ۇيقى دەگەندى قويساڭشى بۇل، ونىڭ «الىپ تا، شالىپ تا» جىعاتىنىنا كوزىم انىق جەتتى. ەكى كۇن بويى الەۋمەتتىك جەلىلەردەگى الداعى سايلاۋ تۋرالى پىكىرلەر مەن «شۇكىرلەردى» «سىلەكەيىم اعىپ» وقىپ، دۋالى اۋىزدار مەن «جۋالى» اۋىزداردىڭ (وزىمشە تاپقان ۇيقاسىم!) ويلارىنا بالمۇزداق جەگەندەي «تامسانىپ»، «…ۇيىقتاماي تاڭ اتىرسام دەگەن ەدىم، قايتەيىن قالعىپ كەتىپ شىرىق بۇزدىم. مۇقاعالي». ەكى كۇن ۇيىقتاماي كورسەڭىز (ومىرلىك تاجىريبەڭىز دە بولسا), مەنىڭ ءحالىمدى ءتۇسىنىپ وتىرعانىڭىزعا ءشۇبام جوق.

نەگىزى، اۋزىمنان سۋىم اعىپ، ەش قينالماي، كىرپىكتەرىم ايقاسىپ، «انا جاققا» قاتتى كەتىپ قالسام كەرەك، تاسىر-تۇسىردان شوشىپ كوزىمدى اشىپ الدىم. ۇيىقتاپ جاتسام دا سەزىپ تۇرمىن، مىناۋ «كۇندەي كۇركىرەپ تۇرعان» كۇندەلىكتى ومىردەگى قوشامەت، قۇرمەت تە كورسەتىلەتىن الاقان «راحمەتى». «وي، بۇل جاقتا دا جاقسى ءتۇس كورە المايتىن بولدىم عوي» دەگەنىمشە، «پرەمەر-مينيستر، پرەمەر-مينيستر» دەگەن «قۇراقتاي جاپىرىلعان» سوزدەردى قۇلاعىم شالىپ قالدى. شالقامنان جاتسام كەرەك، موينىمدى كوتەرمەسكە شارام قالمادى.

«ءسىز سەنەرسىز، بالكىم سەنبەسسىز، انا دۇنيەدە، كەشىرىڭىز، تىرشىلىكتە، پارلامەنتكە ءبىر كەلۋگە ۋاقىتى بولمايتىن، ۇنەمى ورىنباسارلارىن جىبەرەتىن مۇرتتى كوكەم ءماجىلىستىڭ مىنبەرىنەن ۇكىمەتتىڭ اتقارىپ جاتقان جۇمىسى تۋرالى بايانداما جاساپ جاتىر. جالپىعا تۇسىنىكتى تىلدە، ارينە. مەن ويلاپ قويامىن: پاراللەل الەمدە ۋاقىت جىلدام وتەدى دەۋشى ەدى، سول راس-اۋ، ايتپەسە سايلاۋعا ءالى جيىرما كۇندەي ۋاقىت بار، ال بۇلار دا ەندىگى سايلانىپ الىپتى. نەتكەن جىلدامدىق، ءا؟!

ايتپاقشى، ءبىردى ايتىپ بىرگە كەتە بەردىم-اۋ وسى، مەنى شوشىتقان ماناعى تاسىر-تۇسىر شاپالاقتىڭ «ادرەسى» بەلگىلى بولدى. دەپۋتاتتار ءماسىموۆتى سۋرەتتەن ەمەس، بەتپە-بەت كورگەندەرىنە قۋانعاننان كوپتەن بەرى كۇرەك-كەتپەن ۇستاماي كەتكەن الاقاندارىنا «جۇمىس تاۋىپ بەرگەن» بولىپ شىقتى.

سودان كەيىن نە بولدى دەيسىز عوي؟ پرەمەر-مينيستر ەڭ كەمى ەكى مينۋتتاي توقتاماي الدىنداعى بايانداماسىن وقيدى، سونى كۇتىپ تۇرعانداي كوككە پىر-پىر ەتىپ شاپالاق — كوگەرشىندەر ۇشىپ شىعادى. ۇلكەن كىسى دەم الىپ السىن دەي مە، كوپكە دەيىن قونباي تۇرىپ الادى الگىلەر… وسىنى قىزىقتاپ ءبىراز جاتتىم.

ءبىتتى-اۋ ءبىر كەزدە اششى شەكتەي شۇباتىلعان بايانداما. ەندىگى كەزەك دەپۋتاتتارعا كەلدى. كەزەك العاندار ۇكىمەت باسشىسىنا العىستارىن جاۋدىرۋدا. داعدارىسقا قارسى جاساعان باعدارلامالارى ءۇشىن راحمەت ايتىپ جاتقانداردىڭ سانى كوپ. قايماعى كىلكىگەن ماداققا تويدى ما، ءبىر كەزدە سپيكەر: «ۇكىمەت باسشىسىنا ساۋالدارىڭىز بار ما؟» — دەپ سۇرادى. ۇنسىزدىك ورنادى. كوز الدىڭىزعا جازدىڭ جايما-شۋاق كۇندەرىندە ايدىن-كولدىڭ بەتىنە مامىراجاي تىنىشتىق ورنايتىنىن ەلەستەتىڭىزشى. ءۇپ ەتكەن جەل جوق. تىپىرشىعان تولقىن جوق. تاپ سول كۇي. دەمەك، بىزدە ءبارى جاقسى بولعانى عوي.

تاپ وسى كەزدە قاتتى شىققان مۋزىكا داۋىسى سەلك ەتكىزدى. راسىمدى ايتايىن، تۇلا بويىم توك ۇرعانداي دىرىلدەپ، كوزىم باقىرايىپ بارا جاتتى… روك پا، رەپ پە، جىن-ويناق پا، اجىراتۋ قيىن. دەگبىردى الىپ بارادى. ۇكىمەت باسشىسىنىڭ دا ەكى يىعى سەلك-سەلك ەتەدى. مۇرتىنان كۇلىپ قويادى. تىپىرشىپ اۋرە… مۋزىكا اۋەنىنە ەلىتۋدە. ارتىنشا، «پيتە پارا، پيتتە پارا، يگلە سارا، كامۋ پيرە، سانۋ سيرە، سوناقا دەي، سوناقا كەي، زىك-زىك» دەپ مس سايلاۋبەك اندەتىپ شىعا كەلدى. سول جاق كوزى كوكپەڭبەك سەكىلدى. الدە بوياپ الدى ما ەكەن؟! اڭ-تاڭمىن. ول دا دەپۋتات بولىپ سايلانىپ الىپتى. سويتسەم، دەپۋتاتتىق ساۋالدى «بەيمالىم تىلدە» روك ستيلىمەن جەتكىزۋگە كۇش سالعان ءتۇرى ەكەن. وعان ۇكىمەت باسشىسى باسىن يزەپ، قىتايشا بىردەڭە دەپ جاۋاپ قاتىپ جاتىر. دەمەك، تۇسىنىسكەندەرى. «اپىراي» دەپ جاتىپ، ديۆاننان دومالاپ تۇسكەنىم. ويانا سالا دەنە مۇشەلەرىمدى «تۇگەندەسەم»، ءبارى ورنىندا. تەك قۇلاق جاقتا “شىعىن” بار بولىپ شىقتى. ۋماجدالىپ قالىپتى بايعۇس. “باستان قۇلاق ساداقا!”. ءتۇسىم بولعانى قانداي جاقسى بولدى دەپ قۋانىپ وتىرمىن قازىر. ادام وڭىندە نەنى كوپ ەستىسە، تۇسىندە سونى كورەدى دەگەن راس-اۋ. جاقسى سوزدەر ايتايىقشى، ءا؟

ناعاشىباي قابىلبەك

Abai.kz