2021 jyly Reseyde Memlekettik Duma tarapynan arnayy úsynys jasaldy. Úsynys artynsha Peskovtyng pikirinde de kórinis tapty. Ol "Reseyde bir ghana preziydent boluy kerek, qalghan subekt basshylary men Resey ishindegi respublika preziydentteri búl tituldy iyemdenbeui tiyis" degen pikirin aitty.

2021 jylgha deyin Reseyde eki preziydent tituly boldy. Bireui Putiyn, ekinshisi Tatarstan preziydenti Minnihanov. Birneshe jyl búryn  Qadyrov preziydent degen statustan óz erkimen bas tartty. Tatarstan búl tituldan bas tartugha kóndiguge dayyn emestigin anghartty. "Talqylaugha, týsindiruge uaqyt kerek" dedi.

"Tatarstan Parlamenti federaldy zandy moyyndamay otyr". Resey sarapshylary osylay dep shulauda. Tatarstan Parlamenti qazirgi preziydent Minnihanovty "preziydent statusynda qalady" dedi. "El halqy qazirgi preziydentke dauys berer sәtte ol preziydenttikke kandidat retinde týsti, sondyqtan ózgerister kelesi basshydan bastalady" deydi olar.

Mәskeu "preziydent" degen sózding ornyna "basshy" degen sóz qoldanyluy tiyis degendi 2015 jyly engizgen bolatyn. Tatarstan Parlamenti Konstitusiyagha ózgeris engizip, endigi tanda kelesi preziydentti preziydent emes "Tatarstan Respublikasynyng raiys-basshysy" dep ózgertudi úsyndy. Mәskeu "Tatarstan Respublikasynyng basshysy" sózi qoldanyluy kerek degen bolatyn. Tatar deputattary "Tatarstan Respublikasynyng raisy" dep qoldana beruge bolatynyn, búl sózding mәdeny túrghydan tatar halqyna jaqyndau ekendigin aitty. "Raiys" sózi arab tilinde kóbine "memleket tizginin ústaushy" degen maghyna beredi. Áriyne, búl núsqa Kremlige únamaydy.

Kremli "Qazan federaldy zandy óreskel búzuyn jalghastyruda" degen sipattaghy maqalalardy sayttargha shyghartuda. Tatar deputattarynyng qazirgi úsynysy qabyldanatyn bolsa, onda 2025 jylgha deyin Minnihanov "preziydent" dep atala bermek.

Ka Myrza

Abai.kz