Senbi, 23 Qarasha 2024
2835 1 pikir 29 Sәuir, 2020 saghat 12:43

Bir tanbamen beruding fonetikalyq negizderi

Qazaqstan Respublikasy Mәdeniyet jәne sport ministrliginin
ONLINEda bol jobasy ayasynda Til sayasaty komiytetining tapsyrysymen
kópshilikting súranysy boyynsha Shaysúltan Shayahmetov atyndaghy «Til-
Qazyna» últtyq ghylymiy-praktikalyq ortalyghy «Jana әlipby negizindegi
últtyq jazudyng janghyruy» taqyrybynda onlayn dәristerding ekinshi kezenin
bastady.

28 sәuir kýni Onlayn dәristerding birinshi kýni Shaysúltan Shayahmetov atyndaghy «Til-Qazyna» últtyq ghylymiy-praktikalyq ortalyghynyng ghalym hatshysy Anar Fazyljanova «Y men U-dy jana әlipbiyde bir tanbamen beruding fonetikalyq negizderi» taqyrybyn tarqatty.

Ghalym ótken aptada onlayn dәris ótkizgen A.Baytúrsynúly atyndaghy Til
bilimi institutynyng bas ghylymy qyzmetkeri Núrgeldi Maqajanúly Uәliydin
iydeyalaryn jalghastyryp, latyn әlipbiyine kóshkende i, u dybystaryn bir
tanbamen qaldyrudyng fonetikalyq negizderin taldap berdi.

Ghalym Anar Fazyljanova jetildirilgen әlipby jobasynda basqa
әripterding dybystyq mәni bir ghana fonemany bildirse, İi (y,i) men Uu (u)
әripteri kýrdeli dybystyq mәndi bildiretinin aita otyryp, Uu(u) әrpi
dauyssyzdan keyin túrghanda úu, ýu, yu, iu dybys tirkesin jәne dauyssyz u-
dy, al İi(y,i) әrpi dauyssyzdan keyin yi, iy dybys tirkesin jәne dauyssyz iy-
di tanbalaytynyn týsindirdi. Búlay jazu kiril grafikasynan beri
qalyptasyp, qazirgi qazaq jazarmanynyng sanasynda bazalyq norma retinde
әbden ornyqqandyqtan, bir ghana tanbamen jazuda qate jibermeytinin, súu,
búu, túu, iit siyaqty sózderdi eki әrippen jazghanda orfoepiyagha núqsan
kelmeytinin atap ótti.

Dәristi onlayn rejiyminde 139 adam tyndap, súraqtar qoydy. Dәris
sonynda kókeyde jýrge saualdargha pikirler aityldy. Onlayn kurs Facebook
әleumettik jelisinde ONLINEda bol toby arqyly tikley efirde kórsetildi.

Abai.kz

1 pikir

Ýzdik materialdar

Syni-esse

«Talasbek syilyghy»: Talqandalghan talgham...

Abay Mauqaraúly 1490
Bilgenge marjan

«Shyghys Týrkistan memleketi beybit týrde joghaldy»

Álimjan Áshimúly 3257
Birtuar

Shoqannyng әzil-syqaqtary

Baghdat Aqylbekov 5543