Astanada Álemdik jәne dәstýrli dinder kóshbasshylarynyng VIII cezi bastaldy. Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Sezding «Dinder dialogy: bolashaq jolyndaghy siynergiya» taqyrybyndaghy plenarlyq sessiyasyna qatysty.

Qazaqstan Preziydenti Álemdik jәne dәstýrli dinder kóshbasshylarynyng VIII sezining ashyluynda sóz sóiledi.

Qasym-Jomart Toqaev Astana tórinde bas qosqan әlemning eng bedeldi ruhany kóshbasshylary men basqa da qatysushylargha iltipat bildirip, Sezd júmysyna qoldau kórsetkenderi ýshin alghys aitty.

– Qazir jer jýzinde syn-qaterler kóbeyip, halyqaralyq ahual ushyghyp túr. Sonyng saldarynan týrli qaqtyghystar kóbengde. Almaghayyp kezeng eshkimge onay bolyp jatqan joq. Ókinishke qaray, soghystyng sipaty men bolmysy beleng aluda. Degenmen biz ótken zamannan dúrys sabaq alyp, syndarly әri ashyq kelissózderge úmtyluymyz kerek. Mәmilege balama joq. Búl túrghydan alghanda, býgingi Sezding mәn-manyzy airyqsha. Din basshylaryn gumanistik kózqarastardy tu etken Beybitshilik elshileri dep aitugha bolady. Sizder ortaq mýdde ýshin birigip, әlem júrtshylyghyn iygi maqsat jolynda júmyldyrugha niyet bildirip otyrsyzdar. Barshanyzgha shynayy rizashylyghymdy bildiremin, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Memleket basshysynyng aituynsha, Sezd alghash qyzmetin bastaghan sәtten beri qazirgi zaman syn-qaterlerin ashyq talqylaytyn biregey alangha ainaldy. Kongreske qatysushylardyng úsynymdaryna sәikes, Sezding 2033 jylgha deyingi damu tújyrymdamasy әzirlenip, ol jýzege asyrylyp jatyr.

– Atalghan qújat bizding beybitshilikti saqtau, tatu-tәtti ómir sýru jәne barshagha ortaq adamgershilik qúndylyqtaryn berik ornyqtyru sekildi ortaq maqsatymyzdy aiqyndaydy. Geosayasy shiyelenis ushyqqan zamanda múnyng bәri airyqsha manyzdy. Sezding qorytyndy deklarasiyasy resmy qújat retinde BÚÚ Bas Assambleyalarynda taralady. Búl sezd júmysyna berilgen joghary bagha. Aldaghy mereytoylyq 80-shi sessiyada da atalghan ýrdis jalghasady dep ýmittenemin, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Preziydent Qazaqstan territoriyasy ejelden týrli mәdeniyetter toghysyp, órkeniyetter ózara bite qaynasqan meken ekenine nazar audardy.

– Qazaq dalasynda әlemdegi eng negizgi dinder men konfessiyalardyng barlyghy derlik taraghan jәne bir-birimen jarasym tapqan. Biz qazirgi Qazaqstanda da osy iygi dәstýrdi saqtap, odan әri damytugha bar kýsh-jigerimizdi salamyz. Elimizding etnosaralyq jәne dinaralyq kelisimdi nyghaytuda tәjiriybesi mol. Qazaqstannyng etnostyq әri diny toleranttyq modeli «Birligimiz – әraluandyqta» qaghidatyna sýienedi. Búl ústanym tipti әlemdik ólshem túrghysynan biregey sanalatyn Qazaqstan halqy assambleyasynyng qyzmetinde de kórinis tapqan. Tarihtyng ózi qalyptastyrghan halqymyzdyng tózimi, yntymaq-birligi men keng dýniyetanymy býginde elimizding beybitsýigish, tengerimdi syrtqy sayasatynan anyq angharylady. Búl sayasat senimge, dialogqa jәne yntymaqtastyqqa negizdelgen. Jalpygha ortaq osy qúndylyqtar men qaghidattar barsha halyqtar men memleketter ýshin de manyzdy ekenine senimim kәmil, – dedi Preziydent.

Qasym-Jomart Toqaev keshe Sezd ayasynda BÚÚ Órkeniyetter aliyansynyng diny nysandardy qorghau jóninde arnauly sessiyasy úiymdastyrylghanyn atap ótip, jahandaghy gumanistik kýn tәrtibin ilgeriletuge sinirgen enbegi ýshin Aliyansting joghary ókili Miygeli Anheli Moratinosqa rizashylyghyn bildirdi.

– Kiyeli diny oryndar men nyshandardy qorghau arqyly biz, shyn mәninde, adamzat órkeniyetining qaynar kózin saqtaymyz. Qazaqstanda 18 konfessiyagha tiyesili tórt myngha juyq diny birlestik bar. Biz YuNESKO-nyng Býkilәlemdik múralar tizimine engen Qoja Ahmet Yasauy kesenesi sekildi kiyeli jerlerdi, ertede jәne qazirgi zamanda boy kótergen meshitterdi, pravoslavie men katolik shirkeulerin, Almatydaghy budda ortalyghy men «Beyt Raheli Habad Lubavich» siyaqty sinagogalardy qorghap, qoldau kórsetemiz. Memleket diny qauym ýshin erekshe manyzgha ie barlyq qasiyetti oryndardyng saqtaluyn óz qamqorlyghyna alghan. Manghystaudaghy Beket ata meshiti, Ile ózenining jaghasyndaghy Tamghaly tas budda petroglifteri, Almatydaghy Levi-Ishak Shneersonnyng qabiri, katolikter airyqsha ardaqtaytyn Soltýstik Qazaqstandaghy Mәriyamkól – osynyng jarqyn mysaly. Kiyeli jerler nanym-senimi әrtýrli adamdardy biriktirip, úrpaqtar sabaqtastyghy men ruhany baylanysty saqtaydy. Sondyqtan biz ýshin búl jay ghana sәulettik nemese tarihy eskertkish emes, beybitshiliktin, ózara qúrmet pen halqymyzdyng mәdeny sanaluandyghynyng simvoly, – dedi Preziydent.

Memleket basshysy songhy ótken Sezden beri әlemde óte jaghymsyz ýrdister beleng alghanyn aitty. Keybir sayasatkerler men sarapshylar búghan «órkeniyetter daghdarysy» dep aidar taqty.

– Kiplingshe aitsaq, «Batystyng aty – Batys, Shyghystyng aty – Shyghys. Olar eshqashan bir arnada toghyspaydy». Birqatar iri memlekette oryn alghan keyingi uaqighalardy sholyp ótsek, múnday úigharymnyng dúrys kórinui mýmkin. Biraq sayasy faktordy eshqashan esten shygharugha bolmaydy. Basqasha aitqanda, basqarushy biylikting memlekettik qúrylym turaly tújyrymy men tәjiriybesin qaperde ústaghan jón. Olar jýrgizetin sayasattyng beybit dialogty qoldau, mәdeniyetterdin, týrli din men dýniyetanymnyng yqpaldastyghy túrghysynan әrdayym oryndy әri konstruktivti bola bermeytinin kórip otyrmyz. Ásireúltshyldyq pen jalghan patriotizmning kýn sanap beleng aluy alandatpay qoymaydy. Qalyptasqan týsinikterding kóz aldymyzda ózgerui jastardy adastyrady. Bir jaghynan biz qúqyqtyq konservativti jәne liyberaldy iydeologiyalardyng qaqtyghysyna kuәmiz. Búl birqatar eldi sayasy túraqsyzdyqqa әkeledi. Qazaqstanda osy tektes jahandyq problemalargha jiti nazar audarylady. Búl – ishki sayasatymyzdyng negizgi ózegi. Týrli etnos, din jәne últ ókilderi arasynda toleranttylyq pen ózara qúrmet sayasatyn jýrgizu manyzdy dep sanaymyn. «Birligimiz – әraluandyqta» ústanymyna ziyan keltirip, oghan kýie jaqqysy keletin, sonyng ishinde memlekettik qyzmette jәne qoghamdyq orynda elimizdi túraqty meken etetin halyqtardyng tilin erkin qoldanugha qarsy әreketterge qatang tosqauyl qoyylady. Oghan «Zang jәne tәrtip» qaghidatyna say qúqyqtyq bagha beriledi, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Preziydent Qazaqstanda songhy jyldary anaghúrlym ornyqty, ashyq әri әdil sayasy jýie qalyptastyrugha baghyttalghan auqymdy ózgerister dәiekti týrde jýrgizilgenin atap ótti.

– Adam qúqyghyn qorghau salasy aitarlyqtay kýsheydi: Konstitusiyalyq sot qúrylyp, ombudsmen instituty nyghaydy, arnayy zandar men jarlyqtar shygharyldy. Jalpyúlttyq referendum kezinde azamattarymyzdyng basym bóligi qoldaghan 2022 jylghy konstitusiyalyq reforma sayasy jýiemizdi týbegeyli janghyrtty. Biz «Kýshti Preziydent – yqpaldy Parlament – esep beretin Ýkimet» qaghidatyn basshylyqqa aldyq. Preziydentti jeti jylgha bir ret saylau tәrtibi bekitilip, sonday-aq Memleket basshysynyng jaqyn tuystaryna sayasy lauazym atqarugha tyiym salatyn normalar engizildi. Búdan bólek, jaqynda Qazaqstan halqyna arnaghan Joldauymda elimizde birpalataly Parlament qúru bastamasyn kóterdim. Atalghan úsynys halyq mýddesine say sayasy jýieni janghyrtu niyetinen tuyndap otyr. «Zang jәne tәrtip» tújyrymdamasy negizinde qoghamnyng túraqtylyghy men azamattardyng qauipsizdigin qamtamasyz etuge ishki sayasatymyzda erekshe mәn beriledi, – dedi Preziydent.

Memleket basshysy innovasiyany, sonyng ishinde jasandy intellektini keninen engizuge toqtalyp, últtyq ekonomikany jappay sifrlandyru iydeyasy biylghy Joldauynyng arqauy bolghanyna nazar audardy.

– Songhy jyldary Qazaqstan ekonomikasyn reformalaugha qatysty auqymdy júmys atqarylyp jatyr. Men Joldauda úsynghan josparlar atalghan bastamany odan әri órbitedi. Búl jerde elimizding jana industrialdy qalybyn qúru jóninde sóz bolyp otyr. Energetika jәne kommunaldyq infraqúrylym birtindep janghyrtyla bastady. Qazaqstan Shyghys pen Batys, Soltýstik pen Ontýstik arasyndaghy negizgi qúrlyq dәlizi sanalady. Sondyqtan kólik-tranzit әleuetimizdi arttyrugha airyqsha kýsh salamyz. Jana investisiyalyq kezendi bastaugha jәne azamattardyng kәsipkerlik bastamalaryn qoldaugha erekshe kónil bólinedi. Osy orayda memleket investisiyalyq ahual men iskerlik ortany jetildiruge kiristi. Últtyq ekonomikany damytu isinde memleketting auqymdy qarjylyq mýmkindigin júmyldyrumen qatar, iri investisiya tartugha tyrysamyz. Degenmen bizding basty baylyghymyz – adam. Sol sebepti memleket adam әleuetin nyghaytu baghytynda keshendi shara qabyldady. Ústazdardy, dәrigerlerdi, ghalymdar men injenerlerdi, jastardy qoldau tetikteri jana dengeyge kóterildi. Biyl Qazaqstanda «Júmysshy mamandyqtary jyly» dep jariyalandy. Búl sheshim qoghamda enbekqorlyq kulitining manyzdy ekenin kórsetedi. Biz jana mektepter qúrylysyna, joghary bilim, ghylym, sport jәne kreativti industriya salalaryn damytugha, densaulyq saqtau men әleumettik qamsyzdandyru jýielerin janghyrtugha qomaqty qarjy bólip otyrmyz. Qoghamnyng ekologiyalyq mәdeniyetin arttyru ýshin jan-jaqty sharalar qabyldandy. Byltyr «Taza Qazaqstan» jalpyúlttyq aksiyasy bastalyp, oghan milliondaghan otandasymyz qatysty. Múnyng bәri Ádiletti, Taza, Qauipsiz, Quatty, Sifrlyq Qazaqstandy – jauapkershiligi joghary azamattardyng memleketin, mýmkindikter men progrester elin qúru jolyndaghy basty baghdar sanalady, – dedi Memleket basshysy.

Qasym-Jomart Toqaev әlemde mәdeniyetter arasyndaghy qarama-qayshylyq kýsheyip, sauda jәne sanksiya teketiresteri bәsendemey túrghanyna, jappay qarusyzdanudyng ornyna әskerdi jaraqtandyru jarysy bastalyp ketkenine toqtaldy.

– Dýnie jýzining әrtýrli aimaghynda jýrip jatqan gibridti soghystardyng maydan shebi aiqyn emes. Alayda qisapsyz adam shyghynyna úshyratyp, tolassyz bosqyndar nópirine týrtki boluda. Ekonomikagha orasan zor zalal tiygizip otyr. Yadrolyq qaqtyghys qaupi qatty alandatady. Sarapshylar zúlymdyq pen meyirimdilik tartysqa týsetin múnday sheshushi sәtting bolu yqtimaldyghy songhy on jylda kýrt artqanyn jii aita bastady. Ókinishke qaray, әlemde konstruktivti úsynystardy ortagha salyp, sayasy ústamdylyq tanytudan góri óshpendilik órship, geosayasy jikting arasy alshaqtap, әleumettik shiyelenis odan sayyn ushyghyp barady. Mening oiymsha, múnday qily kezende dialogqa shaqyratyn, birin-biri jatsynudy dogharugha ýndeytin, halyqaralyq arenadaghy ózara senimdi arttyratyn basty amal retinde konstruktivti diplomatiya aldynghy oryngha shyghuy kerek, – dedi Preziydent.

Memleket basshysynyng aituynsha, órkeniyetter baylanysyn damytuda, sonday-aq adamdar men qogham arasyndaghy senimdi nyghaytuda airyqsha ról atqaratyn dinbasylaryna zor ýmit artylady.

– Diny qayratkerler sayasatkerlerdi parasattylyqqa, izgilikke jәne moralidyq jauapkershilikke ýndep, әlemning qúrdymgha ketuine jol bermeu ýshin qoldan kelgenning bәrin jasaytynyna senimdimin. Dýnie jýzinde múnday ýlgi tútar talpynystar joq emes. Álemdik jәne dәstýrli dinder kóshbasshylarynyng sezi, Adamzat bauyrlastyghy turaly qújat, Mekke deklarasiyasy, Bahreyn forumy, Birikken Arab Ámirlikterindegi «Ibrahim zәuzatynyng ýii» – osy bastamalardyng barlyghy tize qosyp әreket etse, din úiystyrushy kýshke ainalatynyn kórsetedi. Múnday tәjiriybeni odan әri damytyp, keninen taratu qajet, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Búdan әri Preziydent Qazaqstannyng dinaralyq jәne mәdeniyetaralyq dialogty nyghaytugha qatysty ústanymymen bólisti.

– Halyqaralyq jәne ónirlik úiymdar dengeyinde diny diplomatiyanyng әleuetin paydalanu manyzdy. Osyghan deyingi Sezd ayasynda kótergen «Beybitshilik qozghalysy» atty iydeyamdy talqylaudy úsynamyn. Jogharghy din qyzmetkerleri zorlyq-zombylyqty toqtatugha jәne bitimge kelu joldaryn izdeuge eshqanday sayasy renksiz, beytarap ýndeu jasau arqyly atalghan qozghalysqa moralidyq túrghydan demeu bola alar edi. Adam ómirining qúny, janashyrlyq pen meyirbandyq sekildi jalpygha ortaq qúndylyqtargha negizdelgen búl bastama dindar qauymdy ghana emes, sayasatkerlerdi, halyqaralyq úiymdar men memlekettik emes qúrylymdar ókilderin, sarapshylardy, tipti jastardy da biriktire alady. Beybitshilikti qorghau jolyndaghy ýnimiz әldeqayda órshil boluy qajet. Osy Sezd sekildi alandar soghan septigin tiygizedi. Búl rette әzirge әlemde balamasy joq Birikken Últtar Úiymyna ýlken senim artamyz. Orayly sәtti paydalanyp, Almatyda BÚÚ-nyng Ortalyq Aziya men Aughanstangha arnalghan Ornyqty damu maqsattary jónindegi ónirlik ortalyghyn ashu turaly elimizding úsynysyna qoldau bildirgeni ýshin Úiymgha mýshe barlyq memleketke rizashylyghymdy bildiremin. AÓSShK, Islam yntymaqtastyghy úiymy, EQYÚ, Shanhay yntymaqtastyq úiymy, Ontýstik-Shyghys Aziya memleketterining assosiasiyasy, Arab memleketteri ligasy sekildi ónirlik qúrylymdardyng rólin kýsheytu qajet, – dedi Memleket basshysy.

Qasym-Jomart Toqaevtyng payymdauynsha, diny konfessiyalar qay zamanda da adamdargha týrli qiyndyqtar men tauqymetterdi enseruge kómektesken. Sondyqtan adamnyng ruhany qajettiligi turaly sóz qozghalghanda, onyng dýniyelik múqtajdyqtaryn da qaperden shygharugha bolmaydy.

– Eleuli jetistikterge qaramastan, adamzat kóptegen gumanitarlyq syn-qatermen betpe-bet kelip otyr. Milliondaghan adamdar ashtyqtan, indetten, qorshaghan ortanyng azyp-tozuynan jәne klimat ózgerisinen zardap shegude. Qazaqstan kedeylikti azaytugha, ekologiyalyq problemalardy sheshuge jәne gumanitarlyq kómek kórsetuge aitarlyqtay kýsh-jiger júmyldyrady. Búl mәselelerdi kelesi jyly sәuir aiynda Astanada ótetin Ekologiya jәne ornyqty damu ónirlik sammiytinde talqylau josparlanghan. Elimiz – músylman әlemining qiyr soltýstiktegi eng ýlken aimaghy. Otyz jyl búryn biz Islam yntymaqtastyghy úiymynyng mýshesi atandyq. Osy bedeldi birlestik ayasynda Qazaqstan Azyq-týlik qauipsizdigi jónindegi islam úiymynyng qúryluyna bastamashy boldy. Din qayratkerleri әrqashan adamdardy jigerlendirip, iygi is jasaugha, joq-jitikke jәrdemdesuge shaqyrady. Diny qauymdar gumanitarlyq missiyalar men eriktiler baghdarlamasyn iske qosyp, mektep pen auruhana ashady. Jastar men әleumettik әlsiz toptargha qamqorlyq kórsetip, klimat pen migrasiya mәselesin qozghaydy. Búl XXI ghasyrda da dinning jasampaz kýshke ie ekenin taghy bir dәleldeydi. Onyng mýmkindigin tolyq paydalanu qajet, – dedi Preziydent.

Memleket basshysy әlem kýrdeli ekologiyalyq qauip-qatermen betpe-bet kelip otyrghanyn, sonyng ishinde Ortalyq Aziya ony erekshe sezinetinin jetkizdi.

– Klimat ózgerisi múnda әlemdik dengeymen salystyrghanda óte tez jýrip jatyr. Aymaqta qúrghaqshylyq jii oryn alyp, múzdyqtar erip, túshy sudyng qory azayyp keledi. Kez kelgen halyqtyng ruhany dәstýri tabighatty ayalaugha, qorshaghan ortamen ýilesimdi ómir sýruge ýiretedi. Óitkeni Jer – Jaratushy syilaghan ortaq ýiimiz. Oghan qamqorlyq tanytu – paryzymyz. Klimattaghy ózgerister men onyng auyr saldary – tek ghylymy nemese ekonomikalyq mәsele emes, irgeli adamgershilik qúndylyqtar ýshin synaq. Yqtimal ekologiyalyq apattardyng aldyn alu ýshin halyqaralyq yntymaqty nyghaytu, sonday-aq jahandyq jәne ónirlik dengeyde ýilesimdi әreket etu manyzdy. Sondyqtan Sezd ayasynda klimat ózgeristerine qarsy kýrestegi din kóshbasshylarynyng róli turaly birlesken qújat әzirleudi úsynamyn. Atalghan qújatta ruhany dәstýrlerge negizdelgen jәne klimat ózgeristerine osal ónirlerdi qoldaugha erekshe mәn beretin ekologiyalyq jauapkershilikting jalpygha birdey qaghidattaryn bekituge bolady, – dedi Qasym-Jomart Toqaev

Preziydent әlemning jana tehnologiyalyq dәuirge qadam basqanyna nazar audardy.

– Jasandy intellekt, ýlken derekqor, bioinjeneriya jәne basqa da revolusiyalyq janashyldyqtar adamnyng túrmys-tirshiligin týbegeyli ózgertti. Biraq etikalyq normalar tehnologiyalyq progresting qarqynyna ilese almay jatyr. Tandau qúqyghy men jeke ómirding qúpiyalyghyn qorghau, sifrlyq tendikti jәne jasandy intellektini paydalanu qauipsizdigin qamtamasyz etu sekildi kóptegen diylemma saldarynan jana syn-qaterler tuyndady. Din kóshbasshylary adamgershilik qúndylyqtar men asqaq múrattardyng saqshysy retinde adamzattyng sifrlyq keleshegi turaly pikirtalasqa atsalysuy kerek dep oilaymyn. Kez kelgen tehnologiya adam iygiligine qyzmet etuge tiyis. Ol ýshin din kóshbasshylarynyn, ghalymdar men tehnokrat-injenerlerding túraqty dialogyn úiymdastyru qajet. Jasandy intellekt elimizding qarqyndy damuyna jol ashady. Áytse de etikalyq normalardy saqtaudyng manyzyn jaqsy týsinemiz. Sondyqtan búl baghytta keninen yntymaqtastyq ornatugha әzirmiz. Jasandy intellektini damytu etikasy jónindegi dinaralyq komissiya qúrudy úsynamyn. Ol neyrojeliler men basqa da serpindi tehnologiyalardy jauapkershilikpen paydalanudyng әmbebap qaghidattaryn әzirleumen ainalysady. Búl jerde «algoritmderge arnalghan qaghidalar» jinaghyn әzirleu turaly sóz bolyp otyr. Onda adamnyng qadir-qasiyetin qúrmetteu, diskriminasiyagha jol bermeu, asa manyzdy sheshimderdi baqylauda ústau mәseleleri eskeriluge tiyis, – dedi Memleket basshysy.

Preziydent barlyq negizgi diny dәstýrler meyirimdilik, әdildik, jaqynyna janashyrlyq, beybitsýigish qasiyet sekildi jalpy gumanistik qúndylyqtardy dәripteytinine nazar audaryp, Qazaqstannyng osy ústanymgha beyil ekenin atap ótti. Sondyqtan elimiz zorlyq-zombylyqty, ekstremizmdi jәne óshpendilikti aqtap alu ýshin dindi paydalanugha ýzildi-kesildi qarsy dep mәlimdedi.

– Býginde kóptegen oishyldar postsekulyarlyq dәuirding bastalghanyn jii aitady. Yaghny múnday kezende din qaytadan qoghamdyq jәne sayasy ómirding manyzdy faktoryna ainalady. Bizding Sezd zamana kóshinen qalmaugha tyrysady. Sondyqtan din ókilderining dialogyn ghalymdar men sarapshylar qauymdastyghymen kýsheytemiz. Ruhany danalyq pen sarapshylar bilimining sintezi jahandyq jәne ónirlik dengeydegi ózekti problemalardyng tiyimdi sheshimin tabugha jol ashuy mýmkin, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Búl rette Memleket basshysy bolashaq jastardyng qolynda ekenin jetkizdi.

– Óskeleng úrpaq barlyq din jәne mәdeniyet ókilderining arasyndaghy ózara qúrmet pen syilastyq ruhyn tereng sezinip ósui kerek. Qazirgi jastar kóptegen syn-qatermen betpe-bet kelip otyr. Nanym-senimi, dýniyetanymy әrtýrli bolsa da, olardy tolghandyratyn mәseleler – ortaq. Demek sol týitkilderding sheshimin de birlesip izdeu qajet. Sol sebepti, Sezd ayasynda Jas din kóshbasshylary forumy ekinshi ret ótkizilip jatyr. Búl forumgha qatysushylar ashyq pikir almasugha, birlesip júmys isteuge dayyn ekenin kórsetti. Bәrimiz ruhany kóshbasshylardyng jana buyny qalyptasyp jatqanyn kórip otyrmyz. Olargha qoldau kórsetu – barshamyzgha ortaq paryz. Qazaq halqynda «Tórteu týgel bolsa, tóbedegi keledi» degen sóz bar. Shyn mәninde, bәrimiz kýsh-jigerimizdi biriktirsek, jahandyq syn-qaterlerge tótep bere alamyz. Biz Astana tórinde osymen segizinshi mәrte bas qosyp otyrmyz. Búl din basshylarynyng arman-múraty ortaq ekenin anghartady. Býkil adamzatqa tóngen týrli qauipterge birigip qarsy túrugha dayyn ekenin kórsetedi. Osy dóngelek ýsteldegi qúrmet pen dostyq ruhy dýnie jýzin yntymaqqa bastasyn! IYgi maqsattargha birge jeteyik, – dep týiindedi sózin Memleket basshysy.

Abai.kz