جەكسەنبى, 22 جەلتوقسان 2024
ادەبيەت 9283 13 پىكىر 28 ماۋسىم, 2018 ساعات 17:16

الىمجانعا ءالى كوپ ىزدەنۋ كەرەك...

جاس تالاپ ءا.الىشەر شىعارماشىلىعىنداعى كەمشىلىكتەر  حاقىندا

ءا.الىشەردىڭ «مەنى قۇشاقتا» جيناعىنا سىن

   

ادەبيەتكە سوڭعى بەس-ونجىلدىقتا كەلگەن جاس بۋىننىڭ ادەبيەتسۇيەر، ولەڭسۇيەر قاۋىمعا تانىلىپ ۇلگەرگەنى بار. سونىڭ ءبىرى – ءالىمجان الىشەر بالاسى. جاقىندا ءا.الىشەردىڭ «مەنى قۇشاقتا» دەپ اتالاتىن تۇڭعىش جەكە جيناعى جارىق كورگەن بولاتىن. الەۋمەتتىك جەلىلەردە ءتۇرلى قوعامدىق توپ وكىلدەرىنىڭ ماقتاپ، باعاسىن اسىرىپ وتىرعان «مەنى قۇشاقتا» جيناعىن ءبىز دە وقىپ كوردىك.

سونىمەن، ءالىمجاننىڭ كىتابىن سىن كوزبەن پاراقتاي وتىرىپ، ەكىۇداي كۇي كەشتىك. ولەڭدەرى قاتتى بورانعا توتەپ بەرە المايتىن قاۋقارسىز;  بىلىق-شىلىعى كوپ بالاڭ، شيكى ەكەنى كوزگە بىردەن كورىنەدى. بالكىم، بۇل جازعاندارىن تەزىرەك جيناق قىلىپ، وقىرمان نازارىنا ۇسىنۋعا اسىققان زامانداستىڭ البىرت شاعىنداعى كوڭىلىنەن تۋىنداعان سەزىمى بولسا كەرەك. ونى دا تۇسىنۋگە بولادى. دەسە دە، وسى ءالىمجانىمىز 18-20 جاستاعى بوزبالا ەمەس، ەلگە تانىلىپ قالعان، جىگىت جاسىنا كەلگەن ازامات ەمەس پە، سوندىقتان ونىڭ جاسىنا مۇنداي ءبىر ەمەس، ەكى-ءۇش قايناۋى ىشىندە، تولىق جەتىلمەگەن شارانا ولەڭدەر لايىقتى ەمەس ەدى.  امال نەشىك، ءالىمجاننىڭ ادەبي ورتاعا ەنۋى وسىلاي وتە ءساتسىز قاداممەن باستالىپ وتىر.

مىسالدارعا جۇگىنەيىك:

مەن اسپانعا قول سوزامىن،

قول سوزادى اسپان ماعان.

تەك جاقسىلىق اڭسا، جانىم،

ءومىرىم بار باستالماعان. (؟)

 

قىلساڭىز دا ءدۇر قوشەمەت،

مىنە، وسىنداي كورىنىسىم.

مەن ءبىر ەمەس بىرنەشە رەت(؟)

جەڭىلگەنمىن جەڭۋ ءۇشىن!

ءدال وسىنداي سەزىم كوزىم،

تاۋەكەلگە ءازىر كەزىم.

جۇباتامىن ءوزىمدى-ءوزىم،

ۇناتامىن ءوزىمدى-ءوزىم!

 

ءسىز دە ونىمەن دوس بولدىڭىز،

الداماسىن الاۋ-ساعىم.

و، زيالىم، قوش كەلدىڭىز،

وسى جۇرەك عالامشارىم! –

دەپ جۇرەگىن ۇسىنىپ، «مەنى قۇشاقتا» دەگەن جيناقتىڭ بەتاشارى وسى  «جاراتىلىس» (5 ب.) ولەڭمەن باستالىپتى. ادەمى بەزەندىرىلگەن جيناققا پۋبليتسيستيكالىق تەمپەرامەنتى وتە كوپ، ايتارى از، سۇيىق ولەڭدەر تالعامسىز ەنىپ كەتكەن. جوعارىداعى ولەڭنىڭ العاشقى شۋماعىندا ءومىردى ەندى باستاعان ادامنىڭ ەكىنشى شۋماقتا الدەنەشە رەت سوققى الىپ، «ءومىر سىنىنا قارسى جۇزەم!» دەگەن داۋسىن ەستىپ، توسىرقاپ قالاسىڭ. وسىنداي ءبىر-بىرىنە قاراما-قايشى كەلەتىن شۋماقتار كوپ-اق. قاراپ وتىرساڭىز، جەڭىل-جەلپى جازىلعان  جازبادان نە مىنەز، نە داۋىس كورمەيسىڭ. تومەندەگى مىسال «ەكستاز» دەگەن ولەڭىنەن:

عاجايىپتى كۇتەرسىز، ءسىرا، مەنەن،

ءبىر ەمەس، سان سۇرىنگەن قۇلاگەر ەم.

قالامىم بار – سيقىرلى تاياقشام بار،

ءتۇرتىپ قالسام، قۇلپىرىپ شىعادى الەم.

قالعان شۋماقتار دا وسى شامالاس. سونىمەن، وسى جولداردا قانداي كوركەم ورنەك، قانداي سونىلىق بار؟ «ءسىز ولاي قاراماڭىز، ەسىم دۇرىس// قاڭتاردىڭ توقسانىنشى كۇنى بۇگىن» دەگەندەي بۇلىڭعىر ءارى كۇماندى تۇيىننەن نە جاڭالىق تابامىز؟  وسى ولەڭدە ايتىلعان بارلىق جاي – كەز كەلگەن دەڭگەيدەگى وقىرمانعا جاقسى تانىس، اپ-ايقىن نارسەلەر. وڭاي ايتىلعان، جەڭىل جازىلعان سوزدەر بيتتەي ءورىپ ءجۇر. ماسەلەن: «باعدارشامدا توقتاي ساپ جاسىل جانسا// قىزىل جانسا كەرىسىنشە كەسىپ وتەر»، «ءتۇس كورەتىن ۋاقىتتا وياناتىن// وياناتىن ۋاقىتتا ءتۇس كورەتىن»، «قاتەلىك دەپ بىلمەيتىن بۇل تىرلىگىن// وسىندايمىن، وسىنشا ءبىر ءتۇرلىمىن» ت.س.س.  

ءالىمجاننىڭ شىعارماشىلىعىنداعى زور كەمشىلىك – وزگە اقىنداردىڭ تاۋىپ ايتقان ويلارىن «جيەندەپ» يمەندەنۋ، ۆارياتسياعا اينالدىرۋ. دەمەك، بۇل تەك ءا.الىشەرگە عانا ەمەس، وسى سىقىلدى تاعى باسقا جاس بۋىننىڭ شىعارمالارىندا ءجيى كورىنىس بەرىپ جۇرگەن جاي بولىپ وتىر. جاس بۋىنعا ەلىكتەۋ-سولىقتاۋ جاراسقانىمەن، ءوز جولىن، ءوز سۇرلەۋىن تابا الماسا، بۇل كەشىرىم كوزىمەن قاراۋعا تۇراتىن نارسە ەمەستىن. مىسالى، ءالىمجاننىڭ «جالعانداعى جالعىز مەكەن» ولەڭىندە:

قاسيەتىڭنەن عۇمىرىڭا جالعاستى،

كوز الدىمدا بارلىق الەم الماستى.

سازعا تولى عاجايىپ ءۇن ءالديلى،

انا بولدى ايتقان ءسوزىم العاشقى،

انا بولدى ايتقان ءانىم العاشقى.

 

ەسىمىڭ بار وشپەس ماڭگى سانادا،

سەنسىز مەنىڭ باق جۇلدىزىم جانا ما؟

سەن ءوزىسىڭ مەيىرىمنىڭ جالعاندا،

سەن ءوزىسىڭ ۇلىلىقتىڭ جان انا.

 

مۇحيتتاردىڭ كەزسەمداعى جاعاسىن،

سەزسەمداعى قاسيەتىڭنىڭ باعاسىن.

مەن قانشاما بۇل عالامدى ارالاپ،

قۇشاعىڭداي جەر تاپپادىم اناشىم،

جۇرەگىڭدەي جەر تاپپادىم اناشىم.  

بۇل ولەڭ – «ارۋ انا» ءانىنىڭ جەلىسىمەن جازىلعانى بايقالادى. ءتىپتى، سول ءاننىڭ سوزدەرى كىرىگىپ كەتكەن-ءدى. قالعان شۋماقتارىنان سەلت ەتكىزەر سەزىم كورە المادىق.

«گۇل ساتامىن» دەگەن ولەڭىندە جاقسى ليريكالىق كورىنىس بار. ادامداردىڭ ءبىر-بىرىنە دەگەن مەيىرىمىن ارتتىرىپ، جاقسىلىققا جاساۋعا اسىققان ءالىمجاننىڭ بۇل ويى دۇرىس بولعانىمەن،  ولەڭنىڭ جەڭىل فورماعا قۇرىلا سالعانى وكىنىشتى. «ومىردە ساتىلمايتىن دۇنيەنى// ساتىپ كەلەم، جارىعىم، گۇل ارقىلى» دەپ جالاڭ ۋاعىزبەن تۇيىندەي سالعان. جاس تالاپتىڭ تازا نيەتىنە ەش قارسىلىق جوق، ءبارى دۇرىس. دەگەنمەن، جاڭالىعى دا، كوركەمدىك ەرەكشەلىگى دە جوق. ادەتتە، ايتىس الامانىندا ءسوز قاعىستىرىپ وتىراتىن اقىندارعا ءتان «ايتقىشتىق» قاسيەت جاقسى بولعانىمەن، جازبا پوەزيانىڭ زاڭدىلىقتارىنا كەلە بەرمەيتىنىن ەسكەرگەن ءجون سياقتى.

ءا.الىشەردىڭ قاي ولەڭىن وقىساڭ دا سەرگەلدەڭ سەزىمگە تۇسكەن، شىن قيماستىق، الدەبىرەۋگە ىنتىققان ساعىنىش، اڭسار بارىن كورەسىڭ. «مەنى قۇشاقتا» ليريكالىق باعىتتا جيناق بولعان سوڭ، ماحاببات ماشاقاتىن تارتقان بوزبالانىڭ جۇرەك سىرى سياقتى قابىلدادىق. بىراق ( تاعى دا «بىراق» دەمەسكە شارا بولماي تۇرعانى) ساعىنىشتان تۋعان اڭسار ءاننىڭ، سۇيىسپەنشىلىك سىرىن شەرتكەن ولەڭدەردىڭ ءبارى قالىپتى دۇنيەلەر. جاتتاندى ۇعىمدار، جاساندىلىق، سەزىم سالقىندىعى بىردەن «مەنمۇندالاپ» تۇرادى.  جاس قالام يەسىنىڭ ليريكالىق كەيىپكەرلەرى، دۇرىسى ليريكالىق مەنى جەتى ءتۇننىڭ ىشىندە الدەكىمدى اڭساپ تورىعادى، الىستاعى بىرەۋدى ساعىنىپ، بولمەسىنە سىيماي شارق ۇرادى. «عاشىق جاننىڭ باسىنداعى ءحال بولەك» بولعان كۇننىڭ وزىندە دە سول باياعى ەسكى سۇرلەۋ، ەسكى كارتينا. وقي وتىرىپ، «وسى دا ءسوز بولىپ پا؟» دەگەندەي عانا قارايسىڭ. جۇرەگىڭە، سەزىمىڭە اسەر ەتپەيدى. ويتكەنى ولەڭ جالاڭ، سەزىم جاساندى. پوەتيكالىق كۇش-قۋاتى جوق ولەڭ وقىرمان كەۋدەسىنە شابىتتىڭ شىرىن تامىزا المايدى. ماسەلەن،  «جاڭبىر ءانى» دەگەن ولەڭىنە زەر سالساق:

كوڭىلىم بار كوكتەمنىڭ بۇرشىگىندەي،

شاقىرادى ول وزىنە تىلسىم ۇندەي.

سول ءبىر ۇندەي عاجايىپ جاڭبىر ءانى،

جاڭبىر ءانى – جۇرەكتىڭ دۇرسىلىندەي.

 

جىر ساۋلايدى بۇلتتاردىڭ قاناتىنان،

كوردىم باقىت اسپاننىڭ تاراپىنان.

جاڭبىر ءانى مازالا، مازالاي بەر،

تىڭداپ سەنى تاعى دا تاڭ اتىرام.

وسىلاي تاقپاقتاپ كەلىپ، ماحاببات، سەزىم مولدىرلىگى مەن ىنتىقجاننىڭ قاستەرلى كەيپىن:

ساعىنۋلار، كۇتۋلەر، اڭساتۋلار،

وسىندايدا جۇرەگىڭ بولسا تۋلار. (؟)

جۇرەكسىنبە جاڭبىردان، جاڭبىر ەمەس،

كوز جاسىنان قورعاسىن قولشاتىرلار (؟) –

دەپ تۇيىندەي سالادى. نە دەگەن سالقىن، ەموتسياسى جوق، جەڭىل جولدار ەدى؟! ءالىمجاننىڭ بىرقاتار ولەڭىندە وسىنداي جۇدەۋ، قايتالاناتىن ويلار مەن سوزدەر ءبىرشاما. «جاۋراعاندا جانىڭنان تابىلعانمىن// جانارىڭنىڭ ىشىندە جوعالعانمىن»; «قاندىرا الماي ءشولىمدى تەڭىزدەن ەش// ەشكىم مەندەي جانىڭنان ءمان ىزدەمەس»; «جانارىڭا وسىلاي بايلاندىم دا// جۇرەگىڭنەن وسىلاي جەڭىلدىم مەن!»; «ءوزىڭ جاققا سۇيرەدى ساعىنىشىم// ۇشىپ كەلدى سەن جاقتان سەزىمدەرىم»; «وزىڭمەنەن اۋىردىم دا// وزىڭمەنەن دەرتتەندىم»; «جۇرەگىمدى جەتەكتەپ ال، كەتە بەر// ءوز ەركىڭمەن كەلمەسەڭ»; «كەۋدەمدەگى جالىندى ساعان دەگەن// سوندىرە دە المادى كوز نوسەرى»;  «جولىقتىق ءبىز تاعى جاڭبىر استىندا// كەزدەستىك ءبىز تاعى جۇرەك ۇستىندە»; «سەن جاي عانا تارتىمدى جىرتقىش شىعارسىڭ// جۇرەگىمنىڭ جارتىسىن جەپ تاۋىسقان» (نە دەگەن تەڭەۋ ەدى؟!) ت.ب. وسىنداي جولدارعا قاراپ، قالاي تاڭىرقانبايسىڭ؟

ولەڭنىڭ بيىك ۇدەسى، كوركەمدىك تالابى تۇرعىسىنان قاراي وتىرىپ، ءالىمجان الىشەرگە ايتار ەسكەرتپەمىز: ءسوزدى جۇيەلى، ورنىمەن قولدانۋعا مۇقيات بولۋ. نەگىزى، كەز كەلگەن جاس تالاپ يەسى ولەڭ بولسىن، اڭگىمە بولسىن ايتەۋىر كوركەم دۇنيە جازۋ بارىسىندا ءسوز اۋەزدىلىگىنە، ءتىل كوركەمدىگىنە قاتتى ءمان بەرگەنى دۇرىس. سوزبەن جۇمىس ىستەۋ، ءسوز ماعىناسىن ءتۇسىنۋ – ەڭ زور ماسەلە. وسى جاعىنان العاندا، ءالىمجان ولەڭدەرىنىڭ دۇمبىلەز، شيكى بولۋى زاڭدىلىق. سەبەبى ونىڭ شىعارماشىلىق ىزدەنىسى از، ءوزىن-ءوزى كاسىبي تۇرعىدان جەتىلدىرۋ باسەڭ. ەگەر، ول كوپ وقىپ، كوپ ىزدەنسە، ءسوزسىز ءار ءسوزدىڭ ءمانىن ءبىلىپ، ماعىناسىن اجىراتار ەدى. مىسالى، «قالاي عانا وپ-وڭاي كۇلەسىڭ سەن، جۇرەگىمنىڭ جاتسا دا ءتىسى اۋىرىپ» دەگەنى نەسى، ءتايىرى! و زاماندا، بۇ زاماندا ادام جۇرەگىنىڭ «ءتىسى» بار ما ەدى! قيال جەتەگىنە بەرىلگەننىڭ وزىندە، سوزگە اباي بولۋ كەرەك ەمەس پە ەدى. «ءجۇرمىن قازىر لاۋرانىڭ ماۋسىمىندا، ال، ساعاتىم لاۋرادان لاۋرا كەتتى» دەپ ءوزىنىڭ مۋزاسى بولار لاۋرانى وزىنشە جىرلاعان جاس تالاپتىڭ «لاۋراسى» ءساتسىز شىققان كوشىرمە عانا. جۇماتايدىڭ «ءلايلىسىن» وقىپ، ءوز «لاۋراسىن» سۋرەتتەگەن بولادى. وسى ولەڭگە دەن قويساق:

ءيسى شىعىپ تۇرادى جەردەن ونىڭ (؟)

وعان بىردەن باقىتقا جول بەرەمىن.

اتىن ايتسام – مەن ونىڭ جاۋرامايمىن،

اتىن ايتسام – باسىلار شولدەگەنىم.

نەمەسە:

تەڭ قويامىن كۇن مەنەن اي ۇشەۋىن،

الاڭداتار مەنى ىلعي جايى سونىڭ.

بىلەم ونىڭ بالدان دا ءتاتتى ەكەنىن،

سوسىن لاۋرا قوسىلعان شاي ىشەمىن.

 

الاقانداي باعىمدى قولعا بەرسىن،

كوڭىلىمە باسقاشا ارمان ەنسىن.

مەن عاشىقپىن!

الەمدە بۇدان بىلاي –

ماحابباتتىڭ ەسىمى «لاۋرا» بولسىن!

لاۋراعا عاشىق ادامنىڭ جان دۇنيەسى جايداق، وي الەمى جۇتاڭ. تەبىرەنتپەيدى. تولعاندىرمايدى. جۇرەگىڭە جەتپەيدى. عاشىق ادام جۇرەگىنە، سەزىمىنىڭ قالتارىس-بۇلتارىسىنا ۇڭىلمەگەن، كوڭىلدىڭ گارمونياسىنا زەر سالماعان. عاشىق جاننىڭ جانارىنا، ونىڭ جازىلماعان جىرىنا، ايتىلماعان سىرىنا قانىق بولماعان پوەتيكالىق ويدىڭ تايازدىعى وسىلاي قارابايىر بولادى.  كوپ وقۋ كەرەك دەمەكشى، راسىمەنەن، الىمجانعا ەندىگىدە كوپ وقىپ، كوپ ىزدەنۋ ماقسات ەمەس، مىندەت. «جيەنقۇم جىر» (38 ب.) ولەڭىندە:

ءاربىر ۇلىڭ ءدۇر دەسە دە بولادى،

ءاربىر قىزىڭ ءۇر دەسە دە بولادى.

جانارىڭدى كۇن دەسە دە بولادى،

تىكەنىڭدى گۇل دەسە دە بولادى،

ەسىگىڭدى ىلمەسە دە بولادى، -

دەگەن ەكەن. بۇنى دا جاي ايتا سالعانى بولار. ايتپەسە، كوركەمدىگى سولعىن. ءبىر انىعى – ءالىمجاننىڭ شىعارماشىلىعىنداعى سوزدەردىڭ اياسى تىم تار. تار بولعانى سونشالىق، سول «عالامشار»، «ەسىگى ىلىنبەيدى»، «مەيىرىم»، «ءدۇر»، «سەزىم ىرىمى»، «قۇشاعىنداي جەر» دەگەن سياقتى ت.ب. سوزدەر ءار ولەڭىنەن قىلاڭ ەتە قالاتىنى سوندىقتان.

جاس تالاپتىڭ «حان اپاما حات» (اقىن ءحانبيبى ەسەنقاراقىزىنا جازعان ارناۋى) ولەڭىندە:

قارت قاراتاۋ سابىرلى بەگىمىز قالاي،

قاراپايىم قادىرلى ەلىمىز قالاي؟

وڭتۇستىكتىڭ اساسي اسپانى قالاي،

ايتپاقشى، جەرىمىز قالاي؟

 

اسپان جىلۋ توكپەيدى بەكەرگە ولاي،

تۇركىستانداي كيەلى مەكەن قالاي؟

باقىتجان اكەم قالاي،

مارحابات كوكەم قالاي؟ –

دەپ جازىلعان بۇل حات تۇرىندەگى ولەڭ شىن ماعىناسىندا ولەڭ ەمەس، تەلەفون ارقىلى حال-حابار سۇراپ وتىرعان ادامنىڭ كەيپىنە عانا كەلەدى. سوسىن پوەزيادا اۋىزەكى تىلدە سويلەي بەرۋ وقىرماندى قانداي ويعا قالدىرارىن كىم ءبىلسىن؟! «بوتەن سوزبەن بىلعانسا ءسوز اراسى، ول – اقىننىڭ ءبىلىمسىز بيشاراسى» دەگەن اباي حاكىمنىڭ ءسوزىن پوەزياعا قويىلار تالاپ،  ەسكەرتپە-ەرەجە، قاسيەتتى قۇران سوزىندەي قاراۋىمىز كەرەك!

ءا.الىشەردىڭ «اپا»، «اسپان، سەن بىلەسىڭ بە؟»، «اقىن اۋىل»، «جوعالعان كىتاپ»، «جۇمەكەنگە» سەكىلدى ءتاۋىر شىققان ولەڭدەرى بار. جاس تالاپ شىعارماشىلىعىنىڭ جەتىستىگى سول – جاقسىلىق پەن مەيىرىم ساۋلەسىن كورسەتۋ. بىراق، بۇل پوەزيا ءۇشىن از ەلەمەنت نارسە عانا. ءتورت اياعىن تەڭ باسقان شۋماقتى ولەڭدەر جازۋ – ونىڭ قولىنان كەلەدى.

«مەنى قۇشاقتا» جيناعىنا قازاقتىڭ ينتەللەكتۋال اقىنى، قازاق پوەزياسىنا جاڭالىق اكەلگەن ەرلان جۇنىستەي قۇشاعى كەڭ اعامىز العىسوز جازىپتى. ادام بالاسىنىڭ كوڭىلىن قيمايتىن ەراعامىز ىنىسىنە جومارت بولىپتى. ال، جيناقتىڭ رەداكتورى ءوزىمىزدىڭ قاتارلاسىمىز شەرحان تالاپ بولعان ەكەن. قازاق ءسوزىنىڭ قۇدىرەتىن بىلەتىن، اقىندىق مادەنيەتى بار شەرحان وزىنە تاپسىرىلعان جۇمىسقا سىن كوزىمەن قاراپ، وڭدەۋ كەرەك ەدى عوي...

ءسوز باسىندا ايتقان الەۋمەتتىك جەلىدەگى جۇرتتىڭ پىكىرىن «كوڭىل» ءۇشىن ماقتاپ، «كوڭىل» ءۇشىن باعاسىن ارتتىرعانىن ءتۇسىنىپ، الىمجانعا جانىڭ اشيدى. «ءوز قوتىرىن ءوزى قاسىسىن» دەۋگە بولاتىن ەدى، بىراق ادەبيەت الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىك ءۇشىن رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدەگى ءمۇشايرا، ادەبي بايقاۋلاردىڭ بىرنەشە دۇركىن جەڭىمپازى، وقو-نىڭ  2014 جىلعى «ەڭ ۇزدىك اقىنى»، حالىقارالىق «شابىت» فەستيۆالىنىڭ ديپلومانتى، ەل ءۇمىت ارتقان ءالىمجانداي زامانداسقا شىنايى نيەتپەن ءسوزدىڭ ءادىلىن ايتايىق دەپ شەشتىك.

ءبىز، جاس تالاپ ءا.ءالىمجاننىڭ  بويىنداعى جاساعان يە بەرگەن تالابىن جوققا شىعارمايمىز، كەرىسىنشە سول ءتاڭىرىنىڭ سىيى بولعان تالابىنىڭ ءوسىپ-جەتىلىپ، وركەندەگەنىن قالايمىز. سونى قالاي وتىرىپ، ءا.ءالىمجاننىڭ جازار ءار ءسوزىنىڭ ساپالى بولعانىن تالاپ ەتەمىز. سۇڭعىلا ا.سۇلەيمەنوۆ ايتقانداي، سىننىڭ مىندەتى – جاستار تۆورچەستۆوسىنداعى تاجىريبەسىزدىكتەن تۋعان بولبىر، كۇيكى ءجايتتاردى ءالى كەلگەنشە كورسەتۋگە كومەكتەسۋ، كەڭەس بەرۋ بولماق. الداعى ۋاقىتتا جاس تالاپتىڭ كوركەمدىك كەڭەسكە قۇلاق اسىپ، ەلىكتەۋ-سولىقتاۋ، جاساندىلىق پەن جاتتاندىلىقتىڭ اۋىلىنان ىرگەسىن اۋلاق ۇستاپ، ءوز جولىن تاپسا ەكەن دەگەن نيەتپەن جاقسىلىق تىلەدىك. ەگەر، ءالىمجان وسى قالپىنان تەزىرەك ايىرىلماسا، اتاعى مەن جارناماسى قانشا مىقتى بولسا دا، قاتارداعى كوپ ولەڭشىنىڭ ءبىرى بولىپ قالا بەرمەك. وسىنى ەسكەرىپ، بولاشاقتى ويلاپ، دەرەۋ شىعارماشىلىق ىزدەنىس الەمىنە ەنۋ كەرەك.. («جۇرەكپەن جازىلعان ولەڭ» سياقتى سمايليكتەردى «سويلەتۋ» ولەڭگە فورما تاۋىپ، تىڭنان تۇرەن سالعان بولىپ تابىلمايدى، بۇل تازا جاساندىلىق، وسىنداي «جاڭاشىلدىقتان» كۇدەرىڭدى ءۇز!).

PS:  ولەڭ! قۇدىرەتتى ولەڭ، پاراساتتى پوەزيا، ليريكا تۋرالى ايتار وي كوپ. پارىقسىزدىق پەن پاراساتسىزدىقتان، جاساندى مۇڭ، سالا-قۇلاش تىركەس، اشىق-شاشىق تەڭەۋ، وي، ءسوز جۇيەسىزدىگىنەن ادا، شىنايى ولەڭدى وقىعىڭ كەلەدى. جاس بۋىن اقىنداردىڭ شىعارماشىلىعىنان ءۇمىت كۇتەسىڭ. سەنەسىڭ. بىراق الدىڭنان سىلدىر-سىلدىر بوس سىلدىر ءسوز، بىلدىر-بىلدىر بوبەك ءسوز شىعادى دا تۇرادى. سوسىن «ە، بۇل دا ولەڭ تەحنيكاسىن مەڭگەرگەن ولەرمەن ولەڭشى ەكەن» دەپ قىنجىلاسىڭ دا قالاسىڭ...

ەلدوس توقتارباي، ادەبيەت سىنشىسى، قر «دارىن» مەملەكەتتىك جاستار سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى

Abai.kz

13 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

46 - ءسوز

تيبەت قالاي تاۋەلسىزدىگىنەن ايىرىلدى؟

بەيسەنعازى ۇلىقبەك 1963