز الىپ وتپەك بولعان ەكى قىتاي ازاماتىن ۇستادى. كەيىن انىقتالعانداي، قىتايلىق ازاماتتاردىڭ سومكەسىنەن 291 دانا قازاقستان پاسپورتى تاركىلەندى. ولاردىڭ 250-ءى كوك ءتۇستى، ال 40 داناسى قىلىز-قوڭىر ءتۇستى پاسپورتتار. جانە بىرەۋى جەكە ازاماتتىڭ اتىنا تىركەلگەن. سونداي-اق، قازاقستان پاسپورتتارىن دايىنداۋعا ارنالعان گولوگرافيالىق لەنتا وراماسى دا تاركىلەنگەن. قر قىلمىستىق پروتسەسسۋالدىق كودەكستىڭ 185 بابى بويىنشا ماتەريالدار ۇقكب-ءنىڭ الماتىداعى بولىمشەسىنە جىبەرىلگەن»،-دەلىنگەن ۇقق شەكارا قىزمەتىنىڭ مالىمدەمەسىندە.
تاقىرىپتى قورىتۋ
راس، ەل ىشىندە قر ازاماتتىعىن سارت-ساۋاننىڭ ساۋداسىنا سالعان كوشى-قون پوليتسياسى مەن ۇلتتىق قاۋىپسىزدىكتى كىرپىك ىلمەي قورعاۋى ءتيىس ورگان قىزمەتىنىڭ كەلتە تۇستارى از ەمەس ەكەندىگى ايتىلىپ ءجۇر. ماسەلەن كۇنى كەشە عانا ءانى-مىنە دەگەندە اۋەجايدان ءىز سۋىتپاق بولعان جۋنگولىق ەكى ازاماتتىڭ قولىنا قازاقستان ازاماتتارىنا بەرىلۋى ءتيىس پاسپورتتار قالاي ءتۇسىپ ءجۇر؟ الدە جۇرت ايتىپ جۇرگەندەي قازاقستان قۇجاتى قارا نارىقتا ساتىلاتىن بولعانى ما؟ ايتپەگەندە 300-گە جۋىق پاسپورتتى جۋنگولىقتار قايدان "تاۋىپ الىپ" ءجۇر؟
بىزدە ءوزى مەملەكەتتىك قاۋىپسىزدىككە قاتەر توندىرەتىن ءىس-شارالار ءىسىنىپ-قابىنىپ، ىندەت ەكەندىگى ەسكەرىلگەنشە، بىلىققا باتا بەرەدى عوي. ۇلتتىق قاۋىپسىزدىككە جاۋاپتى ورگانداعىلاردى الماتىنىڭ اۋەجايىنان تاركىلەگەن 300 پاسپورتتىڭ ارتىندا 300 قانداستىڭ تاعدىرى جاتقانى الاڭداتا ما؟
ازاماتتىقتىڭ قارا بازار نارقىنداعى كۇيگە جەتكەن كۇيىنىشتى ءحالى جوعارى جاقتاعى الدەكىمدەردىڭ قاۋاشاعىن قاڭعىرلاتپايتىن بولعان سوڭ، جىلدار بويى قازاقستان ازاماتتىعىن الا الماي سابىلىپ جۇرگەن قانداستارعا تيەسىلى قۇجاتتار قىتايلىقتاردىڭ قولىنا ءتۇسىپ وتىر دەسەك اسىرە سىلتەۋ ەمەس بولار.
ە-ە، ايتا بەرسەڭ اڭگىمە كوپ. قىتايلىقتار وپ-وڭاي يەمدەنىپ كەتىپ جاتقان قازاقستاننىڭ پاسپورتتارى كىمدەرگە، قالاي بەرىلىپ جاتىر؟
اعىلشىندىق ات، ايعىر، بيەلەرگە دە، تۇركپەننىڭ الاباي توبەتتەرىنە دە، اسىلجان مامىتبەكوۆتىڭ اۋسىل شىققان الا باس سيىرلارىنا دا بۇيىردى (ويتكەنى، وسىلاردىڭ بارلىعى - تىركەلىپ، قۇجاتتالعان جانۋارلار مەن تىرشىلىك يەسى). ۋكراينا-رەسەي قاقتىعىسىنان بولعان ۇركىنشىلىكتەگى ەلدىڭ الدى قازاقستانعا كەلىپ بوسقىندار مارتەبەسىن يەلەنىپ ۇلگەردى. ولار ءۇشىن الدا ازاماتتىقتىڭ اۋىلى الىس ەمەس. تەك قازاق قانا قازاقستان ۇكىمەتى مەن زاڭدارىنىڭ الدىندا ءوزىنىڭ سوتتالماعاندىعىن دالەلدەي الماي ايىپتى بولىپ ءجۇر. سول «ايىپتارى» دالەلدەنبەي - ەتنيكالىق قازاقتاردىڭ ازاماتتىق پەن قازاقستاننىڭ «كوك پاسپورتىنان» دامەتپەي-اق قويعانى ءجون بە دەپ تە ويلايسىڭ…
نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى
Abai.kz