QR-da qaterli isik pen tuberkulezdi emdeuge jaghday jasalghan
Medisina qyzmetkerleri merekesi qarsanynda Qazaq onkologiya jәne radiologiya ghylymiy-zertteu instituty men Tuberkulez problemalary últtyq ortalyghynda jurnalister ýshin ashyq esik kýni ótti. Jurnalister bir kýn boyy onkologtar men ftiziatrlardyng qyzmetin atqaryp, dәrigerlerding júmysyn baqylady. Tipti kýrdeli ota jasaugha da qatysty. BAQ qyzmetkerlerine әleumettik manyzy joghary eki aurudy aldyn ala anyqtau jәne ony emdeuding innovasiyalyq tehnologiyalary men әdisteri kórsetildi.
Otandyq dәrigerler qaterli isik pen tuberkulezdi alghashqy satysynda anyqtap, ony tiyimdi әri tez emdeu mýmkindikteri artqanyn atap aitty. Statistikagha sýiensek, songhy on jylda tuberkulez aurularynan kóz júmghandar sany 72,8%-gha kemigen. Al Densaulyq saqtau ministrligining qaterli isik aurularyn alghashqy satysynda anyqtap, onyng aldyn alu baghytyndaghy alty skriningtik baghdarlamasy jaqsy nәtiyje kórsetude.
Qazaqstandyq dәrigerlerding múnday joghary kórsetkishterge qol jetkizuine 2012-2016 jyldargha arnalghan memlekettik onkologiyalyq kómekti arttyru men tuberkulezben kýres Últtyq baghdarlamalary ayasynda jýzege asty. Búl turaly BAQ qyzmetkerlerine arnalghan ashyq esik kýninde tilshilerge elimizding bas dәrigerleri tolyq mәlimet berdi. Jurnalister Qazaq onkologiya jәne radiologiya ghylymiy-zertteu instituty men Tuberkulez problemalary últtyq ortalyghynyng barlyq bólimderin aralap, dәrigerlerding bir kýndik júmysyn baqylady. Tipti әrtýrli dәrejedegi kýrdeli otalargha tilshilerding qatysuyna bar mýmkindik jasaldy. Oghan qosa, BAQ qyzmetkerleri «Koh talshyghyn» óz kózderimen kórip, zerttep, odan song onkologiya institutynyng «Sәuleli terapiya» bólimindegi júmys prosesin kórip, instituttaghy qaterli isikke shaldyqqan nauqastarmen súhbattasty. Odan bólek, mamandardan ózderin qyzyqtyrghan manyzdy súraqtargha jauap aldy.
Atap aita keteyik, qazirgi jana innovasiyalyq-zerthanalyq tehnologiyalardyng medisina salasyna engizilui qaterli isik pen tuberkulezdi tez әri tiyimdi emdeuge, nauqastar sanyn birshama azaytugha jol ashty. Qazaq onkologiya jәne radiologiya ghylymiy-zertteu institutynyng materialdyq-tehnikalyq jýiesi joghary tehnologiyalyq qúrylghylarmen jabdyqtalghan. Institut tek qaterli isik aimaghyna әser etip, adam aghzasyndaghy ózge sau úlpalardy sәulelendirmeytin songhy ýlgidegi apparattarmen jabdyqtalghan.
«Býgingi tanda onkologiyalyq aurular arasynda sýt bezi aurulary aldynghy oryngha shyqty. Elimizde jyl sayyn 3500-den asa nauqas tirkeledi. Alayda, memleket iske qosqan ýlken baghdarlama boyynsha nauqastardyng 78%-ynyng dertin aldynghy satysynda anyqtap, emdeuge mýmkindik bar», - deydi Qazaq onkologiya jәne radiologiya GhZY diyrektory, medisina ghylymdary doktory Quanysh Núrghaziyev.
Oblystyq, qalalyq, audandyq tuberkulezge qarsy dispanserlerining bakteriologiyalyq zerthanalarynda tuberkulezdi erte satysynda anyqtau ýshin jetildirilgen innovasiyalyq-zerthanalyq tehnologiyalar engizilgen. Olar: BACTES MGIT-960, Hain-test y Gene-Expert. Sonymen qatar, Gen-Expert apparatynyng taghy da 20-syn satyp alu josparda túr.
«Tuberkulezge qarsy qyzmetti qarjylandyru kólemi jyl sayyn artyp keledi. 2013 jyly memlekettik budjetten 35472,2 million tenge bólindi. Songhy ýsh jylda qarjylandyru 3 esege artty. Oghan qosa, tuberkulezge shaldyqqan nauqastardy jana tehnologiya mýmkindikterin paydalanyp emdeu dúrys jolgha qoyyldy», - deydi Tuberkulez problemalary últtyq ortalyghy diyrektory, medisina ghylymdarynyng doktory Tileuhan Ábildaev.
Qazaqstan – býgingi tanda tuberkulez ben qaterli isikke shaldyqqan nauqastardy tegin dәri-dәrmekpen qamtamasyz etetin sanauly elderding biri. Qazaqstandyqtardyng ómir sýru jasyn úzartu men ómir sapasyn arttyru maqsatynda 2012-2016 jyldargha arnalghan onkologiyalyq kómek kórsetudi damytudyng besjyldyq memlekettik baghdarlamasy qabyldandy. Oghan budjetten 211 milliard tenge bólingen.
Elimizding bas onkology men Tuberkulez problemalary últtyq ortalyghy basshysynyng aituynsha, búl kórsetkishter әli de jetkiliksiz, soghan oray aurugha qarsy kýres ýzdiksiz jalghasa beredi. Býgingi emdeu tәsilderin búrynghydan da damyta týsip, әleumettik manyzdy aurular – qaterli isik jәne tuberkulezben kýreste eng tiyimdi nәtiyjelerge qol jetkizu ýshin bilek sybana júmys istey bermek. Aurudy alghashqy satysynda anyqtap, nauqastar sanyn meylinshe azaytu – kýn tәrtibindegi negizgi mәseleler qatarynda.
Tolyq aqparat alu nemese súraqtarynyz bolsa, Tuberkulez problemalary últtyq ortalyghy men Qazaq onkologiya jәne radiologiya GhZY baspasóz ortalyghyna habarlasynyzdar:
Tel.: +7701 360 66 63
E-mail& onco.congressv@gmail.com