MEMLEKETTIK TILDI QOLDAU - EL BIRLIGIN QOLDAU!

Qadirmendi til janashyrlary!

MEMLEKETTIK TILDI QOLDAU - EL BIRLIGIN QOLDAU!

Qadirmendi til janashyrlary!

Ózderinizge mәlim, tayauda biz, últ ziyalylary, partiya, qoghamdyq úiym mýsheleri, aqyn-jazushylar, ózge de til janashyrlary birlesip, memlekettik tilding býgingi ayanyshty jaghdayy turaly baspasóz betterinde ashyq hat jariyaladyq. Ashyq hatta memlekettik til tónireginde qordalanyp qalghan ózge de jәittermen qatar Konstitusiyanyng 7-babynyng 2-tarmaghyn alyp tastau turaly mәsele kóterdik. Sebebi, Konstitusiyanyng 7-babynda «Memlekettik til - qazaq tili» - dep badyrayyp jazylyp túrsa da, 2-tarmaqqa «orys tili resmy týrde qazaq tilimen teng qoldanylady» degen tirkes endirilgen. Elimizde orys tili ekinshi memlekettik til bola almaytynyn Qazaqstan respublikasynyng Konstitusiyalyq Kenesi birneshe dýrkin dәleldep berse de, sol bir 7-baptyng 2-tarmaghy júrtty әli shatastyryp, orys tili zansyz memlekettik til rólin atqaryp kele jatyr. Osy ýshin de ózimizding kóptegen shalaqazaqtarymyz «bizde orys tili memlekettik til ghoy, sondyqtan qazaq tilin ýirenip әure boludyng qajeti ne?» degen oidyng auqymynan shygha almay keledi. Al elimizde orys tili etnosaralyq, halyqaralyq qatynas, baylanys tili dengeyinde qala beredi. Búghan eshkimning dauy joq. Atazangha osyny nyghyzdap engizuimiz qajet. Bizding búl oiymyzdy keybir orys tildi basylymdar men ghalamtor sayttary kópe-kórineu búrmalap, jala jabuda. Olar til janashyrlaryn әsire últshyl etip kórsetip, respublikamyzdaghy ózge últ ókilderin bizge qarsy aidap salugha tyrysyp baghuda.

Ashyq hatta atap ótkenimizdey, biz әrqashanda respublikamyzda orys tilining jәne barlyq etnostar tilinin, olardyng salt-sanasynyn, ruhany qúndylyqtarynyng saltanat qúruyn, órken jangyn qalaymyz. Sol yqylasymyz, talabymyz eshqashan ózgeriske týspek emes. Al memlekettik tilding әli kýnge deyin basqa elderdegidey bәrimizdi biriktiretin dara kýshke ainala almaghany ashy shyndyq.

Osyghan oray, 2011 jyldyng 2 qazanynda, jeksenbi kýni saghat 11-de, qalalyq әkimshilikting arnayy rúqsatymen, Almaty qalasyndaghy «Saryarqa» kinoteatrynyng manyndaghy alanda «Memlekettik tildi qoldau» aksiyasyn ótkizemiz.

Eger Sizder, shyn mәninde últymyzdyng bolashaghyna, onyng tiline, diline, salt-dәstýrine janashyrlyq tanytsanyzdar, onda bizben birge bolasyzdar! Tilsiz - últ joyylady. Tilsiz - últtyq qúndylyqtardyng eshqaysysy da órken jaya almaydy. Eger biz mәngýrttenbegen, óz baghyt-baghdary bar últ ekendigimizdi, ruhany kýsh ekendigimizdi tanytsaq qana, ózgeler de bizben sanasady. Ruhy oyanghan, namysyn joghaltpaghan el ekendigimizdi aiqyndar kez keldi. Beybit kónilmen, shynayy ruhtastyq jaghdayda ótetin sol basqosuda shynshyl oi-pikir toghystyralyq.

Úiymdastyru komiyteti

Respublikalyq «Memlekettik til»

qoghamdyq qozghalysynyng tóraghasy

M. Shahanovqa

Sizding 2011 jyldyng 16 qyrkýiegindegi №36 aghymdaghy jyldyng 02 qazanynda «Saryarqa» kinoteatrynyng artyndaghy alanda beybit jiyn ótkizu jónindegi jazghan ótinishinizge oray tómendegini habarlaymyz.

Qazaqstan Respublikasynyng 1995 jyldyng 17 nauryzyndaghy №2126 «Qazaqstan Respublikasynda beybit jinalystar, mitingiler, sheruler, piyketter jәne demonstrasiyalar úiymdastyru men ótkizu tәrtibi turaly» Zanynyng 4-babyna jәne Almaty qalasy Mәslihatynyng HÝIII sessiyasynyng 2005 jylghy 29 shildedegi №167 sheshimine sәikes, Almaty qalasynyng әkimdigi «Saryarqa» kinoteatrynyng artyndaghy alanda 2011 jyly 02 qazanynda saghat 11.00-den 13.00-ge deyin beybit jiyn ótkizuge rúqsat beredi.

Qoghamdyq qauipsizdik pen aimaqtyq sanitarlyq tazalyghyn saqtau úiymdastyrushylargha jýkteletindigin habarlaymyz.

S.Seydumanov, Almaty qalasy әkimining orynbasary

Jyl sayyn úiymdastyrylyp kele jatqan «Memlekettik tildi qoldau» aksiyasy jergilikti biylikting rúqsatymen ótip kele jatsa da Almatydaghy jogharghy oqu oryndarynyng basshylary studentterding zanda kórsetilgendey beybit sherulerge qatysa alatyn qúqyqtaryn búza otyryp, olardyng azamattyq ústanymyn kórsetuine jol әkimshilik túrghydan jol bermey kele jatqany anyq. Osy jaytty eskerip, «Memlekettik til» qozghalysynyng tóraghasy Múhtar Shahanov qaladaghy oqu oryndary basshylaryna arnayy hat jazghan. Sol hattardyng biri - әl-Faraby atyndaghy Qazaq Últtyq Uniyversiytetining rektory Ghalymqayyr Mútanúlyna joldanghan.

«Abay-aqparat»

Ál-Faraby atyndaghy

Qazaq Últtyq Uniyversiytetinin

rektory Gh.M.Mútanov myrzagha

Qadirli Ghalymqayyr Mútanúly!

2011 jyldyng 2-qazany kýni saghat 11-de, Sary-Arqa kinoteatrynyng manyndaghy alanda Almaty qalalyq әkimshiligining rúhsatymen, dәstýrli «Memlekettik tildi qoldau» aksiyasy ótkiziledi. (Ákimshilikting rúhsat qaghazynyng kóshirmesin joldap otyrmyz). Ótken jyly qalalyq әkimshilikting jasyryn tapsyrmasyna oray jogharghy jәne arnauly oqu oryndary eldik, últtyq mýddege satqyndyq jasap, jataqhanalargha ústazdardan arnayy kýzetshi qoyyp jәne «kim de kim «Memlekettik tildi qoldau» aksiyasyna qatyssa, sol student oqudan bosatylady» degen әngime ayasynda qatang júmys jýrgizildi. (Birneshe baspasózde jaryq kórgen mening «Últyn satqan ústazdar» atty ólenim osy oqighagha arnalyp edi.) Qalalyq әkimshilik bizdi biylghy jyly eshqanday jasyryn tapsyrma bermeytinine sendirdi. Eger bilim ordalarynyng basshylary til mýddesin damytugha qorqaqtyq, ruhany satqyndyq jasap, óz tarapynan jasyryn tapsyrma berse, ol basshynyng esimi «Memlekettik tilge qarsy júmys jasaushylardyn» tizimine endirilip, baspasózde, ghalamtorda býkilhalyqtyq talqylaugha týsedi. Memlekettik tilge qarsy ýn kóteremin dep, qartayghan shaghynda bedeli bes tiyngha deyin qúldyraghan Biybigýl Tólegenovanyng kýiin keshui әbden mýmkin. Búl beybit, memlekettik til mýddesi tónireginde ótetin ruhany jiyngha tughan tilinin, últynyng taghdyryna jany auyratyn әrbir basshy óz jetkinshekterin ózi bastap kelse nesi aiyp? (Oqu oryndaryndaghy jaghdaydy arnayy baqylaytyn qoghamdyq top qúryldy.) Múny eskertudi azamattyq boryshym dep sanadym.

Eger osydan ýsh jyl búryn Qazaqstan halqy Assambleyasy úsynghan «El birligi» doktrinasyndaghy, týpki bastauyn «amerikandyq últtan» alatyn «qazaqstandyq últty» bizder, qoghamdyq kýshter, birlese qarsy shyghyp, doktrinadan aldyryp tastamaghanymyzda, bәrimiz tútas bir últqa ainalyp, «men qazaqpyn», «men úighyrmyn», «men ózbekpin» deseniz jauapqa tartylyp, birte-birte respublikamyzdaghy ózge etnostar tilindegi oqu oshaqtarymen qatar, qazaq mektepteri, qazaq tildi oqu oryndary júmysyn dogharar edi. Sonda mynaday qyzmette sizding de saltanat qúruynyz neghaybyl bolatyn. Múny eskertu sebebim, el mýddesin kózdegen qoghamdyq, ruhany kýshterge ýrke qaramaghan jón.

Qúrmetpen,

Múhtar Shahanov,

Respublikalyq «Memlekettik til» jәne

«Tәuelsizdikti qorghau» qoghamdyq qozghalystarynyn

tóraghasy, Qazaqstannyng halyq jazushysy

PS. Osy mazmúndas hattar Almaty qalasyndaghy jogharghy jәne arnauly oqu oryndarynyng basshylaryna jiberildi. Endi kimning kim ekenin uaqyt kórsetedi.

«Abay-aqparat»