ەكى-ءۇش  كۇننەن   بەرى  بارلىق   الەۋمەتتىك  جەلى  مەن سايتتار، ءداستۇرلى باق قىرعىز  پرەزيدەنتى  المازبەك  اتامباەۆتىڭ  بىشكەك  ماڭىنداعى   الا-ارچا  مەملەكەتتىك  سارايىندا  ەل  ازاماتتارىنا  مەملەكەتتىك  مارتەبەلەر  تاپسىرۋ  راسىمىندە  سويلەگەن ءسوزىن تالقىلاۋدا. وسى قازان ايىنىڭ 15-ءى كۇنى  قىرعىزستان  رەسپۋبليكاسىنىڭ  پرەزيدەنت  سايلاۋى  وتپەكشى، سوعان  بايلانىستى  سايلاۋعا   ءتۇسىپ  جاتقان  كانديداتتاردى  سىناي كەلە ول قازىرگى  قازاق  بيلىگى  تۋرالى دا بۇرقىلداپ سويلەپ تاستادى.

قىرعىزستاننىڭ  ىشكى  ساياساتىنا  ارالاسۋعا ارەكەت ەتپەك بولعان قازاق بيلىگىنە  وكپەسى  قارا  قازانداي  ەكەنىن بايقاتقان اتامباەۆ: «ەسلي  ناشي سوسەدي  نە وچۋحايۋتسيا، نە  وپومنياتسيا، يا بۋدۋ گوۆوريت  پو-درۋگومۋ. كاجدىي  نارود  دولجەن  ۆىبيرات  سۆوەگو  پراۆيتەليا، ي ون  زاسلۋجيۆاەت  توگو، كوگو  ۆىبەرەت» -, دەدى.

بۇدان ءارى ول ءسوزىن بىلايشا جالعادى: «ۆۆپ  گورودا  الماتى  ۆ 5 راز بولشە، چەم  ۆۆپ ۆسەگو  كيرگيزستانا. ا ۆۆپ  كازاحستانا  بولشە ۆۆپ  كيرگيزستانا  ۆ 20 راز. ي  ۆالوۆىي   پرودۋكت  كازاحستانا  ۆ  دوحوداح ۆ  10  راز  بولشە  كيرگيزستانا. پوچەمۋ  توگدا  پەنسي  كازاحستانا  بولشە  (كيرگيزسكيح)  ۆسەگو  ۆ 1,5  رازا، ا نە  10  راز، ا  تاريفى ۆىشە  ۆ 5 راز؟ پوچەمۋ؟  پوتومۋ چتو  رازۆوروۆىۆايۋت   بوگاتستۆا  ۆ  كازاحستانە» دەپ سالدى.

بۇگىنگە   كۇنگە   دەيىن  قازاقتاردى   قازاق  ەمەس، وسىدان  600 جىل  بۇرىن  حان  سايلانعان  شىڭعىس ۇرپاقتارى  باسقارىپ  وتىرعانداي  اسەر  قالدىرادى  دەگەن ا. اتامباەۆتىڭ  ءسوزىن ەكىنىڭ  ءبىرى  تۇسىنە  بەرمەيدى. ونى ءتۇسىنۋ  ءۇشىن  تاريحتان  ەپتەپ حابارىڭىزدىڭ  بولعانى  ابزال. بىرىنشىدەن، بۇل ونىڭ بيلىكتە  ۇزاق  وتىرۋ مەن  ونى  مونارحيالىق   جولمەن  ءوز  ۇرپاعىنا  مۇرا  ەتىپ  قالدىرۋعا  تىرىسۋدىڭ  حالىققا  قيانات  ەكەنىن ايتقانى.  ەكىنشىدەن،  قازاقتاردىڭ   سوڭعى   حانىنىڭ  باسىن  ءبىز  العانبىز، ءبىرىنشى  پرەزيدەنتى  ءبىز  ءۇشىن  تۇك  ەمەس دەگەنى.

ۇشىنشىدەن،  قىرعىزداردىڭ  ەكى  توڭكەرىسپەن  ەكى  پرەزيدەنتتىن  ەلدەن  جىراققا  يت قوسىپ  قۋعانىن  مەڭزەپ  «قازاقپەن  سالىستىرعاندا  قىرعىزدار  الدەقاشان  حالىق  بيلىگىن  ۇستانعان، ساياسي  ويانعانىن، ءبىر  ادامنىڭ  ۇزاق  جىلدار  بويى  بيلەپ - توستەگەنىنە  جول  بەرمەگەن» دەگەنى.

ول جانە بىلاي دەدى: «اتامباەۆ  پوداەت  كازاحام «پلوحوي» پريمەر. پوتومۋ  چتو، نارود حوچەت  سپراۆەدليۆوي   ۆلاستي. پراۆيلنو  نازارباەۆ  نا ۆسترەچە س بابانوۆىم  گوۆوريل  و  مولودوم  پرەزيدەنتە. نو، سامىي  ستارشي  كانديدات  (ۆ پرەزيدەنتى  كيرگيزي ) نا 20 لەت  مولوجە  نازارباەۆا. ا يا—نا 16 لەت. ي  كومۋ  نۋجەن  مولودوي  پرەزيدەنت، نام يلي  كازاحستانۋ؟  يا  ۆسە راۆنو  پروۆەدۋ  چەستنىە  ۆىبورى. يا  گورجۋس  تەم، چتو  پوكازال  وبرازەتس  سپراۆەدليۆوي، چيستوي  ۆلاستي. ۆ  ەتوم  منە  پوموگالي  كادرى ۆرودە  تەميرا  جۋماكادىروۆا  (تاياۋدا  بەلگىسىز  جاعدايدا  كولىك  اپاتىنا  ۇشىراپ  قايتىس بولعان  قىرعىزستان  ۇكىمەتى  باسشىسىنىڭ ەل باسشىسىن  سايلاۋىندا جاۋاپتى  ورىنباسارى).

سمەرت  زابرالا  ودنوگو يز  ناس،  نو  ناس بولشە  شەستي  ميلليونوۆ. داي  بوگ  پوسلە  ۆىبوروۆ  ۋنەسۋ  ۆسيۋ  ستارۋيۋ  ەليتۋ، وني  نيكوگدا  نە  ۆەرنۋتسيا. پوتومۋ چتو  ليۋدي   سەيچاس  درۋگيە...ناش  نارود  ۋمەەت   رازليچات  ليۋدەي. نە  نادو  ناس  ۋچيت، مى  ناشلي  سۆوي  پۋت».

عاسىرلار  بويى اۋىلى – ارالاس، قويى – قورالاس  جاتقان  قىرعىز  باسشىسىنىڭ   كەنەتتەن  اشۋعا  مىنگەنىن، ءسويتىپ، وراي دا بوراي سويلەگەنىن باستاپقىدا تۇسىنبەي  قالدىق. وسى ارادا بۇعان دەيىن  دە  اتامباەۆتىڭ  قازاق  بيلىگىنە  قاراتا  ايتقان سوزدەرىن  ەسىمىزگە  تۇسىرەيىك.

«2010 جىلى   باكيەۆتى  ەلدەن  قۋعان  كەزدە  قازاقستان  كومىر  بەرمەي قويىپ، قىرعىز  حالقى  قاتتى  قينالدى»، - دەپ ەدى. 2015 جىلى  قازاقستان  مادەنيەت  ءمينيسترى  ارىستانبەك  مۇحامەديۇلىنىڭ  ايتقان  سوزىنە  جاۋاپ  رەتىندە، «قازاقستاننىڭ  مادەنيەت  ءمينيسترى  ماسكەۋدىڭ   دارەتحاناسىن  جۋىپ  جۇرگەن  قىرعىز  قىزدارىنىڭ  دەڭگەيىمەن  بىردەي  مە؟» - دەپ  جانە كەكەتتى.

جۋىردا  نازارباەۆ  قىرعىز  پرەزيدەنتتىگىنە  ۇمىتكەر  بابانوۆتى  ارنايى قابىلداپ، وڭ  قاباق  تانىتقاننان  كەيىن  قىرعىزستاننىڭ  سىرتقى  ىستەر  مينيسترلىگى  بۇل  ارەكەتكە  نارازىلىعىن  ءبىلدىرىپ،  دەرەۋ  قارسىلىق  نوتاسىن  جولدادى.

كىم  بىلەدى، الپىس  ەكى  ايلاسى  بار  سۇرقيا  سۇم  ساياساتتى  ءتۇسىنۋ  وڭاي  ەمەس، قازاق  پەن قىرعىز  اراسىنا  ىرىتكى  سالىپ  وتىرعان  سولتۇستىكتەگى  كولەڭكە تۇسى كوپ كورشىمىز شىعار؟ الدە  شىعىستاعى   التى  باستى  اجداھار  ما؟  بالكىم، الەمدى  بيلەپ - توسەتگىسى  كەلەتىن  مۇحيتتىڭ   ار  جاعىنداعى  حريستافور  كولۋمب  اشقان  قۇرلىقتاعى قۇردىمدار ما ەكەن؟  «ەستىگەن  قۇلاقتا  جازىق  جوق» دەمەكەشى،  ءبىز  تەك  ءوز  ويىمىزدى  ورتاعا  سالدىق.

جۇمامۇرات  ءشامشى

Abai.kz