Býginde COVID-19 pandemiyasy әlem elderin alandatyp otyr. Qazaqstanda da virus júqtyrghandar sany saghat sayyn artuda. Osyghan oray, din mamandary jamaghatqa qauipsizdik sharalaryn ýnemi eskertip keledi.

Qazaqstan Músylmandary diny basqarmasy juyrda saqtyq sharalaryna baylanysty kópshilikke ýndeu jariyalaghan bolatyn. Sonymen qatar, elimizding birneshe ónirinde koronavirusqa qarsy meshitterde zalalsyzdandyru júmystary jýrgizilgen.

Al, kýni keshe QMDB ókilderi indetten qaytys bolghan adamnyng mәiitin jerleuge qatysty birneshe sharalardy maqúldaytynyn mәlimdedi.

Din mamandarynyng aituynsha, sharighatta dýniyeden ótken músylmandy juyndyru, kebin kiygizu, oghan janaza namazyn oqu jәne jerleu paryz kifaya. Paryz kifaya degen – keybir músylmandar oryndaghan kezde ózgelerge mindet bolmaytyn amal.

Al, QMDB nyng Ghúlamalar kenesi asa qauipti (ebola, koronavirus, tulyaremiya, oba t.b) aurulardan qaytys bolghan adamdardyng mәiitterin juyndyrugha jәne jerleuge qatysty tómendegi sharalardy jýzege asyrudy maqúldaydy:

Birinshiden, mәiitti juyndyru. Óte qauipti júqpaly dertten qaytys bolghan adamdy juyndyru rәsimi arnayy memlekettik mekemening sanitariyalyq-epiydemiologiyalyq talaptaryna sәikes jýzege asuy tiyis. Mәiithanada (morg) juyndyru sharasy sharighat talabyna qayshy kelmese, mәiitti qayta juyndyru shart emes. Qaytys bolghan er kisini er kisi, әieldi әiel juyndyruy kerek.

Ekinshiden, mәiitti kebindeu. Sharighat boyynsha mәiit kebindelui mindet. Er kisi ýsh qabat matamen, al әiel bes qabat matamen kebindeledi. Alayda júqpaly dertten qaytqan kisini kebindeu isinde sanitarlyq qaghidalar saqtaluy tiyis. Eger mәiithanada kebindelgen mәiit sharighatqa say bolsa, qayta kebindeu shart emes. Qaytys bolghan er kisini er kisi, әieldi әiel kebindeui qajet.

Ýshinshiden, janaza namazyn oqu. Qauipti indetke baylanysty jariyalanghan tótenshe jaghdayda janaza namazyna marqúmnyng eng jaqyn tuystarynyng qatysuy jetkilikti. Saqtyq sharalary ýshin adam sanyn barynsha azaytu qajet. Qalalyq jaghdayda indetting qoghamdyq ortagha (mysaly, kópqabatty ýy túrghyndaryna, kórshilerine, t.b.) taralmauy ýshin marqúmdy mәiithanadan tikeley zirat basyna aparyp, sol jerde janaza namazyn oqyp, jerleuge sharighatymyzda rúqsat etilgen. Janaza rәsimderin jergilikti imam atqarady. Namaz oqyghan kezde sanitarlyq normagha say mәiit imam men jamaghattan qashyq jerge qoyylady.

Tórtinshiden, mәiitti jerleu. Mәiit ziratqa arnayy kólikpen jetkizilui tiyis. Mәiitti jerleu rәsiminde bioqauipsizdik sharalary qatang saqtaluy tiyis. Sonday-aq mәiit qaytys bolghan mekeninde jerlenui tiyis. Sanitariyalyq-epiydemiologiyalyq mekemesining rúqsatynsyz mәiitti ýiine nemese basqa meken-jaygha (ózge qalagha, tughan jerine) aparmaghan dúrys. Múndaghy maqsat – júqpaly indetting ózge aimaqtargha taraluynyng aldyn alu.

Eskertu: Sanitariyalyq-epiydemiologiyalyq mekemesi tarapynan mәiitti sharighat jolymen juyndyrugha, tayammum aldyrugha jәne kebindeuge rúqsat berilmese, múnday jaghdayda sharighattyng zәrulik ýkimi negizge alynady. Mәiithanada oralghan mata, arnayy ýldir (klyonka) nemese tabyt ashylmastan, sol hәlinde janaza namazy mәiitten alys túryp oqylady.

Abai.kz