مەملەكەت باسشىسى قازاقستانعا رەسمي ساپارمەن كەلگەن ماجارستان پرەزيدەنتىمەن كەزدەستى. قاسىم-جومارت توقاەۆ شاقىرۋىن قابىل الىپ، استاناعا كەلگەنى ءۇشىن تاماش شۋيوكقا العىس ايتتى.

– ءسىزدىڭ بۇل العاشقى رەسمي ساپارىڭىز ىنتىماقتاستىعىمىزدى نىعايتۋ تۇرعىسىنان وتە ماڭىزدى وقيعا. ماجارستان – ءبىزدىڭ ەگەمەندىگىمىزدى العاش مويىنداعان ەۋروپالىق مەملەكەتتەردىڭ ءبىرى. ال بۋداپەشت – رەسمي ديپلوماتيالىق ميسسيامىزدى قابىلداعان ءبىرىنشى ەۋروپالىق قالا. سوندىقتان ءسىزدىڭ ەلىڭىزبەن كوپتەگەن سالاداعى تىعىز ىقپالداستىقتى قولدايمىز. ەكى ەلدىڭ مۇددەسىنە ساي كەلەتىن بۇل ءۇردىس جالعاسىن تاباتىنىنا سەنىمدىمىن. سول سەبەپتى ءبىز ساياسي، ەكونوميكالىق بايلانىستارىمىزدى ودان ءارى كەڭەيتۋگە بارىنشا كۇش سالامىز، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

تاماش شۋيوك قوناقجايلىق تانىتقانى ءۇشىن قاسىم-جومارت توقاەۆقا العىس ايتىپ، ەلدەرىمىزدىڭ اراسىندا سەنىمگە، ءوزارا قۇرمەت پەن تاريحي بايلانىسقا نەگىزدەلگەن بەلسەندى ديالوگ ورناعانىن اتاپ ءوتتى.

– حالىقتارىمىزدىڭ دوستىعى عاسىرلار قويناۋىنان تامىر تارتادى. قازىر دە ساياسي قارىم-قاتىناسىمىز وتە جوعارى دەڭگەيگە جەتتى دەپ ويلايمىن، ەكونوميكالىق بايلانىستارىمىز دا قارقىندى دامىپ كەلەدى. سونداي-اق تاڭەرتەڭ وتكەن Digital Bridge 2025 فورۋمىندا ايتقانىمداي، قوس مەملەكەت اراسىنداعى ىقپالداستىقتىڭ بولاشاعى زور. ءبىز كوپتەگەن جوبالار مەن باستامالاردى بىرلەسە ىسكە اسىرۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز، – دەدى ماجارستان پرەزيدەنتى.

كەلىسسوز بارىسىندا تاراپتار ساۋدا-ەكونوميكالىق سەرىكتەستىكتى كەڭەيتۋ ماسەلەلەرىن تالقىلادى. قازاقستان مەن ماجارستاننىڭ مادەني جانە ءبىلىم بەرۋ سالالارىنداعى بايلانىسىن نىعايتۋدىڭ ماڭىزىنا توقتالدى.

قاسىم-جومارت توقاەۆ پەن تاماش شۋيوك حالىقارالىق كۇن تارتىبىندەگى وزەكتى ماسەلەلەر بويىنشا پىكىر الماسىپ، كوپجاقتى قۇرىلىمدار اياسىنداعى ىنتىماقتاستىق پەرسپەكتيۆاسىن قاراستىردى.

قازاقستان مەن ماجارستان پرەزيدەنتتەرى كەڭەيتىلگەن قۇرامدا كەلىسسوز جۇرگىزدى. مەملەكەت باسشىسى استانا مەن بۋداپەشت اراسىنداعى تىعىز ءارى سەنىمدى قارىم-قاتىناس عاسىرلار قويناۋىنان تامىر تارتاتىنىن جانە ءوزارا قۇرمەتكە نەگىزدەلگەنىن اتاپ ءوتتى.

سۋرەت: اقوردا تەلەگرام ارناسىنان الىندى.

قازاقستان پرەزيدەنتى وتكەن جىلى ماجارستانعا جاساعان ساپارى بىرقاتار ماڭىزدى كەلىسىمدەرگە قول قويىلۋىمەن ەرەكشەلەنگەنىن جەتكىزدى. بۇل ەكى ەل اراسىنداعى ۇزاق مەرزىمدى ىنتىماقتاستىق پەن باۋىرلاستىق بايلانىستاردى نىعايتۋ ءۇشىن جاڭا پەرسپەكتيۆاعا جول اشتى.

مەملەكەت باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، ەكىجاقتى ساۋدا-ەكونوميكالىق قارىم-قاتىناستاردىڭ بەرىك نەگىزى مەن زور الەۋەتى بار.

– بىلتىر تاۋار اينالىمى شامامەن 200 ميلليون دوللارعا جەتكەنىن، ال بيىلعى سەگىز ايدا 22 پايىز وسكەنىن (164,5 ميلليون دوللار) ەرەكشە ىقىلاسپەن اتاپ وتكىم كەلەدى. بۇگىندە قازاقستان ەكونوميكاسىنا 400 ميلليون دوللارعا جۋىق ينۆەستيتسيا سالعان 35-تەن اسا ماجار كومپانياسى جۇمىس ىستەپ جاتىر. ءبىز قازىردىڭ وزىندە اۋىل شارۋاشىلىعى، جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا، دەنساۋلىق ساقتاۋ، لوگيستيكا مەن قارجى سالالارىندا 607 ميلليون دوللارعا باعالاناتىن 20 بىرلەسكەن جوبانى ىسكە اسىرىپ جاتىرمىز، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

تاراپتار مادەني-گۋمانيتارلىق ىقپالداستىق ماسەلەلەرىنە ءمان بەردى. حالىقتارىمىزدىڭ تاريحي جاقىندىعى مەن باۋىرلاستىعىنىڭ دالەلى رەتىندە 2023 جىلى استانا كوشەلەرىنىڭ بىرىنە كورنەكتى ماجار اقىنى شاندور پەتەفيدىڭ ەسىمى بەرىلگەن بولاتىن. پرەزيدەنت جىل سايىن ەلىمىزدىڭ 250 ستۋدەنتى ماجار ۋنيۆەرسيتەتتەرىندە وقيتىنىنا توقتالىپ، ءبىلىم الماسۋدىڭ ماڭىزىن اتاپ ءوتتى. سونىمەن قاتار وتاندىق جوعارى وقۋ ورىندارى دا ماجارلىق ستۋدەنتتەر مەن زەرتتەۋشىلەردى كوپتەپ قابىلداۋعا دايىن ەكەنىن مالىمدەدى.

تاماش شۋيوكتىڭ ايتۋىنشا، قازاقستانمەن جان-جاقتى بايلانىستاردى دامىتۋ ماجارستاننىڭ سىرتقى ساياساتىندا ايرىقشا ورىن الادى.

– حالىقتارىمىزدىڭ سان عاسىردان بەرى جالعاسقان بايلانىسىنىڭ ءتىنى بەرىك ەكەنىن ۇدايى بايقاپ ءجۇرمىز. ماجارلىقتار وزدەرىنىڭ شىعىستاعى ءتۇپ تاريحىنا ءاردايىم قىزىعۋشىلىقپەن قارايدى. سوندىقتان ەلىمىز شىعىس پەن باتىس، ورتالىق ازيا مەن ورتالىق ەۋروپا اراسىنداعى التىن كوپىر رەتىندە ميسسياسىن ۇنەمى اتقارىپ كەلەدى. پرەزيدەنت مىرزا اتاپ وتكەندەي، 2014 جىلى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك تۋرالى كەلىسىمگە قول قويىلىپ، بۇل قارىم-قاتىناسىمىزدىڭ نەگىزىن قالادى. ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ اياسى كەڭەيىپ كەلە جاتىر. ال مادەنيەت پەن ءبىلىم سالاسىنداعى ىقپالداستىعىمىز كوپ جۇرتقا ۇلگى. بۇل ارتىق ايتقاندىق ەمەس. قازاقستانمەن بايلانىسىمىزدى ستراتەگيالىق تۇرعىدان ماڭىزدى دەپ سانايمىز ءارى جوعارى باعالايمىز. قازىرگىدەي داعدارىس كەزەڭىندە شىعىس پەن باتىس اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق ايرىقشا مانگە يە بولا باستادى، – دەدى ماجارستان پرەزيدەنتى.

كەلىسسوز بارىسىندا ساۋدا-ينۆەستيتسيا، ەنەرگەتيكا سەكتورى، اتوم ەنەرگياسى، كولىك-لوگيستيكا، قارجى، تسيفرلاندىرۋ جانە جاساندى ينتەللەكت سەكىلدى سالالارداعى ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىق ماسەلەلەرى كەڭىنەن قاراستىرىلدى. مەملەكەتتەر باسشىلارى حالىقارالىق ساياساتتىڭ باستى ماسەلەلەرىنە قاتىستى ەكى ەلدىڭ ۇستانىمدارى ۇقساس جانە كوپجاقتى فورماتتاعى تىعىز ىقپالداستىقتى جالعاستىرۋعا دايىن ەكەنىن راستادى.

سۋرەت: اقوردا تەلەگرام ارناسىنان الىندى.

مەملەكەت باسشىسى ماجارستان پرەزيدەنتىن ءى دارەجەلى «دوستىق» وردەنىمەن ماراپاتتادى.

قاسىم-جومارت توقاەۆ تاماش شۋيوكتى قازاق ەلىندە قارسى الۋ ۇلكەن مارتەبە ەكەنىن، حالقىمىز ماجارستان پرەزيدەنتىن اسا كورنەكتى مەملەكەت قايراتكەرى، پاراساتتى باسشى، بەدەلدى تۇلعا دەپ قابىلدايتىنىن اتاپ ءوتتى.

– ءسىز سارابدال ساياساتىڭىز ارقىلى ماجار ەلىنىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋىن ىلگەرىلەتۋگە، حالىقارالىق ساحناداعى بەدەلىن نىعايتۋعا ولشەۋسىز ۇلەس قوسىپ كەلەسىز. ءبىز ماجارستاننىڭ قازاقستان تاۋەلسىزدىگىن العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ تانىعان مەملەكەت ەكەنىن ەش ۋاقىتتا ۇمىتپايمىز. ال ەگەمەن ەل رەتىندە ەۋروپادا تۇڭعىش ەلشىلىگىمىزدى بۋداپەشت تورىندە اشقانىمىز ەرەكشە سيمۆولدىق مانگە يە، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

مەملەكەت باسشىسى ەكى ەلدى تەرەڭنەن تامىر تارتاتىن ورتاق تاريح، ۇقساس مادەني قۇندىلىقتار، بەكەم دوستىق بايلانىستىراتىنىن ايتتى.

– قازاق حالقى ماجار ەلىمەن ورناعان ەرەكشە قارىم-قاتىناستاردى قاشاندا ۇلگى تۇتادى، قاستەرلەيدى. بۇگىندە سان قىرلى ەكىجاقتى ىقپالداستىق بۇرىن-سوڭدى بولماعان دەڭگەيگە جەتتى. ۇرپاقتان-ۇرپاققا مۇرا بولاتىن ستراتەگيالىق سەرىكتەستىكتىڭ جارقىن ۇلگىسىنە اينالدى. جاڭا عانا وزىڭىزبەن وتكەن مازمۇندى كەلىسسوزدەرىمىز ەكى ەل اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق قارقىندى دامىپ كەلە جاتقانىن راستادى. ەلدەرىمىز ساياسي، ەكونوميكالىق جانە مادەني-گۋمانيتارلىق بايلانىستىڭ اياسىن كەڭەيتۋگە مۇددەلى. ءبىز قول جەتكىزگەن ماڭىزدى ۋاعدالاستىقتار قازاق-ماجار ىقپالداستىعىن جاڭا دەڭگەيگە كوتەرۋگە جول اشادى دەپ سەنەمىن، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

قاسىم-جومارت توقاەۆ تاماش شۋيوكتىڭ قازاقستان مەن ماجارستان اراسىنداعى سەرىكتەستىكتى نىعايتۋعا قوسقان سۇبەلى ۇلەسىن، جەكە قولداۋىن وتە جوعارى باعالايتىنىن جەتكىزدى.

– ەكى ەل اراسىنداعى بايلانىستى كۇشەيتۋ جولىنداعى ەڭبەگىڭىزدى جانە ايرىقشا ءرولىڭىزدى ەسكەرە وتىرىپ، ءسىزدى ءى دارەجەلى «دوستىق» وردەنىمەن ماراپاتتاۋ تۋرالى شەشىم قابىلدادىم. بۇل – قازاق جۇرتىنىڭ وزىڭىزگە دەگەن شىنايى قۇرمەتى، رياسىز كوڭىلى. سونداي-اق وسى جوعارى ماراپات حالىقتارىمىزدىڭ ماڭگىلىك باۋىرلاستىعىنىڭ تاعى ءبىر سيمۆولى بولادى دەپ سەنەمىن، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

سۋرەت: اقوردا تەلەگرام ارناسىنان الىندى.

ءوز كەزەگىندە ماجارستان پرەزيدەنتى كورسەتىلگەن سىي-قۇرمەت ءۇشىن قاسىم-جومارت توقاەۆقا العىس ايتتى. تاماش شۋيوك ارقاشان قازاق-ماجار دوستىعىنا قولداۋ كورسەتەتىنىنە نازار اۋدارىپ، ورتالىق ازيا مەن ەۋروپا اراسىندا دانەكەر بولۋعا بار كۇش-جىگەرىن جۇمسايتىنىن جەتكىزدى.

قاسىم-جومارت توقاەۆ پەن تاماش شۋيوك كەلىسسوزدەر قورىتىندىسى بويىنشا باق وكىلدەرى ءۇشىن مالىمدەمە جاسادى.

مەملەكەت باسشىسى ماجارستان پرەزيدەنتىنىڭ قازاقستانعا العاشقى رەسمي ساپارىن ەكى ەل قارىم-قاتىناسىنىڭ جاڭا بەلەسى دەپ قابىلدايتىنىن ايتتى. سونىمەن قاتار استانادا وتكەن Digital Bridge 2025 حالىقارالىق فورۋمىنا ارنايى كەلىپ قاتىسقانى جانە جاساندى ينتەللەكت جونىندە وي-پىكىرىن بولىسكەنى ءۇشىن تاماش شۋيوكقا شىنايى ريزاشىلىعىن ءبىلدىردى.

– ءبىز – تامىرى ءبىر اعايىن جۇرتپىز. ماجارستان – قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىگىن العاش مويىنداعان ەلدىڭ ءبىرى. سونداي-اق بىزبەن ستراتەگيالىق ارىپتەستىك ورناتقان ەۋروپا وداعىنداعى تۇڭعىش مەملەكەت. قازاقستان ەگەمەن ەل رەتىندەگى العاشقى ەلشىلىگىن بۋداپەشت قالاسىندا اشقان بولاتىن. بۇگىندە ەلدەرىمىز اراسىنداعى ساياسي ديالوگ جوعارى دەڭگەيدە ءجۇرىپ جاتىر. مەملەكەتتەرىمىز بارلىق سالادا اشىق ءارى ءوزارا سەنىمگە نەگىزدەلگەن بايلانىس ورناتتى. ساۋدا-ەكونوميكا جانە ينۆەستيتسيا سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق نىعايىپ كەلەدى. ەكى ەلدىڭ قارىم-قاتىناسىنا ارقاۋ بولعان شارتتىق-قۇقىقتىق نەگىز قالىپتاستى. حالىقارالىق ۇيىمدار اياسىنداعى ىقپالداستىق كەڭەيدى. بىلتىر قاراشادا بۋداپەشتكە جاساعان مەملەكەتتىك ساپارىمنىڭ قورىتىندىلارى – وسىنىڭ ايقىن دالەلى. مىزعىماس دوستىق پەن ءوزارا قولداۋعا نەگىزدەلگەن سەرىكتەستىگىمىز الداعى ۋاقىتتا دا تابىستى بولادى دەپ سەنەمىن. وسى وڭ ۇردىسكە ماجارستان پرەزيدەنتىنىڭ قوسقان ەلەۋلى ۇلەسىن وتە جوعارى باعالايمىن. سوندىقتان بۇگىن جوعارى مارتەبەلى پرەزيدەنت تاماش شۋيوكتى ءى دارەجەلى «دوستىق» وردەنىمەن ماراپاتتاۋ مەن ءۇشىن ۇلكەن مارتەبە بولدى، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

تاراپتار ساۋدا-ەكونوميكا سالاسىنداعى بايلانىستى دامىتا ءتۇسۋ قاجەت ەكەنىنە باسا نازار اۋدارعان.

– بىلتىر ەكى ەلدىڭ الىس-بەرىسى 200 ميلليون دوللار شاماسىندا بولدى. كەلەشەكتە ونى 1 ميلليارد دوللارعا دەيىن جەتكىزۋدى كوزدەپ وتىرمىز. ماجارستان سوڭعى 20 جىلدا ەلىمىزدىڭ ەكونوميكاسىنا 385 ميلليون دوللاردان استام ينۆەستيتسيا سالدى. MOL كومپانياسى قازاقستاننىڭ گاز سالاسىندا تابىستى جۇمىس ىستەپ جاتىر. كۇن تاربىندە تاعى دا باسقا اۋقىمدى جوبالار بار. ەلىمىزدە UBM Group, Gedeon Richter, Globalia سياقتى الپاۋىت كومپانيالار دا جۇمىس جۇرگىزۋدە. قازىرگى تاڭدا 20 ورتاق جوبانى جۇزەگە اسىرىپ جاتىرمىز. ءبىز ينۆەستيتسيالىق قارىم-قاتىناستارىمىزدى ودان ءارى كەڭەيتۋگە مۇددەلىمىز. وسى رەتتە، ەنەرگەتيكا، اتوم ونەركاسىبى، اۋىل شارۋاشىلىعى سياقتى ءتۇرلى باعىتتاعى ىقپالداستىعىمىزدى ارتتىرۋعا ۋاعدالاستىق، – دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.

سۋرەت: اقوردا تەلەگرام ارناسىنان الىندى.

مەملەكەت باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، كەلىسسوزدەر بارىسىندا حالىقارالىق كولىك دالىزدەرىن، لوگيستيكا ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋدىڭ ماڭىزىنا ءمان بەرىلگەن.

– بيىل شىمكەنتتەن بۋداپەشتكە تىكەلەي اۋە قاتىناسى اشىلدى. ەندى ەكى ەل استانالارى اراسىنداعى اۋە قاتىناسىن قايتا ورناتۋ مۇمكىندىگىن قاراستىرامىز دەپ كەلىستىك. كەلىسسوز اياسىندا جاساندى ينتەللەكتىنى جانە تسيفرلىق تەحنولوگيانى ەكونوميكاعا جاپپاي ەنگىزۋدىڭ ماڭىزدىلىعىنا باسا ءمان بەردىك. وسىعان وراي، بىرلەسە جۇمىس ىستەۋگە دايىن ەكەنىمىزدى جەتكىزدىك. وعان قوسا قارجى سالاسىنا قاتىستى تىڭ جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋعا ۋاعدالاستىق. جالپى، قازاقستاندا جۇمىس ىستەۋگە نيەتتى ماجار كومپانيالارى ءۇشىن قولايلى جاعداي جاساۋعا دايىن ەكەنىمىزدى جەتكىزدىم. ەكى ەلدىڭ ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق جونىندەگى ۇكىمەتارالىق كوميسسياسى جانە ىسكەرلىك كەڭەسى وسى ماسەلەگە باسا ءمان بەرۋى قاجەت دەپ سانايمىن، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

پرەزيدەنت مادەني-گۋمانيتارلىق بايلانىستاردى قازاق-ماجار قاتىناسىنىڭ التىن ارقاۋى دەپ اتادى.

– وسى باعىتتاعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ ايرىقشا ماڭىزدى. سوندىقتان مادەنيەت، ءبىلىم-عىلىم سالاسىندا بىرلەسكەن جوبالاردى جۇزەگە اسىرۋعا ەرەكشە نازار اۋداردىق. قازىرگى تاڭدا ماجار ەلىنىڭ ۇزدىك جوعارى وقۋ ورىندارىندا قازاقستاننىڭ مىڭنان استام ستۋدەنتى ءبىلىم الىپ جاتىر. سول ءۇشىن ماجارستان ۇكىمەتىنە زور العىس ايتامىن. ءبىز وسى ەلدەگى جوعارى وقۋ ورىندارىمەن ىقپالداستىعىمىزدى ودان ءارى دامىتۋعا دايىنبىز، – دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.

مەملەكەت باسشىسى پرەزيدەنت تاماش شۋيوكپەن ايماقتىق جانە جاھاندىق ماڭىزى بار وزەكتى ماسەلەلەر بويىنشا پىكىر الماسقانىن ايتىپ، الەمدەگى گەوساياسي احۋالدىڭ ۋشىعۋى، ءتۇرلى قاقتىعىستاردىڭ كوبەيۋى ەكى ەلدى دە الاڭداتاتىنىنا توقتالدى. تاراپتار بارلىق تۇيتكىلدى بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمى جارعىسىنا سايكەس بەيبىت جانە ساياسي-ديپلوماتيالىق جولمەن شەشۋ قاجەت دەپ سانايدى. وسى رەتتە پرەزيدەنتتەر حالىقارالىق دەڭگەيدە ءبىر-بىرىنە قولداۋ ءبىلدىرىپ، بىرلەسە جۇمىس ىستەۋگە كەلىستى.

– بۇگىنگى كەلىسسوزدەر جەمىستى بولدى. قازاقستان مەن ماجارستان اراسىنداعى بايلانىس قارقىندى دامىپ كەلە جاتىر. ءوزارا ءتيىمدى ىقپالداستىعىمىز جاڭا ءارى ساپالى دەڭگەيگە كوتەرىلەدى دەپ سەنەمىن. قول جەتكىزگەن بارلىق كەلىسىمدەر ويداعىداي ورىندالاتىنىنا كۇمانىم جوق. باۋىرلاس حالىقتارىمىزدىڭ ىنتىماعى بەرىك بولسىن. ەلدەرىمىز ءوسىپ-وركەندەي بەرسىن! – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

ماجارستان پرەزيدەنتى ەلدەر اراسىندا تىعىز ساياسي بايلانىس ورناعانىن، ساۋدا-ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق دايەكتى تۇردە دامىپ كەلە جاتقانىن جانە تسيفرلاندىرۋ سالاسىنداعى ىقپالداستىق پەرسپەكتيۆاسىن اتاپ ءوتتى.

– ءبىز قازاقستانداعى تسيفرلاندىرۋ ۇدەرىسىن ءجىتى قاداعالاپ وتىرمىز. ويتكەنى ءسىزدىڭ ەل بۇل ماسەلەدە ايماقتا عانا ەمەس، الەم بويىنشا الدىڭعى قاتاردا كەلەدى. ءبىز قازاقستاندى اتالعان ماڭىزدى باعىتتاعى بەدەلدى سەرىكتەس سانايمىز جانە ىنتىماقتاستىعىمىزدى دامىتۋعا ءۇمىتتىمىز. ماجار-قازاق بايلانىستارىنىڭ الەۋەتى زور. پرەزيدەنت رەتىندە مۇنى ىسكە اسىرۋعا تولىق قولداۋ كورسەتەمىن، – دەدى تاماش شۋيوك.

Abai.kz