تۇركيادا نە بولدى؟
تۇركيادا اسكەري توڭكەرىس جاساماق بولعان 600-دەن استام ادام ۇستالدى. تۇركيا بيلىگى جۇما كۇنى كەشكە ەلدە اسكەري توڭكەرىس جاساۋ ارەكەتى بولعاندىعىن حابارلاعان ەدى. ەل پرەزيدەنتى ەردوعان اسكەري توڭكەرىس جولىنداعى ارەكەتتى شاعىن بۇلىكشىل توپ ۇيىمداستىرىپ وتىرعانىن ايتىپ، حالىقتى بۇلىكشىلەرگە قارسىلىق كورسەتۋگە شاقىردى. سوڭعى مالىمەتتەرگە سۇيەنسەك، وقيعا سالدارىنان كەم دەگەندە 60 ادام قازا تاپقان كورىنەدى.
تۇركياداعى اسكەري توڭكەرىس دەپ سيپات بەرىلىپ جاتقان وقيعانى كورگەن ارىپتەستەرىمىز دە بار. سونىڭ ءبىرى حابار» جانە «24 KZ» تەلەارنالارىنىڭ مەنشىكتى ءتىلشىسى ەرجان ءجۇسىپ تۇركياداعى وقيعا تۋرالى «قازاقپارات» تىلشىسىنە بايانداپ بەردى.
ونىڭ ايتۋىنشا، تارتىپسىزدىكتەر كەشە كەشكى ۋاقىتتا باستالعان.
«ەشكىم بۇلاي بولادى دەپ ويلاعان جوق. مەن بۇل ۋاقىتتا كەشكى اسىمدى ءىشىپ وتىر ەدىم. ەڭ ءبىرىنشى اقپارات تۆيتتەر الەۋمەتتىك جەلىسىندە پايدا بولدى. وسى الەۋمەتتىك جەلىنى پايدالانۋشىلار تۇنگى ساعات 22.00 شاماسىندا انكارانىڭ ۇستىنەن اسكەري ۇشاقتار ۇشىپ جاتقاندىعىن، ىستامبۇل قالاسىندا ەكى كوپىردىڭ جابىلعاندىعىن جازدى.
كەيىن، اسكەريلەردىڭ تۇركيا پرەزيدەنتىنىڭ رەزيدەنتسياسىن باسىپ العاندىعى جايىندا اقپارات تارادى.
بۇلىكشىلەر توبى مۇنى «اسكەري توڭكەرىس» دەپ مالىمدەدى. بۇدان كەيىن، 15-20 مينۋتتان سوڭ، العاشقى مالىمەتتەر پايدا بولا باستادى. ادامدار الەۋمەتتىك جەلى مەن تەلەارنالىق حابارلاردى مۇقيات باقىلاپ وتىردى»، - دەدى ە. ءجۇسىپ.
ودان ءارى تۇركيانىڭ رەيتينگتىك NTV تەلەارناسىنىڭ تىكەلەي ەفيرىنە تەلەفون ارقىلى تۇركيانىڭ پرەمەر-ءمينيسترى بينالي يىلدىرىم شىقتى.
ول بولىپ جاتقان وقيعاعا اسكەري توڭكەرىس دەپ باعا بەرۋگە بولمايتىندىعىن ايتتى. پرەمەر حالىقتى تىنىشتىققا شاقىرىپ، قازىر جاعدايدىڭ تۇراقتالعاندىعىن، بارلىعى باقىلاۋعا الىنعاندىعىن، كىنالىلەر جازاعا تارتىلاتىندىعىن مالىمدەدى.
«بىراق، كەيىن جاعداي شىنىندا دا قاۋىپتى بولا باستادى. كوپ ۇزاماي پرەزيدەنتتىڭ ءوزى Skype ارقىلى تىكەلەي ەفيرگە شىعىپ، شىن مانىسىندە قارۋلى كۇشتەر سالاسىندا قىزمەت جاسايتىن بەلگىلى ءبىر اسكەري ادامدار بيلىكتى باسىپ الۋعا ارەكەت جاساعاندىقتارىن، وسىلايشا وپاسىزدىققا بارعاندارىن مالىمدەدى.
ول حالىقتى ورتالىق الاڭدارعا، اۋەجايلارعا شىعىپ، بۇلىكشىلەردىڭ ارەكەتىنە نارازىلىق بىلدىرۋگە شاقىردى. وسى ۋاقىتتا اتاتۇرىك اۋەجايى سەكىلدى ستراتەگيالىق ماڭىزى بار نىساندارعا تانكتەر جىلجي باستادى.
ۇلتتىق بارلاۋ عيماراتىنىڭ الدىندا قارۋلى قاقتىعىس بولدى. توڭكەرىسشىلەر ونى باسىپ العىسى كەلدى.
ولار ىستامبۇلداعى ىشكى ىستەر باسقارماسىن دا باسىپ العىسى كەلىپ، ول جاققا تانكتەردى بۇردى. حالىق پرەزيدەنتتىڭ مالىمدەمەسىنەن كەيىن، كوشەلەرگە، الاڭدارعا شىعىپ، تانكتەردىڭ وتۋىنە جول بەرمەدى»، - دەدى ارىپتەسىمىز «قازاقپاراتقا» بەرگەن شاعىن سۇحباتىندا.
ال اسكەريلەر بولسا، جەمقور بيلىكتى تاقتان تايدىرامىز دەپ قولعا قارۋ العانعا ۇقسايدى.
«ەڭ قىزىعى، تۇركيانىڭ قارۋلى كۇشتەرىنىڭ رەسمي سايتىندا بيلىكتىڭ باسىپ الىنعاندىعى تۋرالى اقپارات پايدا بولدى. ودان كەيىن، ينتەرنەت پەن الەۋمەتتىك جەلىلەردىڭ جۇمىسى ناشارلاپ كەتتى.
ال كوپ ۇزاماي تۇرعىندار ازىق-تۇلىك ساتىپ الۋ ءۇشىن جاپپاي دۇكەندەرگە اعىلا باستادى. ويتكەنى، ەرتەڭگى كۇننىڭ قالاي بولاتىنى بەلگىسىز ەدى. بۇل ۋاقىتتا بانكوماتتار، جانار ماي قۇيۋ ستانسالارى جانە قوعامدىق كولىك جۇمىس ىستەمەدى. بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ مالىمدەۋىنشە، ىستامبۇلدىڭ كەيبىر اۋماقتارىندا جارىلىس دىبىستارى ەستىلىپتى.
كەيىن، بۇلىكشىلەر تۇركيا قارۋلى كۇشتەرىنىڭ باسشىسى، ولاردىڭ قولىنا كەپىلدىككە الىنعاندىعىن مالىمدەدى. تاڭعا قاراي ونىڭ جاعدايى قالاي بولعانى بەلگىسىز. پرەمەر-مينيستر ەگەر دە كىمدە-كىم اۋەگە اسكەري ۇشاقتاردى نەمەسە تىكۇشاقتاردى رۇقساتسىز كوتەرەتىن بولسا، اتىپ تۇسىرىلەتىندىگىن حابارلادى»، - دەدى «حابار» مەن 24 KZ ارناسىنىڭ تۇركياداعى ءتىلشىسى «قازاقپاراتقا».
سونداي-اق، ول تۇركيا پارلامەنتىنە دە شابۋىل جاسالىپ، 12 ادامنىڭ جاراقات العاندىعىن جەتكىزدى. ءوز كەزەگىندە قازاقستاننىڭ كونسۋلدىعى تۇركيادا جۇرگەن قازاقستاندىق ستۋدەنتتەردى جانە باسقا دا وتانداستارىمىزدى اباي بولۋعا، ازىرگە ۇيدەن دالعا شىقپاۋ كەرەكتىگىن ەسكەرتكەن.
«تاعى ءبىر ايتا كەتەتىن جايت، رەجەپ تايپ ەردوعان مەملەكەتتىك توڭكەرىس جاسالۋ بارىسىندا مارماريستەگى قوناق ۇيدەن شىققانى سول ەكەن، سول قوناق ۇيگە شابۋىل جاسالعان. وعان ەكى بومبا ءتۇستى»، - دەدى ە. ءجۇسىپ.
قر سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى قازىر تۇركياداعى قازاقستاندىقتار ءۇشىن جەدەل جەلى تەلەفوندارى جۇمىس جاساپ تۇرعانىن ايتادى. قوسىمشا سۇراقتار تۋىنداعان جاعدايلاردا قازاقستاننىڭ تۇركياداعى ديپلوماتيالىق جانە كونسۋلدىق مەكەمەلەرىندە اشىلعان «جەدەل تەلەفون جەلىسىنە» حابارلاسۋعا بولادى:
- قر ەلشىلىگى (انكارا ق.): +90-533-600-6092,
- قر باس كونسۋلدىعى (ىستانبۇل ق.): +90-542-471-2211,
- قر كونسۋلدىعى (انتاليا ق.): +90-535-418-3532.
تۇركياداعى قر ەلشىلىگىنىڭ مالىمەتىنشە، كۋرورتتى قالالارداعى جاعداي تۇراقتى، ايتسە دە دەمالۋشى قازاقستاندىقتارعا قوناقۇيلەردەن شىقپاۋ كەرەكتىگى قاتاڭ ەسكەرتىلدى.
ءتۇيىن
جەرگىلىكتى ۋاقىت بويىنشا ساعات 4.00-دە ەردوعان ىستامبۇل اۋەجايىندا تىلشىلەردىڭ الدىنا شىعىپ، تۇركيادا توڭكەرىس جاساماق بولعانداردى ەڭ قاتال جازانىڭ كۇتىپ تۇرعانىن مالىمدەدى. سونداي-اق، ەردوعان بۇلىك شىعاردى دەپ فەتحۋللاح گۇلەندى ايىپتادى. ول، پرەزيدەنتتىڭ ايتۋىنشا، پەنسيلۆانيادان بۇيرىق بەرىپ وتىرعان. فەتحۋللاح گۇلەن "حيزمەت" قوزعالىسىن باسقارادى.
Abai.kz