Seysenbi, 8 Qazan 2024
Áne, kórding be? 2155 13 pikir 20 Nauryz, 2024 saghat 13:16

Shartty sottau: Samatty týrmeden qútqarghan kim?

Suret bugin.kz saytynan alyndy

26 aqpan kýni Núrsúltan Nazarbaevtyng nemere inisi, Qazaqstan Respublikasy Últtyq qauipsizdik komiyteti tóraghasynyng eks-birinshi orynbasary Samat Ábish jabyq sottyng sheshimimen 8 jylgha shartty týrde sottaldy. «Onyng general ataghy men memlekettik marapattary alyndy. Biraq menshik-mýlkine konfiskasiya jasalmady», dep habarlady «DAT»-tyng insayderlik aqparat kózi.

Eske sala keteyik, búghan deyin Qazaqstanda eshkim 8 jylgha shartty týrde sottalmaghan. Soghan qaraghanda, mýddeli bireuler «8 jyl» degen edәuir jazamen qoghamdy aldarqatyp, al shyndyghynda Samat Ábishti týrme jazasynan alyp qalghan. Qantar oqighasyna birden-bir kinәli kýshtik qúrylymnyng joghary dәrejeli lauazymgeri osylaysha tiyisti jazadan qútyldy. Álbette, búl «komediyanyn» basty rejisseri Núrsúltan Nazarbaev ekeni taygha tanba basqanday ayan jaghday.

Eng qiyny – búl Ádiletti Qazaqstan qúru bastamasyn algha qoyghan qazirgi Preziydentimiz Qasym-Jomart Toqaevtyng bedeline belgili bir dengeyde núqsan keltirip, halyqtyng onsyz da tómen biylikke degen senimine taghy bir ýlken syzat týsirgeli túr. Jaghday osylay jalghasa berse, Tәuelsiz Qazaqstan tarihyndaghy eng qayghyly oqigha – Qantar qasiretin úiymdastyrghan qylmyskerler týk bolmaghanday, Samat siyaqty sayran salyp, tayrang qaghyp, menshik-mýlikteri de tәrkilenbey, emin-erkin jýre beretin bolsa, kerisinshe, eshnәrseni býldirmegen, eshqanday qylmysy joq qogham belsendileri jazyqsyz qudalanyp, naqty jazagha tartyla beretin bolsa, onda – jana Qazaqstannyng tany jaqyn jyldarda ata qoymaytyny anyq. Búl qazaq qoghamyn әbden yzalandyryp, halyqtyq kóteriliske soqtyruy bek mýmkin! Otyz jyl boyy әlaulayym tausylsa, hәlaulayym bar degen bitpes ertegige aldanyp kelgen halyq endi otyz kýn aldaugha da kóne qoymas!

Búghan memleket basshysynyng jyl basynda «Egemen Qazaqstan» gazetine bergen súhbatynda aitqan myna pikiri de anyq dәlel: «...Bir sózben aitsaq, eski jýie kelmeske ketti. Qazaqstandaghy sayasy reformalar jýieli ghana emes, eshqashan keri qaytpaytyn týbegeyli sipatqa ie boldy dep senimmen aita alamyz. Múnyng elimiz ýshin airyqsha manyzy bar. Sebebi últtyng sayasy sana-sezimi týbegeyli ózgerdi. Júrttyng qúqyqtyq sauattylyghy men belsendiligi demokratiyalyq janghyrudyng basty kepiline ainaldy. Toqeterin aitsaq, keri ketuge halyqtyng ózi jol bermeydi jәne elge jana lep әkelgen osy ózgeristerdi tabandylyqpen qorghaydy. Men búghan bek senimdimin».

Búdan úghatyn taghy bir kereghar oy – Samat Ábishke qatysty eski jýiening әli eshqayda kete qoymaghany! Eger әdiletti, jana jýie qalyptasty desek, onda tek ÚQK tóraghasynyng búrynghy birinshi orynbasary ghana emes, 238 adam qaza tauyp, milliardtaghan materialdyq shyghyn әkelgen Qantar qasiretine jauapty ýlkendi-kishili barlyq shendiler týgeldey jauapqa tartylyp, tiyisti jazalaryn alulary kerek edi. Ýlken ókinishke qaray, әli olay bolmay túr. Otyz jyl boyy qara halyqty zar qaqsatyp, elimizding bar baylyghyn bauyryna basqan eski Qazaqstannyng ókilderi búghan barynsha qarsylyq kórsetip, ótkendi ansap, soghan qaytyp keluge tyrysyp baghuda.

«Qamysty bos ústasan, qolyndy kesedi» deydi qazaq danalyghy. Eger jana Qazaqstan eski Qazaqstangha qatysty solqyldaqtyq tanytyp, búrynghy preziydentting manyna toptasqan, 220 trillion tengeni zansyz iyemdengen, aqyr sonynda Qantar qasiretin úiymdastyrghan oligarhtardy qylmysyna say jauapqa tartpasa, búl eshqanday jaqsylyqqa әkelmeydi.

Osy orayda, 2005 jyly 13 mamyrda Andijan oqighasy bolghan kezde Ózbekstannyng búrynghy preziydenti, marqúm Islam Kәrimovtyn: «Maghan myng búzaqydan 30 million halqymnyng keleshegi qymbat» degen sózi eske týsedi. Ol sóitip, elde túraqsyzdyq ornatyp, memleketke qauip tóndirgisi kelgen qylmyskerlerdi eshqanday ayausyz qyryp salghan edi.

Eger biz endi ghana 20 millionnan asqan Qazaqstan halqynyng keleshegin oilaytyn bolsaq, azat zamanda az halqyn tonap kelgen, janarugha, janghyrugha, әdiletti qogham, kemel keleshek qúrugha kedergi keltirip, qarsy túratyn eski Qazaqstannyng ókilderine eshqanday kenshilik kórsetpeuimiz kerek!

Derekkózi: «DAT» gәzeti

Abai.kz

13 pikir