دەپۋتاتتار مەشىتتەگى ورىس ءتىلدى ۋاعىزدى قولداي ما؟
جاقىندا مەشiتتەردە رەسمي ۋاعىزدان كەيiن قوسىمشا ونىڭ ورىس تiلiندەگi تۇسiنiكتەمەسiن بەرۋ ۇسىنىلعان بولاتىن. بۇل ماسەلە توڭiرەگiندە قازiر قوعامدا قىزۋ پiكiرتالاس ءجۇرiپ جاتىر. بiرەۋلەر بۇل دۇرىس باستاما دەسە، ەندi بiرەۋلەر مۇنىڭ قازاق تiلiنە كەسiرi تيەدi دەپ الاڭدايدى. بiز وسى ماسەلەگە وراي دەپۋتاتتاردىڭ پiكiرiن سۇراپ بiلدiك، - دەپ جازادى Baq.kz.
ءماجiلiس دەپۋتاتى بەكبولات تiلەۋحان ماسەلەنiڭ ەكi جاعى بار ەكەنiن ايتادى. سوندىقتان جاي-جاپساردى جان-جاقتى زەردەلەگەن ءجون.
«بۇل ەندi كەلگەن جاماعاتقا بايلانىستى. مىسالى، سولتۇستiك قازاقستاندا جاماعات جاپپاي ورىس تiلدi بولىپ، قۇتپا قازاقشا وقىلىپ، ونى ەل تۇسiنبەسە، قالاي بولادى دەگەن وي بار. ەكiنشiدەن، قازاقتىڭ ۇعىمىندا دiني-جورالعىلاردىڭ بارلىعى تەك قانا ۇلتىمىزعا عانا قاتىستى سياقتى. جەكە وزiمە ونىڭ ورىسشا ايتىلۋى قۇلاققا تۇرپiدەي تيەدi. مۇنى دا تۇسiنۋگە بولادى. ەندi اقيقات شامامەن ەكەۋiنiڭ اراسىندا دەپ ويلايمىن»، - دەيدi دەپۋتات.
نۇرتاي سابيليانوۆتىڭ سوزiنشە، مەشiتكە باراتىن جاماعاتتىڭ بارشاسى دەرلiك قازاق تiلiندەگi ۋاعىزدى تۇسiنەدi. «ال تۇسiنبەيتiن ازشىلىقتىڭ تiلدi ۇيرەنگەنi ءجون بولار» دەگەن پiكiردە دەپۋتات.
«بiرەۋ تۇسiنبەيدi ەكەن» دەپ جاتسا، وندا كەلەتiن ادامدار قازاقشا ۇيرەنۋ كەرەك دەپ ەسەپتەيمiن. مەشiتتەرگە ءوزiمiزدiڭ قازاق ازاماتتارى بارادى. مەشiتكە بارىپ جۇرگەن ازاماتتاردىڭ 98 پايىزى قازاق تiلiندە جاقسى ءتۇسiنiپ، جاقسى قابىلدايدى. مۇمكiن كەي جەرلەردە قازاق تiلiندەگi ۋاعىزدى تۇسiنبەيتiندەي جاعداي بار شىعار. ونى قوعام ءوزi رەتتەۋi كەرەك. ەڭ باستىسى، دۇرىس ۋاعىز ايتىپ، سونى جەتكiزۋ. ايتپەسە، قوعامىمىزدا ءار ءتۇرلi ۋاعىز ايتاتىن ادامدار بار. ماڭىزدىسى، قاي تiلدە ايتقاندا ەمەس، حالىققا جاقىن جەتكiزە بiلۋدە بولىپ وتىر. جاقسى ۋاعىز ايتاتىن ازامات بولسا، ادامدار ونى قاي تiلدە بولسا دا تىڭدايدى، تۇسiنەدi»، - دەيدi ن.سابيليانوۆ.
ءماجiلiس دەپۋتاتى احمەت مۇرادوۆ قاجەتتiلiك بولعان جاعدايدا، ۋاعىزدى ورىسشا دا ايتۋعا بولادى دەپ ەسەپتەيدi.
«ارينە، كوپ جاماعات بولعان جەردە، ۋاعىز قازاقشا وقىلۋى كەرەك. بiراق ءتۇرلi ۇلت وكiلدەرi كەلەتiن مەشiتتەر بار. ولار ۋاعىز تىڭداپ، تۇسiنگiسi كەلەدi. وسى ادامدارعا ۋاعىزدى ورىسشا ءتۇسiندiرiپ كەتكەندە تۇرعان ەشتەڭە جوق دەپ ويلايمىن. مامەلەن، الماتىدا «ۆايناح» مەشiتi بار، وندا ۋاعىز قازاقشا، ورىسشا جانە شەشەن تiلiندە وقىلادى. اركiمگە جاراتقاننىڭ ءسوزiن جەتكiزۋگە تىرىسادى»، - دەگەن پiكiرiن بiلدiردi ول.
ايتا كەتسەك، يمامداردىڭ ۋاعىزىن تولىق تۇسىنبەيتىن دiندارلار بار بولعاندىقتان، كوپۇلتتى ەلدi مەكەندەردەگi جەكەلەگەن مەشiتتەردە قوسىمشا ورىس تىلىندە تۇسiنiكتەمە بەرۋ ۇسىنىلىپ وتىر. قر ءدىن ىستەرى جانە ازاماتتىق قوعام مينيسترلىگىنiڭ ءۋاجi بويىنشا قازاقشا ۋاعىزدى تۇسiنبەگەن ازاماتتار يسلام تۋرالى اقپاراتتى رەسمي ەمەس دەرەككوزدەردەن، ونىڭ ىشىندە تەرىس ءدىني اعىم ۇستانۋشىلارىنان الۋعا ءماجبۇر. ەندi قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى مەشىتكە كەلۋشى جاماعاتتىڭ پىكىرiن ەسكەرە وتىرىپ، وسى ماسەلە بويىنشا شەشiم قابىلدايتىن بولادى.
قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ توراعاسى، سەناتتىڭ بۇرىنعى دەپۋتاتى نۇرلان ورازاليننiڭ پايىمداۋىنشا، مەشiتتە قازاقشا ۋاعىز وقىلعان سوڭ، قوسىمشا ونىڭ ورىس تiلiندە تۇسiنiكتەمەسiن بەرۋدiڭ ەش ابەستiگi جوق.
«ورىسشا سويلەيتiن مۇسىلماندار بار عوي. ونىڭ زيانى جوق دەپ ويلايمىن. دiندە تiل ەمەس، دiندە ۇعىم، سەنiم، نانىم دەگەن بولۋ كەرەك. ورىسشا ناسيحاتتاۋ تيiمدi بولسا، ونىڭ ەشقانداي زيانى جوق. تەك دiنگە، قوعامعا قارسى بولماۋ كەرەك، ونداي جاعدايدا توقتاتۋ قاجەت. قازاق ەلiنiڭ تۇتاستىعىنا قارسى بولماۋى تيiس»، - دەيدi سەناتور.