Jemqorlyq – qoghamnyng damuyn tejeytin, әdilettilik qaghidattaryn búzatyn jәne azamattardyng senimin әlsiretetin jahandyq mәsele. Qazaqstannyng jetekshi oqu oryndarynyng biri – Ál-Faraby atyndaghy Qazaq últtyq uniyversiyteti Zang fakuliteti qylmystyq qúqyq,qylmystyq is jýrgizu jәne kriminalistika kafedrasy búl mәselege ýlken mәn berip, jastardy jemqorlyqqa qarsy tәrbiyeleu baghytynda manyzdy bastamalardy qolgha aluda.

Kafedra oqytushylarynyng basty mindetterining biri – bolashaq mamandardy tek kәsiby túrghydan dayyndap qana qoymay, sonymen birge olardy joghary adamgershilik qasiyetterge, әdildik pen adaldyqqa tәrbiyeleu.

Oqu ordamyzda  «Halyqaralyq sybaylas jemqorlyqqa qarsy  kýres kýni» qarsanynda «Qazaqstan Respublikasynyng sybaylas jemqorlyqqa sayasaty» atty kitaptyng túsaukeseri ótti. Túsaukeserge QazÚU-dyng Basqarma Tóraghasy-Rektory J.Q.Týimebaev jәne  elimizge belgili zang salasynyng maytalmandary  qatysty. Oqu qúraly sybaylas jemqorlyqqa qarsy mәdeniyetti qalyptastyrugha jәne qoghamnyng ashyqtyghyn nyghaytugha arnalghan. Jogharyda atalghan shara ayasynda bizde óz taramyzdan studentterge sybaylas jemqorlyqtyng ózekti mәsele ekenin týsindirdik. Qara shanyraqta jemqorlyqqa qarsy kýresi bilim beru sapasyn jaqsartugha jәne qoghamnyng senimin nyghaytugha baghyttalghan manyzdy qadam. Búl kýreste uniyversiytet әkimshiligi, oqytushylar jәne studentter birlese әreket etui qajet. Jemqorlyqtan ada oqu orny tek bilim beruding ghana emes, sonymen qatar adaldyq pen әdildikting ýlgisi boluy tiyis.

Jemqorlyqqa qarsy kýres tek әkimshilik sharalarmen shektelmeui tiyis. Studentter men oqytushylar qoghamdastyqtyng adaldyq mәdeniyetin qalyptastyruda manyzdy ról atqarady. Mәselen, kez kelgen qúqyqbúzushylyq turaly habarlau, әdildik prinsiypin saqtau jәne bir-birine senim artu jemqorlyqtyng aldyn alugha yqpal etedi. QazÚU oqu prosesin sifrlandyru arqyly jemqorlyqty boldyrmaudyng tiyimdi jolyn tapty. Barlyq әkimshilik jәne akademiyalyq prosester avtomattandyrylghan jýie arqyly jýrgiziledi. Búl jemqorlyq tәuekelderin tómendetedi.Studentterding jemqorlyqqa qarsy kýrestegi róli óte manyzdy. QazÚU olardy belsendi azamattyq ústanymgha shaqyra otyryp:

• Kez kelgen jemqorlyq faktilerine beyjay qaramaugha;
• Óz qúqyqtaryn qorghaugha;
• Ádiletsizdikke qarsy ashyq pikir bildiruge tәrbiyeleydi.

Fakulitetimizding kóptegen týlekteri memlekettik qyzmette, bizneste jәne qoghamdyq úiymdarda adaldyq pen әdildikting jarqyn ýlgisin kórsetip keledi. Búl bolashaq úrpaqqa jemqorlyqsyz qogham qúrudyng mýmkin ekenin dәleldeydi. Kafedra jastardy jemqorlyqqa qarsy tәrbiyeleude tek bilim beru ghana emes, sonymen qatar olardyng sanasyna adaldyqtyn, әdildikting jәne zandylyqtyng qúndylyqtaryn sinirudi maqsat etedi. Búl – jemqorlyqsyz qogham qúrudaghy manyzdy qadam. Árbir studentting adaldyqqa degen kózqarasyn ózgertu arqyly ghana Qazaqstan bolashaghy jarqyn әri әdil bola alady.

Dosumbekova M.T.

Ál-Faraby atyndaghy QazÚU Zang fakuliteti qylmystyq qúqyq qylmystyq is jýrgizu jәne kriminalistika kafedrasynyng oqytushysy

Abai.kz