ەرجان بايتىلەس. نامىسسىزدىق
ءاي، كۇيىپ كەتتى-اۋ، بىلەم. نامىستان جارىلارداي بولدى. جىگىتتەردىڭ جىگەر تانىتا الماعانىنا ءىشى ۋداي اشىعان بولۋى كەرەك. بۇكىل الەمنىڭ الدىندا ماسقارا بولىپ جەڭىلىپ جاتقانعا شىدامادى. قاز-قاتار تىزىلگەن ساربازداردىڭ شەبىن بۇزىپ ءوتىپ، جاسىل الاڭعا قاراي تۇرا جۇگىردى. ءسويتتى دە، اعىلشىن قۇراماسىنىڭ قاقپاسىنا كۇمپ ەتىپ قويىپ كەتتى. گول (؟).
تورعا تۇسكەن تورعايداي قاقپا ىشىندە تىپىرلاپ جاتقان قىزۋقاندى جانكۇيەردى ءتورت سارباز اياق قولىنان كوتەردى دە، سىرتقا الىپ كەتتى. سورلاپ قالدى-اۋ، بەيشارا بالا. ول جەتىسكەننەن جۇگىردى دەيسىز بە؟ ءىشى وتتاي ورتەنىپ بارادى عوي. سول جەردەگىلەر دە، وسى وقيعانى ەستىگەندەر دە «ءىشىپ العان شىعار، جوق، ول شەگىپ العان بولۋى كەرەك» دەگەن ءوز دولبارلارىن ايتىپ جاتتى. مەنىڭ ەسىمە سول كەزدە جەلتوقسان كوتەرىلىسى ءتۇستى. سولاقاي ساياساتقا قارسى شىعىپ، باستارىن بايگەگە تىككەن جاستاردى سول ۋاقىتتاعى ەلدىڭ ءسوزىن سويلەيدى دەگەن كەيبىر ازاماتتار «ناشاقور» دەپ ايىپتاماپ پا ەدى؟ ارينە، جانكۇيەردىڭ ارەكەتىن جەلتوقسانشىلارمەن سالىستىرۋعا كەلمەس. بىراق ءبىزدىڭ جۇرتتىڭ وتقا تۇسكەن كوبەلەكتەي نامىس ءۇشىن شىرىلداعان ازاماتتارىن قورعاۋ بىلاي تۇرسىن، قوسىلا سابايتىنىنا تاعى ءبىر مارتە كوز جەتكەندەي. وي، دۇنيە-اي، تۋعان ۇلىن تومپەشتەيتىن بىزدەن باسقا تاعى قانداي جۇرت بار ەكەن؟!
ءاي، كۇيىپ كەتتى-اۋ، بىلەم. نامىستان جارىلارداي بولدى. جىگىتتەردىڭ جىگەر تانىتا الماعانىنا ءىشى ۋداي اشىعان بولۋى كەرەك. بۇكىل الەمنىڭ الدىندا ماسقارا بولىپ جەڭىلىپ جاتقانعا شىدامادى. قاز-قاتار تىزىلگەن ساربازداردىڭ شەبىن بۇزىپ ءوتىپ، جاسىل الاڭعا قاراي تۇرا جۇگىردى. ءسويتتى دە، اعىلشىن قۇراماسىنىڭ قاقپاسىنا كۇمپ ەتىپ قويىپ كەتتى. گول (؟).
تورعا تۇسكەن تورعايداي قاقپا ىشىندە تىپىرلاپ جاتقان قىزۋقاندى جانكۇيەردى ءتورت سارباز اياق قولىنان كوتەردى دە، سىرتقا الىپ كەتتى. سورلاپ قالدى-اۋ، بەيشارا بالا. ول جەتىسكەننەن جۇگىردى دەيسىز بە؟ ءىشى وتتاي ورتەنىپ بارادى عوي. سول جەردەگىلەر دە، وسى وقيعانى ەستىگەندەر دە «ءىشىپ العان شىعار، جوق، ول شەگىپ العان بولۋى كەرەك» دەگەن ءوز دولبارلارىن ايتىپ جاتتى. مەنىڭ ەسىمە سول كەزدە جەلتوقسان كوتەرىلىسى ءتۇستى. سولاقاي ساياساتقا قارسى شىعىپ، باستارىن بايگەگە تىككەن جاستاردى سول ۋاقىتتاعى ەلدىڭ ءسوزىن سويلەيدى دەگەن كەيبىر ازاماتتار «ناشاقور» دەپ ايىپتاماپ پا ەدى؟ ارينە، جانكۇيەردىڭ ارەكەتىن جەلتوقسانشىلارمەن سالىستىرۋعا كەلمەس. بىراق ءبىزدىڭ جۇرتتىڭ وتقا تۇسكەن كوبەلەكتەي نامىس ءۇشىن شىرىلداعان ازاماتتارىن قورعاۋ بىلاي تۇرسىن، قوسىلا سابايتىنىنا تاعى ءبىر مارتە كوز جەتكەندەي. وي، دۇنيە-اي، تۋعان ۇلىن تومپەشتەيتىن بىزدەن باسقا تاعى قانداي جۇرت بار ەكەن؟!
كەزدەسۋدەن كەيىن ساقشىلاردان سىر تارتىپ كوردىك. «حۋليگانستۆو» دەپ بىردەن كەسىپ ايتتى. قاماپ تاستايتىن كورىنەدى. ول ءۇشىن ارنايى باپ بار ەكەن. «ساباپ تاستادى-اۋ» دەدىك ءبىز. ميىعىنان مىرس ەتتى. جانكۇيەردىڭ ارەكەتىن باتىرلىققا بالاپ وتىرعامىز جوق. دەگەنمەن، ءبىر تەنتەكتىڭ ەركەلىگىن كوتەرەتىن مۇسىلماننىڭ تابىلماعانىنا جانىم اۋىردى. باسىنان سيپاپ جىبەرە سالسا، قايتەدى ەكەن. باس جارىلىپ، كوز شىعىپ، قول سىنعان جوق قوي.
ەندى ويىنعا قاراي ويىسايىق. بايقادىڭىز با، قازاق قۇراماسىندا جىگىتتەردى العا سۇيرەيتىن كوشباسشى جوق. كوش باستايتىن ازامات كورمەدىك ءبىز. بۇعان دەيىنگى ويىنداردا سامات سىماقوۆتىڭ ءجون سىلتەپ جۇرگەنىن كورەتىن ەدىك. شتورك ساماتتى قۇراماعا الماپتى. راس، ويىن بولدى. جىگىتتەر تۋعان توپىراقتا بەتىمەن جەر باسپاۋعا تىرىسىپ باقتى. بىراق الاڭنان وستاپەنكو كەتكەننەن كەيىن ءبىزدىڭ ويىنشىلار ءوز جۇرىسىنەن ايرىلدى. اعىلشىندار سەرگەيدى «سىندىرىپ» تاستاپ ەدى، سونىمەن بىرگە ءبىزدىڭ فۋتبولشىلار دا «سىنىپ» قالدى. تەك كوكەەۆ پەن نوسەرباەۆ قانا تىنىم تاپقان جوق. بويلارىندا قازاق قانى تۋلاعان جامبىل مەن تاڭاتتىڭ الاڭدا ولۋگە دايار ەكەنىن كوردىك. امال نە، قاقاپانىڭ الدىنا بارعاندا شەشىم قابىلداي المايدى. ايتپەسە، ەكەۋى دە اعىلشىن ويىنشىلارىنان كەم تۇسكەن جوق. شەبەرلىكتەرى جەتىسپەي جاتىر. دەيتۇرعانمەن، ەكەۋىنىڭ ەل نامىسىن بارىنەن جوعارى قويىپ، جانىن سالىپ ويناعانىنىڭ ءوزى نە تۇرادى. كارپوۆيچ كاپيتان بولدى. كاپيتاندىق مىنەز تانىتا الدى ما؟ جوق. كاپيتاندىق بەلگىنى تاققانى بولماسا، ونىڭ ويىندى ۇيىمداستىرعانىن كورمەدىك. جانكۇيەرلەردىڭ ەسىنەن شىعا باستاعان ابدۋللين دە ءجۇردى الاڭدا. نە ءبىتىردى؟ نەسىمەن ەرەكشەلەندى؟ ايىپ الاڭىندا ەرەجە بۇزىپ، قاقپاعا پەنالتي بەلگىلەندى سونىڭ كەسىرىنەن. باسقالاي كوزگە تۇسكەن جوق. قاقپاشى موكين شە؟ ەكى گول سونىڭ قاتەلىگىنىڭ ارقاسىندا كىردى. العاشقى ەكى گولدى جىبەرمەۋگە بولاتىن. دوپتى نە قاپسىرا قۇشاقتاپ ۇستاپ المايدى، نە وزىنەن اسىرىپ الاڭنىڭ شەتىنە لاقتىرىپ جىبەرمەيدى. قايتا قاس قىلعانداي اعىلشىنداردىڭ اياعىنا سالىپ بەرەدى. الاڭنىڭ ءار بۇرىشىنان دوپ سوعا الاتىن اعىلشىندار مۇنداي مۇمكىندىكتى ءمۇلت جىبەرمەيدى. ناتيجە بەلگىلى. 0:4.
قازاقستاندى مەكەن ەتكەن 130 ۇلت پەن ۇلىستىڭ ءوتى جارىلىپ كەتسە دە ايتايىق: فۋتبولدان ۇلتتىق قۇرامامىزدى بىرىڭعاي قازاقىلاندىرماي، قازاق فۋتبولى ورگە باسپايدى. تىرناق استىنان كىر ىزدەگەن الدەكىم ءبىزدى «ۇلت ارازدىعىن قوزدىرۋشى» دەر. دوپ تەۋىپ جۇرگەن وزگە ۇلت جىگىتتەرىنىڭ ەلدىڭ نامىسىن ويلاپ جۇرگەنىنە ءشۇبا كەلتىرەمىز. ەل ابىرويىن ويلاسا، نەگە ولار الاڭنان سۇيەگىن سۇيرەتىپ شىقپايدى؟ بۇل اڭگىمەنىڭ سەرگەي وستاپەنكوعا قاتىسى جوق. ول قولىنان كەلگەننىڭ ءبارىن جاسادى. ءتىپتى، گول دا سوقتى. دەگەنمەن كورسوقىر تورەشىنىڭ كەسىرىنەن ول ەسەپكە الىنبادى. الاڭدا جۇرگەن باسقا ويىنشىلار نەگە وسى وستاپەنكودان ۇلگى المايدى؟ ولار قىمبات كولىك ءمىنىپ، اتى دارداي رەستورانداردان اس ءىشىپ، اياق بوساتىپ جۇرگەنىنە ءماز. ال ۇلت نامىسى ولار ءۇشىن كوك تيىن. جەپ وتىرعان نانىن ادال جەپ ءجۇر دەپ ايتا المايمىز.
شتوركتىڭ نە ويلاعانى بىزگە بەيمالىم. بىراق ول ۇلتتىق قۇراماعا قازاقتىڭ جىگىتتەرىن كوپتەپ تارتسا، دۇرىس بولار ەدى. قازاقى قانى بار، نامىس ءۇشىن جانىن ايامايتىن ازاماتتاردى قۇراما ساپىنا الىپ، سولارعا ۇيرەتسىن بار بىلگەنىن. كوكىرەكتى كەرنەگەن نامىس بار دا، ءبىز مۇنداي سوراقى ەسەپپەن جەڭىلمەيتىن ەدىك. مۇنىڭ ءبارى نامىسسىزدىقتىڭ ارقاسى.
«توقال ەشكى ءمۇيىز سۇرايمىن دەپ ءجۇرىپ ساقالىنان ايرىلىپتى» دەيتىن ءتامسىل بار. پايپەرستىڭ كەزىندە بۇلاي جەڭىلمەپ ەدىك. نە سۇمدىق بۇل؟ ءار ويىن سايىن 4 دوپ ايىرماسىمەن جەڭىلەمىز. بەرند ۇلتتىڭ قۇرامانىڭ تىزگىنىن ۇستاعاننان بەرى الەم بىرىنشىلىگىنە ىرىكتەۋ سىنى بارىسىنداعى ءۇش كەزدەسۋگە جىگىتتەردى باستاپ شىقتى. ۇشەۋىندە دە ءتورت دوپ ايىرماسىمەن جەڭىلدىك. ارينە، ويىن بار. جىگىتتەر بىرتە-بىرتە قارقىن الىپ كەلەدى. بىراق بۇل قاشانعا دەيىن جالعاسادى؟ شتورك كەتكەنشە وسىلاي بولسا قايتەمىز؟ شاشىن سۋلاپ قايىرعان باپكەردىڭ ءال-ءازىر ءبىزدى ۇشپاققا شىعاراتىن ءتۇرى كورىنبەيدى. دەگەنمەن ءالى دە ءۇمىتسىز ەمەسپىز. ويتكەنى ءۇمىت سوڭىنان ولەدى.
P.S. كوكەەۆ پەن نوسەرباەۆقا الاڭدا دامىل بەرمەگەن، قىزۋقاندى جانكۇيەردى الاڭعا الىپ شىققان - نامىس اتتى قۇدىرەت. ەلگە جانى كۇيەتىن ازاماتتار الاڭدا دوپ تەپپەيىنشە، وسى كۇيىمىزدەن ارىلمايمىز. شتورك مىرزا وسىنى ءتۇسىنۋى ءتيىس.
P.P.S. ال جۇرت قازاقستان مەن ۇلىبريتانيا قۇرامالارىنىڭ اراسىنداعى كەزدەسۋدى 0:4 دەپ ءجۇر. ايتا بەرسىن. ءوز باسىم جانكۇيەردى ءبىر گول دەپ ەسەپتەيمىن. سولايشا ەسەپتى 1:4 دەپ قابىلدايمىن...