Memleket basshysy Qazaqstangha resmy saparmen kelgen Majarstan Preziydentimen kezdesti. Qasym-Jomart Toqaev shaqyruyn qabyl alyp, Astanagha kelgeni ýshin Tamash Shuyokqa alghys aitty.

– Sizding búl alghashqy resmy saparynyz yntymaqtastyghymyzdy nyghaytu túrghysynan óte manyzdy oqigha. Majarstan – bizding egemendigimizdi alghash moyyndaghan europalyq memleketterding biri. Al Budapesht – resmy diplomatiyalyq missiyamyzdy qabyldaghan birinshi europalyq qala. Sondyqtan Sizding elinizben kóptegen saladaghy tyghyz yqpaldastyqty qoldaymyz. Eki elding mýddesine say keletin búl ýrdis jalghasyn tabatynyna senimdimin. Sol sebepti biz sayasi, ekonomikalyq baylanystarymyzdy odan әri keneytuge barynsha kýsh salamyz, – dedi Memleket basshysy.

Tamash Shuyok qonaqjaylyq tanytqany ýshin Qasym-Jomart Toqaevqa alghys aityp, elderimizding arasynda senimge, ózara qúrmet pen tarihy baylanysqa negizdelgen belsendi dialog ornaghanyn atap ótti.

– Halyqtarymyzdyng dostyghy ghasyrlar qoynauynan tamyr tartady. Qazir de sayasy qarym-qatynasymyz óte joghary dengeyge jetti dep oilaymyn, ekonomikalyq baylanystarymyz da qarqyndy damyp keledi. Sonday-aq tanerteng ótken Digital Bridge 2025 forumynda aitqanymday, qos memleket arasyndaghy yqpaldastyqtyng bolashaghy zor. Biz kóptegen jobalar men bastamalardy birlese iske asyrudy josparlap otyrmyz, – dedi Majarstan Preziydenti.

Kelissóz barysynda taraptar sauda-ekonomikalyq seriktestikti keneytu mәselelerin talqylady. Qazaqstan men Majarstannyng mәdeny jәne bilim beru salalaryndaghy baylanysyn nyghaytudyng manyzyna toqtaldy.

Qasym-Jomart Toqaev pen Tamash Shuyok halyqaralyq kýn tәrtibindegi ózekti mәseleler boyynsha pikir almasyp, kópjaqty qúrylymdar ayasyndaghy yntymaqtastyq perspektivasyn qarastyrdy.

Qazaqstan men Majarstan preziydentteri keneytilgen qúramda kelissóz jýrgizdi. Memleket basshysy Astana men Budapesht arasyndaghy tyghyz әri senimdi qarym-qatynas ghasyrlar qoynauynan tamyr tartatynyn jәne ózara qúrmetke negizdelgenin atap ótti.

Suret: Aqorda telegram arnasynan alyndy.

Qazaqstan Preziydenti ótken jyly Majarstangha jasaghan sapary birqatar manyzdy kelisimderge qol qoyyluymen erekshelengenin jetkizdi. Búl eki el arasyndaghy úzaq merzimdi yntymaqtastyq pen bauyrlastyq baylanystardy nyghaytu ýshin jana perspektivagha jol ashty.

Memleket basshysynyng aituynsha, ekijaqty sauda-ekonomikalyq qarym-qatynastardyng berik negizi men zor әleueti bar.

– Byltyr tauar ainalymy shamamen 200 million dollargha jetkenin, al biylghy segiz aida 22 payyz óskenin (164,5 million dollar) erekshe yqylaspen atap ótkim keledi. Býginde Qazaqstan ekonomikasyna 400 million dollargha juyq investisiya salghan 35-ten asa majar kompaniyasy júmys istep jatyr. Biz qazirding ózinde auyl sharuashylyghy, janartylatyn energiya, densaulyq saqtau, logistika men qarjy salalarynda 607 million dollargha baghalanatyn 20 birlesken jobany iske asyryp jatyrmyz, – dedi Qazaqstan Preziydenti.

Taraptar mәdeniy-gumanitarlyq yqpaldastyq mәselelerine mәn berdi. Halyqtarymyzdyng tarihy jaqyndyghy men bauyrlastyghynyng dәleli retinde 2023 jyly Astana kóshelerining birine kórnekti majar aqyny Shandor Petefiyding esimi berilgen bolatyn. Preziydent jyl sayyn elimizding 250 studenti majar uniyversiytetterinde oqitynyna toqtalyp, bilim almasudyng manyzyn atap ótti. Sonymen qatar otandyq joghary oqu oryndary da majarlyq studentter men zertteushilerdi kóptep qabyldaugha dayyn ekenin mәlimdedi.

Tamash Shuyoktyng aituynsha, Qazaqstanmen jan-jaqty baylanystardy damytu Majarstannyng syrtqy sayasatynda airyqsha oryn alady.

– Halyqtarymyzdyng san ghasyrdan beri jalghasqan baylanysynyng tini berik ekenin údayy bayqap jýrmiz. Majarlyqtar ózderining shyghystaghy týp tarihyna әrdayym qyzyghushylyqpen qaraydy. Sondyqtan elimiz Shyghys pen Batys, Ortalyq Aziya men Ortalyq Europa arasyndaghy altyn kópir retinde missiyasyn ýnemi atqaryp keledi. Preziydent myrza atap ótkendey, 2014 jyly Strategiyalyq seriktestik turaly kelisimge qol qoyylyp, búl qarym-qatynasymyzdyng negizin qalady. Ekonomikalyq yntymaqtastyqtyng ayasy keneyip kele jatyr. Al mәdeniyet pen bilim salasyndaghy yqpaldastyghymyz kóp júrtqa ýlgi. Búl artyq aitqandyq emes. Qazaqstanmen baylanysymyzdy strategiyalyq túrghydan manyzdy dep sanaymyz әri joghary baghalaymyz. Qazirgidey daghdarys kezeninde Shyghys pen Batys arasyndaghy yntymaqtastyq airyqsha mәnge ie bola bastady, – dedi Majarstan Preziydenti.

Kelissóz barysynda sauda-investisiya, energetika sektory, atom energiyasy, kólik-logistika, qarjy, sifrlandyru jәne jasandy intellekt sekildi salalardaghy ekijaqty yntymaqtastyq mәseleleri keninen qarastyryldy. Memleketter basshylary halyqaralyq sayasattyng basty mәselelerine qatysty eki elding ústanymdary úqsas jәne kópjaqty formattaghy tyghyz yqpaldastyqty jalghastyrugha dayyn ekenin rastady.

Suret: Aqorda telegram arnasynan alyndy.

Memleket basshysy Majarstan Preziydentin I dәrejeli «Dostyq» ordenimen marapattady.

Qasym-Jomart Toqaev Tamash Shuyokty Qazaq elinde qarsy alu ýlken mәrtebe ekenin, halqymyz Majarstan Preziydentin asa kórnekti memleket qayratkeri, parasatty basshy, bedeldi túlgha dep qabyldaytynyn atap ótti.

– Siz sarabdal sayasatynyz arqyly Majar elining әleumettik-ekonomikalyq damuyn ilgeriletuge, halyqaralyq sahnadaghy bedelin nyghaytugha ólsheusiz ýles qosyp kelesiz. Biz Majarstannyng Qazaqstan tәuelsizdigin alghashqylardyng biri bolyp tanyghan memleket ekenin esh uaqytta úmytpaymyz. Al egemen el retinde Europada túnghysh elshiligimizdi Budapesht tórinde ashqanymyz erekshe simvoldyq mәnge iye, – dedi Qazaqstan Preziydenti.

Memleket basshysy eki eldi terennen tamyr tartatyn ortaq tariyh, úqsas mәdeny qúndylyqtar, bekem dostyq baylanystyratynyn aitty.

– Qazaq halqy Majar elimen ornaghan erekshe qarym-qatynastardy qashanda ýlgi tútady, qasterleydi. Býginde san qyrly ekijaqty yqpaldastyq búryn-sondy bolmaghan dengeyge jetti. Úrpaqtan-úrpaqqa múra bolatyn strategiyalyq seriktestikting jarqyn ýlgisine ainaldy. Jana ghana Ózinizben ótken mazmúndy kelissózderimiz eki el arasyndaghy yntymaqtastyq qarqyndy damyp kele jatqanyn rastady. Elderimiz sayasi, ekonomikalyq jәne mәdeniy-gumanitarlyq baylanystyng ayasyn keneytuge mýddeli. Biz qol jetkizgen manyzdy uaghdalastyqtar qazaq-majar yqpaldastyghyn jana dengeyge kóteruge jol ashady dep senemin, – dedi Qazaqstan Preziydenti.

Qasym-Jomart Toqaev Tamash Shuyoktyng Qazaqstan men Majarstan arasyndaghy seriktestikti nyghaytugha qosqan sýbeli ýlesin, jeke qoldauyn óte joghary baghalaytynyn jetkizdi.

– Eki el arasyndaghy baylanysty kýsheytu jolyndaghy enbeginizdi jәne airyqsha rólinizdi eskere otyryp, Sizdi I dәrejeli «Dostyq» ordenimen marapattau turaly sheshim qabyldadym. Búl – qazaq júrtynyng Ózinizge degen shynayy qúrmeti, riyasyz kónili. Sonday-aq osy joghary marapat halyqtarymyzdyng mәngilik bauyrlastyghynyng taghy bir simvoly bolady dep senemin, – dedi Memleket basshysy.

Suret: Aqorda telegram arnasynan alyndy.

Óz kezeginde Majarstan Preziydenti kórsetilgen syi-qúrmet ýshin Qasym-Jomart Toqaevqa alghys aitty. Tamash Shuyok әrqashan qazaq-majar dostyghyna qoldau kórsetetinine nazar audaryp, Ortalyq Aziya men Europa arasynda dәneker bolugha bar kýsh-jigerin júmsaytynyn jetkizdi.

Qasym-Jomart Toqaev pen Tamash Shuyok kelissózder qorytyndysy boyynsha BAQ ókilderi ýshin mәlimdeme jasady.

Memleket basshysy Majarstan Preziydentining Qazaqstangha alghashqy resmy saparyn eki el qarym-qatynasynyng jana belesi dep qabyldaytynyn aitty. Sonymen qatar Astanada ótken Digital Bridge 2025 halyqaralyq forumyna arnayy kelip qatysqany jәne jasandy intellekt jóninde oi-pikirin bóliskeni ýshin Tamash Shuyokqa shynayy rizashylyghyn bildirdi.

– Biz – tamyry bir aghayyn júrtpyz. Majarstan – Qazaqstannyng Tәuelsizdigin alghash moyyndaghan elding biri. Sonday-aq bizben strategiyalyq әriptestik ornatqan Europa Odaghyndaghy túnghysh memleket. Qazaqstan egemen el retindegi alghashqy elshiligin Budapesht qalasynda ashqan bolatyn. Býginde elderimiz arasyndaghy sayasy dialog joghary dengeyde jýrip jatyr. Memleketterimiz barlyq salada ashyq әri ózara senimge negizdelgen baylanys ornatty. Sauda-ekonomika jәne investisiya salasyndaghy yntymaqtastyq nyghayyp keledi. Eki elding qarym-qatynasyna arqau bolghan sharttyq-qúqyqtyq negiz qalyptasty. Halyqaralyq úiymdar ayasyndaghy yqpaldastyq keneydi. Byltyr qarashada Budapeshtke jasaghan memlekettik saparymnyng qorytyndylary – osynyng aiqyn dәleli. Myzghymas dostyq pen ózara qoldaugha negizdelgen seriktestigimiz aldaghy uaqytta da tabysty bolady dep senemin. Osy ong ýrdiske Majarstan Preziydentining qosqan eleuli ýlesin óte joghary baghalaymyn. Sondyqtan býgin joghary Mәrtebeli Preziydent Tamash Shuyokty I dәrejeli «Dostyq» ordenimen marapattau men ýshin ýlken mәrtebe boldy, – dedi Qazaqstan Preziydenti.

Taraptar sauda-ekonomika salasyndaghy baylanysty damyta týsu qajet ekenine basa nazar audarghan.

– Byltyr eki elding alys-berisi 200 million dollar shamasynda boldy. Keleshekte ony 1 milliard dollargha deyin jetkizudi kózdep otyrmyz. Majarstan songhy 20 jylda elimizding ekonomikasyna 385 million dollardan astam investisiya saldy. MOL kompaniyasy Qazaqstannyng gaz salasynda tabysty júmys istep jatyr. Kýn tәrbinde taghy da basqa auqymdy jobalar bar. Elimizde UBM Group, Gedeon Richter, Globalia siyaqty alpauyt kompaniyalar da júmys jýrgizude. Qazirgi tanda 20 ortaq jobany jýzege asyryp jatyrmyz. Biz investisiyalyq qarym-qatynastarymyzdy odan әri keneytuge mýddelimiz. Osy rette, energetika, atom ónerkәsibi, auyl sharuashylyghy siyaqty týrli baghyttaghy yqpaldastyghymyzdy arttyrugha uaghdalastyq, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Suret: Aqorda telegram arnasynan alyndy.

Memleket basshysynyng aituynsha, kelissózder barysynda halyqaralyq kólik dәlizderin, logistika infraqúrylymyn damytudyng manyzyna mәn berilgen.

– Biyl Shymkentten Budapeshtke tikeley әue qatynasy ashyldy. Endi eki el astanalary arasyndaghy әue qatynasyn qayta ornatu mýmkindigin qarastyramyz dep kelistik. Kelissóz ayasynda jasandy intellektini jәne sifrlyq tehnologiyany ekonomikagha jappay engizuding manyzdylyghyna basa mәn berdik. Osyghan oray, birlese júmys isteuge dayyn ekenimizdi jetkizdik. Oghan qosa qarjy salasyna qatysty tyng jobalardy jýzege asyrugha uaghdalastyq. Jalpy, Qazaqstanda júmys isteuge niyetti majar kompaniyalary ýshin qolayly jaghday jasaugha dayyn ekenimizdi jetkizdim. Eki elding Ekonomikalyq yntymaqtastyq jónindegi ýkimetaralyq komissiyasy jәne Iskerlik kenesi osy mәselege basa mәn berui qajet dep sanaymyn, – dedi Memleket basshysy.

Preziydent mәdeniy-gumanitarlyq baylanystardy qazaq-majar qatynasynyng altyn arqauy dep atady.

– Osy baghyttaghy yntymaqtastyqty nyghaytu airyqsha manyzdy. Sondyqtan mәdeniyet, bilim-ghylym salasynda birlesken jobalardy jýzege asyrugha erekshe nazar audardyq. Qazirgi tanda majar elining ýzdik joghary oqu oryndarynda Qazaqstannyng mynnan astam studenti bilim alyp jatyr. Sol ýshin Majarstan Ýkimetine zor alghys aitamyn. Biz osy eldegi joghary oqu oryndarymen yqpaldastyghymyzdy odan әri damytugha dayynbyz, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Memleket basshysy Preziydent Tamash Shuyokpen aimaqtyq jәne jahandyq manyzy bar ózekti mәseleler boyynsha pikir almasqanyn aityp, әlemdegi geosayasy ahualdyng ushyghuy, týrli qaqtyghystardyng kóbengi eki eldi de alandatatynyna toqtaldy. Taraptar barlyq týitkildi Birikken Últtar Úiymy Jarghysyna sәikes beybit jәne sayasiy-diplomatiyalyq jolmen sheshu qajet dep sanaydy. Osy rette preziydentter halyqaralyq dengeyde bir-birine qoldau bildirip, birlese júmys isteuge kelisti.

– Býgingi kelissózder jemisti boldy. Qazaqstan men Majarstan arasyndaghy baylanys qarqyndy damyp kele jatyr. Ózara tiyimdi yqpaldastyghymyz jana әri sapaly dengeyge kóteriledi dep senemin. Qol jetkizgen barlyq kelisimder oidaghyday oryndalatynyna kýmәnim joq. Bauyrlas halyqtarymyzdyng yntymaghy berik bolsyn. Elderimiz ósip-órkendey bersin! – dedi Qazaqstan Preziydenti.

Majarstan Preziydenti elder arasynda tyghyz sayasy baylanys ornaghanyn, sauda-ekonomikalyq yntymaqtastyq dәiekti týrde damyp kele jatqanyn jәne sifrlandyru salasyndaghy yqpaldastyq perspektivasyn atap ótti.

– Biz Qazaqstandaghy sifrlandyru ýderisin jiti qadaghalap otyrmyz. Óitkeni sizding el búl mәselede aimaqta ghana emes, әlem boyynsha aldynghy qatarda keledi. Biz Qazaqstandy atalghan manyzdy baghyttaghy bedeldi seriktes sanaymyz jәne yntymaqtastyghymyzdy damytugha ýmittimiz. Majar-qazaq baylanystarynyng әleueti zor. Preziydent retinde múny iske asyrugha tolyq qoldau kórsetemin, – dedi Tamash Shuyok.

Abai.kz