سوڭعى جىلدارى ەلىمىزدىڭ شەنەۋنىكتەرى مەن دەموگرافتارى 2030 جىلعا دەيىن ەلىمىزدىڭ حالقى 20 ميلليون ادامعا دەيىن جەتۋى قاجەت دەگەن اڭگىمەنى ايتىپ ءجۇر. ارينە، «جاقسى ءسوز - جارىم ىرىس». الايدا شىن مانىندە وسىنداي كورسەتكىشكە جەتە الامىز با؟ تۇل تۋرالى شەتەلدىك ساراپشىلار نە دەيدى ەكەن؟
جالپى العاندا، The Economist جۋرنالىنىڭ مالىمەتىنە سەنەتىن بولساق، 2050 جىلى الەمدەگى حالىق سانى جونىنەن ەڭ ءىرى ەلگە ءۇندىستان اينالاتىن كورىنەدى. بۇگىنگى الەمدىك بىرىنشىلىكتى باستاپ كەلە جاتقان قىتاي ەكىنشى ورىنعا ىعىسادى ەكەن. ءسويتىپ قىرىق جىلدان كەيىن ءۇندىستاننىڭ حالقى 1,614 ملن. ادامعا جەتسە، الپاۋىت قىتايدىڭ حالقى - 1,417 ملن. ادامعا جەتىپ شەكتەلەدى.
2050 جىلى حالىق سانى جاعىنان ءۇشىنشى ورىنعا امەريكا قۇراما شتاتتارى شىعادى. نەگىزىنەن لاتىن امەريكاسى مەن ازيا-افريكا ەتنوستارىنىڭ ءوسىمى ارقاسىندا بۇل ەلدىڭ تۇرعىندارىنىڭ سانى 404 ميلليون ادامعا جەتەدى-مىس. ەسەسىنە الداعى جىلدارى رەسەي حالقىنىڭ سانى جىلدان جىلعا كەمي بەرەدى دەپ وتىر ساراپشىلار. 2050 جىلى رەسەي تۇرعىندارىنىڭ سانى بۇگىنگى 142 ميلليون ادامنان 116 ميلليونعا دەيىن كەميدى ەكەن.
|
|
2050 جىلى حالقى 100 ميلليوننان اساتىن نە وعان جاقىندايتىن مەملەكەتتەر
|
(بولجام)
|
|
|
ملن. ادام
سوڭعى جىلدارى ەلىمىزدىڭ شەنەۋنىكتەرى مەن دەموگرافتارى 2030 جىلعا دەيىن ەلىمىزدىڭ حالقى 20 ميلليون ادامعا دەيىن جەتۋى قاجەت دەگەن اڭگىمەنى ايتىپ ءجۇر. ارينە، «جاقسى ءسوز - جارىم ىرىس». الايدا شىن مانىندە وسىنداي كورسەتكىشكە جەتە الامىز با؟ تۇل تۋرالى شەتەلدىك ساراپشىلار نە دەيدى ەكەن؟
جالپى العاندا، The Economist جۋرنالىنىڭ مالىمەتىنە سەنەتىن بولساق، 2050 جىلى الەمدەگى حالىق سانى جونىنەن ەڭ ءىرى ەلگە ءۇندىستان اينالاتىن كورىنەدى. بۇگىنگى الەمدىك بىرىنشىلىكتى باستاپ كەلە جاتقان قىتاي ەكىنشى ورىنعا ىعىسادى ەكەن. ءسويتىپ قىرىق جىلدان كەيىن ءۇندىستاننىڭ حالقى 1,614 ملن. ادامعا جەتسە، الپاۋىت قىتايدىڭ حالقى - 1,417 ملن. ادامعا جەتىپ شەكتەلەدى.
2050 جىلى حالىق سانى جاعىنان ءۇشىنشى ورىنعا امەريكا قۇراما شتاتتارى شىعادى. نەگىزىنەن لاتىن امەريكاسى مەن ازيا-افريكا ەتنوستارىنىڭ ءوسىمى ارقاسىندا بۇل ەلدىڭ تۇرعىندارىنىڭ سانى 404 ميلليون ادامعا جەتەدى-مىس. ەسەسىنە الداعى جىلدارى رەسەي حالقىنىڭ سانى جىلدان جىلعا كەمي بەرەدى دەپ وتىر ساراپشىلار. 2050 جىلى رەسەي تۇرعىندارىنىڭ سانى بۇگىنگى 142 ميلليون ادامنان 116 ميلليونعا دەيىن كەميدى ەكەن.
|
|
2050 جىلى حالقى 100 ميلليوننان اساتىن نە وعان جاقىندايتىن مەملەكەتتەر
|
(بولجام)
|
|
|
ملن. ادام
|
|
|
1
|
ءۇندىستان
|
1614
|
|
2
|
قىتاي
|
1417
|
|
3
|
اقش
|
404
|
|
4
|
پاكستان
|
335
|
|
5
|
نيگەريا
|
289
|
|
6
|
يندونەزيا
|
288
|
|
7
|
بانگلادەش
|
222
|
|
8
|
برازيليا
|
219
|
|
9
|
ەفيوپيا
|
174
|
|
10
|
كونگو
|
148
|
|
11
|
فيلليپپين ارالدارى
|
146
|
|
12
|
ەگيپەت
|
130
|
|
13
|
مەكسيكا
|
129
|
|
14
|
رەسەي
|
116
|
|
15
|
ۆەتنام
|
112
|
|
16
|
تانزانيا
|
109
|
|
17
|
جاپونيا
|
102
|
|
18
|
يران
|
97
|
|
19
|
تۇركيا
|
97
|
|
20
|
ۋگاندا
|
91
|
ال تمد ەلدەرىنە كەلەتىن بولساق، الداعى قىرىق جىلدا بۇل مەملەكەتتەردى الەمدەگى دەموگرافيالىق ۇدەرىستەر اينالىپ وتپەيتىن كورىنەدى. بۇۇ ماماندارىنىڭ ەسەپتەرىنە سەنسەك، تمد-عا كىرەتىن ەلدەردىڭ تۇرعىندارى الداعى جىلدارى كەميتىن بولادى. نەگىزگى ءوسىم تەك ورتا ازيا ايماعىنداعى مەملەكەتتەردە بايقالاتىن بولادى دەيدى ساراپشىلار.
وسى ساراپشىلاردىڭ دەرەكتەرىنە سۇيەنەتىن بولساق، 2050 جىلى قازاقستاننىڭ حالقى شامامەن 18 ميلليون ادامعا جاقىندايدى. نەگىزگى ءوسىمدى وزبەكستان بەرەتىن بولادى. بۇل ەلدىڭ حالقى 40 جىلدان كەيىن 36 ميلليون ادامنان اسادى دەپ بولجايدى الەمدىك دەموگرافتار.
2025 جانە 2050 جىلدارداعى حالىق سانى
|
مەملەكەت
|
2025 ج.
|
2050 ج.
|
|
ءازىربايجان
|
10128
|
10579
|
|
ارمەنيا
|
3181
|
3018
|
|
بەلورۋسسيا
|
8851
|
7275
|
|
گرۋزيا
|
3888
|
3267
|
|
قازاقستان
|
17025
|
17848
|
|
قىرعىزستان
|
6378
|
6882
|
|
لاتۆيا
|
2101
|
1854
|
|
ليتۆا
|
2985
|
2579
|
|
مولدوۆا
|
3291
|
2734
|
|
رەسەي
|
132345
|
116097
|
|
تاجىكستان
|
9075
|
11111
|
|
تۇرىكمەنستان
|
6072
|
6796
|
|
وزبەكستان
|
32715
|
36439
|
|
ۋكراينا
|
41617
|
35026
|
|
ەستونيا
|
1321
|
1233
|
«اباي-اقپارات»
|
