بەكجان اشىرباەۆ، اقىن: بيلىكتەن قىمىز ءيىسى شىقپاعاسىن...
ەكى قاراپ، ءبىر شوقيسىڭ
- ءسىز ەلگە تانىلعان اقىن بولا تۇرىپ، مۋزامەن مۇڭداسا المايتىن «زاڭ گازەتىنە» قالاي تاپ بولىپ ءجۇرسىز، بۇل گازەت اقىنعا قول ما ەكەن؟
- جاسىراتىنى جوق، ءبىزدىڭ ەلدە سالالىق جۋرناليستيكا دامىماعان. بىراق ۇلتتىق ەرەكشەلىگىمىز بولار، قازاق جۋرناليستەرى كەز كەلگەن سالادا جاقسى جازا الادى. دەگەنمەن دامىعان ەۋروپا، امەريكا، جاپونيا باسپاسوزىندەگى كاسىبيلىك ورەگە ءالى جەتە قويعان جوقپىز. ونىڭ ءبىر سەبەبى وسى سالالىق جۋرناليستيكانىڭ كەمشىلدىگى بولار. ولاردا سپورت، مادەنيەت، مەديتسينا، اسكەري، زاڭ سالالارىنىڭ جۋرناليستەرى ارنايى دايىندالادى.
«زاڭ گازەتىنە» كەلۋدەن بۇرىن، مەن بىرنەشە باسىلىمدا قىزمەت ىستەدىم. ماسەلەن، «ەل مەن جەر» جانە «قازاق ۋنيۆەرسيتەتى» گازەتتەرىندە باس رەداكتوردىڭ، «قازاق ادەبيەتى» مەن «ازامات KZ» گازەتتەرىندە رەداكتوردىڭ ورىنباسارى قىزمەتىن اتقاردىم. ارقايسىسىنىڭ وزىندىك باعىتى بولدى. «زاڭ گازەتى» دە سولاي. قۇقىقتىق تەرميندەر، زاڭ سالاسىنىڭ وزىندىك ءتىلى جانە زاڭى بار. بۇعان دا ۇيرەنىپ قالدىق.
- ءسىز قازىر گازەت جۇمىسىنا قوسىمشا ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىندە ساباق بەرەسىز. ستۋدەنتتەردى سالالىق جۋرناليستيكا بويىنشا وقىتۋ يدەياسىنا وقۋ ورنىنىڭ باسشىلارى قالاي قارايدى؟
ەكى قاراپ، ءبىر شوقيسىڭ
- ءسىز ەلگە تانىلعان اقىن بولا تۇرىپ، مۋزامەن مۇڭداسا المايتىن «زاڭ گازەتىنە» قالاي تاپ بولىپ ءجۇرسىز، بۇل گازەت اقىنعا قول ما ەكەن؟
- جاسىراتىنى جوق، ءبىزدىڭ ەلدە سالالىق جۋرناليستيكا دامىماعان. بىراق ۇلتتىق ەرەكشەلىگىمىز بولار، قازاق جۋرناليستەرى كەز كەلگەن سالادا جاقسى جازا الادى. دەگەنمەن دامىعان ەۋروپا، امەريكا، جاپونيا باسپاسوزىندەگى كاسىبيلىك ورەگە ءالى جەتە قويعان جوقپىز. ونىڭ ءبىر سەبەبى وسى سالالىق جۋرناليستيكانىڭ كەمشىلدىگى بولار. ولاردا سپورت، مادەنيەت، مەديتسينا، اسكەري، زاڭ سالالارىنىڭ جۋرناليستەرى ارنايى دايىندالادى.
«زاڭ گازەتىنە» كەلۋدەن بۇرىن، مەن بىرنەشە باسىلىمدا قىزمەت ىستەدىم. ماسەلەن، «ەل مەن جەر» جانە «قازاق ۋنيۆەرسيتەتى» گازەتتەرىندە باس رەداكتوردىڭ، «قازاق ادەبيەتى» مەن «ازامات KZ» گازەتتەرىندە رەداكتوردىڭ ورىنباسارى قىزمەتىن اتقاردىم. ارقايسىسىنىڭ وزىندىك باعىتى بولدى. «زاڭ گازەتى» دە سولاي. قۇقىقتىق تەرميندەر، زاڭ سالاسىنىڭ وزىندىك ءتىلى جانە زاڭى بار. بۇعان دا ۇيرەنىپ قالدىق.
- ءسىز قازىر گازەت جۇمىسىنا قوسىمشا ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىندە ساباق بەرەسىز. ستۋدەنتتەردى سالالىق جۋرناليستيكا بويىنشا وقىتۋ يدەياسىنا وقۋ ورنىنىڭ باسشىلارى قالاي قارايدى؟
- يدەيا دۇرىس قوي. بىراق قازىرشە ستۋدەنتتەردى سالالىق ماماندىق بويىنشا دايىنداپ جاتقان جوقپىز. دەگەنمەن ەلەكتروندى ءباسپاسوزدىڭ دامۋىنا بايلانىستى ءبىزدىڭ ەلدە «ازاماتتىق جۋرناليستيكا» پايدا بولدى. ياعني ءاربىر قازاقستان ازاماتى ينتەرنەت ارقىلى كەز كەلگەن ەلەكتروندى باسپاسوزگە ءوز پىكىرىن جازىپ، ازاماتتىق ويىن ايتىپ، ماسەلە كوتەرىپ، اقپارات تاراتا الادى.
بۇل - ءباسپاسوزدىڭ ەركىندىگى، ويدىڭ اشىقتىعى. مەن بۇعان دەيىنگى قىزمەت ەتكەن باسىلىمداردا تالاي سىني ماقالالار جازىپ، ۇلكەن ماسەلەلەر كوتەردىم. بىراق سوعان قۇلاق قويعان، نازار اۋدارعان ەشكىم بولمايتىن. ال «زاڭ گازەتىندە» ولاي ەمەس ەكەن، كوتەرگەن ماسەلەڭنىڭ جاۋابى، جاڭعىرىعى بار. سونىمەن بىرگە جازعان دۇنيەڭە زاڭنىڭ كوزىمەن قاراپ، وتە مۇقيات بولادى ەكەنسىڭ. ويتكەنى زاڭمەن تىكەلەي جۇمىس ىستەپ وتىرعان سوڭ، بۇرىنعىداي جۋرناليستىك مىنەزگە سالىپ نەگىزسىز ايتا سالۋ، قاتتى بوياۋ بەرۋ دەگەندەردەن ارىلاسىڭ. قىسقاسى، ەكى قاراپ، ءبىر شوقيسىڭ.
- بەكجان مىرزا، ەندى ايتىس اقىنى رەتىندە ايتىڭىزشى، ءبىزدىڭ بيلىك ۇلتتىق ونەرىمىزدىڭ سۇبەلى سالاسى - اقىندار ايتىسىنىڭ وبالىنا قالاتىن ءتۇرى بار. مادەنيەت مينيسترلىگى مەن «سامۇرىق-قازىنا» ءال-اۋقات قورى بىرىگىپ، رەسپۋبليكالىق ايتىس وتكىزىپ جاتىر ەكەن. ءجۇرسىن ەرمانوۆ مىرزانىڭ ءبىر گازەتكە بەرگەن سۇحباتىنان ۇققانىمىز - ۇكىمەت ايتىسقا اقشا بەرىپ وتىرعان سوڭ، اقىندار اۋزىن باعىپ سويلەيتىن سياقتى. سوندا قايتا جاندانعان ايتىسىمىز «ساراي اقىندارىنىڭ» ايتىسى بولاتىن ءتۇرى بار عوي...
- ءجۇرسىن اعانىڭ «قازاق ادەبيەتىنە» بەرگەن سۇحباتىن مەن دە وقىدىم... ماقتاعاندىعىم ەمەس، ول كىسىنىڭ قازاق ايتىسىنا سىڭىرگەن ەڭبەگىن ەشكىم ۇمىتپاس. اقىندار ايتىسىنىڭ بۇگىنگى ورەگە كوتەرىلۋىنە تىكەلەي سول كىسى سەبەپكەر بولدى دەسە، وقىرمان ونىمەن دە كەلىسەتىن شىعار. 70 جىل ءتىلىن تىستەپ قالعان ءسوز ونەرىنىڭ تورەسى - اقىندار ايتىسىنا ۇيىمداستىرۋشىلىق قابىلەتىمەن جۇكەڭ ءبىر كىسىدەي ەڭبەك ءسىڭىردى.
اقىندار ايتىسى - قوعامدىق پىكىرگە ىقپال ەتەتىن يدەيالوگيانىڭ ءبىر قارۋى. ول تاۋەلسىزدىكتىڭ 20 جىلدىعىنداعى يدەيالوگياسىزدىقتىڭ ارتىنداعى ۇلكەن يدەولوگيا جاتاتىنىن كورسەتتى. ال ايتىستى ۇكىمەتتىڭ قولداۋىن جاقسىلىقتىڭ نىشانى رەتىندە تۇسىنگەن دۇرىس. ءجۇرسىن اعا بۇدان بۇرىنعى سۇحباتتارىندا اقىندار ايتىسىنا بيلىكتىڭ، تىكەلەي ۇكىمەتتىڭ قولداۋى جوقتىعىن ايتىپ ءجۇرۋشى ەدى. بۇل جولى سول ءۇمىتى ورىندالعان سياقتى، ايتىستى بيلىك ءوزى قارجىلاندىرىپ، جۇيەگە ءتۇسىرىپ جاتىر. مۇنىڭ اقىندارعا، ولەڭگە پايداسى زور بولماق. ودان ۇرەيلەنۋدىڭ قاجەتى شامالى، ويتكەنى بۇدان بۇرىنعى اقىندار ايتىسىندا دا اقىندارعا باعىت-باعدار بەرىلىپ تۇراتىن.
ايتىس جالاڭ ۇران نەمەسە كوشەدەگى جەلسوز سياقتى دانەكسىز بولماۋى كەرەك. ول - پوەزيا. سوندىقتان دا اقىندار ايتىسىنىڭ ساحنالىق مادەنيەتى، وزىندىك ءتىلى بولۋى شارت.
سىزدىكى كىم تارى بەرسە، اقىندار سونىڭ تاۋىعى بولاتىن شىعار دەگەن كۇدىك قوي. مەنىڭشە، ولاي ەمەس، اقىن - ۇلى، تەكتى حالىق. ولار ءسوزدىڭ جۇيەسىنە، ولەڭنىڭ قيسىنىنا جەڭىلمەسە، اقشاعا، بايلىققا ساتىلمايدى.
جالعان تاريح جوق، جالعان تاريحشى بار
- ءبىزدىڭ ۇلتتىق مۇرامىزدىڭ ءبىر سالاسى الاشوردا مۇراتى بولسا كەرەك. ال ءسىزدىڭ وسى سالادا ءبىراز ەڭبەكتەنگەنىڭىزدى بىلەمىز. جالپى، وسى الاش ارىستارىن ىزدەپ، زەرتتەپ جاتقاندار ءبىرلى-جارىم تاريحشىلار مەن جازۋشى-جۋرناليستەر عانا. ال ۇكىمەتكە الاش تاقىرىبى جات سياقتى. نەگە؟
- الاش تاقىرىبى، مۇراتى، يدەياسى تىكەلەي ماعان جات ەمەس. ويتكەنى بۇل - عىلىمي جۇمىسىمنىڭ تاقىرىبى. الاش قايرەتكەرلەرى - بۇگىنگى تاۋەلسىز مەملەكەتىمىزدىڭ تەوريالىق نەگىزىن قالاپ كەتكەن ازاماتتار. ياعني ورىس وتارلىعىنا قارسى كۇرەس جۇرگىزگەن، قازاق تاۋەلسىزدىگى ءۇشىن قان كەشكەن باتىرلار.
«الاش قوزعالىسى» 1905 جىلى قۇرىلدى. ال «الاش» پارتياسى سول قوزعالىستىڭ نەگىزىندە 1917 جىلى پايدا بولدى. سول جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا بۇكىل قازاقتىڭ ەكىنشى قۇرىلتايى ءوتتى. قۇرىلتايدان سوڭ «الاشوردا ۇكىمەتى» قۇرىلىپ، ونىڭ باسشىسى رەتىندە ءاليحان بوكەيحانوۆ سايلاندى... تاريح - جالعىز، ول جالعان بولمايدى، تاريحشى كوپ، ولاردىڭ اراسىنان جالعان تاريحشىلار كوپ شىعادى. جاسىرىپ قايتەمىز، الاش زيالىلارىنىڭ ەڭبەكتەرى ۇكىمەت تاراپىنان اقساپ تۇر. الايدا عىلىمي ينستيتۋتتاردا، جوعارى وقۋ ورىندارىندا الاش تاقىرىبىنان كانديداتتىق، ديپلومدىق، عىلىمي جۇمىستار قورعالىپ، جازىلىپ جاتىر عوي. سوندىقتان ۇكىمەتكە الاش تاقىرىبىنىڭ جات ەمەستىگى ايقىندالاتىنداي.
-ءبىزدىڭ ەلدىڭ ۇلتتىق دامۋ ساياساتى مەن ەلدىڭ بولاشاق مەملەكەتتىلىگى ءۇشىن الاش زيالىلارىنىڭ يدەياسى قانشالىقتى ماڭىزدى دەپ ويلايسىز؟
- الاش زيالىلارىنىڭ يدەياسى بۇگىنگى قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ تەوريالىق نەگىزىن قالاعانىمەن، مۇرات-ماقساتى ءدال بۇگىنگىدەي ەمەس بولاتىن. ول كەزدەگى قازاق مۇددەسى، قازاق مۇراتى باسقا بولاتىن. ال قازىر شە؟ قازىرگى ۋاقىت، جاعداي، ماسەلە باسقا. ويتكەنى تاريح دوڭگەلەگى الدىعا جىلجىدى. دەگەنمەن سول كەزدەگى قازاق ءتىلىنىڭ، جەرىنىڭ، ۇلتتىق شەكارامىزدىڭ ماسەلەسى ءالى ءبىر شەشىمىن تابا قويعان جوق. بۇل جاعىنان الاش يدەياسى كەرەك-اق...
الەمدىك ساياساتتا وتارلاۋ ءۇش باعىتتا جۇرەدى ەكەن. ءبىرىنشىسى - رۋحاني وتارلاۋ، ەكىنشىسى - ساياسي وتارلاۋ، ءۇشىنشىسى - ەكونوميكالىق وتارلاۋ. قازاق تاريحىندا دا وسى ءۇش ءتۇرلى وتارلاۋ ساياساتى جۇرگىزىلدى. ۇستەم ەل الدىمەن قازاقتى قۇدايسىزدىققا كوندىرگىسى كەلدى. سونان سوڭ ۋاقىتشا دالا ەرەجەسىنە باعىندىرىپ، قازاق رەسەيدىڭ جەرىن جالعا الىپ تۇرۋشى رەتىندە قارالدى. قازاقتىڭ بايلارىن بولىستىققا تالاستىرىپ، ساياسي وتارلاۋ ءتاسىلىن قولداندى.
- ءبىر كەزدەرى تورتكىل دۇنيەدەگى تۇرىكتەردىڭ باسىن قوسۋدى كوزدەگەن مۇستافا شوقايدان باستاپ، بارلىق الاش ارىستارىنا قاتىستى سىني كوزقاراس پايدا بولعان سياقتى. ماسەلەن، بۇگىنگى كۇنى ەل ىشىندە عانا ەمەس، بيلىك باسىن دا ۋلاعان رۋشىلدىقتىڭ دەرتى ءوز زامانىندا «الاش» زيالىلارىن دا ىرىتكەن دەگەن ءسوز ايتىلادى. وسىنىڭ قانشالىقتى جانى بار؟
- مۇستافا شوقاي ءوز ەستەلىگىندە بىلاي دەپ جازادى. «مەن ەلدە جۇرگەن كەزىمدە 1916 جىلى تورعايدا ابدىعاپپار مەن امانگەلدى يمانوۆ كوتەرىلىسكە شىقتى. بىراق ول ۇلت-ازاتتىق كوتەرىلىس ەمەس ەدى. ويتكەنى وعان ۇلت زيالىلارى قاتىسقان جوق. سونداي-اق ونىڭ الدىنا قويعان مۇددەسى ۇلت مۇددەسى ەمەس، رۋ مۇددەسى بولدى. ماعان يمانوۆتىڭ ادامدارى كەلدى. ولار ارقادا ارعىندارعا بايتۇرسىنۇلىنىڭ كوسەم بولىپ وتىرعانىن ايتتى. مەنىڭ تورعايعا كەلىپ قىپشاقتارعا كوسەم بولۋىمدى ءوتىندى. سوندا مەن: «مەن رۋعا ەمەس، قازاق نەمەسە وزبەك بولىپ بولىنۋگە قارسى بولىپ جۇرگەن، التى الاشتىڭ باسىن قوسۋدى كوكسەگەن اداممىن. مۇنداي باسسىزدىقتارىڭا قارسىمىن!» - دەپ ايتتىم»، - دەيدى الاش ارىسى. سوعان قاراعاندا، ءسىز ايتقان الاش زيالىلارىنىڭ اراسىنداعى رۋدىڭ اڭگىمەسى يمانوۆ سياقتى وقىماعان، ساۋاتسىز ادامداردىڭ جاساپ جۇرگەن ءىسى بولۋى كەرەك. ايتپەسە الاش زيالىلارى رۋعا تارتتى دەگەنگە كىم سەنەدى؟..
- الاش يدەياسىن جاقتايتىن جازۋشى-زەرتتەۋشىلەردىڭ پىكىرىمەن كەلىسەر بولساق، قازاقتىڭ ورىستان ۋلانعان ساناسىن قۇلدىق دەرتتەن ادا ەتۋگە تۇرىك عۇلامالارىنىڭ ويى مەن تۇركىلىك يدەياسى كوپ كومەكتەسەتىن سياقتى. ءسىز نە ايتاسىز؟
- ءيا، تۇرىك يدەياسىنىڭ بىزگە جاقىن ەكەنى راس. ەگەر شامامىز جەتىپ جاتسا، قازاققا تۇرىكشىلدىك يدەيامەن قارۋلانىپ، تۇركىلىك سانانى قالپىنا كەلتىرگەننىڭ زيانى جوق. دەگەنمەن بۇگىنگى زيالىلار تۋرالى جاعىمدى پىكىر ايتا المايمىن...
جازۋشى قابدەش ءجۇمادىلوۆ اعامىز تۇركياعا بارعان ءبىر ساپارىنان ەستەلىك جازدى. سوندا ول كىسىگە ءبىر تۇركيالىق وقىرمان: «ءسىز جازۋشىسىز. نەگە تاريحي شىعارما جازاسىز؟» - دەپ سۇراپتى. ءجون ءسوز. ويتكەنى تۇرىك وقىرماندارىنا جازۋشىنىڭ تاريحي ەڭبەك جازۋى - تۇسىنىكسىز جاعداي. تۇرىك تاريحشىلارى وسمان يمپەرياسىنىڭ 800 جىلدىق تاريحىن الدەقاشان جازىپ قويعان. جازۋشىلارى تەك كوركەم دۇنيە جازادى. ال بىزدە شە؟ بىزدە تاريحشى - جازۋشى، جازۋشى - تاريحشى. ويتكەنى ءبىز تۇرىك ەلى سياقتى، قۇلدىقتان ەرتە ارىلعان ۇلت ەمەسپىز.
... ءسامميتتى ءتۇسىنۋ قيىن
- ءبىزدىڭ ەل جۋىردا بۇكىل ەۋروپانىڭ توبەسىنەن قاراپ، تورەلى پىكىر ايتىپ، سامميت وتكىزدى. بيلىكتەگى شەنەۋنىكتەر ءۇشىن بۇل مارتەبەلى جيىن بولعان شىعار. الايدا اۋىلىنان اۋدان ورتالىعىنا باراتىن ءجونى ءتۇزۋ جولى جوق قازاق ءۇشىن وسى سامميت نە بەردى دەپ ويلايسىز؟
- ارينە، اۋىلداعى اعايىن ءۇشىن ءسامميتتى ءتۇسىنۋ قيىن. بىراق الەمدىك ورتادا قازاقستان - ءوز بەت-بەينەسىن قالىپتاستىرىپ كەلە جاتقان مەملەكەت. سوندىقتان قازاق قالاسىن-قالاماسىن، ءسامميتتىڭ وتكەنى دۇرىس بولدى دەپ ويلايمىن. بۇرىن جامبىل جاباەۆتى تانىعان شەتەلدىك قازاقستاندى بىلمەيتىن. ال قازىر تانيدى.
- ءسىز «زاڭ» گازەتىنە باسشىلىق ەتىپ جۇرگەندىكتەن سەزەتىن شىعارسىز: قازىر سوت پەن پروكۋراتۋرادان ادىلەت تابا الماعان قارا حالىق گازەتتەرگە كوپ شاعىناتىن بولىپ كەتتى. ماسەلەن، ءبىزدىڭ گازەت رەداكتسياسى سونداي شاعىنۋ حاتتاردان كوز اشا المايدى. وسىنىڭ سالدارى نە دەپ ويلايسىز؟ جەمقورلىق جايلاعان زاڭ ورىندارى قارا حالىقتىڭ تالاپ-تىلەگىنە قۇلاق اسقاندى قويعان با، الدە؟..
- سوتقا ەكى تاراپ كەلەدى: ءبىرى جەڭەدى، ءبىرى جەڭىلەدى. جەڭىلگەنى مىندەتتى تۇردە ريزا بولمايدى، ارىزدانادى. ارىزى ورىندالماعان ازامات گازەتكە بارادى. بۇكىل رەسپۋبليكاعا جاريالايدى. بۇل - قالىپتى جاعداي. قازاقستاننىڭ قۇقىق قورعاۋ ورىندارىنىڭ ماماندارى قازاقستان زاڭىن ىزگىلەندىرۋ تۋرالى ماسەلە كوتەرىپ ءجۇر. وعان سەبەپ كوپ. ماسەلەن، ءبىر ازامات قۇنى 20 مىڭ تەڭگەلىك ۇيالى تەلەفون ۇرلاپ، 5 جىلعا سوتتالادى دەيىك. قازاقستان تۇرمەسىندەگى ءبىر ادامعا جىلىنا 700-800 مىڭ تەڭگە بولىنەدى ەكەن، سوندا 20 مىڭ تەڭگەلىك زات ۇرلاعان ازاماتتى تۇرمەدە ۇستاپ وتىرۋ ءۇشىن 5 جىلدا 3,5-4,0 ميلليون تەڭگە جۇمسالادى. بۇل، بىرىنشىدەن، ازاماتتىڭ جەكە ومىرىنە، ەكىنشىدەن، ەل ەكونوميكاسىنا زيان. زاڭمەن ءبارىن تۇزەۋ مۇمكىن ەمەس. ويتكەنى زاڭنىڭ دا «زاڭى» بار. قىسقاسى، حالىقتىڭ قۇقىقتىق ساۋاتى ويانباي، ۇلت ءوز جوعىن ءوزى جوقتاي الماس.
- «داتتىڭ» قاراپايىم، تۇراقتى وقىرماندارىنا ايتار داتىڭىز بار ما؟
- ءبىز 16 جەلتوقسانعا قاراي سۇحباتتاسىپ وتىرعان سوڭ، «داتىمدى» وسى تاقىرىپقا وراي جازىلعان ولەڭمەن ايتىپ بەرەيىن.
سۇرانار سەكسەن التى
جارا جەڭسە،
ءبىز قاشان سەرپىلەمىز
سانالى ەرشە؟
كولبيننىڭ تىلىمەنەن ءجۇرمىز ءالى،
كوتەرتپەي ءزاۋزاتى ازعان
زامان ەڭسە.
تاربيە كەلىپ جاتتان
قارا نالەت،
سىڭۋدە تەرمە قالىپ،
ساناعا رەپ.
بارادى بوز ىنگەندەي بوزداپ ءىشىم،
قازاقتان قازاق تۋماي قالا ما دەپ.
قابىرعاڭ سوگىلەدى
سويىل باتسا.
اتتاندار ەل ەدىك-اۋ،
قوي ۇرلاتسا.
شوپاندار تىلىمەن-اق عىلىم جاساپ،
شوقاندار ءتۇسىردى عوي ويىن حاتقا.
اقپارات ەفيرلەردەن تاراپ سالقىن،
تىلىمە بۇيىرعانى
از-اق سارقىن.
ءبىر كۇنى قاناعات دەپ وتىرمايىق
جازاتىن ماشىنكەنىڭ
قازاقشا ءارپىن.
زاڭ دا بار،
قوسىلۋدا وعان باپ تا،
ءبارىبىر بۇرىلماي تۇر وڭالماققا.
بۇل ءتىلدىڭ ماسەلەسى
ءبىر جوعالسا،
قازاقپەن بىرگە عانا جوعالماق پا؟..
جالبارىن،
تاساتتىق بەر، جينا ءنازىر،
تۇرعان جوق تەكەكوزدەر سىيلاپ ءازىر.
ويلانعىن، دوكەيلەرىم-بوكەيلەرىم،
ەمەسپىز قۇرىپ كەتەر
دينوزاۆر.
كەمىتەر نەمكەتتىلىك ۇلت باعاسىن،
سودان عوي
ءوز جەرىڭدە سىرتتاناسىڭ.
باسقاعا بەرگەنىم كوپ بەيبىت كۇندە،
بيلىكتەن قىمىز ءيىسى شىقپاعاسىن...
- اڭگىمەڭىزگە دە، ولەڭىڭىزگە دە كوپ راقمەت!
جۇقامىر شوكە،
«D»
«وبششەستۆەننايا پوزيتسيا»
(پروەكت «DAT» № 45 (82)15 جەلتوقسان 2010 جىل.
