يلون ماسك «تۆيتتەردى» ساتىپ الۋدان بۇرىن كىسىلەردىڭ ءسوز ەركىندىگىنە قۇرمەتپەن قارايتىنىن، وڭشىل، سولشىل كوزقاراستاردىڭ ەشبىرىنە باسىمدىق بەرمەي، تارازىنىڭ باسىن تەڭ ۇستايتىنىن مالىمدەگەن ەدى.

ايتقان سوزىندە تۇردى. تۆيتتەرگە العاشقى وزگەرىستى كادرلىق اۋىس-ءتۇيىس جاساۋدان باستادى. تۆيتتەردىڭ بۇرىنعى اتى شۋلى باسقارۋشى ماماندارىنا سۇراعان اقشاسىن بەرىپ، شىعارىپ سالدى. وتكەن سەنبى كۇنى امەريكانىڭ ەكس-پرەزيدەنتى ترامپتىڭ تۆيتتەر اككاۋنتىن قالپىنا كەلتىردى. تارپاڭ مىنەز ترامپتىڭ جاقتاستارى وتكەن پرەزيدەنت سايلاۋىندا كونگرەسكە باسىپ كىرىپ، ادام ولىمىنە اكەلگەننەن كەيىن، تۆيتتەر مەن فەيسبۋك تارتىپسىزدىككە ترامپتى ايىپتاپ، الەۋمەتتىك جەلى پاراقشاسىن ماڭگىلىككە بۇعاتتاعانى بارشاعا ايان.

ماسكتىڭ جازۋىنشا ترامپتىڭ تۆيتتەر پاراقشاسىن قالپىنا كەلتىرۋدەن بۇرىن كوپشىلىك تالقىسىنا سالعان. ونلاين وتكەن ساۋالناما تاۋلىك بويى جۇرگىزىلگەن. داۋىس بەرۋگە قاتىسقان 15 ميلليون ادامنىڭ 51.8 پايىزى ترامپتىڭ اككاۋنتىن قالپىنا كەلتىرۋدى دۇرىس دەپ ساناعان. كوپتىڭ پىكىرى بەلگىلى بولعاننان كەيىن «حالىقتىڭ ءۇنى – ءتاڭىردىڭ ءۇنى» دەگەن ماسك ترامپتىڭ تۆيتتەر پاراقشاسىنىڭ رەسمي تۇردە قالپىنا كەلگەنىن جاريالادى. قانى قىزۋ ەكس-پرەزيدەنتتىڭ تۆيتتەردە وتە بەلسەندى بولعانى بەلگىلى. باس-اياعى 59 مىڭ جازبا جاريالاعان ەكەن. پاراقشاسى بۇعاتتالعاننان كەيىن ول جازىلۋشىلارىن جوعالقان. قاراپ جاتپاي ءوزىنىڭ «ناعىز الەۋمەتتىك جەلى» (Truth social) اتالاتىن ينتەرنەت مىنبەرىن اشقان.

ترامپ وتكەن اپتا باسىندا كەلەسى پرەزيدەنتتىككە تۇسەتىنىن رەسمي مالىمدەگەن ەدى. سوڭعى جاڭالىقتى ەستىگەننەن كەيىن جۇرت اڭىسىنان حاباردار ەكەنىن، بىراق تۆيتتەردە ءالى دە ءتۇيىنى شەشىلمەگەن ماسەلەلەر بار ەكەنىن جەتكىزگەن.

جۇرتتى ەندى «ترامپ تۆيتتەرگە قايتا ورالا ما؟» دەگەن سۇراق قىزىقتىرىپ وتىر. ساراپشىلاردى ترامپتىڭ جەكە ينتەرنەت مىنبەرىن كىمنىڭ قارجىلاندىراتىنى قىزىقتىرعان. ناتيجەسىندە ءوزى دە ميللياردەر ترامپ وعان ءبىر تيىن دا اقشا شىعارماعان ەكەن. وعان نيۋ-يورك قور بيرجاسىنا اكتسيالارى شىعارىلعان التى كومپانيا دەمەۋشىلىك جاساپتى. ولاردىڭ قوجايىندارىنىڭ دەنى بۇرىن ساياساتتا بولعان، تاعام وندەۋ سياقتى ءداستۇرلى ءوندىرىس ورىندارىنىڭ يەلەرى، اسىرەسە رەسپۋبليكاشىلدار ەكەن. ترامپپەن جاسالعان كەلىسىم-شارتتا كەلەسى پرەزيدەنتتىككە ءتۇسۋ دە جازىلعان بولۋى مۇمكىن دەيدى ساياسي ساۋەگەيلەر. سوندىقتان ترامپتىڭ تاياۋ ارادا جەكە ينتەرنەت مىنبەرىن ىسىرىپ قويىپ، ۇيرەنشىكتى تۆيتتەر پاراقشاسىنا ورالۋى ەكىتالاي ەكەن. سايلاۋ جاقىنداعاندا ۇپاي جيناۋ ءۇشىن تۆيتتەردى دە پايدالانۋى مۇمكىن.

ءسويتىپ ترامپ تۆيتتەرگە كەلمەي جاتىپ ايتىس-تارتىس باستالىپ كەتتى. «نيۋ-يورك تايمس گازەتى» «ميللياردەرلەر قۇتقارۋشى جۇلدىز با؟!» دەگەن ماقالا جاريالاپ، يلان ماسك باستاعان ساندىق تەحنولوگيا الپاۋىتتارىنا شۇيلىگىپ، «اقىماق ميللياردەر مەن الاڭعاسار ساياساتكەردىڭ تايراڭداپ جۇرۋىنە ءبارىمىز كىنالىمىز» دەپ بايبالامعا باستى.

دەموكراتيانىڭ بەسىگى سانالاتىن امەريكانىڭ ىشكى قايشىلىقتاردان كەندە ەمەس ەكەنى ءمالىم. ونى جالپى جاقتان اقتار مەن قارالاردىڭ(ناسىلدىك), وڭشىلدار مەن سولشىلداردىڭ، رەسپۋبليكاشىلدار مەن دەموكراتياشىلداردىڭ، عىلىم-تەحنيكا الپاۋىتتارى مەن ءداستۇرلى ءوندىرىس يەلەرىنىڭ قاراما-قايشىلىعى دەپ جيناقتاۋعا بولادى. ينتەرنەت جالپىلاسقالى بەرى امەريكالىقتاردىڭ ءداستۇرلى دەموكراتيالىق قۇندىلىقتارى وزگەرىپ، ۇساقتالىپ، كىمنىڭ جارناماسى جەر جارسا، سوعان قۇلاي سالاتىن بولعان. ەكس-پرەزيدەنت ترامپ پەن «تۆيتتەردىڭ» تارتىسى دا سونىڭ كورىنىسى.

ەسبول ۇسەنۇلى

Abai.kz