Ilon Mask «Tvitterdi» satyp aludan búryn kisilerding sóz erkindigine qúrmetpen qaraytynyn, onshyl, solshyl kózqarastardyng eshbirine basymdyq bermey, tarazynyng basyn teng ústaytynyn mәlimdegen edi.

Aytqan sózinde túrdy. Tvitterge alghashqy ózgeristi kadrlyq auys-týiis jasaudan bastady. Tvitterding búrynghy aty shuly basqarushy mamandaryna súraghan aqshasyn berip, shygharyp saldy. Ótken senbi kýni Amerikanyng eks-preziydenti Tramptyng tvitter akkauntyn qalpyna keltirdi. Tarpang minez Tramptyng jaqtastary ótken preziydent saylauynda Kongreske basyp kirip, adam ólimine әkelgennen keyin, tvitter men feysbuk tәrtipsizdikke Trampty aiyptap, әleumettik jeli paraqshasyn mәngilikke búghattaghany barshagha ayan.

Masktyng jazuynsha Tramptyng tvitter paraqshasyn qalpyna keltiruden búryn kópshilik talqysyna salghan. Onlayn ótken saualnama tәulik boyy jýrgizilgen. Dauys beruge qatysqan 15 million adamnyng 51.8 payyzy Tramptyng akkauntyn qalpyna keltirudi dúrys dep sanaghan. Kópting pikiri belgili bolghannan keyin «Halyqtyng ýni – tәnirding ýni» degen Mask Tramptyng tvitter paraqshasynyng resmy týrde qalpyna kelgenin jariyalady. Qany qyzu eks-preziydentting tvitterde óte belsendi bolghany belgili. Bas-ayaghy 59 myng jazba jariyalaghan eken. Paraqshasy búghattalghannan keyin ol jazylushylaryn joghalqan. Qarap jatpay ózining «Naghyz әleumettik jeli» (Truth social) atalatyn internet minberin ashqan.

Tramp ótken apta basynda kelesi preziydenttikke týsetinin resmy mәlimdegen edi. Songhy janalyqty estigennen keyin júrt anysynan habardar ekenin, biraq tvitterde әli de týiini sheshilmegen mәseleler bar ekenin jetkizgen.

Júrtty endi «Tramp tvitterge qayta orala ma?» degen súraq qyzyqtyryp otyr. Sarapshylardy Tramptyng jeke internet minberin kimning qarjylandyratyny qyzyqtyrghan. Nәtiyjesinde ózi de milliarder Tramp oghan bir tiyn da aqsha shygharmaghan eken. Oghan Niu-York qor birjasyna aksiyalary shygharylghan alty kompaniya demeushilik jasapty. Olardyng qojayyndarynyng deni búryn sayasatta bolghan, tagham óndeu siyaqty dәstýrli óndiris oryndarynyng iyeleri, әsirese respublikashyldar eken. Tramppen jasalghan kelisim-shartta kelesi preziydenttikke týsu de jazylghan boluy mýmkin deydi sayasy sәuegeyler. Sondyqtan Tramptyng tayau arada jeke internet minberin ysyryp qoyyp, ýirenshikti tvitter paraqshasyna oraluy ekitalay eken. Saylau jaqyndaghanda úpay jinau ýshin tvitterdi de paydalanuy mýmkin.

Sóitip Tramp tvitterge kelmey jatyp aitys-tartys bastalyp ketti. «Niu-York tayms gazeti» «Milliarderler qútqarushy júldyz ba?!» degen maqala jariyalap, Ilan Mask bastaghan sandyq tehnologiya alpauyttaryna shýiligip, «Aqymaq milliarder men alanghasar sayasatkerding tayrandap jýruine bәrimiz kinәlimiz» dep baybalamgha basty.

Demokratiyanyng besigi sanalatyn Amerikanyng ishki qayshylyqtardan kende emes ekeni mәlim. Ony jalpy jaqtan aqtar men qaralardyn(nәsildik), onshyldar men solshyldardyn, respublikashyldar men demokratiyashyldardyn, ghylym-tehnika alpauyttary men dәstýrli óndiris iyelerining qarama-qayshylyghy dep jinaqtaugha bolady. Internet jalpylasqaly beri amerikalyqtardyng dәstýrli demokratiyalyq qúndylyqtary ózgerip, úsaqtalyp, kimning jarnamasy jer jarsa, soghan qúlay salatyn bolghan. Eks-preziydent Tramp pen «tvitterdin» tartysy da sonyng kórinisi.

Esbol Ýsenúly

Abai.kz