Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyng qatysuymen QR Parlamenti palatalarynyng birlesken otyrysy bastaldy. Otyrysta Preziydent Qazaqstan halqyna Joldauyn jariyalauda. Biz Joldauda aitylghan manyzdy mәlimdemelerdi týrtip jazyp, oqyrman nazaryna úsynbaqpyz:

Preziydent: «Halqymyz jalpyúlttyq referendumda sayasy janghyru baghdaryn qoldady. Konstitusiyalyq reforma Jana, Ádiletti Qazaqstandy qúru jolyndaghy asa manyzdy qadam boldy», - dedi.

***

Qasym-Jomart Toqaev: «Biz «Azamat – biznes – memleket» arasyndaghy qatynasty týbegeyli ózgertemiz. Memleket, eng aldymen, bәrine birdey mýmkindik berip, әdildik ornatady», - dedi.

***

Memleket basshysy: «BIRINShI BAGhDAR. JANA EKONOMIKALYQ SAYaSAT. Biz ekonomikamyzda qordalanghan mәselelerdi jaqsy bilemiz. Mysaly, shiykizatqa әli de tәueldimiz. Enbek ónimdiligi tómen, innovasiya jetkiliksiz. Últtyq tabystyng iygiligin júrttyng bәri birdey kórip otyrghan joq. Áriyne, múnyng barlyghy – kýrdeli mәseleler. Biraq, ony sheshuding naqty joldary bar», - dedi.

***

Preziydent: «Bazovaya seli nashey ekonomicheskoy politiky ostaetsya neizmennoy – kachestvennyy y inkluzivnyy rost blagosostoyaniya nashih grajdan. Prioriytetamy novogo ekonomicheskogo kursa stanut: – stimulirovanie chastnoy predprinimateliskoy inisiativy, to esti othod ot goskapitalizma y chrezmernogo vmeshatelistva gosudarstva v ekonomiku; – razvitie konkurensii, to esti obespechenie ravnyh vozmojnostey dlya vseh; – i, konechno, spravedlivoe raspredelenie nasionalinogo dohoda».

***

Kasym-Jomart Tokaev: «Pervoe. Administrativnoe regulirovanie sen snijaet investisionnui privlekatelinosti selyh otrasley, privodit k defisitu tovarov y zavisimosty ot importa. Poetomu predstoit poetapno otkazatisya ot vmeshatelistva gosudarstva v senoobrazovaniye. Iskluchenie sostavyat nekonkurentnye rynky – tarify monopolistov ostanutsya pod plotnym kontrolem. No kontroli vovse ne oznachaet davleniye».

***

Glava gosudarstva: «V strane iznosheny dve trety setey elektrosnabjeniya, 57% teplovyh kommunikasiy y pochty polovina vodoprovodnyh setey. Ety sifry govoryat samy za sebya. Iskusstvennoe sderjivanie tarifov chrevato veernymy otklucheniyami, avariyami, i, kak itog, ugrozoy zdoroviu y jizny grajdan. Na monopolinyh rynkah neobhodimo pereyty k novoy tarifnoy politiyke «Tarif v obmen na investisiiy». Pokazately iznosa setey y moshnostey nujno sokratiti minimum na 15%».

***

Preziydent: «Vtoroe. Dlya dalineyshey demonopolizasiy ekonomiky trebuytsya institusionalinye resheniya. Sleduet na zakonodatelinom urovne opredeliti ponyatie «konglomerat». Svyazannye drug s drugom subekty rynka obyazany poluchati razreshenie na ekonomicheskui konsentrasii».

***

Kasym-Jomart Tokaev: «Tretie. Ustoychivyy ekonomicheskiy rost napryamuy zavisit ot ponyatnoy, predskazuemoy nalogovoy politiki. V selyah perezagruzky fiskalinogo regulirovaniya v 2023 godu budet podgotovlen novyy Nalogovyy kodeks. Ego naibolee problemnyy blok – nalogovoe administrirovanie – doljen byti polnostiu obnovlen. Predstoit takje obespechiti polnui sifrovizasii nalogovogo kontrolya, iskluchiv luboe ochnoe vzaimodeystviye».

***

Glava gosudarstva: «Dlya razvitiya sivilizovannoy torgovly predstoit rasshiriti priymenenie roznichnogo naloga s adekvatnymy stavkamy y prostymy prosedurami. V ramkah nalogovoy reformy vajno rassmotreti vozmojnosti vvedeniya tak nazyvaemogo «naloga na roskoshi». On budet vzimatisya pry priobreteniy dorogostoyashih obektov nedvijimosti, transportnyh sredstv y ne zatronet sredniy klass».

***

Preziydent: «Neobhodimo prinyati reshiytelinye mery dlya perekrytiya vseh nelegalinyh kanalov vvoza mashin vpredi. Pry etom nado uregulirovati situasii s takimy avtomobilyami, vvezennymy do 1 sentyabrya tekushego goda. Dlya ih legalizasiy predlagay priymeniti v razovom poryadke edinyy sbor za utilizasii y pervichnui registrasii v razmere, ne prevyshaishim 200-250 tysyach tenge. Eta mera doljna kosnutisya avtomobiyley, ne nahodyashihsya v rozyske y proshedshih tamojennui «ochistku».

***

Qasym-Jomart Toqaev: «Kelesi mәsele. Tekserushilerding tym kóptigi. Olardyng teris әser etkeni belgili. Sondyqtan, shekaragha integrasiyalanghan kedendik baqylau tәsilin engizu qajet. Kedendik rәsimdeu ortalyqtary «bir tereze» qaghidaty boyynsha júmys isteuge tiyis».

***

Memleket basshysy: «Últtyq qordyng qarjysyn tiyimsiz júmsau toqtatylady. Búl – óte ózekti mәsele. Qordyng qarajatyn asa qajet infraqúrylymdy damytugha jәne elimiz ýshin manyzy zor jobalardy qarjylandyrugha júmsaymyz. Budjet ýderisterin barynsha jenildetu qajet. Memlekettik organdardyng iygerilmegen qarajatty kelesi jylgha qaldyruyna mýmkindik beru kerek. Sol arqyly olar aqshany budjetke qaytarudyng tiyimsiz tәrtibinen qútylady. Sonymen birge, budjetke qatysty tәuekelderdi basqaru jýiesin iske qosu kerek. Búl jýie kvaziymemlekettik sektordy da qamtugha tiyis».

***

Preziydent: «Altynshy. Kәsipkerlikti jýieli týrde qoldau. Búl júmysta bәrin basynan bastap retteu kerek (regulirovanie «s chistogo lista»). Tapsyrma eki jyldan beri oryndalmay keledi. Jýzdegen, tipti myndaghan zannamalyq qújat pen núsqaulyqty qayta-qayta týzete bergennen eshtene shyqpaydy. Onyng ornyna yqsham әri týsinikti jana erejelerdi bekitken jón. Múnday tәsildi 2024 jylghy 1 qantardan bastap tolyq engizu qajet».

***

Qasym-Jomart Toqaev: «Memleket qarjylay qoldau jasaghan kezde bәsekege qabiletti shaghyn jәne orta biznes ókilderine basa mәn beredi. Enbekaqy tóleu qoryn kóbeytken jәne salyq tólemderin arttyrghan kәsiporyndargha qoldau kórsetiledi. Búl – negizgi talap. Sonymen qatar, memleketten kómek alatyn biznes ókilderin anyqtaytyn avtomatty jýie engiziledi. Memlekettik satyp aludyng mýlde jana jýiesi jasalady. Baghanyng tómen boluy ghana emes, tauarlar men qyzmetterding sapasy basty nazarda bolady. Memlekettik jәne kvaziymemlekettik satyp aludy birynghay platformagha kóshiru qajet. Osynyng bәrin jýzege asyru ýshin «Memlekettik satyp alu turaly» jana zang qabyldanugha tiyis».

***

Memleket basshysy: «Jetinshi. Memleket pen jekemenshik seriktestigining jana ýlgisine kóshu kerek. Qazir kóptegen joba keybir kәsipkerler men sheneunikterding mayshelpegine ainaldy. Kelisim-sharttar ashyq jәne konkurstyq negizde jasalugha tiyis. Osy maqsatta tiyisti zang qabyldau qajet».

***

Preziydent: «Vosimoe. Serieznoy problemoy dlya otechestvennogo biznesa ostaetsya nehvatka kreditnyh resursov. Nedofinansirovanie malogo y srednego biznesa v Kazahstane sostavlyaet okolo 42 milliardov dollarov. Pry etom v bankah nakoplena mnogotrillionnaya likvidnosti, kotoraya faktichesky ne rabotaet na ekonomiku. Nasbank, Agentstvo po finregulirovanii, Praviytelistvo doljny nayty konkretnye resheniya, obespechivaishie stabilinoe y dostupnoe kreditovanie realinogo sektora. S uchetom slojneyshey spesifiky situasiy Nasbanku sleduet proyavlyati bolishuy gibkosti, ya by skazal, izobretatelinosti. Polojiytelinye priymery za rubejom iymeiytsya».

***

Kasym-Jomart Tokaev: «Kәsipkerlerge jer telimderin ashyq әri jedel bóluding tiyimdi tәsilderi aiqyndalugha tiyis. Ony jyl sonyna deyin әzirleu kerek. Árbir aimaq pen eldi mekende bos jatqan nemese maqsatyna say iygerilmegen jerding bar-joghyn anyqtau qajet. Búl aqparatty biznes ókilderi biluge tiyis. Atalghan sharalar kәsipkerlerding ghana emes, jalpy ekonomikanyng bәsekege qabiletin arttyra týsetini anyq».

***

Memleket basshysy: «Ýkimetke industriya jәne jer qoynauyn iygeru salalarynyng investisiyalyq tartymdylyghyn arttyrudy tapsyramyn. Byltyr mening tapsyrmam boyynsha barlyq arnayy ekonomikalyq aimaqtyng tiyimdiligi baghalandy. Sonyng nәtiyjesinde týitkildi tústardy anyqtap, tyng tәsilderdi oilastyrdyq. Endi arnayy ekonomikalyq aimaqtardy damytu ýshin mýlde basqa sayasatqa kóshken jón. Qazirgi tanda shetel kompaniyalary Qazaqstangha kóshe bastady. Sondyqtan, búl mәsele tipti ózekti bolyp otyr».

***

Preziydent: «Fond «Samruk-Kazyna» transformiruetsya v investora, vladeishego toliko majoritarnym paketom, dostatochnym dlya kontrolya kluchevyh sektorov ekonomiki. Drugie aktivy y aksiy Fonda budut privatizirovany, v tom chisle cherez mehanizm «Narodnoe IPO». V kachestve soinvestora «Samruk-Kazyna» budet uchastvovati toliko v kritichesky znachimyh proektah, kotorye ne mogut byti realizovany chastnymy investorami. Takie proekty budut opredelyatisya Preziydentom».

***

Qasym-Jomart Toqaev: «Kelesi mәsele – elimizding tranzittik quatyn arttyru. Qazaqstan qazirgi geosayasy jaghdayda Aziya-Europa arasyndaghy asa manyzdy qúrlyq dәlizi bolyp otyr. Biz búl mýmkindikti tolyq paydalanyp, әlemdik manyzy bar kólik-tasymal torabyna ainaluymyz kerek. Elimiz osy salada iri jobalardy jýzege asyra bastady. Atap aitqanda, Aqtauda konteyner haby qúrylyp jatyr. Transkaspiy dәlizi damyp keledi. Osy júmystargha әlemdegi ýzdik logistika kompaniyalary tartylady. «Qazaqstan temirjoly» kompaniyasy tolyqqandy tranzittik-logistikalyq korporasiya bolyp qayta qúrylady».

***

Memleket basshysy: «Men 2025 jylgha deyin jergilikti joldardyng keminde 95 payyzyn jaqsartu jóninde tapsyrma berdim. Ýkimet búl mәseleni tikeley baqylaugha alsyn. Jol qúrylysyndaghy zansyzdyqtardy anyqtau qajet. Búl júmystan naqty nәtiyje shygharu kerek. Bizde әli kýnge deyin bitum tapshy. Búl – iri kólemde múnay óndiretin el ýshin, tipti, úyat jaghday. Ýkimet osy mәseleni týbegeyli sheshuge tiyis. Jalpy, ashyghyn aituymyz kerek, Ýkimetting júmysynda qayta-qayta olqylyqtar bolyp jatyr. Birese janar-jagharmay, birese sheker jetispeydi. Osynyng bәri Ýkimetting naqty sheshim qabyldaugha kelgende óte bayau qimyldap, batyl qadam jasay almauynan bolyp otyr. Múnday jaghdaygha azamattardyng da kónili tolmaydy. Áriyne, búl – oryndy. Sondyqtan, dәl osylay jalghasa berse, taghy da naqty kadrlyq sheshimder qabyldaugha tura keledi».

***

Preziydent: «Elimizding auyl sharuashylyghy ónimderining kólemin jәne onyng qosymsha qúnyn arttyru qajet. Búl – strategiyalyq mindet. Qazir tek biday men mal satyp otyratyn zaman emes. Ýkimet agroónerkәsip salasyn subsidiyalaudyng úzaq merzimge arnalghan jana tәsilderin әzirleuge tiyis. Budjet qarajatynyng qaytarymy boluy kerek. Memleket qarjyny ondy-soldy shashyp, ysyrap etuge jol bermeydi. Subsidiya bóluge jәne onyng júmsaluyna jýrgiziletin baqylaudy kýsheytu kerek».

***

Qasym-Jomart Toqaev: «IYgerilmey jatqan jerdi qaytaryp alu jónindegi komissiyanyng qyzmetine jeke toqtalghym keledi. Komissiya júmysynyng ayasynda auyl sharuashylyghy maqsatyndaghy 2,9 million gektar jer memleketke qaytaryldy. Jyldyng sonyna deyin keminde 5 million gektar jerdi qaytaryp alu josparlanyp otyr. IYgerilmey jatqan nemese zansyz berilgen jer kólemi 10 million gektargha juyqtaydy. Ýkimet pen әkimdikter kelesi jyldyng sonyna deyin osy jerlerge qatysty naqty sheshim qabyldaugha tiyis. Qazir jer mәselesin tekseruge jariyalanghan moratoriy de kýshin joydy. Búl qadam júmysqa ong yqpalyn tiygizedi dep oilaymyn».

***

Memleket basshysy: «El ekonomikasyn túraqty damytugha su tapshylyghy qatty kedergi bolyp otyr. Qazir búl últtyq qauipsizdik mәselesine ainaldy. Syrttan keletin su azayyp barady. Sol sudyng ózin tiyimsiz paydalanu jaghdaydy odan әri ushyqtyryp otyr. Sudyng 40 payyzy qúmgha sinip jatyr. Búl salada basqa da týitkilder az emes. Atap aitqanda, infraqúrylym әbden tozghan. Sonday-aq, avtomattandyru jәne sifrlandyru dengeyi tómen. Ghylymy negizdeme joq, mamandar tapshy. Búl mәselelerdi sheshu ýshin Ýkimet janyndaghy Su kenesining júmysyn jandandyru qajet, bilimdi sarapshylardy júmysqa tartu kerek. Qajetti mamandardy dayarlau ýshin búl saladaghy irgeli әri myqty joghary oqu ornyn anyqtaghan jón. Su salasyn damytudyng ýsh jyldyq jobasyn әzirleu kerek».

***

Preziydent: «Elimizding basty qúndylyghy – Adam. Búl – aiqyn nәrse. Sondyqtan, últtyq baylyqty teng bólu jәne barshagha birdey mýmkindik beru – reformanyng basty maqsaty. Últ saulyghy jaqsy bolsa ghana, qogham ornyqty damidy. Densaulyq saqtau salasynda biraz reforma jýrgizildi. Degenmen, onyng jaghdayy әli de mәz emes. Áriyne, jyldar boyy qordalanghan týitkilder bir mezette sheshilmeydi. Sondyqtan, asa manyzdy mәselelerdi retke keltiruge basa mәn bergen jón. Sonyng biri – qarjylandyru jýiesi. Osy salagha qarjynyng jetkilikti bólinbeui qalypty jaghdaygha ainalghan. Sonyng kesirinen, júrt saqtandyru jýiesine qosylsa da, medisinalyq qyzmet tolyq kólemde kórsetilmey otyr. Býginde medisinalyq kómek memleket kepildik bergen jәne saqtandyru paketi dep ekige bólingen. Ashyghyn aitsaq, múnday jýiening tiyimdiligi tómen».

***

Kasym-Jomart Tokaev: «Mnoiy prinyato reshenie uje so sleduishego goda nachati realizasii nasionalinogo proekta, naselennogo na nujdy seliskih jiyteley nashey strany. V techenie dvuh let budut postroeny y polnostiu osnasheny medisinskie y felidshersko-akusherskie punkty v 650 selah, v kotoryh segodnya net meduchrejdeniy. Tem samym gosudarstvo obespechit dostup k pervichnoy mediko-sanitarnoy pomoshy bolee millionu grajdan. V ramkah nasproekta 32 rayonnye bolinisy budut modernizirovany y preobrazovany v mejrayonnye mnogoprofilinye uchrejdeniya. V nih poyavyatsya insulitnye sentry, otdeleniya hirurgii, reanimasiy y reabilitasii. Eto pozvolit povysiti kachestvo medisinskih uslug dlya bolee chem chetyreh millionov grajdan. Krome togo, poluchit razvitie telemedisina, kotoraya otkroet dostup k kvalifisirovannoy pomoshy jiytelyam otdalennyh rayonov».

***

Memleket basshysy: «Orta bilimning sapasy – tabysty últ boludyng taghy bir manyzdy sharty. Árbir oqushynyng bilim alyp, jan-jaqty damuy ýshin qolayly jaghday jasalugha tiyis. Sol ýshin «Jayly mektep» últtyq jobasy qolgha alyndy. Biz 2025 jylgha deyin 800 myng balanyng zamanauy mektepte oquyna jaghday jasaymyz. Osylaysha, apatty jaghdaydaghy jәne ýsh auysymmen oqityn mektep mәselesin tolyq sheshemiz. Búl auyl jәne qala mektepterining aiyrmashylyghyn edәuir azaytady. Jalpy, mektep salu Ýkimet jәne әkimdikter ýshin basty mindetting biri boluy kerek».

***

Preziydent: «Gluboko ubejden, chto reshaiyshuiy roli v postroeniy Spravedlivogo Kazahstana sygrait shkolinye uchiytelya. Dlya povysheniya privlekatelinosty etoy professiy v poslednie gody gosudarstvo sdelalo nemalo. Odnako, v dannom napravleniy vse eshe trebuytsya polojiytelinye izmeneniya. Predstoit prinyati novyy standart akkreditasiy pedagogicheskih vuzov y vyrabotati ramku kompetensiy pedagoga. Uchityvaya globalinyy nauchno-tehnicheskiy progress, vajno usiliti v starshih klassah prepodavanie predmetov estestvenno-matematicheskogo sikla y angliyskogo yazyka».

***

Kasym-Jomart Tokaev: «Po mere povysheniya kachestva otechestvennyh vuzov budet vozrastati y stoimosti obucheniya v niyh. Poetomu gosudarstvo planiruet vydelyati obrazovatelinye granty, kotorye v zavisimosty ot rezulitatov ENT y inyh pokazateley budut differensirovany po razmeru – ot 30 do 100%. Budut predostavlyatisya y ligotnye kredity na obuchenie pod 2-3% godovyh. Ukazannye mery sdelait vysshee obrazovanie bolee dostupnym, a takje ukrepyat v obshestve iydeologii partnerstva y vzaimnoy otvetstvennostiy».

***

Glava gosudarstva: «Gosudarstvo vnedrit novui metodiku opredeleniya minimalinoy zarabotnoy platy, kotoraya pozvolit poetapno uvelichivati ee razmer. Mnoi prinyato reshenie podnyati uroveni minimalinoy zarabotnoy platy s 60 do 70 tysyach tenge. Eto napryamuy zatronet dohody 1,8 milliona grajdan. Predstoit sushestvenno perezagruziti pensionnui sistemu. Sleduet posledovatelino dovesty minimalinui bazovui stavku pensiy do 70% ot projitochnogo minimuma, a maksimalinui – do 120%. Vmeste s ranee prinyatymy resheniyamy eto pozvolit k 2025 godu uvelichiti sovokupnui pensii v srednem na 27%. Bolee togo, uchityvaya shirokiy sosialinyy zapros, planka pensionnogo vozrasta dlya jenshin budet do 2028 goda zafiksirovana na urovne 61 goda. Neobhodimo razrabotati effektivnui investisionnui strategii Edinogo nakopiytelinogo pensionnogo fonda».

***

Preziydent: «Jastargha jan-jaqty qoldau kórsetu – memleketimizding basty mindetining biri. Enbekpen qamtityn týrli sharalar arqyly kelesi jyly 100 myng jasqa júmys beruimiz kerek. Jastardyng kәsipkerlik bastamalaryna qoldau kórsetile bermek. Olargha jenildetilgen tәrtippen jyldyq ósimi 2,5 payyz bolatyn shaghyn nesie beriledi. Búl sharalar qoghamnyng barynsha ýilesimdi әri әdiletti boluyna yqpal etedi».

***

Memleket basshysy: «Jalpyhalyqtyq referendumda qabyldanghan konstitusiyalyq ózgerister Ádiletti Qazaqstannyng simvolyna ainaldy. Biz Ata zanymyzda jer men tabighy resurstar halyqtyng menshigi degen basty qaghidatty bekittik. Búl – qúr sóz emes. Búl – barlyq reformanyng arqauy. Kajdaya semiya doljna poluchiti realinui otdachu ot ispolizovaniya nasionalinyh bogatstv strany. Poetomu schitai iskluchiytelino vajnym v ramkah obiyavlennogo mnoi Goda detey dati start prinsipialino novoy programme «Nasfond – detyam». Predlagay otchislyati 50% ot ejegodnogo investisionnogo dohoda Nasionalinogo fonda na spesialinye nakopiytelinye scheta detey do dostiyjeniya imy 18 let, bez prava dosrochnogo snyatiya. Po dostiyjeniy sovershennoletiya nakoplennye summy budut napravleny na priobretenie jiliya y poluchenie obrazovaniya. Ety sredstva dadut podrastayshemu pokolenii nastoyashui putevku vo vzroslui jizni. Fond deystviytelino obretet status nasionalinogo y budet slujiti interesam naroda. Uchityvaya neobhodimosti tshatelinoy prorabotky etogo masshtabnogo nachinaniya, poruchai zapustiti proekt s 1 yanvarya 2024 goda».

***

Qasym-Jomart Toqaev: «Qandastardyng kóship keluine jәne ishki migrasiyagha qatysty sayasat týbegeyli ózgeredi. Búl orayda, demografiyalyq jәne ekonomikalyq ýrdisterdi eskeru kerek. Sonday-aq, jalpyúlttyq mýddeni basshylyqqa alu óte manyzdy. Quatty últtyng dingegi – halyq. Eng bastysy, azamattarymyzdyng densaulyghy myqty, bilimi tereng boluy kerek. Kәsibiylik pen enbekqorlyq qoghamymyzda eng joghary orynda túruy kerek. Taghy da qaytalap aitamyn. Elimizde enbekqor adam, kәsiby maman eng syily adam bolugha tiyis. Osynday azamattar memleketimizdi damytady».

***

Preziydent: «Qoghamda zang ýstemdigi berik ornyghyp, sot tóreligi әdil atqaryluy qajet. Osyghan oray, qazylar qauymyn shúghyl týrde qayta iriktep, janartyp jasaqtau kerek. Qazylar joghary bilikti, adal, sonday-aq, jemqorlyqtan taza boluy qajet. Eng aldymen, barlyq sudiyalardyng mәrtebesin tenestirgen jón. Olar ózinen joghary túrghan әriptesterine tәueldi bolmauy kerek. Kóptegen sot tóraghasy lauazymy sudiya lauazymy bolyp ózgeredi. Sot tóraghasy jәne Sot alqasynyng tóraghasy lauazymyna ýmitkerdi sudiyalar ózderi saylaytyn tәsil engizudi úsynamyn. Jogharghy Sot sudiyalaryn da saylau arqyly tandau tәsilin engizgen jón. Ol ýshin Preziydent ýmitkerlerdi balamaly negizde Senatqa úsynuy kerek. Atalghan salagha myqty zangerlerdi tartu ýshin materialdyq jaghday jasau qajet».

***

Toqaev: «Ár otbasy elding paydalanyp otyrghan últtyq baylyghynan naqty tabys aluy kerek. Sondyqtan men jariyalaghan Balalar jyly ayasynda jana «Balalargha arnalghan últtyq qor» baghdarlamasyn iske qosudy asa manyzdy dep sanaymyn. Últtyq qordyng jyldyq investisiyalyq kirisining 50 payyzyn balalar 18 jasqa tolghangha deyin merziminen búryn alu qúqyghynsyz arnayy jinaq shottaryna bóludi úsynamyn. Kәmelettik jasqa tolghannan keyin jinaqtalghan soma túrghyn ýy satyp alugha jәne bilim alugha júmsalady. Búl qarajat óskeleng úrpaqqa kәmelettik jasqa shyn joldama beredi. Qor shynymen de últtyq mәrtebege ie bolyp, halyq iygiligine qyzmet etetin bolady. Osy auqymdy isti jan-jaqty zerdeleu qajettiligin eskere otyryp, jobany 2024 jyldyng 1 qantarynan bastap iske qosudy tapsyramyn».

***

Memleket basshysy: «Maghan qúqyq qorghaushylar, advokattar qauymdastyghynyng ókilderi birneshe ret ótinish joldady. Olar eldi jappay tәrtipsizdikke ýndegen adamdardy qatang jazalau qajet ekenin aitty. Búl – oryndy úsynys. Sondyqtan ókiletti organdargha osy mәseleni qarastyryp, naqty shara qabyldaudy tapsyramyn. Biz kez-kelgen ashyq arandatushylyqqa jәne zansyz is-әreketke qatang tosqauyl qongymyz kerek. El ishine iritki salghan jәne zang búzugha shaqyrghan adamdar qatang jazadan qútylyp ketpeydi».

***

Preziydent: «Bizge el birligi auaday qajet. Ereuilge qatysqandar da, kýshtik qúrylym qyzmetkerleri de – óz azamattarymyz. Olar sot әdil ótedi dep qana emes, qogham keshirimdi bolady dep ýmittenip otyr. Memleket qantar oqighasyna qatysqan, biraq auyr qylmys jasamaghan azamattardyng jazasyn jenildetti. Zang búzghandardyng birqatary kinәsin týsinip, ótken iske ókinip otyr. Olargha keshirimmen qaraghan dúrys dep oilaymyn. Sondyqtan, men qantar oqighasyna qatysushylargha bir rettik raqymshylyq jariyalau turaly sheshim qabyldadym. Razumeetsya, amnistiya ne zatronet glavnyh figurantov, prichastnyh k organizasiy besporyadkov, a takje obvinyaemyh v gosudarstvennoy izmene y popytke nasilistvennoy smeny vlastiy».

***

Glava gosudarstva: «Bolishuiy ugrozu zdoroviu nasiy neset rastushee potreblenie sinteticheskih narkotikov. Dinamika rezko otrisatelinaya: za poslednie try goda obem izymaemoy iz oborota «sintetiki» vyros v 10 raz. Sinteticheskie narkotiky s kajdym godom stanovyatsya deshevle y dostupnee. Ony praktichesky besprepyatstvenno prodaytsya cherez sosialinye seti, messendjery y daje dostavlyaytsya na dom. S uchetom masshtaba etoy krayne opasnoy sosialinoy bolezny boriba s proizvodstvom y rasprostraneniyem sinteticheskih narkotikov doljna prinyati obshenasionalinyy harakter. Poetomu neobhodimo razrabotati Kompleksnyy plan po boribe s narkomaniey y narkobiznesom».

***

Preziydent: «Sayasy reformalar «Kýshti Preziydent – yqpaldy Parlament – esep beretin Ýkimet» formulasymen jýzege asyrylyp jatyr. Búl tújyrym – qoghamymyzdyng myzghymas túghyry. Reformalardyng mazmúny jan-jaqty tolygha bermek. Jalpyúlttyq yntymaqty jәne biylik pen qoghamnyng seriktestigin nyghayta beremiz. «Halyq ýnine qúlaq asatyn memleket» qaghidasyn ústanu asa manyzdy. Biz qoghamgha iritki saludy emes, eldi izgi maqsatqa júmyldyrudy oilauymyz kerek. Ádiletti Qazaqstan iydeyasynyng týpki mәni – osy. Bizding aldymyzda airyqsha mindet túr. Búl – elimizding egemendigin jәne jerimizding tútastyghyn saqtap qalu. Eldigimizdi qorghaudyng eng basty joly – berekeli birlik. Búdan basqa jol joq».

***

Abai.kz