Bizde osy orden ne medali, bolmasa ataq beru sekildi marapattau jalpylama shýlen taratu sekildi dýniyege ainalyp, ayaghy aiqay-shumen bitetindigi nesi eken?

Mine, birazdan beri әlemjeldegi qalyng júrt ana «Qúrmet» ordenin alghan әnshi Ály Oqapovty bitpes daugha ainaldyrdy. Bir jaghy dúrys eken dep qoldap jatsa, ekinshi jaghy әli tym jas, enbegi singen joq degen ústanymda. Aqyr ayaghynda, jas bala osy bir ónbes tirshilikten sharshady, bilem, «búl nagradadan bas tartamyn» dep jariyalady. Endi mine eki ortada esh jazyghy joq jas balany әure-sәrsenge salyp qoydyq. Al mәsele Áliyde emes qoy.

Ángime osy orden-medalidi alugha layyqtylardy irikteytin memlekettik naradalar jónindegi komissiyada sekildi. Olar nege «búl ýmitkerding halyqtyng aldynda sinirgen enbegi qanday edi, nesimen eldi erekshe tang qaldyrdy?» degen súraqtar qoymay ma? Álde ol kimning balasy nemese tuysy degen kriyteriymen qaray ma? Múnyng atyn tamyr-tanystyq pen jeng úshynan jalghasu dep ataydy. Kezinde jas bolsa da Roza Rymbaeva tek «Áliya» atty әnimen talay konkursta jenimpaz atanyp, tek Odaqqa qana emes, býkil әlemge әigili boldy emes pe? Mine, ólshem degen osy. Men búl jerde Roza Baghlanova, Ermek Serkebaevty jәne qazir kózi tiri Biybigýl Tólegenovany tipti aityp otyrghan joqpyn.

Ekinshiden, osy orden-medali degenderden qadir ketkeli qashan? Olardy qazir qayda taghasyn? Toygha ma, kóshege me? Onyng ýstine, qazirgi aqsha biylegen zamanda bәri de sauda emes pe? Osydan onshaqty jyl búryn Qostanaydaghy ortanqol biznesmenning biri sol «Qúrmet» ordenining qúny 20 myng dollar túratyndyghyn aityp, bir maqtanghany bar. Sony «juugha» arnalghan shaghyn jiynda eshkimning eshtene demeuine qaraghanda oghan eshkim de tang qalmaytyn sekildi. Sodan beri ol tarif birshama ósken de shyghar?

Jalpy, bir jaghynan memlekettik nagrdada degen qalyptasqan qasang týsinikti mýldem ózgertip, olardyng sanyn meylinshe qysqartqan da jón shyghar. Tipti olardan birjolata bas tartqannnyng da artyqtyghy joq bolar. Sheteldegi osy mәsele jónindegi bay tәjiriybeni de eskersek qaytedi? Óitkeni bizde qanday da bir ataq әdil bóline bermeydi. Layyqtylary keyde eskerusiz qalady. Al úsynyla qalsa, sony ýlken daugha úlasady. Mәselen, kezinde Iliyas Esenberlin KSRO memlekettik syilyghyna úsynylghanda ýstinen qanshama aryz-shaghym týskendigin qayda qoyamyz?

Qanysh Sәtbaev ta Sosialistik Enbek Erine úsynylghanda da dәl osynday jaghday qaytalanghan.

Búl ne sonda, kezdeysoq jaghday ma, әlde qangha singen qasiyet pe? Songhysy bolsa, qaytip el bolamyz?

Jaybergen Bolatov

Abai.kz