«وي، شىركىن زامان-اي!» دەپ قويۋشى ەدى باياعىدا بالا كۇنىمىزدە ءبىر كىسىلەر. سوندايدى ءبىز دە كورە باستادىق. «ادام قالاي، زامان قالاي وزگەردى، وزگەرگەندى شۇكىر قازىر كوز كوردى» دەپ تامىلجىتىپ ەدى شىمبولات دەگەن شايىرىڭىز ءبىر كەزدە. (قالى بار پاتشانىڭ «قايتا قۇرۋ» كەزى ەدى-اۋ دەيمىن، قاتەلەسپەسەم).

مەنىكى ءجاي قىسقا اڭگىمە انشەيىن: ادامداردىڭ مىڭ وزگەرىسىنىڭ ءبىر وزگەرىسى تۋرالى عانا. جالپى وزگەرىس كوپ. ونىڭ ىشىندە جاقسى وزگەرىس، جامان وزگەرىستەر دە بار. وكىنىشكە وراي قازاق قوعامىندا بىرىنشىگە قاراعاندا، ەكىنشى وزگەرىس جەڭىس تۋىن جەلبىرەتىپ، قولىندا ۇستاپ تۇر ازىرشە. «زامانۋاي گورودسكوي  قازاقتار» مەن «ارتتا قالعان  اۋىلبايسكي قازاقتاردىڭ» مادەني-پسيحولوگيالىق سۋ استى تەكە-تىرەسى ءجۇرىپ جاتىر ءالى (الەمدە بۇل فۋندامەنتاليستەر مەن مودەرنيستەردىڭ شايقاسى دەپ اتالادى. فۋندامەنتاليستەر – شىجىق نان جەپ، ايران ىشسە، مودەرنيستەر – گامبۋرگەر جەپ، كوكا-كولا ىشەتىندەر).  كەڭ ەتەك كويلەك كيىپ، ورامال تارتقان اجەلەر مەن شاشىن حيميالاتىپ، تىرىستىرىپ، شورتي كيگەن اجەلەر دە ءجۇر ارامىزدا. بۇل ەندى كەڭەستەن قالعان ەسكى كەسەل (ول ەندى جاڭا كەسەلگە ۇلاسىپ كەتپەسە بولدى، ايتەۋىر). قۇدايعا شۇكىر  بەتى بەرى قاراپ جاتقاندار دا بار. «شىركىن-اي، ماسكەۋگە بارىپ، لەنيننىڭ مۇردەسىن ءبىر كورەر مە ەدى!» دەپ ارمانداعان اعايىن قازىر قاجىلىقتى ارمانداپ، پايعامباردىڭ جاتقا جەرىنە زيارات ەتە باستادى. ياعني، ارمان اۋىسا باستادى. ءبارى سول ارماننان شىعادى ەكەن عوي، تەگىندە. ادام – ارماننىڭ قۇلى. يدەيانىڭ قۇلى. كرەدونىڭ قۇلى!

حوش،  وتكەن كۇندى دە تۇرتپەكتەپ ەسكە ءتۇسىرىپ جاتىرمىز. ەندى نوستالگيانى نوقتالاپ،  بۇگىنگى كۇنگە بەت بۇرايىق. جوعارىدا ءبىز ايتپاقشى  بولىپ جاتقان نارسە وزگەرىسكە قاتىستى ەدى عوي. سونىڭ ءبارى دەندەپ كەلگەندە، رۋح پەن دەنەگە قاتىستى بوپ شىعاتىن سياقتى. قازىر الەمدە دەنە ۇستەم. رۋح جانشىلىپ جاتىر. دەنە مەن رۋح ارا قاتىناسى تۋرالى تاماشا ءبىر تۋىندى ول اتاقتى ەرتەكشى گ.ح.اندەرسەننىڭ «كولەڭكە» اتتى اڭگىمەسى دەر ەدىم. وندا قوعامنان قولداۋ تاپپاي، تەپەرىش كورگەن بەيشارا عالىمنىڭ ءوزىن ءوز كولەڭكەسىنە ساتقانى تۋرالى ايتىلادى. ويتكەنى، ونىڭ وزىنەن گورى كولەڭكەسى پىسىقاي، زامانعا توسەلگىش بوپ شىعادى دا، كولەڭكە قوجايىنىنا «مەن قوجايىن، سەن كولەڭكە بولساڭ، سەنىڭ بار جاعدايىڭدى جاسايمىن» دەپ ۇسىنىس ايتادى عوي. جانى قىسىلعان عالىم بۇل ۇسىنىستى قابىلداپ، كولەڭكە بولۋعا كەلىسىم بەرەدى. ءاتشى اڭگىمە. راس ايتام. «ماڭگۇرتتەندىرۋ مارسەلەزاسى» دەگەن ءماندى شىعارما جازعان م.شاحانوۆ اعامىز دا:

عاسىرىمىز – ىزدەۋ، ورلەۋ، قيراتۋلار الاڭى،

ادامزاتتى قارىن مۇددە قايدا بۇرىپ بارادى؟

دەپ تولعانىسقا ءتۇسىپ جۇرگەلى قاشان؟!  قازىر سول دەنەگە قاراي قاتتى كەتۋ ادەتى بوي كورسەتىپ ءجۇر. بۇل كەتىس نە كەتىس؟ جاستار اراسىندا اسىرەسە. ۇلكەندەردە ۇلەستەن قالىپ جاتقان جوق. بۇل جولدا ولاردا بارىن بازارعا سالىپ جاتىر. تام جارىس، توي جارىس، توقال جارىس...  دەگەندەي. سونىڭ ءبىر وزەكتىسى – ءوزىن-ءوزى كورسەتۋ جارىسى. ءوز-ءوزىن كورمەگە قويۋ دەرتى. ول كوبىنە  تەلەديدار، ينتەرنەت، ءھام فوتوگرافيا ارقىلى ىسكە اسادى.  ينتەرنەتتى ونىڭ جەتى اتاسى جايلاپ العان: فەيسبۋك، ينستاگرامم، گۋگل، يۋتۋب، ۆاتساپ، تۆيتتەر ت.ب. مەن ءوزىم ينتەرنەتكە قارسى ەمەسپىن. شامام جەتكەنشە ونىڭ نۋ ورمانىن كەزىپ جۇرگەننىڭ  جاننىڭ ءبىرىمىن. ودان العان پايدام وراسان زور. تىلمەن ايتىپ جەتكىزە المايمىن، ءتىپتى. ايتپاعىم، جەكە جانداردىڭ ينتەرنەتتىڭ اجەت شىعارعىش قىزمەتىن، باسىبايلى جەكە باسىن جارنامالايتىن  قۇرالعا اينالدىرىپ العانى جايىندا. بەت-الدى ءوزىن جىرتيتىپ، ينتەرنەتتىڭ و شەتى، بۇ شەتىنەن كورسەتە بەرۋ، ياكي كورىنە بەرۋ. ايتەۋىر ءوزىمدى ءبىر كورسەتىپ قالسام دەگەن ارام وي. ولاردىڭ بار تىقپىشتايتىنى: ءجۇرىپ-تۇرعانى، ءىشىپ-جەگەنى، كيگەن كيىمى، تاققان اشەكەيى، دۇنيە-مۇلىك، قورا-قوپسىسى. وسىنىڭ ءبارى نەگە قاجەت؟  وسىنىڭ ءبارىن ەل-جۇرتقا جاريا ەتۋ كەرەك پە؟ مەنىڭ قاۋپىم وسىنىڭ ءبارى ادامعا زيان كەلتىرىپ جۇرمەسە. ادام بارا-بارا تۇلعا بولۋدان قالىپ، جاساندى ءبىر مۋتانتقا اينالىپ كەتپەي مە؟ ياكي، ش.ايتماتوۆ ادەبي بەينەسىن جاساپ كەتكەن ماڭگۇرتكە؟ ادامدار  بارا-بارا رەالدى ومىردەن قاتتى قول ءۇزىپ، ۆيرتۋالدى كەيىپكەرگە اينالىپ بارا جاتىر. ادامداردىڭ ەت-پەن سۇيەگى ورنىندا تۇر، بىراق ولار تەمىردەي سۋىپ بارا جاتىر. تەمىرگە تابىنۋشى مەتالليستەر سياقتى مىسالى. (مەتالليستەردەن مىسال:

ماما – انارحيا،

پاپا – ستاكان پورتۆەينا.

                                             ۆ.تسوي).

جاڭالىققا جانى قۇمار قازاققا ءسويتىپ سۋبكۋلتۋرا ۇرىعى سەبىلۋدە.

بەت الدى سۋرەتكە ءتۇسۋ ادەتى پايدا بولدى. ءجون-جوسىقسىز. ءتىرى ادامنان ونىڭ جانسىز سۋرەتى قادىرلى بوپ كەتتى قازىر. ادامداردى جاپپاي بەينەقۇمارلىق بيلەپ الدى. سۋرەتتە ءوزىڭدى ءوزىڭ كورسەتۋدىڭ ءبىر ءادىسى. كۇلىپ ءتۇسۋ، مۇڭايعان بولىپ ءتۇسۋ، بايسالدى ادامنىڭ كەيپىنە كىرىپ ياعني سونىڭ ماسكاسىن كيىپ ءتۇسۋ. ول ءۇشىن بەت-الپەتىڭدى مىڭ قۇبىلتىپ، ميميكانىڭ  شەبەرلىك كلاسىن كورسەتۋىڭ كەرەك-اق. كەرەمەت، «فوتوگيگەنيچنو» دەپ قويىپ. اقىن-جازۋشىلاردىڭ سۋرەتكە تۇسۋدە ءوز ماسكاسى بار. ول قاتتى ويلانىپ-تولعانىپ، بۇكىل ادامزاتتىڭ قامىن جەپ جۇرگەن سياقتى بوپ ءتۇسۋ. ياكي وتە تالانتتى بەينە كەيپىنە كىرىپ نە بولماسا شەكسىز شابىت قۇشاعىندا شالقىپ تۇرعانداي بوپ كورىنۋ. بىراق قانشا فوتوسى كەرەمەت بولعانمەن، جۇرت ونى جازعان دۇنيەسىنە قاراپ باعالايدى عوي. فوتوسىز اقىن اقىندىقتان قالسا وندا بۇقار جىراۋ مەن ماحامبەت ەڭ بايعۇس شايىرلار بولار ەدى-اۋ، ءسىرا! باياعى كەڭەس ۇكىمەتىندەگى ساياسيبيۋرو مۇشەلەرىنىڭ فوتوشەرۋءى وزىنشە ءبىر تاريح. فوتوسۋرەت –  كەڭەس شونجارلارىنىڭ اسا زور يدەولوگيالىق قارۋى بولعان عوي ءسىرا! بۇرىن بىرەۋدى بىرەۋ سۋرەتكە ءتۇسىرىپ جۇرسە، ەندى ونى قويىپ، ءوزىمىزدى-ءوزىمىز تۇسىرەتىنگە كوشتىك. جۇرتتان قالىپ قويمايىن دەپ قازاقتا سەلفيشىلەتىپ جاتىر-اي. بۇل ەندى تىم ارتىق نارسە سياقتى. اتاقتى اعىلشىن پسيحواناليتيگى دونالد ۆيننيكوت سەلفي ءتۇسىرۋشىنى جۇرتتان ءوزىنىڭ شىن بەينەسىن  جاسىرىپ، قولدان جاساندى بەينە جاساۋشى دەيدى. ياعني، ول وزىمەن-ءوزى وينايتىن ادام. ول كوبىنە كوپشىلىكتىڭ ىعىمەن جۇرەتىن، كوممەنتاري مەن لايكقا تاۋەلدى جارىمجان جاننىڭ قىلىعى. عالىمداردىڭ ايتۋىنشا كۇنىنە كەمىندە 3 رەت سەلفي جاساعان ادام – سىرقات ادام. بۇل سىرقات تۋرالى ءبىر ايتسا وسىلار ايتار ما ەكەن دەگەن جۋرناليستەرىمىزدىڭ ءوزى سىرقات: ينتەرنەت-ادديكتسيا دەرتىمەن. سۋرەتكە بەت الدى ءتۇسۋدىڭ ءبىر جامان جەرى –  ادامدى كادىمگىدەي اۋىتقۋعا اكەپ سوعاتىنى. وعان دالەل – 19 عاسىردا ەتەك العان فوتوسۋرەتتىڭ پوستمورتەم جانرى.  وندا ادامدار تىرىلەردى قويىپ، ولگەن  تۋىسقاندارىنىڭ مايىتىمەن سۋرەتكە ءتۇسۋدى جاپپاي ادەتكە اينالدىرعان عوي.

ال، ەندى تەلەديداردى جاتا-جاستانىپ جايلاپ العان ارزان شوۋلار مەن ءانشى-ارتىستەردى ايتپاي-اق قويىڭىز. تەلەديدار شوڭنىڭ ەمەس شوۋدىڭ مەكەن-جايىنا اينالدى وسى كۇندە (وسى سوزدەردى جازىپ جاتقاندا شوڭ بي مەن بەرنارد شوۋ ەسىمە ءتۇسىپ كەتكەنىن قاراشى). ولار كوگىلدىر ەكراننىڭ ار جاعىنان سوندا بىزگە نە دەمەكشى؟ ولار ءول ءتىرىل ماعان كوز تاستاڭدارشى، مەنى، تەك مەنى كورە بەرىڭدەرشى دەيتىن سياقتى بىزگە. كۇندىز-ءتۇنى تەك مەنىڭ قاس قاباعىما قاراپ، ۇزدىكسىز ۇزدىگىپ تەك مەنىڭ بەت-الپەتىمدى (شىمكەنتشە: ءاپتى-پەشەنەمدى) كوزدەرىڭمەن ءىشىپ-جەپ وتىرىڭدارشى  دەيتىندەي. شاراشايسىڭ عوي. ءبىر بەتتى كورە بەرگەننەن. ونىڭ ۇستىنە ول اجەپتەۋىر بەت بولسا مەيلى  عوي. بۇل وزىنە ءوزى قۇمارلىق، وزىنە-ءوزى عاشىقتىق قايدان شىققان؟ جاڭا شىققان نارسە مە، جوق بۇرىننان-اق بار ما؟ بار ەكەن. چارلي چاپلين مىلقاۋ كينوعا تۇسپەي تۇرىپ-اق, ستيف دجوبس ايفون ويلاپ تاپپاي تۇرىپ-اق. ول نە ەكەن؟ ول – اۋرۋ. اۋرۋ؟! يا. نارتسيسسيزم دەگەن اۋرۋ.

نارتسيسسيزم – ەجەلگى گىرەك (يۋنان) اڭىزىنان تۋعان نارسە. اڭىزدا نارتسيسس دەگەن ءبىر جىگىت سۋداعى ءوزىنىڭ بەينەسىنە قادالىپ قاراي بەرگەن عوي. ءوزىن قاتتى جاقسى كورگەندىكتەن. سودان ول پاقىر الەمدى ۇمىتقان. وزىنە قۇدا ءتۇسىپ كەلگەن  قىز قۇداي ەحوعا قاراماي قويادى. قىز قۇدايدى مەنسىنبەي قويعان سوڭ ءماز بولسىن با، ءومىر بويى ءوزىنىڭ سۋداعى سۋرەتىنە تەلمىرىپ عاشىق بولۋ جازاسىنا كەسىلەدى.  اقىرى نارتسيسس دەگەن گۇلگە اينالىپ كەتكەن. نارتسيسس ءسويتىپ ءوزىن-ءوزى جوعالتقان عوي. ياعني نارتسيسسيزم – ءوزىڭدى-ءوزىڭ شەكسىز ءسۇيۋ. تەك وزىڭمەن-ءوزىڭ بولۋ. ال، ونىڭ ارتى تاكاپپارلىققا ۇرىندىرادى. ونىڭ ارتى كەيدە ادامدى بار دۇنيەگە بايكوت جاريالاپ، ءوزىن-ءوزى قوعامنان وقشاۋلاۋعا (يزولاتسياعا) اكەپ سوعادى. بۇل اۋرۋمەن اۋىراتىنداردىڭ ۇيلەنۋدەن دە باس تارتىپ، ءومىر بويى ەكى تىزەسىن قۇشاقتاپ وتەتىندەرى دە بار. ءسۇر بويداق جىگىتتەر مەن كارى قىزدار پروبلەماسىنىڭ دا قاتىسى بار بۇعان  (جالپاق الەمنىڭ جانارىن جاۋلاعىش جاپونياداعى حيكيكوموريلەر فەنومەنى دە وسىعان كەلەدى. وندا قازىر ميلليونداعان  حيكيكوموريلەر (قازاقشا: ۇيكۇشىكتەر) ارمياسى ءومىر ءسۇرىپ جاتىر). ونىڭ ءوزى وزگەنى ەلەمەي تەك ءوزىن جاقسى كورۋدەن شىعىپ جاتقان نارسە. ول وزگەنى ەلەمەۋ، وزگە تۇگىل تۇبىندە بۇتكىل الەمدى ەلەمەۋگە اپارادى. الەمدىك تاريحتا شىڭعىسحان، ناپولەون، گيتلەر، ستالين – وسى نارتسيسسيزم اۋرۋىمەن اۋىرعان ادامدار. ولاردىڭ الەمدى بيلەۋ قۇمارلىعى وسىدان شىعىپ جاتىر. اتاقتى فيلوسوف فيحتە نارتسيسس بولعان. ول ءبۇتىن دۇنيە، الەم جوق، وندا تەك مەن ءوزىم عانا بارمىن دەگەن عوي. كەيبىرەۋلەر ءتىپتى «وسى فيحتە مىرزا ءوز ايەلىنىڭ بارىنا دا كۇدىكتەنە مە ەكەن؟» دەگەن  ەكەن سول كەزدە.

يا! اباي ايتادى: «كەيبىرەۋلەردىڭ بار ونەرى، ماقساتى كيىمىن تۇزەمەك، ءجۇرىس-تۇرىسىن تۇزەتپەك بولادى دا، مۇنىسىن كورسەتپەك، ءوزىن ءوزى بازارعا سالىپ، بار اقىلى  كوزىندەگى اقىماقتارعا «بارەكەلدى» دەگىزبەك. «وسىنداي بولار ما ەدىك» دەپ بىرەۋلەر تالاپتانار، بىرەۋلەر «وسىنداي بولا المادىق» دەپ كۇيىنەر، مۇنان نە پايدا شىقتى؟ مۇنشا اۋرەلەنىپ، سىرتىڭدى ءبىر سۇيگەن قاۋىمىڭا ۇقساتارسىڭ؟ سىرتقا قاسيەت بىتپەيدى، اللا تاعالا قارايتۇعىن قالىبىڭا، بوياماسىز ىقلاسقا قاسيەت بىتەدى. بۇل ايناعا تابىنعانداردىڭ اقىلى قانشالىق وسەر دەيسىڭ؟ اقىل وسسە، ول ءتۇپسىز تەرەڭ جاقسىلىق سۇيمەكبىرلان وسەر» («38 قارا ءسوز»). نارتسيسسيزم – ياعني، ابايشا: ءوزىن-ءوزى بازارعا سالۋ، ايناعا تابىنۋ. يا، قازىر اباي ايتپاقشى اقىل ميدان، جۇرەكتەن بىرىڭعاي كوزگە اۋىسقان زامان. وسىنىڭ ءبارى باتىستان قارا قۇيىن بوپ كەلدى («انجەلا» تايفۋنى قۇساپ مىسالى). وعان ءبىزدىڭ كەڭەستىڭ تار قوراسىنان شىققان جۇرتىمىز دا شولىركەپ دايىن وتىر ەدى. نەگە باتىس؟ ويتكەنى، ول باتىستىڭ  «شىركەۋلەرى: ءىرى زاۋىتتار، كينوتەاترلار، حيميالىق لابوروتوريالار، تۇنگى كلۋبتار، گيدرو ەلەكترستانتسيالار، ال پوپتارى: بانكيرلەر، ينجەنەرلەر، كينو، ەسترادا ءھام سپورت جۇلدىزدارى، ءوندىرىس الپاۋىتتارى، قارجى ماگناتتارى» بولىپ اۋىسقالى قاي زامان. ياعني، ولاردا ارمان اۋىسقان. رۋح ارمان، دەنە ارمانعا اۋىسقان. «قايتا ورلەۋ داۋىرىنەن» بەرى قاراي. سەنبەسەڭىز وسۆالد شپەنگلەرءدىڭ «زاكات ەۆروپى» («باتىستىڭ ءولىمى») اتتى كىتابىن وقىپ كورىڭىز. اقىلدىڭ ازابىن قاتتى تارتقان باتىس قازىر سەكۋلياريزم سالقىنىمەن قاتتى تۇماۋراتىپ تۇر. قۇدايسىزدار قاۋىمى امەريكادا جانتاقتاي تەرەڭ تامىر جايىپ جاتىر (دارۆينيزم ەلەسى كەزىپ ءجۇر و جاقتى ءالى. مايمىلدارمەن جەگجات-جۇراعات بولا جازداپ، ول ويدان بىزدە ارەڭ قايتقان بوپ جاتىرمىز).  بىرەۋ  بالكىم:  «باتىسقا كۇلگەن نەڭدى العان سەنىڭ» دەر. تۇسىنەمىن. ول ادامدى. بىراق سويتە تۇرا كۇلمەسەم تاعى بولمايد.  اتا-بابامنىڭ ارۋاعى رازى بولسىن دەپ، تىم قۇرماسا. سول اتا-بابام ايتقان ەدى:

اۋاداعى جۇلدىزدىڭ التاۋى ۇركەر،

كەيبىرەۋلەر بەتىنە وپا بۇركەر.

بۇگىن جاققان وپاسى ەرتەڭ كەتەر،

قۇداي سۇلۋ قىلماسا ءبارى بەكەر.

دەپ.

يا، انىعىندا «سىرتقا قاسيەت بىتپەيدى». ىشكە بىتەدى. دەنە – رۋحتىڭ كولىگى. قىزمەتشىسى. رۋحتى دەنەگە قىزمەتشى، مالاي عىپ قويمايىق. اندەرسەننىڭ اڭگىمەسىندەگى كولەڭكەسىنە قۇل بولعان كەيىپكەر سياقتى، ءوز سۋرەتىمىزگە ءوزىمىز قۇل بوپ قالمايىق ءبىر كۇنى! سۋرەتتەن گورى، ءتىرى ادامعا كوبىرەك قارايىق. شىنى ومىردەن شىعىپ، شىن ومىرگە كوز سالايىق. اينەك ءومىر –  شىن ءومىر ەمەس. ورمەكشىنىڭ تورىنان جاساندى پەردە جاساۋدىڭ كەرەگى نە؟ ينتەرنەت – سۋرەت پەن ينفورماتسيا بەرگەنمەن ەموتسيا بەرە المايدى. «ەكى كەمە قۇيرىعىن ۇستاعان سۋعا كەتەدى» دەيدى قازاق. ەكى ءومىردىڭ ۇدەسىنەن شىعۋ وڭاي ەمەس. ەكى جارىلىپ قالامىز وندا. ونىڭ بارار شەگى– شيزوفرەنيا شالىعى (دەرتى)! ال، سۋرەت ءوزىڭدى ءوزىڭ قولدان اشكەرەلەۋ عوي ول نەگىزى. اباي ايتقانداي: «ولەڭ شىركىن –  وسەكشى، جۇرتقا جايار، سىرىمدى توقتاتايىن ايتا بەرمەي» دەپ، ءبىز ەندى وزىمىزشە بۇعان ءنازيرا جاساپ: «سۋرەت شىركىن –  وسەكشى جۇرتقا جايار، سىرىمدى توقتاتايىن تۇسە بەرمەي» دەسەك بولاد. ريا. وتە قاۋىپتى نارسە. ريا جاساۋشى قۇدايعا ەمەس، وزىنە قۇلشىلىق جاسايدى دەيدى عالىمدار. وزىڭە سۇقتانۋدان ساۋىسقانداي ساق بولۋىڭ كەرەك. اتاقتى اماۋيلەر ديناستياسىنىڭ حاليفاسى سۇلەيمەن يبن ابدۋلماليك جۇماعا شىعار الدىندا ايناعا قاراپ تۇرىپ، وزىنە قاتتى تاڭىرقاپ، تامسانعان عوي. سول كۇنى  ول كىسى اياق استىنان اۋىرىپ، كوپ كەشىكپەي قايتىس بولادى. ولىمىنە سەبەپشى اينا بولدى دەپتى بىلەتىندەر. يا، ايناعا ابايلاپ قاراۋ كەرەك اعايىن! ايتپەسە، اينا سەنى ازعىرىپ، ءوز-وزىڭە دەگەن قۇمارلىعىڭدى قوزدىرىپ  قويۋى مۇمكىن (الەمدەگى العاشقى سەلفيدىڭ ءبىرىن 1914 جىلى 2 نيكولاي پاتشانىڭ قىزى اناستاسيانىڭ   ايناعا قاراپ تۇرىپ جاساعانىن ايتا كەتەيىك).

قازىر ادامدار  جاپپاي ومىردەن قاشۋ ءۇردىسىنە كىردى. بۇل نە نارسە؟ بۇل –  ەسكاپيزم! ەسكاپيزمنىڭ دە تۇپكى تامىرى – نارتسيسسيزم. ەسكاپيزم – شىن ومىردەن وتىرىك، قيالي يلليۋزيا ومىرگە  قاشۋ. نەگە؟ نەگە قاشادى ولار وندا؟! ويتكەنى، ادامزات قازىر شىن ءومىردى قاتتى بىلعاپ الدى. قۇرتىپ الدى. ءدارى-دارمەك – ادامنىڭ اس-اۋقاتىنا، كينو مەن جەڭىل مۋزىكا – ادام ءومىرىنىڭ مانىنە، كيىم-كەشەك – (ۇياتتى جەردى جابۋ فۋنكتسياسىنان اجىراپ) بىرىڭعاي ديزاين ونەرىنىڭ قۇرالىنا اينالدى. ادام قازىر قۇدايعا قۇل بولۋدى تارك ەتىپ، ءوز قالاۋىنا جانكەشتى قىزمەت ەتۋ جولىنا ءبىرجولا بەت بۇردى (ينديۆيدۋاليزم دەيدى بىرەۋلەر بۇنى! بۇل وتىرىك ينديۆيدۋاليزم عوي نەگىزى. ول ءجاي انشەيىن وزىمشىلدىك. شىن ينديۆيدۋاليزم قالاۋعا قىزمەت ەتۋدەن ەمەس، قۇدايعا قۇل بولۋدان شىعادى ءاسىلى). اباي نە دەدى باعانا: «سىرتقا قاسيەت بىتپەيدى، اللا تاعالا قارايتۇعىن قالىبىڭا، بوياماسىز ىقلاسقا قاسيەت بىتەدى» دەدى عوي. ەندى قاسيەتتى سىرتتان ەمەس بوياماسىز ىشتەن ىزدەيتىن كەز كەلدى. ءنارتسيسسيزمنىڭ كۇنى ءسونىپ، نارتاۋكەلدىڭ  جۇلدىزى جاناتىن ۋاقىت كەلدى! ايناعا شىنايى قارايتىن كەز كەلدى. ءاسىلى اينا – ەكى ءتۇرلى. ءجۇز اينا، جۇرەك اينا. ءبىز ەندى  جۇز اينادان بەت بۇرىپ، جۇرەك ايناعا كوپ قادالىپ قاراۋىمىز كەرەك (ول قاراۋدان جۇرەك اينىسا دا). ءسويتىپ، وزىمىزگە-ءوزىمىز ەسەپ بەرەيىك ءبىر. 70 جىل  وتىرىكتى جىرلاعان حالىقپىز. ەندى نە جىرلايتىنىمىزدى انىق ءبىلىپ بارىپ جىرلايىق (اقىرى جىرلاماي تۇرا المايمىز). كەيىن كۇلكىگە قالماس ءۇشىن. ايتپەسە، قاشانعى ارامتەرىمىزدى اعىزامىز.

ماقالانى  اقىن سەرىك قاليەۆءتىڭ «قالتافون» ولەڭىمەن اياقتاۋدى ءجون كوردىم:

ۇڭىلگەندى ايفونعا كۇنبە-كۇن مىڭ،

باسى ەتتىڭ ازاماتتىق  مىندەتىڭنىڭ.

بەتىن سۇرتە بەرگەنشە ايپاتىڭنىڭ،

شاشىنان سيپاساڭشى ءبىر جەتىمنىڭ.

سوتكا قاراۋ زاماننىڭ شارتى ما ەدى؟

پەندەنىڭ پاراساتى، پارقى ما ەدى؟

لايك جيناپ، الدانىپ ءماز بولعانشا،

ساۋاپ جيناپ قالعانىڭ ارتىق ەدى.

بايقاماستاي كورمەستەي اينالاڭدى،

ۆيرتۋالدى ءبىر الەم بايلاپ الدى.

شىنى ىشىنەن شىعا الاماي شىر اينالدىڭ،

شىنايى ءومىر، ويلانشى قايدا قالدى؟

«دۇنيەنىڭ قىزىعى» ۋىسىڭدا،

جۇرەك بار ما كەۋدەڭنىڭ قۋىسىندا؟

اندرويدتى تەلەفون بولدى جالعىز،

بالا-شاعا، دوس-جاران، تۋىسىڭ دا!

اۋىزبا -اۋىز ەلگە سىر ايتا المايسىڭ،

قۇمارعا ءبىر كىرگەن سوڭ، قايتا المايسىڭ.

ساۋساقپەنەن سوتكانىڭ بەتىن سيپاۋ –

قۇلشىلىق بوپ كەتكەنىن بايقامايسىڭ.

ونسىز دا قىسقا ومىردە قادىر قالماي،

قاراپ تۇرىپ وكپەمنىڭ قابىنعانى-اي!

ءيىرىم، تارتپا، قۇردىم...  بارى-ءبارى،

قالتافوننىڭ ىشىنەن تابىلعانى-اي!...

اقجول قالشابەك

Abai.kz