Tarihta esesi ketken, tәuelsizdik kóshine kenjelep  jetken el edik. Keshigip te bolsa  qol jetken tәuelsizdikke halyq talaby da  tolaghay.  Ýsh ghasyr úday  enseni  ezip moyynda  salpaqtaghan  otarlyq qamytynan keshe qútylghan halyq. Kónil-kýiin osylay týsinemiz. Halyq endi terezesi teng delingen   әlem  elderine qaraydy. Qazaqstandy solarmen salystyrady. Sóitse, bizde anau da joq, mynau da joq, sodan, jan dauysy shyghady.  Damyghan elder kóshi qayda, biz qayda? Damyghan elder kósh ilgeri ketip qalghan! Tarih alamanynda.  Ógiz ayanmen  oghan jete almaysyn. Ol kóshke jetu ýshin  jelmayaday zulau kerek. Osy ashy aqiqat bizdi, Qazaqstandy, ainalyp ótuge bolmaytyn  alaman reformagha  alyp keldi.   Búl aqiqat ne deydi?  Ashy da bolsa, alapat bolsa da reforma asuyn almadyn  eken ómirem qabasyn! Tarih kóshinin  shanynda  qalasyn!  Deydi ashy aqiqat. Osy ashy aqiqatqa kózi jetken japondar da, koreyler de, qytaylar da, singapurlyqtar da  ótken ghasyrda  ashy da bolsa  alysyp, arpalysyp jýrip  ailapat reformalar  jasady. Tarih kóshining aldyna shyqty. 

Diplomat Q.J. Toqaev Qytay men Singapur bastan keshken sol  reformalar túsynda sol elderde qyzmette boldy. Sol elderding kósegesin kógertken reformalar ýderisin jyldar  boyy  kózben kórdi. Osynau reformalardy kózben kórgen túlghanyng qolyna  tarih Qazaqstan taghdyryn  tapsyrghan  tústa onay joldy tandap  otyra almasy anyq edi. Auyr da bolsa әdilet jolyn tandaytyny anyq edi.  Al, әdilet joly  auyr jol. Búl jol — dostan da, dúshpannan da memleket taghdyryn, últ taghdyryn  biyik  qoyatyn eng kýrdeli  jol. «Ádiletti Qazaqstan» úghymy sondyqtan da, joldau taqyrybyna shyqqan.

Ádiletsizdikti kórudey-aq  kórgen halyqtyng janayqayyna jauap retinde taqyrypqa shyqqan. Ádilet turaly halyq talabyna berilgen jauaptar kóp joldauda. Olardy biz sanamalap jatpadyq. Degenmen, tamam jýrtty jalt qaratqan bir-ekeuin atap ótelik. Mysaly, Últtyq qor tabysynan әr balanyng bolshaghyna arnalyp ashylatyn esepshotty alynyz!  Múnayly arab elderinde bar búl  tanghajayyp  әleumettik joba Qazaqstangha da jetti-au, әiteuir! Shýkir dedik. Alpauyttar kezinde pyshaq ýstinen bólip alghan milliondaghan gekter jer baylyghymyzdyn  memleketke qaytarylghany jәne qaytarylatyny qanday әdiletti sheshim! Sol tәrizdi, Qazaqstannyn  tabighy últtyq baylyghynan da jalpy últ tys qalmaytyny turaly mәlimdeme! Búl da osal mәlimdeme  emes. Qazaqstanda barlyq orta mektepti bitirip shyqqan oqushylardyng barlyghy da aldymen qazaq tilin, sodan keyin orys tilin tolyq mengerip shyghuy kerek degen mәlimdeme!  Nemese, qantar oqighasy kezinde asa auyr qylmys jasamaghandargha keshirim bolatyny turaly mәlimdeme!  Halyq talabyn dóp basqan mәlimdemeler  emes pe?!  Sonday-aq, aldaghy jarty jyl ishinde biylikting barlyq tarmaghy  tolyq saylau sýzgisinen ótetini turaly  mәlimdeme! Osy jerde bir oqys  oy keledi. Nege preziydent  әli ókilettigi bar preziydenttik biyligin  saylaugha salghaly otyr degen! Búl ózi  preziydentting óz biyligi  ýshin qauipti qadam  emes pe degen oy keledi. Reformator preziydent saylaudan ótpey qalsa ne bolmaq  degen oy keledi. Ol bastaghan reforma taghdyry sonda  ne bolmaq?!  Preziydent tym batyl nartәuekelge baryp otyrghan joq pa degen oy keledi! Óitkeni, qantar oqighasynan keyin preziydent  Q.J. Toqaevqa degen kózqaras  ala-qúla bolyp  ketti emes pe?!  Osyny bilip otyryp  preziydenttik biylikti  de saylau salmaq  preziydent Toqaev, sózsiz, әdilet ýshin nartәuekelge baryp otyrsa kerek. Biylik iyesi — halyq. Endeshe, preziydent preziydentti  tandaudy da  halyq erkine berip, halyqtyn  ózi sheshsin dep otyrsa kerek.  Demek bizge, Qazaqstan halqyna,, tarihy tandau mýmkindigi berilip otyr! Ádiletti jana Qazaqstandy tandayyq,  aghayyn!

Smaghúl Elubaev

Abai.kz