بۇل ءوزى ءبىر بەيساۋات ساياسي تارتىس بولدى. قوڭشىلاس جاتقان قازاق-قىرعىزدىڭ اراسىنداعى ءسوزتارتىس ءالى تىنشىر ەمەس. تىنشىتپاي تۇرعان اتامباەۆ باستاعان قىرعىزدىڭ ساياسي ەليتالىق توپ مۇشەلەرى. سوزدەن ءسۇرىندى. جالعان مالىمەت تاراتتى.

اۋەلى، بىرتۋعانداردىڭ بىلدەي باسشىسى، قىرعىزدىڭ ءتورتىنشى پرەزيدەنتى الماسبەك اتامباەۆ قىزدى-قىزدىمەن ءوزى اعالاپ-جاعالاپ جۇرگەن قازاقستان پرەزيدەنتىن تىلدەپ، ودان قالسا قازاق تاريحى تۋرالى بۇرمالانعان ءام شىندىققا جاناسپايتىن جالعان مالىمدەمە جاساپ ەدى.

اتامباەۆتىڭ ايتقانى كۇللى قىرعىزدىڭ اۋزىنداعى ءسوز ەمەس

اتامباەۆتىڭ اۋزىنداعى ءسوز كۇللى قىرعىز جۇرتىنىڭ اۋزىنداعى ءسوز ەمەس دەپ سىلاپ-سيپاعانىمىزبەن، بۇل حالىقارالىق ماسششتابتا تالقىلاندى.

ساياساتكەرلەر اتامباەۆتىڭ ايتقاندارىن ساياسي ناۋقانعا بالاپ، پارتيالاسىن ءام پرەمەرىن پرەزيدەنتتىك كرەسلوعا وتىرعىزۋ ءۇشىن جاسالعان تۇياق سەرپەر ارەكەتى دەپ باعالاعانىمەن، باتىستىق باسىلىمدار نازارباەۆ پەن اتامباەۆتىڭ اراسى سۋىعانىن ايتىپ جارياعا جار سالۋدا.

اقىرىندا اتامباەۆقا جاۋاپتى قازاقستان ۇكىمەتىن باسقاراتىن باقىتجان ساعىنتاەۆ مىرزا جاۋاپ بەرىپ، جاۋاپ دەگەندە ۇزىن-سونار ەسەپتىك ءتىزىم جاسادى. ال اتامباەۆ رەسەيدىڭ سوچيىندە وتكەن تمد باسشىلارىنىڭ سامميتىنە بارماي قويدى. بۇعان دا سەبەپ سول باياعى الماس بايكەنىڭ نازارباەۆقا دەگەن وكپەسى بولسا كەرەك. پرەمەر-ءمينيسترى ساپار يسكاكوۆتى جىبەرىپ، ءوزى سايلاۋالدى ناۋقاندى باقىلاپ قالدى.

(ساپار يسكاكوۆ، قىرعىزستان پرەمەر-ءمينيسترى)

پرەزيدەنتتەر سوچيدە جۇرگەندە قوردايداعى قازاق-قىرعىز شەكاراسىندا كەلەڭسىزدىكتەر ورىن الىپ، باقىلاۋ كۇشەيدى. بۇرىنعىداي ارتىنىپ-تارتىنعان قازاق پەن قىرعىز ەمىن-ەركىن وتە الماي، شەكارادا شاتاق بولدى.

ال قىرعىزستاننىڭ وكىلى بولىپ، كىل پرەزيدەنتتەردىڭ ورتاسىندا وتىرعان قىرعىز پرەمەرى ساپار يسكاكوۆ ەندى-ەندى باسىلىپ كەلە جاتقان داۋدىڭ بىلتەسىن قايتا تۇتاتتى.

قىرعىز پرەمەرى وتىرىك مالىمەت تاراتتى

اڭگىمە بىلاي بولدى: قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ سۋ جاڭا پرەمەر-ءمينيسترى ساپار يساكوۆ 2017 جىلدىڭ 11 قازانىندا "Facebook" الەۋمەتتىك جەلىسىندەگى جەكە پاراقشاسىندا قىرعىز-قازاق مەملەكەتتىك شەكاراسىنداعى اعىمداعى جاعداي بويىنشا ءوزىنىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتىمەن كەلىسسوزدەرى تۋرالى اقپارات جاريالادى.

"جەەكنىڭ وتىرىسى بارىسىندا قىرعىزستان پرەمەرى ساپار يسكاكوۆ قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆپەن كەزدەسىپ، شەكارا ماسەلەسىن ءسو زەتتى. شەكاراداعى ماسەلەدە تەك قىرعىزستان مەن قازاقستاننىڭ ازاماتاترى ەمەس، باسقا دا مەملەكەتتەردىڭ ازاماتتارى تۇرعاندىقتان، پرەزيدەنت نازارباەۆ قازاقستان ۇكىمەتىنە تاپسىرما بەردى. ماسەلە شەشىلەتىن بولدى" دەگەن اۋانداعى اقپاردى ءبولىستى.

ونى ءىلىپ-الىپ جۇرتقا جايعان اقپارات قۇرالدارى ساپار مىرزانىڭ ءساتتى ساپارىن قورىتىندىلاپ، پرەمەر مەن پرەزيدەنتتىڭ كەزدەسۋى ناتيجەلى بولدى دەپ جازدى. ءيا، ماسەلەنىڭ داۋسىز شەشىلگەنىن ءبىز دە قۇپ كورەمىز.

دەيتۇرعانمەن ساپار مىرزانىڭ قازاقستان پرەزيدەنتىمەن كەزدەسكەن جالعان بولىپ شىقتى. ءتىپتى، شەكارا ماسەلەسى رەسمي پروتوكولدا تالقىلانباعانى بەلگىلى بولدى.

قازاقستان ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى رەسمي تۇردە مالىمدەمە جاسادى. مالىمدەمەنىڭ ءماتىنى تومەندەگىدەي:

بىرىنشىدەن، سوچيدە (رف) جوعارى ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق كەڭەس وتىرىسىنىڭ اياسىندا قازاقستان پرەزيدەنتى مەن قىرعىزستان پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ كەلىسسوزدەرى وتكىزىلگەن جوق.

س. يساكوۆ مىرزانىڭ جەكە Facebook پاراقشاسىندا ورنالاستىرىلعان فوتوسۋرەتتە راستالعانداي، ونىڭ ءبىزدىڭ ەلباسىمىزعا جاقىنداپ كەلۋى عانا ورىن الدى.

ەكىنشىدەن، قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ «شەكارادا تۋىنداعان بارلىق ماسەلەلەردى شەشۋ بويىنشا قازاقستان ۇكىمەتىنە تاپسىرما بەرگەندىگى» تۋرالى اقپارات شىندىققا جاناسپايدى.

اقيقاتىندا، ۇكىمەتكە اتالعان ماسەلە بويىنشا ۇكىمەتارالىق كونسۋلتاتسيا وتكىزۋ تۋرالى تاپسىرما بەرىلدى.

بۇدان بۇرىن قازاقستاندىق باق-تا حابارلانعانداي، قازىرگى كەزدە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇقك شەكارا قىزمەتى قازاقستاندىق ءىىم، مەملەكەتتىك كىرىستەر جانە كولىكتىك باقىلاۋ كوميتەتتەرىمەن بىرلەسە وتىرىپ، ەلىمىزدىڭ مەملەكەتتىك شەكاراسىنىڭ بارلىق پەريمەترى بويىنشا، ونىڭ ىشىندە قازاقستاندىق-قىرعىز اۋماعىندا دا جوسپارلى شەكارا وپەراتسياسىن جۇرگىزۋدە.

شەكارادان وتەتىن جەكە تۇلعالاردى، كولىك قۇرالدارىن، جۇكتەر مەن تاۋارلاردى تەكسەرۋدى كۇشەيتۋ شارالارى قولدانىستاعى زاڭناما شەڭبەرىندە قازاقستاندىق جانە شەتەلدىك ازاماتتاردىڭ قۇقىقتارىن شەكتەۋسىز جۇرگىزىلۋدە.

شەكارانى كەسىپ ءوتۋ ءۇشىن ەشقانداي شەكتەۋ نەمەسە تىيىم سالىنىپ جاتقان جوق.

جوسپارلى شەكارا وپەراتسياسىنىڭ باستى ماقساتى – شەكارالىق كەڭىستىكتەگى قۇقىققا قارسى ارەكەتتەردىڭ الدىن الۋ، تەرروريستىك، كونتراباندالىق جانە باسقا دا قىلمىستىق ارەكەتتەرگە قاتىسى بار تۇلعالاردى انىقتاۋ، شەكارا ءتارتىبى مەن كوشى-قون زاڭناماسىنىڭ ساقتالۋىن تەكسەرۋ.

ءوز كەزەگىندە قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ شەكارا قىزمەتى قىرعىزستان پرەزيدەنتى سايلاۋىنا دايىندىق جانە ونى وتكىزۋ كەزەڭىندە شەكارالىق باقىلاۋدىڭ كۇشەيتىلگەن تارتىبىنە كوشتى.

قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى بۇرمالانعان اقپاراتتىڭ تاراتىلۋىنا رەسمي تۇردە تۇسىنبەستىك بىلدىرەدى جانە ءوزىنىڭ شىنايى اقپارات بەرۋ ماسەلەسىندە كەز كەلگەن باق-پەن ىنتىماقتاستىققا اشىقتىعىن راستايدى.

12 قازان 2017 ج.

الماسبەك اتامباەۆ: مەن رەسەيدى سۇيەمىن!

مىنە، جاعداي سولاي. اتامباەۆ مىرزا قىزارا ءبورتىپ قازاق-قىرعىزدىڭ ىرگەسىن سوگەردەي ءسولى جوق سوزدەرىمەن ەرەكشەلەنگەن ەدى. التى جىلدا ساماي شاشى سەتىنەپ، اق باسقا اينالعان الماس بايكەنىڭ رەسەي پرەزيدەنتىنىڭ قوناعى بولىپ، اقتارىلا سويلەپ، "مەن رەسەيدى سۇيەمىن" دەگەنى ەسىمىزدە.

ءيا، الماسبەك اتامباەۆ رەسەيشىل ادام دەگەندى ءجيى ايتامىز. ولاي دەۋىمىزگە دالەل دە جەتىپ-ارتىلادى. مىسالى، 2011 جىلى 10 قازان كۇنى الماسبەك اتامباەۆ ماسكەۋگە باردى. ول كەزدە الماس بايكە قىرعىز تاعىنا ۇمىتكەر 19 كانديداتتىڭ ءبىرى ەدى. سول كەزدەگى پرەمەرزيدەنت پۋتينمەن كەزدەسىپ، قولداۋىنا يە بولىپ قايتقانى بار. ءبىز كوز جۇما سالايىق دەگەنگە بولماس، ورىستىڭ اقپارات قۇرالدارى بۇل كەزدەسۋدى ءالى ۇمىتقان جوق.

مۇنى نەگە ايتتى دەسەڭىز،كۇنى كەشە عانا الماسبەك اتامباەۆ ءوزى باستاپ، ۇكىمەتى قوشتاپ قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازارباەۆقا قىرعىز سايلاۋىنا ىقپال جاساماق دەپ ايىپ تاقتى.

اتامباەۆتىڭ ازىناتا ايتقانداعى سەبەبى، ونىڭ پارتيالاسى ساۋرانباي جيەنبەكوۆتىڭ سايلاۋداعى باستى ۇمىتكەر بولعاندىعى. سول ءۇشىن دە سامميت الدىندا سوچيگە ءوزى بارىپ قايتتى.

بۇل كەزدە پرەزيدەنت نازارباەۆ تاعى ءبىر ليدەر كانديدات ومىربەك بابانوۆقا باتاسىن بەرىپ قويعان بولاتىن.

"قىرعىزدىڭ ءبىرىنشى باسشىسى ءسىز بولۋىڭىز كەرەك ەدى، نۇرەكە" دەگەن الماس بايكە ات كەكىلىن كەسىسكەندەي بولىپ، اعاسىمەن كەزدەسكىسى دە كەلمەيتىنىن يشارامەن جەتكىزدى. ونىسى، سول سوچيگە كەلمەي قويعانى دا. ايتپەسە، ءوزى سۇيەتىن رەسەيگە، وزىنە اق باتاسىن بەرگەن ءپۋتيننىڭ شاقىرتۋىن ىسىرىپ قويارداي بالەندەي سەبەپتىڭ جوقتىعىن قىرعىز ساياساتكەرلەرى ايتىپ وتىر.

ايتپاقشى، ساپار يسكاكوۆ سول ساۋرانبايدىڭ ورنىنا تاعايىنالعان پرەمەر. ول دا وڭىپ تۇرماپتى. قازاقستان ۇكىمەتى ساپار بايكەنىڭ ءسوزىن تەرىستەپ وتىر. ەندىگى جاۋاپ قىرعىز تاراپتان بولماق.

ال ازىرگە بەلگىلىسى - قازاقستان پرەزيدەنتى ساپار يسكاكوۆپەن كەلىسسوز جۇرگىزگەن جوق! بۇل انىق.

قوسىمشا: 

اليكبەك جەكشەنكۋلوۆ: اتامباەۆتين ەموتسيانالدۋ سوزۋنو كاپا بولدۋم

راۆشان جەەنبەكوۆ، ەكس-دەپۋتات: اتامباەۆدين سوزدورۋ چەكتەن چىككان

قر ءسىم قىرعىزستان پرەزيدەنتىنىڭ سوزىنە بايلانىستى مالىمدەمە جاسادى

قازاقستان ءسىم-ءى: ەكى ەلدىڭ دوستىعىنا نۇقسان كەلمەسىنە سەنىمدى

ساعىنتاەۆ اتامباەۆقا جاۋاپ بەردى

قازاق پرەزيدەنتى باراتىن جيىنعا قىرعىز پرەزيدەنتى بارمايتىن بولدى

شەتەلدىك باق: ءپۋتيننىڭ جاقتاستارى ءوزارا داۋلاسىپ جاتىر

باجىرايعان بالداي ءتىل، بالداي ءتىلدى سويلەي ءبىل - قىرعىز ناقىلى

رەسەي قىرعىزستاننىڭ بارلىق قارىزىن كەشىرە مە؟

نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى

Abai.kz