كەشە ساعات 11.00-دە قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ كونفەرەنتس-زالىندا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە كوشى-قون پروتسەستەرىن رەتتەۋ ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭى جوباسىنىڭ تانىستىرىلىمى ءوتتى.

اتالعان جينالىسقا قر ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگىندە قۇرىلعان جۇمىس توبىنىڭ مۇشەسى رەتىندە قاتىسىپ، سويلەگەن ءسوزىمدى سىزدەرمەن ءبولىسۋدى ءجون كوردىم.

قۇرمەتتى دەپۋتاتتار!

قۇرمەتتى جينالىستىڭ قاتىسۋشىلارى!

مەن بۇگىنگى تانىستىرىلىمىن ۆيتسە-مينيستر احمادي ءادىلۇلى تانىستىرىپ وتكەن زاڭ جوباسىنا بايلانىستى 20 دان استام ۇسىنىس بەردىم. ونىڭ ءبىر ءبولىمى اتالعان جوباعا ەندى. ەنبەگەنىن جۇمىس توبىنىڭ وتىرىسى بارىسىندا، قۇرمەتتى دەپۋتاتتار، سىزدەردىڭ كومەكتەرىڭىزگە سۇيەنە وتىرىپ، زاڭداستىرامىز دەپ سەنەم.

مەن بۇگىن ول ۇسىنىستاردى ءبىر-بىرلەپ تانىستىرىپ وتىرماقشى ەمەسپىن.

مەنىڭ ايتايىن دەگەنىم – باسقا ءۇش ماسەلە!

سونىڭ ءبىرىنشىسى – سوتتىلىق تۋرالى انىقتاما.

وزدەرىڭىز جاقسى بىلەسىزدەر، «حالىقتىڭ كوشى-قونى تۋرالى» زاڭ – تۇڭعىش رەت 1997 جىلدىڭ 13 جەلتوقسانىندا قابىلداندى.

اتالعان زاڭعا قازىرگە دەيىن بەس مارتە وزگەرتۋلەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزىلدى. مىنە، التىنشى رەت قايتا قارالعالى وتىر.

مەن سونىڭ سوڭعى ەكى رەتكى تالقىسىنا قاتىستىم. كارىباي يمانجانۇلى شاقىرسا، التىنشى رەتكىسىنە دە قاتىسسام دەپ وتىرمىن.

2015 جىلى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە كوشى-قون پروتسەستەرىن رەتتەۋ ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭى جوباسى توعىز اي تالقىلاندى.

مەن ءوز تاراپىمنان ۇسىنعان ۇسىنىستارىمنىڭ ءبارىن وتكىزدىم.

بۇگىن كوشىپ كەلگەن اعايىن سونىڭ قىزىعىن كورىپ جاتىر.

تەك، ءبىر ماسەلە شەشىلمەي قالدى.

ول – «حالىقتىڭ كوشى-قونى تۋرالى» زاڭىنىڭ 49-بابىنىڭ 9) تارماعىنا بايلانىستى، قىتايدان كەلگەن قانداستارىمىزدى، تۇراقتى تىركەۋگە تۇرۋدا،  سوتتالعان نەمەسە سوتتالماعانى تۋرالى انىقتاما تالاپ ەتۋدەن بوساتۋ تۋرالى ماسەلە ەدى. قانشاما جينالىستار، قانشاما تالاس-تارتىس بولدى، سوعان قاراماستان بۇل ماسەلە شەشىلمەگەن كۇيى زاڭ قابىلدانىپ، 2016 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ قولدانىسقا ەندى.

ءبىز ءوز تارپىمىزدان كۇرەسىمىزدى توقتاتپادىق. اقىرى باق-تىڭ ارقاسىندا ەلباسىنا جەتكىزدىك. 2017 جىلى اشىلعان دۇنيەجۇزى قازاقتارىنىڭ بەسىنشى قۇرىلتايىندا ۇلت كوشباسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ تىكەلەي تاپسىرماسىمەن بۇل ماسەلە شەشىلدى – ىشكى ىستەر ءمينيسترىنىڭ №992 بۇيرىعىنا تولىقتىرۋ ەنگىزىلدى.

ەكىنشىسى – «ورالمان» مارتەبەسى تۋرالى.

اتالعان زاڭ جوباسى 2017 جىلى ماجىلىستە بەسىنشى رەت قايتا قارالدى. بۇل جولى قانداستارىمىزدىڭ «ورالمان» مارتەبەسىنىڭ مەرزىمىن وتكىزىپ الىپ، قازاقستان ازاماتتىعىنا قۇجات تاپسىرا الماۋ ماسەلەسى باستى ورىنعا شىقتى.

مەن ماجىلىستەگى جۇمىس توبىنا بۇل ماسەلەنى شەشۋدىڭ ەكى جولىن ۇسىندىم. ونىڭ ءبىرى – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «ازاماتتىعى تۋرالى» زاڭىنىڭ  16-1-بابىنىڭ 1) تارماعىنداعى «ورالماندار» دەگەن ءسوزدى «ەتنيكالىق قازاقتار» دەپ وزگەرۋ; ەكىنشىسى - «حالىقتىڭ كوشى-قونى تۋرالى» زاڭىنىڭ 25-بابىنا تەك ازاماتتىق الۋ ءۇشىن «ورالمان» مارتەبەسىنىڭ مەرزىمىن ءبىر مارتە ۇزارتىپ بەرۋگە مۇمكىندىك جاسايتىن جاڭا تارماق قوسۋ.

ءبىرىنشى ۇسىنىسىمدى، وكىنىشكە وراي، ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگىنىڭ زەينەتتەگى مامانى اسلان قارجاۋباەۆتىڭ ءبىر اۋىز سوزىمەن دەپۋتاتتار تالقىدان شىعارا سالدى. قابىلداماي تاستادى.

ال، ەكىنشى ۇسىنىستى قابىلدادى. بىراق، تاعى سول ا. قارجاۋباەۆتىڭ «اقىلىنا» جىعىلىپ، مەرزىمىن التى ايمەن شەكتەپ تاستادى. «ورالمان» مارتەبەسىنىڭ مەرزىمى التى ايدان اسىپ كەتكەن نەشە مىڭداعان قانداستارىمىز شۋلاپ قالا بەردى.

ناتيجەسى نە بولدى دەيسىز عوي؟!

بۇل ماسەلە دە اقپارات قۇرالدارىنىڭ كومەگىمەن ەلباسىنا جەتتى. تۇڭعىش پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆ ءوز وكىلەتتىگىن توقتاتۋعا نەبارى ءتورت-بەس-كۇن قالعاندا ارنايى جارلىقپەن «ورالمان» مارتەبەسىنىڭ مەرزىمىن 2019 جىلدىڭ 31 جەلتوقسانىنا دەيىن ءبىر مارتە ۇزارتىپ بەرۋ تۋرالى شەشىم قابىلداپ، بۇل ماسەلەنى دە شەشىپ بەرىپ كەتتى.

ءۇشىنشىسى – «ورالمان» اتاۋى تۋرالى.

2017 جىلى ماجىلىستەگى زاڭ جوباسىن تالقىلاۋداعى كۇن تارتىپكە شىققان تاعى ءبىر ماسەلە – «ورالمان» اتاۋىن وزگەرتۋ تۋرالى بولدى.

ۇسىنىس بەردىك. ول ۇسىنىس ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگىندە ارنايى تالقىلانىپ، جوباعا ەندى. ماجىلىسكە كەلگەندە اتالعان مينيسترلىكتىڭ ۆيتسە-ءمينيسترى سۆەتلانا جاقىپوۆانىڭ ءبىر اۋىز قارسىلىعىمەن ۇشتى دا كەتتى...

ناتيجەسى نە بولدى دەيسىز عوي؟!

پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ 2 ساۋىرىندە پرەزيدەنت رەتىندە "Egemen Qazaqstan" گازەتiنە بەرگەن العاشقى سۇحباتىندا «ورالمان» دەگەن سوزگە مەن قارسىمىن!»-دەدى.

مىنە، بۇگىن سول «ورالمان» دەگەن اتاۋدى وزگەرتەيىك دەپ، قاۋقىلداسىپ جاتىرسىزدار!

دەمەك، وسى ءۇش ماسەلەنىڭ ۇشەۋىن دە پرەزيدەنتتەرگە جەتكىزبەي-اق، ماجىلىستەگى تالقىدا جەلكەسىن قيۋعا ابدەن بولاتىن ەدى عوي!

قۇرمەتتى دەپۋتاتتار!

قۇرمەتتى جينالىستىڭ قاتىسۋشىلارى!

«ورالمان» اتاۋىن وزگەرتۋدى ايتپاعاندا، «سوتتىلىق تۋرالى» انىقتاما تالاپ ەتۋ مەن «ورالمان» مارتەبەسىنىڭ ۋاقىتى ءوتىپ كەتۋدەن قانداستارىمىزدىڭ تارتقان ازابى مەن قاسىرەتىن ايتىپ سۇراماڭىز!

سوندا، اسا مارتەبەلى ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى ءوز قولىمەن شەشپەگەندە، بۇل ماسەلە سول بەتى قالا بەرەر مە ەدى؟!!

ەگەر، بۇل ماسەلەنىڭ بار ەكەنىن ءبىز ايتپاساق، ۇسىنىس بەرمەسەك – ءبىر ءجون! «قۇرمەتتى دەپۋتاتتار، بۇل ماسەلە شەشىلمەسە بولمايدى!» دەپ، قانشا ايتتىق، قانشا ماقالا جازدىق!؟؟ جالىنىپ، جالبارىنىپ تۇرىپ سۇرادىق قوي!!!

ايتىڭىزدارشى، مۇرالدىق جاۋاپكەرشىلىكتى كىم موينىنا الادى؟!!

قۇرمەتتى دەپۋتاتتار!

سىزدەردىڭ قولدارىڭىزدا «دەپۋتات» دەگەن مانداتتارىڭىز بار. ەڭ جوعارعى زاڭ شىعارۋشى ورگان – سىزدەرسىزدەر!

مىنە، جوعارىدا ايتتىم، وسى تالقىلانعالى وتىرعان زاڭ جوباسىنا 20-نىڭ ۇستىندە ۇسىنىس بەردىم. ءبارى دە ۋاقىت تالابىنا ساي تۋىنداپ وتىرعان، تەك قانا زاڭمەن شەشىم تابۋدى قاجەت ەتەتىن ماسەلەلەر. «وتانداستار» قورىمەن بىرلەسىپ جۇمىس ىستەيىن دەپ وتىرمىن...

سىزدەردەن ءوتىنىش: وسى ۇسىنىستاردى باتىل قادام جاساي وتىرىپ، زاڭداستىرىپ بەرىڭىزدەر! جالتاقتاۋدى قويالىق!! جاڭا قۋانىش سۇلتانوۆ اعامىز جاقسى ايتتى، «حالىقتىڭ كوشى-قونى تۋرالى» زاڭىنىڭ سوڭعى نۇكتەسىن قوياتىن مەزگىل جەتتى!

مەن سىزدەردەن سونى سۇرايمىن!!!

تىڭداعاندارىڭىزعا راحمەت!!!

اۋىت مۇقيبەك

Abai.kz