Jasyrary joq, býgindgidey jahandanu prosesterinen tuyndaghan aqparattar legining eselep ósuine baylanysty, elimizde kәmeletke tolmaghandar arasyndaghy suisid problemasy ótkir de ózekti mәselege ainalyp otyr.

Búl termin býginde - jasóspirimder arasynda autodestruktivti minez-qúlyqtyn aldyn-alu mәseleleri dep atalady.  Memleket tarapynan jasóspirimder arasynda autodestruktivti minez-qúlyqtyn aldyn-alu boyynsha birqatar sharalar qolgha alynghan.

Dese de, Qazaqstannyng Bala qúqyqtary jónindegi uәkil Dinara Zәkiyeva: «Múnday qasiretti oqighalargha sebep bolatyn negizgi mәselelerding qataryna: jalghyzdyqty, ata-analarymen, tuystarymen, qúrdastarymen qarym-qatynastyng kýrdeliligin, bullingti, qorqytyp-ýrkitudi jәne әleumettik jelining auqymdy aqparattar legin jatqyzamyz», – deydi.

Biz osy mәsele jóninde maman pikirin bilu ýshin mektep psihology Jamiliya Hodjaeva hanymgha habarlastyq...

Jamiliya Hodjaeva, mektep psihology:

– Qazirgi qoghamda balalar men jasóspirimder arasyndaghy autodestruktivti minez-qúlyq mәselesi alandatarlyq dengeyge jetip otyr. Búl qúbylystyng artynda kóbine jalghyzdyq sezimi, týsinbeushilik, ata-anamen nemese qatarlastarymen qarym-qatynastyng búzyluy siyaqty psihologiyalyq jәne әleumettik sebepter jatady.

Jasóspirim kezeng – túlghanyng ózin izdeu, ózin-ózi tanu kezeni. Osy uaqytta kez kelgen sóz, qylyq nemese nazarsyzdyq bala psihikasyna auyr әser etui mýmkin. Sol sebepti mektep psihologtary, múghalimder jәne ata-analar balanyng ishki dýniyesin týsinuge tyrysyp, oghan senim men qoldau kórsetui qajet.

Qayghyly jaghdaydyng aldyn alu sharalaryna mynalar jatady:

- Oqushylardyng emosionaldyq jaghdayyn túraqty baqylau;

- Mektepte psihologiyalyq treningter ótkizu;

- «Senim telefony» men «Senim jәshigin» úiymdastyru;

- Ár balamen jeke әngime jýrgizu jәne otbasy men mektepting birlesken әreketi.

Balagha mahabbat pen qamqorlyq kórsetu – eng tiyimdi profilaktika. Eger bala ózin qajet ekenin sezinse, qiyndyqty jenuge kýshi de artady. Suisidting aldyn alu – tek psihologtyng nemese múghalimning ghana emes, býkil qoghamnyng mindeti. Árbir balanyng ómiri — bagha jetpes qazyna, ony saqtap qalu ýshin bәrimiz birigip әreket etuimiz kerek.

Abai.kz