قويشىبەك مۇباراك. قىتايداعى قانداستارىمىزدىڭ قازاقستاننىڭ بولاشاعى جايلى ويلارى
«سەن قازاق» سايتىندا ارعى بەتتەگى قازاقتار قازاقستاننىڭ كەلەشەگى تۋرالى تالقى جاساعان ەكەن. تومەندە سوعان كوز سالالىق. (http://senkazak.com/bbs/viewthread.php?tid=59035&extra=page%3D4) ەلدىڭ جەردىڭ قامىن جەيتىن اعايىندار الىستاعىلاردىڭ ىشىندە دە مولىنان كەزگەدى. ءتىپتى، كەيدە ولار وسى ءۇشىن باس قاتىرادى-اۋ دەيتىن كوكەلەرىمىزدەن ارتىق ويلاماسا، كەم ويلاماسى حاق. بالكىم ءبىزدىڭ ءمۇيىزى قاراعايداي كوكەلەرىمىز ايتا الماي جۇرگەن ماسەلەلەردى ارعى بەتتەگى اعايىن عالامتوردىڭ بەتىندە ايتىپ وتىرعان شىعار. نە دەسەڭىزدە، ارلى الاش بالاسى ءبىراز ۋاقىتتارىڭىزدى شىعارىپ ءبىر رەت كوز قىرىن سالا كەتكەندەرىڭىز ارتىق بولماسا كەرەك-ءتى.
قازاقستان قۇدىرەتتى ەل بولا المايدى
كاكاشا:
- قۇدىرەتتى ەل بولۋدىڭ ءتورت نەگىزگى شارتى:
1. جان سانى ەلۋ ميلليوننان كەم ەمەس
2. جەر اۋدانى 500 مىڭ شارشى كيلومەتردەن ارتىق (تەڭىز اۋماعى قامتىلادى)
3. ەكونوميكالىق قۋاتى الەمدە الدىڭعى 20 ورىنعا كىرەدى
4. ونەركاسىپتەنگەن، وسىزاماندانعان مەملەكەت
بۇل شارتتارعا ساي كەلەتىن مەملەكەتتەر: قىتاي، رەسەي، اقش، گەرمانيا، جاپونيا، برازيليا، ءۇندىستان، ۇلى بريتانيا، فرانتسيا»
كوكشە:
«سەن قازاق» سايتىندا ارعى بەتتەگى قازاقتار قازاقستاننىڭ كەلەشەگى تۋرالى تالقى جاساعان ەكەن. تومەندە سوعان كوز سالالىق. (http://senkazak.com/bbs/viewthread.php?tid=59035&extra=page%3D4) ەلدىڭ جەردىڭ قامىن جەيتىن اعايىندار الىستاعىلاردىڭ ىشىندە دە مولىنان كەزگەدى. ءتىپتى، كەيدە ولار وسى ءۇشىن باس قاتىرادى-اۋ دەيتىن كوكەلەرىمىزدەن ارتىق ويلاماسا، كەم ويلاماسى حاق. بالكىم ءبىزدىڭ ءمۇيىزى قاراعايداي كوكەلەرىمىز ايتا الماي جۇرگەن ماسەلەلەردى ارعى بەتتەگى اعايىن عالامتوردىڭ بەتىندە ايتىپ وتىرعان شىعار. نە دەسەڭىزدە، ارلى الاش بالاسى ءبىراز ۋاقىتتارىڭىزدى شىعارىپ ءبىر رەت كوز قىرىن سالا كەتكەندەرىڭىز ارتىق بولماسا كەرەك-ءتى.
قازاقستان قۇدىرەتتى ەل بولا المايدى
كاكاشا:
- قۇدىرەتتى ەل بولۋدىڭ ءتورت نەگىزگى شارتى:
1. جان سانى ەلۋ ميلليوننان كەم ەمەس
2. جەر اۋدانى 500 مىڭ شارشى كيلومەتردەن ارتىق (تەڭىز اۋماعى قامتىلادى)
3. ەكونوميكالىق قۋاتى الەمدە الدىڭعى 20 ورىنعا كىرەدى
4. ونەركاسىپتەنگەن، وسىزاماندانعان مەملەكەت
بۇل شارتتارعا ساي كەلەتىن مەملەكەتتەر: قىتاي، رەسەي، اقش، گەرمانيا، جاپونيا، برازيليا، ءۇندىستان، ۇلى بريتانيا، فرانتسيا»
كوكشە:
- بۇدان كەيىنگى الەمدە قۇدىرەتتى ەل دەيتىن ەل بولمايدى، ويتكەنى ءار ءبىر جەكە تۇلعا ءبىر-ءبىر قۇدىرەت بوپ تۇرادى. كەلەشەكتە ادامنىڭ ورىنى ءبىلىم ارقىلى دا، اقشا ارقىلى دا ولشەنبەيتىن بولادى. تەك ءتىرى تۇرعانى ءۇشىن ولشەنەدى. تەك سەن ءتىرى تۇرادى ەكەنسىڭ، سەنى تىرىلەر كورەدى. تىرىلەر كورگەن ەكەن سەن بارسىڭ. سەن بار ەكەنسىڭ سەن سول تىرىلەرگە ءبىر قاۋىپسىڭ. سوندىقتان كەلەشەك ءبىر ەل تۇلعاسىنان ەمەس، ءبىر ادام تۇلعاسىنان دا ءبىر-ءبىر قاۋىپتى قۇدىرەت».
كاكاشا:
- قازاقستان ەگەر باسقا ۇلتتاردى قابىلداماسا نەمەسە كورشىلەرمەن وداق تۇزبەسە، ەڭ ۇزاعاندا تەك كانادا مەن اۆستراليا سياقتى ءۇشىنشى قاتارداعى مەملەكەت قانا بولا الادى».
ايتولدى:
- قۇدىرەتتى ەل ەڭ الدىمەن جان سانىمەن ەمەس ادىلەتتى ساياسي جۇيەسىمەن، ازاماتتار ءۇشىن جايلى جاسالعان مۇمكىندىكتەرىمەن الدا بولۋى كەرەك. كوكشە كوكەم سوزدەرىنە دە كەلىسەمىن، كەلەشەكتە ادامداردىڭ ساناسى العا باسادى، ۇعىمدار وزگەرەدى، مەملەكەتەت دەگەندەي ساياسي بىرلىكتىڭ مانىندە دە وزگەرىستەر بولۋى مۇمكىن ءتىپتى، قازىرگى ماندەگى مەملەكەت تە جويىلۋى مۇمكىن...
كاكاشا:
- قازىرگى 15 ميلليون قازاق ەكى ەسەلەنۋ ءۇشىن ەڭ كەمىندە 40 جىل ۋاقىت قاجەت، بۇل الەمدەگى ەڭ تەز قارقىن، بىراق سونىڭ وزىندە ءبىز 2050 جىلعا بارعاندا ارەڭ 30 ميلليونعا جەتەمىز. ال قازاق 50 ميلليونعا جەتۋ ءۇشىن ءالى دە 70-80 جىل ۋاقىت قاجەت. ء(ىس جۇزىندە قازاقتاردىڭ ءوسۋ قارقىنى وتە تومەن، سوندىقتتان، بۇل ورەگە ۋاقىتىندا جەتە المايمىز.)
ايتولدى:
- سوسىن جان سانىن ارتتىرۋ كەرەك بولسا، باسقالاردى قازاقتاستىرۋ كەرەك. سول كانادا، اۆستراليادا نەگىزىنەن شەتەلدەن ازامات كىرگىزىپ جان سانىن ارتتىرىپ جاتىر ەمەس پە. قازاقتاردى الىپ بولعاسىن، قازاقستان دا وسىنداي جولدى تالدايدى. سول كەزدە شەتەلدەن كەلگەندەرگە قويىلاتىن ءتىل جونىندە تالاپ قاي تىلدە بولسا، ماسەلەن قازاق تىلىندە بولسا ءسويتىپ قازاقتاستىرۋ ارقىلى جان سانىن ارتتىرۋعا بولادى. قازاقتاردان كەيىن تۇركى تىلدىلەر بولۋى كەرەك. تۇركى تىلدىلەر ءۇشىن قازاق ءتىلىن يگەرۋ، ورىس، اعىلشىن ءتىلىن يگەرۋدەن وڭاي كەلەدى.
كاكاشا:
- باي مەملەكەت پەن قۇدىرەتتى مەملەكەت ەكى باسقا ۇعىم. ءۇدىستان كەدەي، بىراق، ول كانادادان قۇدىرەتتى ەسەپتەلەدى. يزرايليا ەكونوميكاسى شالقىعان مەملەكەت، بىراق ول يراننان، تۇركيادان قۇدىرەتتى ەمەس. يزرايل جان سانى 7 ميلليون، تۇركيا: 75 ميلليون، يران: 68 ميلليون ادام.
ايتولدى:
- كاناداعا اعىلشىن، فرانتسۋزشادان تالاپ ەتىلگەن تولىمدىلىققا جەتۋ كەرەك. قازاقستان مەن ىرگەلەس رەسەي دە سوداي شەتەلدىكتەردى سىمىرەتىن مەملەكەت بولادى، ورىس تىلدىلەردى تالعامى الدىمەن رەسەي بولادى ارينە، قازاقستان سول كەزدە تالاپقا قازاق ءتىلىن بەكىتىپ، كورشىلەس ھام مادەنيەتتەس تۇركىلەردەن ازامات جيناۋ ارقىلى، جان سانىن ارتتىرۋدا رەسەيمەن باسەكەلەسە الادى.
قابىق:
- وسى عاسىردىڭ سوڭىنا بارعاندا قازاقستانعا اعىپ كىرگەن تاتارلار، وزبەكتەر، تۇرىكمەندەر سياقتى تۇركى ۇلتتارى قازاققا ءسىڭىپ كىرىپ قازاق ۇلتىن قۇرايدى، سوىمەن ۇلتتىق جان سانى سول كەزدەگى تۇرىك ۇلتىنىڭ جان سانىنا اسىپ ءتۇسىپ تۇركى تىلدەس ۇلتتاردىڭ ىشىندەگى جان سانى ەڭ كوپ ۇلت - قازاق ۇلتى بولادى دەپ تۇسپالداۋعا بولادى.
نايمان:
- قازاقتىڭ جان سانى كوبەيمەي وتىرۋىنداعى ماڭىزدى سەبەپ، قازاقستاننىڭ ميديتسينا سالاسى وتە ناشار جاعدايدا ەكەندىگى ايتپاساقتا بەلگىلى عوي، بايتال تۇكىل باس قايعى نارىق زامانىندا، قازاق وتباسىلارىنىڭ ءبارىن 4-5 بالادان تۋىپ، ءوز ەلىنە ۇلەس قوسۋ دەگەن شىنتۋايتىنىن ايتقاندا بەكەر قيال عانا. ارينە، انالارعا بولعان قامقورلىق قاراجاتىن زاڭدى تۇردە قامتاماسىز ەتە السا، اللا بۇيىرسا 30 ميلليون سانعا دا جەتىپ قالامىز، بۇدان سىرت ءدىندى كۇشەيتىپ دارىپتەۋ وسىندايدا اسا ماڭىزدى.
جاي:
- قازاقتىڭ جان سانى كوبەيمەي وتىرۋىنداعى ماڭىزدى سەبەپتەردىڭ ءبىرى، كوپ ساندى قازاقتاردىڭ اۋىلدا تۇرعاندىعىندا، ولار قالاعا قاراي ويىسۋ بارىسىندا قالادان جۇمىس تابۋ، ءۇي الۋ، قالا تۇرمىسىن كەشىرۋ ءۇشىن قارجى توپتاۋ سياقتى ماسەلەلەرگە ءدوپ كەلىپ وتىرعاندىقتان ولار ساعان شۇبىرتىپ بالا تاۋىپ، ولاردى اسىراپ جەتكىزۋ مۇمكىن ەمەس، سوندىقتتان وسى ماسەلەلەرگە مەملەكەت جاۋاپ تابا الۋى كەرەك.
كاكاشا:
- بەلگىلى كولەمدەگى جان سانى بولماسا ءبارى بەكەر، قازاقتار قازىر قورشاۋ استىندا جاساپ جاتىر. باتىسىندا 450 ميلليون ەۋروپا وداعى، تەرىستىگىندە 140 ميلليون رەسەي يمپەرياسى، شىعىسىندا 1,4 ميلليارد قىتاي، تۇستىگىندە 100 ميلليون پارسى جۇرتى جاتىر. وسىنشاما قالىڭ حالىقتاردىڭ اراسىندا قازاقستان ءۇشىن جان سانى ەرەكشە ماڭىزدى، ايتپەگەندە جۇتىلىپ كەتەرى ءسوزسىز.
نايمان:
- قازاق پەن وزبەكتىڭ و باستاعى جان سانىندا ايىرماشىلىق بار;
1. قازاق ەلىندە ورىسشا ويلايتىن جاھاندانۋ يدەياسى وزبەكستاننان كۇشتى، سەبەبى، قازاق جەرىنىڭ ورىستانۋ كەزەڭى وزبەك جەرىنەن ەرتە باستالعان;
2. قازاق ەلى قازىر ەكونوميكالىق وركەنيەت باسقىشىندا تۇر، ورتاۋ بۇرجۋازيانىڭ حالىق اراسىنداعى سالىستىرماسى وزبەكتەردەن الدە قايدا كوپ، ەكونوميكالىق تۇرمىس ءريتىمى وزبەكتەن تەزدەۋ، بۇل بالالى بولۋ ارمانى بار وتباسىلاردى جانە جاستاردى كەشەۋىلدەتىپ وتىر.
3. ءدىنى مەن ءدىلى باسقا نەمىستەردى بۇل اراعا اكەلىپ قونىستانۋدىڭ قاجەتى شامالى، قازاق جەرى نەمىستەر سىقىلدى دارا تۇلعالى مادەنيەت وشاعى ەمەس.
باندى78:
- قازاقستان قازىر تەك جان سانىن كوبەيتۋمەن اينالىسپاي ەكونوميكا، عىلىم-تەحنيكا، وقۋ-اعارتۋدى جالعاستى باستى ورىنعا قويىپ دامىتۋى كەرەك. ەڭ الدىمەن كۇشتى، دامىعان ەلدەر قاتارىنان ورىن اۋلى، بۇل شارتتى ورىنداماي تۇرىپ، ياعني جۇرمەي تۇرىپ جۇگىرەم دەۋدىڭ ءوزى قاتەر، ىشكى ولقىلىق، شەكارا قورعانىس، حالىق تۇرمىسى سياقتى ماسەلەلەردە ۋاعىندا شەشىم تاۋىپ، زاڭ-ءتۇزىمدى كۇننەن-كۇنگە بەكەمدەپ، اتقارۋدى كۇشەيتىپ وتىرۋى قاجەت، بۇيتپەگەندە قالعانىنىڭ ءبارى باس قايعى بولىپ جۇرەر...
اتتىلى:
- كاكاشانىڭ ايتقانى ويعا قونىمدى. دۇرىس، قازاقستاننىڭ جان سانىن كوبەيتۋ - قازاقستاندى قۇدىرەتتەندىرۋ دەگەن ءسوز. ول ءۇشىن شەتتەگى قانداستاردى جيناۋمەن قاتار قىپشاق ءتىلدى تۋىسقان حالىقتاردى دا وزىمىزگە ءسىمىرۋىمىز كەرەك. ايتالىق، قاراقالپاق، ايىرقالپاق، نوعاي، باشقۇرت، تاتار... سياقتى ءتىلى وتە جاقىن، بولمىسى قازاققا جۋىق حالىقتار قازاققا، قازاق بولۋعا كەرەك. ءتىپتى كەرە بولسا كۋبوتامەن اكەلۋ كەرەك. ال، ءباز بىرەۋلەر ايتقان، قازاقستان ورالماندارعا جاعداي جاسامادى دەگەنگە كەلىسپەيمىن. تاۋەلسىزدىك العاننان بەرى ميلليوننان ارتىق قانداستارىمىز وتانعا ورالدى، تەك ءبىر ءبولىمى عانا ۇيلەسە الماي قايتىپ كەتتى، ولاردى دا تۇسىنۋگە بولادى، تۋعان جەرىن، تۋىس-تۋعاندارىن قيماي قايتا قايتقان شىعار، ايتپەسە ولارعا قاراماي قويىپ كەتكەن ەمەس. ال كەرى قايتىپ قازاقستاندى جاماندايتىنداردى تۇسىنەم، ولار قوعامعا، ورتاعا ۇيلەسە المايتىن، جىگەرسىز، قىرسىز جاندار. ارينە، جۇرت بولعاسىن ولاردىڭ ىشىندە بۇنداي بولادى. وعان تاڭ قالمايمىز.
كاكاشا:
- بۇل قازاق ەلىن جامانداۋ كمەس، قايتا ونىڭ كەيبىر كەمشىل جاقتارىن تالقىعا سالعاندىق، ماسەلەنى مويىنداماعان ادام ونى قالاي شەشپەك.
ال باس تۋرالى ايتقانىڭىزدى قابىلدامايمىن،
جان سانى اسا ماڭىزدى قازاق مەمىلەكەتىنىڭ ۇزاق بولاشاقتىق مۇدەسى ءۇشىن ساياساتتى كەڭىرەك ۇستاۋعا نەگە بولماسىن.
مىسالعا تۇركيا ەلىن الايىق بۇل ەلدىڭ كەزىندە تەڭ جارىمىن كۋرت، ارمەن، گرەك سياقتى ۇلتتار ۇستاعان ەكەن، بىراق مۇستاپا ككامالدىڭ ساياساتىنىڭ ارقاسىندا سولاردىڭ دەنىن تۇرىەكتەرگە ءسىڭىرىپ قازىر الەۋەتتى مەمىلەكەتكە اينالىپ وتىر.
قازاقتار تاريحتا كوپتەگەن جات حالىقتاردى قابىلداپ وزىنە ءسىڭىرىپ وتىرعان، موڭعول، اراپ، كيدان.
قاراكوك:
- قازاقستان كۇشتى دە قۇدىرەتتى مەملەكەت بولا الادى. بۇل كوز الداعى تاريحي دامۋ ورايىن يگەرە الماۋىندا جاتىر. كاكاشا ايتقانداي جان سانى ماسەلەسى راسىندا مەملەكەت قاۋىپسىزدىگىنە، ۇلت قاۋىپسىزدىگىنە جانە ەل ءىشى بازارى ارقىلى ەكونوميكانى دامىتۋعا ءتيىمسىز جاقتارى باسىم. راسىندا شەشۋگە ءتيىستى ماسەلە كوپ. الايدا، ءبىز بىرلىكتە ويلانىپ كورەيىك، قىتاي جوسپارلى تۋىت جۇرگىزدى، بۇنىڭ ماقساتى دامۋعا كەدەرگى بولاتىن جان سانى ماسەلەسىن جاقسى شەشتى. ەگەر ەركىن تۋعا قويا بەرسە ءۇندىستان سياقتى يادرولىق قارۋى بار، ەلى كەدەي بولۋشى ەدى. ءبىز ءۇندىستاندى قۇدىرەتتى دەپ ايتساق بولمايدى. ويتكەنى ونىڭ ەكونوميكالىق دامۋ ۇستىندە، الايدا سول اقشالار كىمنىڭ قالتاسىنا تۇسۋدە، ءۇندىستان ءالى 300 ميلليون حالقى كەمسىتۋگە ۇشىرايدى. مۇسىلماندار مەن بۋدديستەر اراسىندا ۇنەمى ايانىشتى قىرعىندار بولىپ تۇرادى.
...
بۇل پىكىر الماسۋلار ارعى بەتتەگى بولسىن، مەيلى بەرگى بەتتەگى بولسىن بار قازاقتىڭ ءبىر قازاق ەكەندەگىن ايگىلەيدى.
الاش ۇلدارى امان بولسىن، ابايشىل اعايىندار امان بولسىن.
«اباي-اقپارات»
