Men, mysaly soltýstik oblystarda úzaq jyldar qyzmet ettim. Búl jaqtyng qazaqtaryn da, orystary men nemisterin de, tipti ózge de últtardy da, atyn atap, týsin týstey alatynday sonshalyqty jaqsy bilemin. Adamdary óte qarapayym, enbekqor bolyp keledi. Áriyne, búghan eshqanday dauym joq. 

Bizding aitayyq degenimiz mýlde basqa jaghday. Búl ónirdegi qazaqtardyng kemshiligi, mýmkin orys mektepterinde oqyghandyqtan bolar jәne slavyan últtarynyng arasynda óskendikten be, ózining ana tilinen ajyrap, dәstýrinen qarayyp qalghan (Zerendi, Qorghaljyn audandary ghana ózining últtyq bolmysyn saqtap qalghan). Sonymen qatar, myna Pavlodar jaghynyng túrghylyqty qazaghy da, mýlde ózderin joghaltyp alghan. Ótken ghasyrda osy ólkeden (Pavlodar), qazaqtyng talay úly adamdary shyghyp edi. Ol endi osydan elu, alpys jyl búryn. Endi, búl jaqtan qazaqtyng ruhyn kóteretindey, mәdeniyeti men ónerin, әdebiyetin, tipti, Qazaqstandy, yaghny aitqanda, qazaq memleketin algha sýreytindey azamatshalar men azamattardyng shyghuy ekitalay. Nege?! Keyingi tolqyn ókilderi, jappay orys mektepterinde oqyp, últtyq kelbetinen, dәstýrinen ajyrap qalghan. Búl ólkening qazaqtaryn on bes, jiyrma jylday últtyq sanasy qalyptasyp, qalpyna kelgenshe, naqtyraq aitarym, memlekettik qyzmetterge jolatpau kerek. Áytpese, elimizdi Reseyding guberniyasyna ainaldyryp jiberedi. Shyndyghyn aitsaq, qazirgi әkimderining túsynda, anau Qostanay, Pavlodar oblystary osyghan ainalyp ketti emes pe? Endi, búl ónirlerdi qazaq halqyna  qaytyp jaqyndatarsyn?!

Eks-preziydentting túsynda (N.Nazarbaev) elimizde myqty premier-ministrler bolyp edi. Núrlan Balghymbaev, Ákejan Qajygeldiyn, Imanghali  Tasmaghambetov, Baqytjan Saghyntaev siyaqty azamattar. Búlar qazaq  memleketine, qazaq halqyna óte jaqyn adamdar edi jәne qazaq  memleketinin  qalyptasuyna kóp enbek sinirdi. Tipti, Álihan Smayylovtyng ózi de últymyzdyng jaghdayyna qaraytyn adam bolatyn. Sondyqtan, qadirmendi biylik iyesine aitarymyz, halqymyzdyng tilin, mәdeniyetin, ónerin, sonymen  qatar, әdebiyetin silaytyn ministr men premierdi taghayyndasanyz eken. Áytpese, últymyzdyng jastary, halqymyzdyng bolashaghy ózining últtyq sipatynan mýlde aiyrylyp bara jatyr. Biz, Tәuelsiz el emespiz be!

Qúl qazaqtar dep kimderdi aitamyz?!

Mysaly, Resey qazaqtaryn alayyq. Olarda qazir ne qaldy, týkte de qalghan joq. Ne ana tili joq, ne últtyq dәstýri joq, tipti, músylman júrty dep te aitugha auyzyng barmaydy. Qyz-kelinshekteri hristian orysqa, katolik nemiske, ózge de din ókilderine túrmysqa shygha beredi. Erkekteri de solay, ýilenedi. Búlardy endi qazaq dep, músylman dep  qalay aitasyn! Qara orystar nemese ózining últ ekenin joghaltqan qara qúldar dep aitugha әbden bolady. Latyn Amerikalyq әdebiyette kóp kezdeseting qúl Teodor, sonday-aq, kýng Izauralar sekildi. Tipti, osy Resey qazaqtaryn, tәuelsiz Qazaqstangha jolatyp ta keregi joq, eldi býldiredi.

Beysenghazy Úlyqbek,

Qazaqstan Jurnalister Odaghynyng mýshesi

Abai.kz