Kaspiy tenizining shyghys jaghalauynda ornalasqan Aqtau halyqaralyq teniz sauda porty әrtýrli qúrghaq jýkterdi, shiyki múnay men múnay ónimderin tasymaldaugha arnalghan Qazaqstannyng birden-bir teniz porty bolyp tabylady. Ýstimizdegi jyly jarty ghasyrlyq torqaly toyyn atap ótetin Aqtau porty Soltýstik pen Ontýstiktin, Shyghys pen Batystyng arasynda halyqaralyq sauda qarym-qatynastaryn jolgha qoyghan altyn kópir bolyp otyr. Býginde Aqtau porty Kaspiy tenizi, Qarateniz, Jerorta tenizi jәne Baltyq tenizi porttary men Parsy shyghanaghy, Ontýstik-Shyghys Aziya elderine shyghugha mýmkindik beretin TRASEKA jәne Soltýstik-Ontýstik halyqaralyq kólik dәlizderining qúramdas bóligi ghana emes, sonymen birge elimizding ertenin qalaytyn quatty ekonomikalyq aimaqqa ainalyp otyr.  Qazirgi uaqytta Qazaqstannyng batys aimaghynda Kaspiy tenizining qazaqstandyq sektoryn iygeru júmystary qolgha alynuda. Osyghan baylanysty elimiz porttary arqyly tasymaldanatyn múnay kólemi jylyna 60 mln. tonnagha deyin úlghayady dep kýtilude.  Sondyqtan da Aqtau portyn soltýstik baghytta keneytu júmystary qyzu qarqynmen jýrgizilude.  – Aqtau teniz porty jylyna 1,5 tonnagha deyingi qúrghaq jýkter men 10 mln. tonnadan astam múnay ónimderin tasymaldaugha mýmkindik beredi.

Kaspiy tenizining shyghys jaghalauynda ornalasqan Aqtau halyqaralyq teniz sauda porty әrtýrli qúrghaq jýkterdi, shiyki múnay men múnay ónimderin tasymaldaugha arnalghan Qazaqstannyng birden-bir teniz porty bolyp tabylady. Ýstimizdegi jyly jarty ghasyrlyq torqaly toyyn atap ótetin Aqtau porty Soltýstik pen Ontýstiktin, Shyghys pen Batystyng arasynda halyqaralyq sauda qarym-qatynastaryn jolgha qoyghan altyn kópir bolyp otyr. Býginde Aqtau porty Kaspiy tenizi, Qarateniz, Jerorta tenizi jәne Baltyq tenizi porttary men Parsy shyghanaghy, Ontýstik-Shyghys Aziya elderine shyghugha mýmkindik beretin TRASEKA jәne Soltýstik-Ontýstik halyqaralyq kólik dәlizderining qúramdas bóligi ghana emes, sonymen birge elimizding ertenin qalaytyn quatty ekonomikalyq aimaqqa ainalyp otyr.  Qazirgi uaqytta Qazaqstannyng batys aimaghynda Kaspiy tenizining qazaqstandyq sektoryn iygeru júmystary qolgha alynuda. Osyghan baylanysty elimiz porttary arqyly tasymaldanatyn múnay kólemi jylyna 60 mln. tonnagha deyin úlghayady dep kýtilude.  Sondyqtan da Aqtau portyn soltýstik baghytta keneytu júmystary qyzu qarqynmen jýrgizilude.  – Aqtau teniz porty jylyna 1,5 tonnagha deyingi qúrghaq jýkter men 10 mln. tonnadan astam múnay ónimderin tasymaldaugha mýmkindik beredi. Soltýstik baghytta keneytu júmystary ayaqtalghannan keyin porttyng jýk ótkizgishtigi aytarlyqtay artady,-dedi «Aqtau halyqaralyq teniz sauda porty» respublikalyq memlekettik kәsiporny diyrektorynyng korporativtik damu jónindegi orynbasary Dәuren Qútpanbaev. Aqtau portyn soltýstik baghytta keneytu 2006 jyly bastalyp, kýni býginge deyin joba boyynsha 10,8 mlrd. tenge nemese 86,2 mln. AQSh dollary qarajatynyng júmystary iske asyryldy. Jobanyng birinshi kezeninde 6,6 mlrd. tengege nemese 53,4 mln. AQSh dollaryna kemelerdi teniz tolqyndarynan qorghaytyn arnayy qabyrgha, 4,2 mlrd. tengege nemese 32,8 mln. AQSh dollaryna «Tolqyntoytarghysh» nysany tolyqtay salynyp bitti. Qazirgi tanda jobanyng 2012-2013 jyldargha arnalghan ekinshi kezeni boyynsha 3,6 mlrd. tengege nemese 24,3 mln. AQSh dollaryna teniz týbin terendetu júmystary jýrgizilude.  Jobanyn birinshi jәne ekinshi kezenderi «Qazaqstannyn damu banki» aksionerlik qoghamynyng zaymdary arqyly «Aqtau halyqaralyq teniz sauda porty» respublikalyq memlekettik kәsipornynyng esebinen qarjylandyryluda. 2013-2014 jyldary iske asyrylatyn jobanyng ekinshi kezeninde 18 mlrd. tengege nemese122 mln. AQSh dollaryna konsessiyalyq negizde 3 qúrghaq jýk terminaly salynady. Aqtau portynyng soltýstik baghytta keneytiletin bóligining barlyq jobalyq quaty jylyna 2,5 mln. tonna jýk ainalymyn qúraydy.   Býgingi tanda Aqtau portynan Iran Islam Respublikasynyng Anzali, Amirabad, Neka, Noushahr, Resey Federasiyasynyng Astrahan, Olya, Mahachkala, Ázirbayjan Respublikasynyng Baku, Týrikmenstan Respublikasynyng Týrikmenbashy porttary boyynsha jýkter  tasymaldanuda. Sonymen qatar Aqtau–Baku, Aqtau–Olya jәne Aqtau–Anzaly paromdyq jelisi júmys isteydi. Múnyng ýstine enbek újymy arqyly Aqtau portyn damytu jospary iske asyrylyp, jýk tasymaldau baghyttaryn әrtaraptandyru júmystary jýrgizilude.

Abai.kz