رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير ۆلاديميريچ پۋتين 15 ناۋرىزدان باستاپ سيريا تەرريتورياسىنداعى رف قك-ءنىڭ نەگىزگى اسكەرىنە كەرى قايتۋعا بۇيرىق بەردى. بۇل تۋرالى رەسەيلىك «ينتەرفاكس» اگەنتتىگى حابارلايدى.

«رف قورعانىس مينيسترلىگىنە جانە رف قارۋلى كۇشتەرىنىڭ الدىنا قويعان مىندەتتەر تولىعىمەن اتقارىلدى. بەرىلگەن تاپسىرمانىڭ اياقتالۋىنا بايلانىستى رف قورعانىس ءمينيسترى سەرگەي شويگۋ مىرزاعا 15 ناۋرىزدان باستاپ سيريا-ارابيا رەسپۋبليكاسى جەرىندەگى رەسەي اسكەرىن ەلگە قايتارۋ جۇمىستارىنا كىرىسۋگە بۇيرىق ەتەمىن»،-دەدى پۋتين رف قورعانىس جانە ءسىم مينيسترلەرىمەن وتكەن كەزدەسۋ بارىسىندا.

سوعان قاراماستان پۋتين تارتۋستاعى جانە حمەيميمدەگى اسكەري بازالارى بۇرىنعى رەجيمدە جۇمىس ىستەي بەرەتىندىگىن مالىمدەدى.

ال ءبىز پوست كەڭەستىك ەلدەر ءام الەم ەلدەرى الدىندا «اسقان بەيبىتسۇيگىشتىك» ۇلگىسىن كورسەتكەن پۋتين مىرزانىڭ ءسوزىن ەش بۇرمالاماستان بەرگەندى ءجون كوردىك.

«مەن رف سىرتقى ىستەر مينيسترىنە مىناداي تاپسىرما بەرەمىن. ەندىگى جەردە سيريا جانجالدارىنا قاتىستى رف-نىڭ نەگىزگى ۇستاناتىن پوزيتسياسى – ماسەنەنى تەك بەيبىت جولمەن شەشۋ. بۇل وزگە دە جانجالداسىپ جاتقان ەلدەر ءۇشىن ۇلگى بولۋى ءتيىس»،-دەيدى رەسەي پرەزيدەنتى.

ال ءپۋتيننىڭ حاتشىسى دميرتري پەسكوۆ رەسەي پرەزيدەنتى مۇنداي مالىمدەمە جاساماس بۇرىن، سيريا پرەزيدەنتى باشار اسادپەن اقىلداسقانىن ايتتى.

رەسەي پرەزيدەنتى جۋرناليستەرمەن كەزدەسكەن كەزىندە، سيريا تەرريتورياسىنان رەسەي اسكەرىنىڭ شىعارىلۋى – ەلدەگى جانجالداردى بەيبىت جولمەن شەشۋگە جول اشاتىنىن جەتكىزگەن.

پرەزيدەنت پۋتينمەن كەزدەسۋگە دايىندالىپ كەلگەن تۋۆا ۇرپاعى سەرگەي شويگۋ مىرزا رف قارۋلى كۇشتەرىنىڭ سيرياداعى اسكەري وپەراتسيالارىن قورىتىندىلاپ، بايانداما جاساعان.

شويگۋدىڭ ايتۋىنشا، رەسەي اسكەري وپەراتسيالار جۇرگىزە باستاعان قىركۇيەك ايىنان باستاپ، مىڭعا جۋىق رەسەي اۋماعىنان سيرياعا ءوتىپ كەتكەن جيھاديستەردىڭ، سونىڭ ىشىندە 17 كومانديردىڭ كوزى جويىلعانىن ايتتى. رف قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ باسقارۋىمەن، اۋە اسكەري كۇشتەرى سيريا اۋماعىنداعى مۇناي وندىرەتىن  209 نىساندى جانە مۇناي ونىمدەرىن تاسمالداۋمەن اينالىساتىن 2 مىڭنان استام بەلگىلەنگەن نىساندى جويعان.

اسىرەسە، شويگۋ مىرزانىڭ مالىمدەمەسىنەن تۇيگەنىمىز، رف قارۋلى كۇشتەرى يشيم-ءنىڭ تۇركياعا تاسىمالداپ وتىنان مۇناي ونىمدەرىنىنىڭ جولى كەسىلگەن-مىس.

پۋتين تىعىرىققا ءتىرىلدى

ال حالىقارالىق جۋرناليست كونستانتين ەگگەرت «پۋتين تىعىرىققا تىرەلگەن سوڭ  سيريا جەرىنەن اسكەرىن الىپ قاشىپ بارادى»، دەپ توپشىلايدى. رەسەيلىك «وتكرىتايا روسسيا» باسىلىمىنا سۇحبات بەرگەن حالىقارالىق جۋرناليست كونستانتين ەگگەرت رەسەيدىڭ قازىرگى ەكونوميكالىق جانە گەوساياسي جاعدايى قانداي دا ءبىر اسكەري وپەراتسيالارعا قاتىسۋعا مۇمكىندىك بەرمەي وتىر دەيدى.

«پۋتين مىرزانىڭ سيريا جەرىنەن ءوز اسكەرىن الىپ كەتۋى اۋەلى رەسەيدىڭ قازىرگى جاعدايىنان سيپات بەرەدى. رەسەي ەكونوميكالىق قىمىسنىڭ استاندى قالعاندىقتان، ەكى بىردەي جانجالعا بىردەن ارالاسا المايدى. نە ۋكراينامەن اراداعى ماسەلەنى رەتتەۋ كەرەك، نەمەسە سيريادا قالۋ كەرەك ەدى.  ەكىنشىدەن، بۇل دەمونستارتسيا. اشىق ايتىلماعانىمەن، رەسەيگە ەۋرووداق پەن اقش قىسىمى اسەر ەتىپ جاتقانىنىڭ كورىنىسى. ءبىز جەڭىلدىك. سونى مويىنداۋىمىز كەرەك»،-دەيدى رەسەيلىك جۋرناليست.

ءپۋتيننىڭ كەلەسى نىساناسى كىم؟

سونداي-اق، رەسەيلىك تاعى ءبىر جۋرناليست، ساياساتانۋشى الەكساندر سوتنيك «Newsader» باسىلىمىنا بەرگەن سۇحباتىندا، «پۋتين ءبىر مەملەكەتتەن اسكەرىن الىپ شىقسا، ەكىنشىسىنە كىرگىزەدى دەگەن ءسوز» - دەيدى.

«شويگۋ كرەمل قوجايىنىمەن كەزدەسكەندە «بەرىلگەن تاپسىرما تياناقتى تۇردە ورىندالدى دەدى». دەمەك بۇل جاتتىعۋ بولعان. جاتتىعۋلار قورىتىندىسىنا  «باپكەر» ءدان ريزا. راس، پۋتين اسادقا كومەكتەسكەن جوق. الايدا «ديكتاتور» قورشاۋدا قالۋى مۇمكىن نەمەسە الدەقاشان ماسكەۋ ماڭىنان ساتىپ الىپ قويعان سارايىندا جاتۋى دا عاجاپ ەمەس. اساد ءپۋتيننىڭ جاقسى دوسى. ول ەشقاشان دوسىن كاددافي مەن حۋسەين سەكىلدى جاۋ قولىنا تاستاپ كەتپەس ەدى. دەمەك، ءبىز بىلمەيتىن دۇنيەلەر از ەمەس. ونىڭ ۇستىنە كرەمل قوس بىردەي جانجالعا ارالاسۋعا ەشقانداي مۇمكىندىگى جوق بولىپ وتىر. سيريا الىستا جانە مەنتاليتەتى بىزگە جات. ال ۋكراينا جانجالى ءالى كۇنگە ءوز اكتۋالدىلىعىن جوعالتقان ەمەس. دەمەك ءپۋتيننىڭ ەندىگى نىسانى قايتادان ۋكراينا بولۋى مۇمكىن»،-دەيدى رەسەيلىك جۋرناليست.

ءپۋتيننىڭ ساياسي بەدەلى ءتۇستى

رەسەيلىك ساياساتكەر پيونتكوۆسكي ءپۋتيننىڭ  مالىمدەمەسىنەن كەيىن ونىڭ الەمدىك ساياساتتاعى بەدەلى تۇسكەنىن ايتتى.

ازىربايجاندىق «minval.az» سايتىنىڭ حابارلاۋىنشا، رەسەيلىك ساياساتكەر پيونتكوۆسكي رەسەي پرەزيدەنتىنىڭ باتىس قىسىمىنا شىداس بەرمەگەنىن  جەتكىزگەن.

«جاقسى، شويگۋدىڭ بايانداماسىندا ناقتى دەرەكتەر ايتىلدى. بۇل فورمالدى بايانداما. بىراق، ءبىز پۋتين اسكەرىنىڭ نە ماقساتپەن سيترياعا كىرگىزىلگەنىن جاقسى بىلەمىز عوي. اسادقا كومەكتەسۋ ءۇشىن، وپپازيتسيانى تىقسىرتۋ ءۇشىن كىرگىزىلدى. اسىرەسە رەسەي قارۋلى كۇشتەرىنىڭ 90 پايىز شابۋىلى يشيم نىساندارىنا ەمەس، ەلدەگى وپپازيتسيالىق كۇشتەردىڭ قاق توبەسىنە ءتۇسىپ جاتتى.

وعان قوسا، مالىمدەمە جاساعان ۇشەۋ (پۋتين، شويگۋ جانە لاۆروۆ) وتە قاتتى سترەسستى جاعدايدا بولعاندارى كورىنىپ تۇر. دەمەك، ءپۋتيننىڭ قاۋقارى باتىس پەن اقش-قا جەتپەيتىنىنىڭ دالەلى بۇل»،-دەيدى ساياساتكەر.

نۇرگەلدى ادىعانيۇلى

Abai.kz